Η μαθητική παράσταση στην Ιεράπετρα και το «φάντασμα» στο κοινό της

Θα μπορούσε να είναι άνετα ένα μικρό θεατρικό σκετς για τον εορτασμό του Πολυτεχνείου. Η Χούντα, στέλνει ανθρώπους στην παράσταση του σχολείου, κατόπιν πληροφοριών περί αντεθνικών μηνυμάτων. Οπλισμένοι αστυνομικοί μπαίνουν, παρακολουθούν, μετρούν με το «εθνικόμετρο» την επικινδυνότητα του θεάματος και αναλόγως αποχωρούν ή παρεμβαίνουν ώστε να διασώσουν το εθνικό φρόνημα. Όλα ξεκινούν από μια ανώνυμη καταγγελία (το όπλο των ξεσαλωμένων δειλών) και από την αντίληψη ότι το θέαμα οφείλει να ανεβαίνει στην πλάστιγγα ώστε να ελέγχεται  ο βαθμός επικινδυνότητας σε επίπεδο ιδεολογικής ασφάλειας.

Οι αστυνομικοί στην Ιεράπετρα, αφού κάνουν τον έλεγχο, παίρνουν τα στοιχεία των υπεύθυνων καθηγητών και στη συνέχεια τα βίντεο της παράστασης των μαθητών αποσύρονται από τη διαδικτυακή πλατφόρμα του φεστιβάλ.

Θα μπορούσε πράγματι να είναι θεατρικό έργο, βγαλμένο από την «κοιλιά» της λογοκρισίας της σκοτεινής ελληνικής περιόδου, που κάποιοι νοσταλγούν και κάποιοι άλλοι ονειρεύονται να αναβιώσουν. Δεν ήταν όμως μέρος της θεατρικής σκηνής αυτό που συνέβη στην Ιεράπετρα, αλλά κομμάτι της σύγχρονης πραγματικότητας η οποία μας ανεβάζει στην πλατφόρμα του χρόνου και μας επιστρέφει στο 1967, «ψιθυρίζοντάς» μας ότι το τέρας είναι ακόμη εδώ και βρυχάται στην πρώτη ευκαιρία.

Ο νεοσυντηρητισμός ο οποίος απλώνεται σε όλο το εύρος του δημόσιου βίου σαν ένας εφιάλτης εν αναμονή, «κοιτάζει» πίσω, παίρνει ιδέες και μιμείται, βάζοντας ακόμη μεγαλύτερη φαντασία στις μεθόδους του, τροφοδοτούμενος από τις κραυγές όσων κομίζουν το «πατρίς-θρησκεία-οικογένεια» ως μοτίβο επιστροφής σε έναν κόσμο που με κόπο και θυσίες αφήσαμε κάποτε πίσω μας.

Η τέχνη ήταν και, όπως φαίνεται πάει να ξαναγίνει, το πρώτο θύμα αυτής της αντίληψης που κάνει το φόβο δείκτη πορείας για ανθρώπους και κοινωνίες και εδραιώνει την προληπτική λογοκρισία ως μέθοδο διατήρησης της τάξης.

Δεν είναι μόνο η Ιεράπετρα. Είναι και το ξεσάλωμα του βουλευτή της «ΝΙΚΗΣ» στην Εθνική Πινακοθήκη, ο οποίος απαίτησε –και πέτυχε– την αποκαθήλωση έργων με «ακατάλληλο» περιεχόμενο. Είναι και οι παραστάσεις πολλών καλλιτεχνών που υπηρετούν την stand up comedy και κατά καιρούς δέχονται επιθέσεις και υποδείξεις.

Την τέχνη φιμώνουν πρώτα όλα τα καθεστώτα γιατί η τέχνη σημαίνει ελευθερία στον τρόπο έκφρασης και-κυρίως- ελευθερία στον τρόπο σκέψης.

Η φίμωση της τέχνης, σημαίνει φίμωση της σκέψης. Η ενοχοποίηση της  μαθητικής δημιουργίας είναι το πρώτο βήμα για μελλοντικούς φοβισμένους, άρα χειραγωγούμενους πολίτες που θα κάθονται στον καναπέ γιατί, αν σηκωθούν, θα μπλέξουν.

Σε οποιοδήποτε σοβαρό κράτος, θα υπήρχε μια ηχηρή παρέμβαση της κυβέρνησης για αυτή την γελοιότητα που συνέβη στην Ιεράπετρα επειδή κάποιος «αγανακτισμένος» θεατής θεώρησε ότι θίγονται τα πατριωτικά του ιδεώδη.  Σε οποιαδήποτε σοβαρή χώρα θα υπήρχε έστω μια δυναμική αντίδραση του υπουργού παιδείας. Κάποιος, ίσως και να είχε αυτομάτως ξηλωθεί, σε μια αστυνομία που αφήνει να δολοφονούνται γυναίκες έξω από τα γραφεία της και δεν έχει τρόπο να παρέμβει άμεσα όταν ληστεύουν τον κόσμο, αλλά τρέχει πρώτη και καλύτερη να εντοπίσει αντεθνικά σπέρματα σε μαθητικές παραστάσεις.

Σε αυτή τη χώρα όμως, πρέπει να τηρηθούν και οι ισορροπίες. Η άκρα δεξιά πτέρυγα της δεξιάς έχει λόγο υπολογίσιμο πλέον, οι κραυγές επιστρέφουν ως πολιτική μέθοδος ανέλιξης από τα δεξιά και τα αριστερά και ο Τραμπ έχει ανοίξει έναν επικίνδυνο δρόμο που κάποιοι και στα μέρη μας, βλέπουν ως έναν μικρό παράδεισο εύκολης επιρροής στην πλατιά μάζα που συντηρικοποιείται αναζητώντας φαντάσματα στο κάθε τι, από τα εμβόλια, μέχρι τις τελετές των Ολυμπιάδων, χωρίς να βλέπει το πραγματικό φάντασμα που περιμένει και κάποια στιγμή θα στραφεί εναντίον της.