Νικώντας τη μάχη της υπογονιμότητας

Υπογονιμότητα παρατηρούμε όταν δεν μπορεί να επιτευχθεί εγκυμοσύνη μέσα σε ένα χρονικό διάστημα 1 έτους τακτικών και χωρίς προφύλαξη σεξουαλικών επαφών. Αν και η γυναικεία υπογονιμότητα είναι ένα σημαντικό μέρος της συζήτησης, δεν θα πρέπει να λησμονούμε και την ανδρική υπογονιμότητα. Το ευτυχές είναι πως σήμερα υπάρχουν πολλές, ασφαλείς και αποτελεσματικές θεραπείες που καταπολεμούν την υπογονιμότητα και αυξάνουν τις πιθανότητες τεκνοποίησης για ένα ζευγάρι.

Ο Δρ. Παναγιώτης Σκλαβούνος, Μαιευτήρας – Γυναικολόγος και Διευθυντής της Β' Κλινικής Γυναικολογικής Ογκολογίας του νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ, μας δίνει όλες τις πληροφορίες που χρειαζόμαστε για την υπογονιμότητα, τους φυσικούς παράγοντες που την επηρεάζουν, αλλά και τις νέες εξελίξεις στη διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης.

Yπογονιμότητα: ένα κοινωνικό πρόβλημα του οποίου η συχνότητα έχει αυξηθεί δραματικά στις βιομηχανικές χώρες τις τελευταίες δεκαετίες

Η υπογονιμότητα δεν είναι απλά ένα κοινωνικό πρόβλημα. Στις μέρες μας θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι η υπογονιμότητα είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα. Κάθε 6ος άνθρωπος παγκοσμίως είναι υπογόνιμος. Αυτό προκύπτει από πρόσφατη έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Σύμφωνα με την έκθεση του ΠΟΥ, το 17,5% της ανθρωπότητας πάσχει από υπογονιμότητα. Δεν υπάρχουν διαφορές μεταξύ περιοχών και χωρών. Αντίθετα, τα ποσοστά είναι συγκρίσιμα σε χώρες υψηλού, μεσαίου και χαμηλού εισοδήματος, γεγονός που υποδηλώνει μια τεράστια παγκόσμια πρόκληση για την υγεία. Ο επιπολασμός στη διάρκεια της ζωής ήταν 17,8% στις χώρες υψηλού εισοδήματος και 16,5% στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

Η υπογονιμότητα αντιπροσωπεύει μια μεγάλη κρίση για τα περισσότερα ζευγάρια, με τους δύο συντρόφους να βιώνουν απώλειες με τρόπους που τους επηρεάζουν ως άτομα, ως μέλη της οικογένειας και ως μέλη της κοινωνίας στο σύνολό της. Παραδείγματα αυτών των απωλειών περιλαμβάνουν:

• Απώλεια της εμπειρίας της εγκυμοσύνης και του τοκετού
• Απώλεια της ευκαιρίας να μεταβιβαστεί η οικογενειακή γενετική
• Απώλεια της ευκαιρίας να συνεισφέρουμε στην επόμενη γενιά
• Απώλεια της ευκαιρίας να γίνουν γονείς ή να γίνουν παππούδες
• Χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτοεκτίμηση
• Απώλεια οικογενειακής σταθερότητας
• Απώλεια της αίσθησης του ελέγχου του πεπρωμένου
• Απώλεια της ελπίδας για το μέλλον
• Απώλεια εργασιακής παραγωγικότητας

Η υπογονιμότητα μπορεί επίσης να έχει πολύ αρνητικό αντίκτυπο στην αυτοεκτίμηση, με άτομα που είχαν προηγουμένως επιτυχημένη και καλά προγραμματισμένη ζωή, να νιώθουν ξαφνικά ότι έχουν χάσει τον έλεγχο του πεπρωμένου τους. Ένας συνδυασμός του σώματος που αποτυγχάνει να ανταποκριθεί όπως αναμενόταν, της αίσθησης ότι η ζωή έχει τεθεί σε αναμονή και ότι πρέπει να αντιμετωπίσουμε την απογοήτευση της αποτυχίας να συλλάβουμε μήνα με τον μήνα, μπορεί να αφήσει και τους δύο συντρόφους σε αυξημένο κίνδυνο κατάθλιψης.

