Η ιατρική κάνναβη δεν είναι "το νερό του Καματερού"

Πολλές γκρίζες ζώνες, επιτρέπουν σε επιτήδειους να «παίζουν» με το ζήτημα της ιατρικής κάνναβης στην Ελλάδα, και να εκμεταλλεύονται τους ασθενείς, καταγγέλλει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αλγολογίας Μανώλης Αναστασίου.

Όπως αναφέρει, η Πολιτεία, οι κυβερνήσεις, οι πολιτικοί και πολλοί επιστήμονες, μέχρι τώρα, δεν έχουν ξεκαθαρισμένες απόψεις σχετικά με τη χρήση της Ιατρικής Κάνναβης στη χώρα μας. Αναφερόμενος στην δυνατότητα που έχουν πλέον επιχειρηματίες να δραστηριοποιηθούν στην καλλιέργεια, αλλά και στη διάθεση ιατρικής -φαρμακευτικής κάνναβης, επισημαίνει πως «Δεν έχει ξεκαθαρισθεί ακόμη ποιο θα είναι το τελικό προϊόν που θα παράγουν για ιατρική χρήση, οι 14 Εταιρείες με συνολικό ύψος επενδύσεων περίπου στα 350 εκ. ευρώ» και προσθέτει ότι εδώ και 3 περίπου χρόνια «έχει επιτραπεί η εισαγωγή των ελαίων καναβιδιόλης (CPD) σε διάφορες περιεκτικότητες, χωρίς έγκριση από τον ΕΟΦ, γιατί ανήκουν στα σκευάσματα διατροφής για τα οποία απαιτείται απλή γνωστοποίηση στον ΕΟΦ».

Ο Μανώλης Αναστασίου, εκπρόσωπος της χώρα μας στην European Pain Federation (EFIC) λέει στον Μιχάλη Κεφαλογιάννη και το ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι η Κάνναβη δεν μπορεί να είναι το «νερό του Καματερού».

«Αυτό είναι τεράστιο λάθος και απόλυτα καταστροφικό. Δημιουργούνται λάθος εντυπώσεις και περνάνε λάθος μηνύματα. Πάνω σε αυτή τη βάση, κάποιοι δημιουργούν εμπορικά κυκλώματα, λαθραίες και παράνομες εισαγωγές μη πιστοποιημένων και αμφιλεγόμενων προϊόντων και ουσιών για εύκολο κέρδος επενδύοντας στην ελπίδα, την παραπληροφόρηση, την άγνοια και την αγωνία του ασθενή για το μέλλον της υγείας του», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Όπως επισημαίνει είναι αμφίβολο ακόμη κι εάν έχουν και αυτή την ελάχιστη δράση του εικονικού (placebo) φαρμάκου. «Συνήθως οι περισσότεροι ασθενείς που τα έχουν χρησιμοποιήσει με δική τους πρωτοβουλία απογοητεύονται γρήγορα» αναφέρει αλλά παράλληλα, όπως λέει, η απογοήτευση αυτή τους οδηγεί ακόμη και στο να χάνουν την εμπιστοσύνη τους στους γιατρούς και στο σύστημα υγείας. «Δεν γνωρίζουμε ακόμη τις ακριβείς παρενέργειες από την  υπερβολική χρήση τέτοιων ουσιών, συχνά άγνωστης χημικής σύνθεσης και αμφιβόλου ποιότητας που πιθανά να έχουν καταστροφικά αποτελέσματα» καταλήγει.

Όπως εκτιμά, η Ιατρική Κάνναβη όταν θα εισαχθεί ή παραχθεί στην Ελλάδα θα έχει πολύ περιορισμένη χρήση και με πολύ συγκεκριμένες -περιοριστικές -ενδείξεις. «Ειδικά για τη χορήγηση της σε χρόνια επώδυνα σύνδρομα υπάρχουν πολλά ερωτηματικά», αναφέρει.