Σε όλο τον κόσμο, περίπου 70 έως 80 εκατομμύρια ζευγάρια αντιμετωπίζουν αυτήν τη στιγμή υπογονιμότητα. Για τα περισσότερα άτομα η απόκτηση ενός παιδιού αποτελεί σημαντικό μέρος του σχεδίου ζωής τους. Επομένως, η αδυναμία σύλληψης καθίσταται ένα σημαντικό πρόβλημα. Υπάρχουν επίσης πολλοί άνδρες και γυναίκες, με παιδιά από προηγούμενη σχέση, που θέλουν απεγνωσμένα να συλλάβουν με τον τωρινό τους σύντροφο.

Αν και η υπογονιμότητα επηρεάζει εξίσου και τα δύο φύλα, οι γυναίκες είναι αυτές που κατηγορούνται συχνότερα. Αυτό οδηγεί τις υπογόνιμες γυναίκες στο να αισθάνονται ενοχές, ενώ μάλιστα απειλείται και η αυτοεκτίμησή τους. Έτσι, οι γυναίκες βιώνουν μεγαλύτερο ψυχολογικό στρες από τους άνδρες και συχνά στιγματίζονται επειδή είναι υπογόνιμες και άτεκνες. Επίσης, πολλές γυναίκες βιώνουν τη στειρότητα ως στίγμα. Αν και φαίνεται ότι το στίγμα της υπογονιμότητας είναι πιθανό να είναι μεγαλύτερο στις αναπτυσσόμενες χώρες, η υπογονιμότητα έχει στιγματιστεί τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Αίτια: Πέρα από τους φυσικούς παράγοντες, όπως η ηλικία, αναλύει τι άλλο μπορεί να προκαλέσει την υπογονιμότητα  και πόσο την επηρεάζει ο τρόπος ζωής μιας γυναίκας

Η ηλικία μιας γυναίκας αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα για τη θετική έκβαση της επιθυμίας για τεκνοποίηση. Σήμερα παρατηρείται οτι κατά μέσο όρο, οι γυναίκες δεν θέλουν να τεκνοποιήσουν σε πολύ μικρή ηλικία. Με την αύξηση της ηλικίας, ωστόσο, ο αριθμός των γονιμοποιήσιμων ωαρίων μειώνεται. Οι παρακάτω παράγοντες εχουν ενοχοποιηθεί, σε διαφορετικό βέβαια βαθμό, για την υπογονιμότητα στις γυναίκες:

• Το γεγονός ότι η εφηβεία ξεκινά όλο και πιο νωρίς για πολλές γυναίκες
• Όλο και περισσότερες γυναίκες επιθυμούν να αποκτήσουν παιδιά σε μια ηλικία που ο αριθμός των διαθέσιμων ωαρίων είναι ήδη αρκετά χαμηλός
• Ασθένειες των γυναικείων γεννητικών οργάνων όπως η ενδομητρίωση
• Διαταραχές της ωορρηξίας (σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών, απουσία εμμήνου ρύσεως)
• Ψυχοκοινωνικοί παράγοντες όπως το άγχος ή η συναισθηματική καταπόνηση
• Σωματική αδράνεια, σοβαρό υπέρβαρο ή ελλιπές βάρος και έλλειψη ύπνου
• Ελλείψεις μικροθρεπτικών συστατικών
• Ανθυγιεινή διατροφή, υπερβολική κατανάλωση καφέ και αλκοόλ, κάπνισμα και ναρκωτικά
• Περιβαλλοντική ρύπανση, όπως ρύποι και έκθεση σε ακτινοβολία
• Οξειδωτικό στρες

Ο ρόλος του ελέγχου γονιμότητας, ιδίως σε μια υπογόνιμη γυναίκα που επιθυμεί να τεκνοποιήσει, και οι εξετάσεις που περιλαμβάνει

Ο έλεγχος για υπογονιμότητα πρέπει να γίνεται έπειτα από 12 μήνες άκαρπων, στοχευμένα ελεύθερων σεξουαλικών επαφών, εφόσον η γυναίκα είναι κάτω των 35 ετών. Το χρονικό αυτό διάστημα περιορίζεται στους 6 μήνες αν η γυναίκα είναι άνω των 35 ετών, ή και ακόμη περισσότερο αν η γυναίκα είναι άνω των 40 ετών. Αν υπάρχει υποψία ή/και παρουσία γνωστού παράγοντα υπογονιμότητας, η διερεύνηση θα πρέπει να ξεκινήσει άμεσα.