Ερωτηθείς για τον αν θα αξιοποιήσει η επιστημονική κοινότητα και στη χώρα μας, τις θεραπευτικές δυνατότητες της ιατρικής κάνναβης ή αν θα μείνουμε στην ιδεοληψία και στους ηθικούς αφορισμούς, πιστεύει πως «Θα κυριαρχήσουν οι ατομικές και συλλογικές ιδεοληψίες και δεν θα μπορέσουμε να συνεννοηθούμε. Δεν ανακαλύπτουμε τώρα τον τροχό αλλά βρισκόμαστε και σε ένα διεθνές περιβάλλον που δεν έχει ολοκληρώσει ιδανικά την απαιτούμενη συναίνεση σε θέματα ιατρονομικά και βιοηθικής».

Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του προέδρου της Ελληνικής Εταιρείας Αλγολογίας Μανώλη Αναστασίου στον Μιχάλη Κεφαλογιάννη και στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, έχει ως εξής:

ΕΡ: Αρκετοί επιστήμονες στη χώρα μας εκτιμούν ότι έχει γίνει «σπέκουλα» με το ζήτημα της ιατρικής κάνναβης στην Ελλάδα. Πως προκύπτει αυτός ο χαρακτηρισμός;

 ΑΠ: Είναι μια πολύ μεγάλη ιστορία το Θέμα της Ιατρικής Κάνναβης στην Ελλάδα και πως το εκμεταλλεύτηκαν οι επιτήδειοι για πολιτικούς λόγους αλλά κυρίως για να κάνουν «business» και να αποκομίσουν εύκολο και γρήγορο κέρδος. Η Πολιτεία, οι Κυβερνήσεις, οι Πολιτικοί και πολλοί Επιστήμονες μέχρι τώρα δεν έχουν ξεκαθαρισμένες απόψεις σχετικά με τη χρήση της Ιατρικής Κάνναβης στη χώρα μας. Το τελευταίο Νομοθετικό Πλαίσιο που υπάρχει (Οκτώβριος 2017 - Μάρτιος 2018) παρέχει τη δυνατότητα σε Εταιρείες να δραστηριοποιηθούν στην καλλιέργεια της κάνναβης και τελικά να προχωρήσουν κάποιες από αυτές και στην παραγωγή και διάθεση ιατρικής (φαρμακευτικής) κάνναβης (ήδη έχουν αδειοδοτηθεί μέχρι και τον Σεπτέμβριο 2019, 14 Εταιρείες με συνολικό ύψος επενδύσεων περίπου στα 350 εκ. ευρώ. Δεν έχει ξεκαθαρισθεί ακόμη ποιο θα είναι το τελικό προϊόν που θα παράγουν για ιατρική χρήση.

ΕΡ: Τι γίνεται με την τετραϋδροκαναβιδόλη, είναι η μόνη δραστική ουσία που προκύπτει από την κάνναβη, η οποία είναι κατάλληλη για ιατρική χρήση;

Απ: Μέχρι να αποκτήσουμε δική μας παραγωγή, το Υπουργείο Υγείας προτίθεται να προμηθεύσει την ελληνική αγορά με την εισαγωγή και διάθεση μέσω του Κρατικού Μονοπωλίου και με νόμιμη ηλεκτρονική συνταγογράφηση την THC (τετραϋδροκαναβιδόλη - η μόνη δραστική ουσία κατάλληλη για ιατρική χρήση). Ακόμη την περιμένουμε - εδώ και ενάμιση χρόνο -  (ρινικό spray) με πιθανό μηνιαίο κόστος για κάθε ασθενή που τη χρειάζεται, 500 - 700 ευρώ.