Η διερεύνηση της υπογόνιμης γυναίκας θα πρέπει να ξεκινά:

I. Με τη λήψη αναμνηστικού ιατρικού και αναπαραγωγικού ιστορικού, καθώς και με την πραγματοποίηση κλινικής εξέτασης

Σε ένα πρώτο ραντεβού, ο γυναικολόγος σας θα σας ρωτήσει πρώτα για τα ακόλουθα σημεία:

• Διάρκεια υπογονιμότητας,
• Ηλικία εμμηναρχής, διάρκεια και περιοδικότητα κύκλου, παρουσία και χαρακτηριστικά δυσμηνόρροιας, χρήση αντισυλληπτικών μεθόδων
• Ιστορικό προηγουμένων κυήσεων, έκβαση και επιπλοκές
• Συχνότητα σεξουαλικών επαφών και πιθανές δυσλειτουργίες
• Ιστορικό γυναικολογικών χειρουργείων, γυναικολογικών λοιμώξεων (ιδίως αν απαιτήθηκε νοσηλεία), σεξουαλικώς μεταδιδομένων νοσημάτων, παθολογικών κυτταρολογικών επιχρισμάτων κατά Παπανικολάου
• Ιστορικό ενδοκρινολογικών διαταραχών, ιδίως θυρεοειδούς αδένα και έκκρισης προλακτίνης (π.χ. γαλακτόρροια)
• Κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ, χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών
• Λήψη φαρμάκων σε συχνή ή χρόνια βάση
• Αλλεργίες
• Οικογενειακό ιστορικό, ιδίως για πρόωρη εμμηνόπαυση και άτομα με συγγενείς ανωμαλίες

 II. Με την αξιολόγηση της ωοθυλακιορρηξίας

Η μέτρηση των επιπέδων προγεστερόνης ορού αποτελεί την πλέον αξιόπιστη μέθοδο τεκμηρίωσης ωοθυλακιορρηξίας εφόσον πραγματοποιείται την κατάλληλη ημέρα του κύκλου: τιμές προγεστερόνης μεγαλύτερες των 3ng/mL, 7 ημέρες πριν την αναμενόμενη έναρξη της περιόδου αποδεικνύουν την επίτευξη πρόσφατης ωοθυλακιορρηξίας. Υψηλότερες τιμές προγεστερόνης (άνω των 10ng/mL) έχουν προταθεί ως κριτήριο επαρκούς λειτουργίας του ωχρού σωματίου, όμως μια τέτοια αξιολόγηση δεν θα πρέπει να θεωρείται απόλυτα αξιόπιστη γιατί η έκκριση της προγεστερόνης πραγματοποιείται κατά ώσεις και τα επίπεδα της στον ορό παρουσιάζουν ευρείες διακυμάνσεις κατά την διάρκεια της ίδιας ημέρας στην ίδια γυναίκα. Ο προσδιορισμός της LH στα ούρα με τη χρήση των ειδικών kits του διατίθενται στο εμπόριο, μπορεί να υποδείξει την μεσοκύκλια αιχμή της LH που προηγείται της ωοθυλακιορρηξίας κατά 1-2 ημέρες. Επιπλέον, η παρακολούθηση του αναπτυσσόμενου κυρίαρχου ωοθυλακίου με διαδοχικά υπερηχογραφήματα μπορεί να υποδείξει την ωοθυλακιορρηξία. Η αποτυχία επίτευξης κύησης σε ανωοθυλακιορρηκτικές γυναίκες έπειτα από 3-6 κύκλους επιτυχούς πρόκλησης ωοθυλακιορρηξίας επιβάλλει την ολοκλήρωση του διαγνωστικού ελέγχου υπογονιμότητας.