Αντίθετα εδώ και 3 περίπου χρόνια έχει επιτραπεί η εισαγωγή των ελαίων καναβιδιόλης (CPD) σε διάφορες περιεκτικότητες, χωρίς έγκριση από τον ΕΟΦ γιατί ανήκουν στα σκευάσματα διατροφής και απαιτείται απλή γνωστοποίηση στον ΕΟΦ. Η διάθεση τους γίνεται από τα φαρμακεία αλλά και διαδικτυακά. Μηνιαίο κόστος ανά ασθενή από 35 - 90 ευρώ με αμφιλεγόμενα αποτελέσματα χωρίς καμιά επιστημονική τεκμηρίωση. Τα παραπάνω δεν συνταγογραφούνται και δεν αποζημιώνονται από το Ασφαλιστικό Σύστημα.

ΕΡ: Τι ισχύει σήμερα για την ιατρική κάνναβη στη χώρα μας; Ποια είναι τα όρια; Σε ποιες περιπτώσεις επιτρέπεται η χρήση της και σε ποιες απαγορεύεται; Στον πόνο πως την χρησιμοποιείτε;

Απ: Δεν υπάρχει ακόμα ξεκαθαρισμένο νομοθετικό πλαίσιο στη χώρα μας και δεν γνωρίζουμε ακόμη σε ποιους ασθενείς και με ποιες ενδείξεις θα συνταγογραφείται νόμιμα και πως θα αποζημιώνεται από το ασφαλιστικό σύστημα. Έχουμε πολύ δρόμο ακόμη. Οι θεραπευτικές χρήσεις της κάνναβης όπως ισχύουν σε πολλές Ευρωπαϊκές Χώρες (π.χ. Ιταλία, Γερμανία, Ολλανδία, Η.Β. Ισραήλ κλπ.), είναι:

-Πρόληψη και αντιμετώπιση ναυτίας ή / και εμέτων από τη χορήγηση χημειοθεραπευτικών φαρμάκων.

-Νευροπαθητικός και καρκινικός πόνος που επιμένει πάνω από τρεις μήνες και δεν ανταποκρίνεται σε άλλα θεραπευτικά σχήματα ή παρεμβάσεις, ή όταν τα υπόλοιπα θεραπευτικά σχήματα δεν γίνονται καλά ανεκτά ή αντενδείκνυνται για τον συγκεκριμένο ασθενή.

-Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί όταν υπάρχει σπαστικότατα και πόνος σε ασθενείς με Πολλαπλή Σκλήρυνση.

Γενικά ή Ιατρική Κάνναβη όταν θα εισαχθεί ή παραχθεί στην Ελλάδα θα έχει πολύ περιορισμένη χρήση και με πολύ συγκεκριμένες (περιοριστικές) ενδείξεις. Ειδικά για τη χορήγηση της σε χρόνια επώδυνα σύνδρομα υπάρχουν πολλά ερωτηματικά.

ΕΡ: Στην Αμερική η θεραπευτική αξία της κάνναβης έχει αναγνωριστεί ακόμα και από επίσημους φορείς. Όμως, ακόμη και όσοι υποστηρίζουν τη θεραπευτική της δράση για κάποιες μορφές καρκίνου σπεύδουν να διευκρινίσουν πως η κάνναβη δεν μπορεί να θεραπεύσει οποιαδήποτε μορφή της νόσου. Έχει περάσει λάθος μήνυμα στον κόσμο;

ΑΠ: Είναι γεγονός ότι η κάνναβη δεν μπορεί να είναι το «νερό του Καματερού». Αυτό είναι τεράστιο λάθος και απόλυτα καταστροφικό. Δημιουργούνται λάθος εντυπώσεις και περνάνε λάθος μηνύματα. Πάνω σε αυτή τη βάση κάποιοι δημιουργούν εμπορικά κυκλώματα, λαθραίες και παράνομες εισαγωγές μη πιστοποιημένων και αμφιλεγόμενων προϊόντων και ουσιών για εύκολο κέρδος επενδύοντας στην ελπίδα, την παραπληροφόρηση, την άγνοια και την αγωνία του ασθενή για το μέλλον της υγείας του.