III. Με την αξιολόγηση των ωοθηκικών αποθεμάτων

Για την εκτίμηση των ωοθηκικών αποθεμάτων σε ωοθυλάκια χρησιμοποιούνται οι ακόλουθες μέθοδοι:

• Μέτρηση της αντιμυλλερίου ορμόνης (AMH) στον ορό
• Αριθμός ορατών υπερηχογραφικά ωοθυλακίων με άντρο (antralfolliclecount, AFC) στην αρχή του κύκλου
• Μέτρηση κατά την 2η – 3η ημέρα του κύκλου της FSH και της οιστραδιόλης

IV. Με την αξιολόγηση του σαλπιγγικού παράγοντα υπογονιμότητας

Η διερεύνηση της βατότητας των σαλπίγγων αποτελεί απαραίτητο βήμα για την αξιολόγηση της υπογόνιμης γυναίκας. Η υστεροσαλπιγγογραφία (ΥΣΓ) αποτελεί την πιο παραδοσιακή και ευρύτερα διαδεδομένη μέθοδο γι’ αυτόν τον σκοπό. Αποτελεί ακόμα την πιο πλήρη/αξιόπιστη μέθοδο (σε σχέση με τις υπερηχογραφικές τεχνικές). Η λαπαροσκόπηση, ως επεμβατική μέθοδος μπορεί επίσης να βοηθήσει στη διάγνωση της βατότητας των σαλπίγγων.     

V. Με την αξιολόγηση της παθολογίας της μήτρας

Η αξιολόγηση της ενδομητρικής κοιλότητας είναι απαραίτητη κατά τη διερεύνηση και λήψη περαιτέρω αποφάσεων. Μπορεί να γίνει με υπερηχογράφημα (ενίοτε και με εφαρμογή τρισδιάστατης απεικόνισης ή έγχυσης φυσιολογικού ορού), υστεροσαλπιγγογραφία, και υστεροσκόπηση.

VI. Με την αξιολόγηση περιτοναϊκών παραγόντων υπογονιμότητας

Για τη διερεύνηση περιτοναϊκού παράγοντα υπογονιμότητας, η λαπαροσκόπηση έχει ένδειξη μόνο όταν υπάρχουν υποψίες σοβαρής ενδομητρίωσης ή πυελικών συμφύσεων. Ως διαγνωστική προσέγγιση πρώτης γραμμής, ίσως έχει ένδειξη σε γυναίκες μικρής ηλικίας με μακρό χρονικό διάστημα υπογονιμότητας.

Οι εξελίξεις στη διαδικασία εξωσωματικής γονιμοποίησης τα τελευταία χρόνια και τα ποσοστά επιτυχίας

Οι σύγχρονες εξελίξεις της εξωσωματικής γονιμοποίησης –τόσο στον κλινικό, όσο και στον εργαστηριακό τομέα- δημιουργούν ένα ευνοϊκό σκηνικό στην αντιμετώπιση του υπογόνιμου ζευγαριού με προτεραιότητα στην εξασφάλιση της ασφάλειας του ζευγαριού με ταυτόχρονη αύξηση των ποσοστών επιτυχίας. Καθημερινά προστίθεται νέα γνώση από τους επιστήμονες όλου του κόσμου με στόχο την αύξηση των ποσοστών επιτυχίας.

Σήμερα χρησιμοποιούνται νεότερα (φιλικότερα) πρωτόκολλα στην εξωσωματική, με μια νέα γενιά φαρμακευτικών σχημάτων για τη διέγερση των ωοθηκών. Επιπλέον, με τα πρωτόκολλα ήπιας διέγερσης των ωοθηκών που είναι περισσότερο φιλικά προς την ασθενή εμφανίζεται καλύτερη ποιότητα ωαρίων, εμβρύων και ενδομητρίου, σε συντομότερο διάστημα, με χαμηλότερο κόστος και λιγότερες επιπλοκές, ενώ τα ποσοστά γεννήσεων φαίνεται ότι είναι παρόμοια με τα παραδοσιακά πρωτόκολλα.

Εκτός από τις κλινικές εξελίξεις στην εξωσωματική γονιμοποίηση, υπάρχουν κι εξελίξεις σε επίπεδο εργαστηριακής ιατρικής και εμβρυολογίας που αυξάνουν σημαντικά τις πιθανότητες των υπογόνιμων ζευγαριών να φέρουν στον κόσμο ένα υγιές παιδί. Αυτές επιγραμματικά είναι οι ακόλουθες:

• “In vitro ωρίμανση ωαρίων” (in vitro maturation-IVM).Οι ωοθήκες σε γυναίκες που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο υπερδιέγερσης, διεγείρονται για τη διαδικασία IVM. Στη συνέχεια, τα ανώριμα ακόμη ωάρια αφαιρούνται και ωριμάζουν έξω από το σώμα (in vitro) για 24 ώρες - υπό φυσικές συνθήκες, η ωρίμανση των ωαρίων θα διαρκούσε έξι ημέρες. Παγκοσμίως, πολλές εκατοντάδες παιδιά σε όλο τον κόσμο έχουν γεννηθεί μετά από IVM χωρίς κανένα πρόβλημα.
• Ταχεία κρυοσυντήρηση ωαρίων και εμβρύων με τη μέθοδο της υαλοποίησης (vitrification). Η υαλοποίηση αποτελεί την πιο εξελιγμένη μέθοδο κρυοσυντήρησης τόσο γαμετών, όσο και εμβρύων, που εφαρμόζεται παγκοσμίως, προσφέροντας υψηλά ποσοστά επιτυχίας.
• Προεμφυτευτική Γενετική Διάγνωση (PGD/PGS Preimplantation Genetic Diagnosis/Screening). Η προεμφυτευτική γενετική διάγνωση είναι η διαδικασία γενετικού ελέγχου των εμβρύων, προκειμένου στη συνέχεια να γίνει επιλογή και εμβρυομεταφορά των υγιών εμβρύων που δημιουργήθηκαν με τη μέθοδο της εξωσωματικής γονιμοποίησης. Έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα χρήσιμη σε ζευγάρια με αυξημένο κίνδυνο μετάδοσης γενετικών νοσημάτων, όπως σε περιπτώσεις προχωρημένης ηλικίας της γυναίκας, αποτυχημένων προσπαθειών υποβοηθούμενης αναπαραγωγής, επαναλαμβανόμενων αποβολών και μη αποφρακτικής αζωοσπερμίας.
• Υποβοηθούμενη εκκόλαψη (Assisted hatching). Η υποβοηθούμενη εκκόλαψη είναι μια καινούργια τεχνική που αναπτύχθηκε όταν παρατηρήθηκε ότι τα έμβρυα με λεπτή ζελατινώδη κάψα, έχουν μεγαλύτερα ποσοστά εμφύτευσης κατά την εξωσωματική γονιμοποίηση. Με την τεχνική αυτή ο εμβρυολόγος προκαλεί διάσπαση της ζελατινώδους κάψας που περιβάλλει το έμβρυο.
• Μεταβολομική (Metabolomics). Μία από τις πλέον πρωτοποριακές τεχνικές που χρησιμοποιείται σήμερα στον τομέα της εξωσωματικής γονιμοποίησης είναι η Μεταβολομική (Metabolomics), με την οποία αυξάνονται τα ποσοστά επιτυχών κυήσεων και ελαχιστοποιείται η πιθανότητα πολύδυμων κυήσεων. Η Μεταβολομική αποτελεί μια νέα μέθοδο αξιολόγησης εμβρύων μέσα από τη μελέτη του μεταβολισμού τους. Σε συνδυασμό με τα μορφολογικά χαρακτηριστικά τους μπορούμε να αντλήσουμε σημαντικές πληροφορίες για την ποιότητα και τη δυναμική τους, δηλαδή ποια έμβρυα διαθέτουν ό,τι απαιτείται για να αναπτυχθούν φυσιολογικά μέχρι τον τοκετό. Πρόκειται για μια μη επεμβατική μέθοδο που δεν επιβαρύνει τα έμβρυα - λόγω του ότι χρησιμοποιείται το καλλιεργητικό υγρό μέσα στο οποίο αναπτύσσονται - και μας οδηγεί στην επιλογή των καλύτερων εμβρύων για μεταφορά στη μήτρα.