ΕΡ: Ποιος είναι ο αρμόδιος γιατρός να αποφασίσει για τη χορήγηση ιατρικής κάνναβης στην Ελλάδα; Μπορεί να το κάνει με όσα ισχύουν;

ΑΠ: Σε αυτή την φάση δεν υπάρχει επίσημη θέση και ξεκαθαρισμένο νομικό πλαίσιο από την Πολιτεία. Προφανώς λόγω της πιθανής υπαγωγής της στα «ναρκωτικά αναλγητικά» τότε οι αρμόδιοι γιατροί θα είναι σίγουρα οι Αναισθησιολόγοι/Αλγολόγοι των Ιατρείων/Μονάδων Πόνου και οι Παθολόγοι/Ογκολόγοι όπως και για τον Καρκινικό Πόνο και πιθανά οι Νευρολόγοι για την Σκλήρυνση κατά Πλάκας.

ΕΡ: Κατά καιρούς έχουν δει το φως της δημοσιότητας περιπτώσεις ασθενών που προμηθεύονται αγνώστου προέλευσης και σύστασης έλαια κάνναβης, αλλά και άλλες μορφές της. Αυτό θα μπορούσε να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό για το οποίο έχει πεισθεί ο χρήστης;

ΑΠ: Τα σκευάσματα αυτά τα οποία κυκλοφορούν είτε νόμιμα (ως σκευάσματα διατροφής με απλή γνωστοποίηση και όχι έγκριση του ΕΟΦ) είτε παράνομα εισαγόμενα και κυρίως διαδικτυακά δεν προσφέρουν ουσιαστικά στους ασθενείς έστω και αν θεωρηθούν «φάρμακα» και είναι αμφίβολο ακόμη εάν έχουν και αυτή την ελάχιστη δράση του εικονικού (placebo) φαρμάκου. Συνήθως οι περισσότεροι ασθενείς που τα έχουν χρησιμοποιήσει με δική τους πρωτοβουλία απογοητεύονται γρήγορα και κλαίνε για τα χρήματα που έχουν ξοδέψει.

ΕΡ: Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο που δεν μπορεί να διασφαλιστεί ούτε η κατάλληλη ποιότητα κάνναβης, ούτε η σωστή ιατρική παρακολούθηση, ούτε και οι σωστές δοσολογίες των κανναβινοειδών που λαμβάνονται, ποιος είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος;

ΑΠ: Οι ασθενείς γρήγορα απογοητεύονται, χάνουν την εμπιστοσύνη τους στους γιατρούς και στο σύστημα υγείας. Δεν γνωρίζουμε ακόμη τις ακριβείς παρενέργειες από την υπερβολική χρήση τέτοιων ουσιών, συχνά άγνωστης χημικής σύνθεσης και αμφιβόλου ποιότητας που πιθανά να έχουν καταστροφικά αποτελέσματα.

ΕΡ: Τα δεδομένα και οι διεθνείς πρακτικές είναι στη διάθεσή των επιστημόνων και στη χώρα μας και το ερώτημα που τίθεται είναι το εξής: Θα αξιοποιήσει η επιστημονική κοινότητα τις θεραπευτικές δυνατότητες της ιατρικής κάνναβης ή θα μείνετε στην ιδεοληψία και τους ηθικούς αφορισμούς;

ΑΠ: Ως Έλληνες και με πολλαπλά κακά δείγματα γραφής είτε σε πολιτικό αλλά ακόμη και σε επιστημονικό επίπεδο δεν είμαι αισιόδοξος ότι θα βρούμε κάποια διέξοδο στο πρόβλημα. Θα κυριαρχήσουν οι ατομικές και συλλογικές ιδεοληψίες και δεν θα μπορέσουμε να συνεννοηθούμε. Δεν ανακαλύπτουμε τώρα τον τροχό αλλά βρισκόμαστε και σε ένα διεθνές περιβάλλον που δεν έχει ολοκληρώσει ιδανικά την απαιτούμενη συναίνεση σε θέματα ιατρονομικά και βιοηθικής.-