Από τι εξαρτώνται τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής

Η επίτευξη εγκυμοσύνης στην εξωσωματική γονιμοποίηση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως:

• Η  ποιότητα και ο αριθμός των εμβρύων
• Η ηλικία της γυναίκας
• Το σπέρμα του συζύγου
• Το αίτιο της υπογονιμότητας και άλλους αφανείς παράγοντες, όπως
• Η τεχνογνωσία των ιατρών, των εμβρυολόγων, των μαιών και άλλων επιστημόνων που εμπλέκονται στη θεραπεία,
• Η υποδομή και ο ποιοτικός έλεγχος του εργαστηρίου

Χάρη στην εξέλιξη των τεχνικών της εξωσωματικής γονιμοποίησης, τα ποσοστά επιτυχίας φτάνουν κατά μέσο όρο στο 20-30% ανά προσπάθεια. Η  ηλικία της γυναίκας παίζει κι εδώ τον πιο σημαντικό ρόλο. Η πιθανότητα μίας γυναίκας ηλικίας 38 ετών να καταφέρει με την πρώτη προσπάθεια εξωσωματικής να συλλάβει κυμαίνεται στο 30%. Την ίδια στιγμή, η ίδια πιθανότητα επιτυχημένης εξωσωματικής στα 42 κυμαίνεται στο 15%.

Τι έχετε να σχολιάσετε για τους ασθενείς που επισκέπτονται τη χώρα μας για θεραπείες γονιμότητας; Έχετε αντίστοιχα παραδείγματα; Θεωρείται η Ελλάδα ένας ιδανικός προορισμός για τέτοιου είδους ιατρικές υπηρεσίες;

Οι λόγοι για τους οποίους υπογόνιμα ζευγάρια από το εξωτερικό επιλέγουν τη χώρα μας για θεραπείες γονιμότητας ποικίλλουν ανάλογα με τη χώρα προέλευσης τους. Οι νομοθετικοί περιορισμοί είναι η κύρια αιτία της μετακίνησης για χώρες όπως η Αίγυπτος, η Ιταλία, η Γερμανία, όπου απαγορεύεται η παρένθετη μητρότητα. Ταυτόχρονα η δωρεά ωαρίων απαγορεύεται σε χώρες όπως η Ιταλία, η Γερμανία, η Ιαπωνία και η Νορβηγία.

Στον αντίποδα, το νομικό πλαίσιο της Ελλάδας επιτρέπει την κατάψυξη ωαρίων, την κατάψυξη ωοθηκικού ιστού, την προεμφυτευτική γενετική διάγνωση με ή χωρίς ιστοσυμβατότητα, τη θεραπευτική αντιμετώπιση των μόνων άγαμων γυναικών και την παρένθετη μητρότητα. Σύμφωνα με τις σχετικές εκτιμήσεις, αναμένεται τα επόμενα χρόνια μια σημαντική αύξηση των επισκεπτών στη χώρα μας, για να τους παρασχεθούν υπηρεσίες υγείας. Το 40% υπολογίζεται ότι θα προέλθει από την αντιμετώπιση της υπογονιμότητας. 

Πέρα όμως από το ευνοϊκό νομικό πλαίσιο της Ελλάδας στην επιτυχή θεραπεία υπογόνιμων ζευγαριών υπάρχουν κι άλλοι λόγοι να επιλέξει κανείς τη χώρα μας για τη εξωσωματική γονιμοποίηση. Πλέον οι Έλληνες γιατροί έχουν άριστη εξειδίκευση  στον τομέα της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Η θεραπεία που προσφέρουν έχουν πολύ υψηλά ποσοστά επιτυχίας, ενώ η προσβασιμότητα της θεραπείας γονιμότητας, η ποιότητα των προσφερομένων υπηρεσιών, καθώς και το κόστος της θεραπείας στην Ελλάδα είναι συγκριτικά αρκετά  χαμηλότερο σε σχέση με πολλές άλλες χώρες.

Οι ενδεικνυόμενες πρακτικές αναφορικά με τη διατήρηση της γονιμότητας

Ένα ζευγάρι μπορεί να φροντίσει για τη διατήρηση γονιμότητας και με τους ακόλουθους φυσικούς τρόπους:

• Μέσω της υγιεινής διατροφής
• Μέσω της άσκησης, κυρίως της αερόβιας, που μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο υπογονιμότητας και να βελτιώσει την ποιότητα του σπέρματος
• Μέσω της αποφυγής του καπνίσματος, το οποίο είναι υπεύθυνο για το 10-15% των περιπτώσεων υπογονιμότητας
• Μέσω της αποφυγής κατανάλωσης αλκοόλ, που μπορεί να επηρεάσει την γονιμότητα, τη σύλληψη, καθώς και την εμφύτευση του εμβρύου στη μήτρα
• Μέσω της μείωσης του άγχους, που συμβάλλει σε μία φυσιολογική σεξουαλική ζωή
• Μέσω της διατήρησης της στοματικής υγείας. Οι ασθένειες των ούλων και η περιοδοντίτιδα επηρεάζουν αρνητικά τη γονιμότητα
• Μέσω της διατήρησης ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους. Πολυάριθμες μελέτες έδειξαν ότι οι παχύσαρκες γυναίκες έχουν σημαντικό πρόβλημα υπογονιμότητας ή στειρότητας. Επιπλέον, εμφανίζουν υψηλότερο ποσοστό αποβολών (4 προς 1) και περισσότερες δυσκολίες στο να έχουν μια ομαλή εγκυμοσύνη και έναν εύκολο τοκετό.

Εντούτοις, η διατήρηση της γονιμότητας αφορά κυρίως  στην κατάψυξη και αποθήκευση ωαρίων, σπέρματος ή εμβρύων για μελλοντική χρήση. Δεν είναι σπάνιο η διατήρηση γονιμότητας να σχετίζεται κατευθείαν με την κατάψυξη ιστών από τις ωοθήκες ή/και τους όρχεις.  Είναι μια μέθοδος κατάλληλη για γυναίκες που έχουν υποστεί κάποια βλάβη στη λειτουργία των ωοθηκών λόγω κάποιας πάθησης ή γυναικολογικού προβλήματος. Στη μέθοδο αυτή καταφεύγουν επίσης γυναίκες νεαρής ηλικίας που επιθυμούν να τεκνοποιήσουν σε πιο προχωρημένη ηλικία. Η κατάψυξη των ωαρίων «παγώνει» το χρόνο για τις γυναίκες που επιθυμούν να μεταθέσουν τη μητρότητα για αργότερα. Δεν υπάρχει μια ιδανική ηλικία, ωστόσο όσο νεότερη είναι η ασθενής, τόσο καλύτερη η ποιότητα των ωάριων και τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες για μια μελλοντική εγκυμοσύνη. Ιδανική είναι η ηλικία μεταξύ 30-36 ετών, ή ακόμη νωρίτερα αν πρόκειται για περιπτώσεις ασθενών με καρκίνο ή άλλη γνωστή πάθηση με επίδραση στην ωοθηκική εφεδρεία. Η ελληνική νομοθεσία ορίζει τη μέγιστη επιτρεπόμενη διάρκεια κρυοσυντήρησης των ωαρίων στα 20 χρόνια. Η διάρκεια της κρυοσυντήρησης ωαρίων μπορεί να παραταθεί για 5 χρόνια μετά από έγγραφη αίτηση. Βάσει αποδεδειγμένων επιστημονικών στοιχείων η αποθήκευση των κατεψυγμένων ωάριων δεν επηρεάζει την ποιότητα των ωαρίων.

Info:

Δρ. Παναγιώτης Σκλαβούνος, Μαιευτήρας - Γυναικολόγος, Εξειδικευμένος Γυναικολόγος Ογκολόγος, Διευθυντής της Β' Κλινικής Γυναικολογικής Ογκολογίας του νοσοκομείου ΜΗΤΕΡΑ

• Ιατρείο Νοσοκομείου Μητέρα: Ερυθρού Σταυρού 6, 151 23, Μαρούσι Αττικής / Τ: 210 6869000, 6988636932
• Ιατρείο Μεγάρων: Σαλαμίνος 146 & Α. Ρούσου, Μέγαρα / Τ: 22960-81970, 6988636932

www.drsklavounos.com

Facebook

Instagram

LinkedIn

YouTube