Η Γαλλική βιογραφική ταινία Yves Saint Laurent του Jalil Lespert στις 5 Ιουνίου στις Ελληνικές αίθουσες

Λαμπερή όσο και η καριέρα του θρυλικού Yves Saint Laurent, η κινηματογραφική μεταφορά της ζωής του διάσημου μόδιστρου από τον σκηνοθέτη Jalil Lespert βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο της Laurence Benaïm και καταγράφει με εντυπωσιακό, αλλά και ευαίσθητο τρόπο την ταραχώδη ζωή του ευφυούς σχεδιαστή μόδας που σημάδεψε τις δεκαετίες του ’70 και του ‘80.

Με πρωταγωνιστή τον συγκλονιστικό Pierre Niney στον ομώνυμο ρόλο και συμπρωταγωνιστή τον ταλαντούχο Guillaume Gallienne (Εγώ, ο Εαυτός μου & η Μαμά) στον ρόλο του συντρόφου και μάνατζερ του Saint Laurent, Pierre Bergé, η ταινία έχει γνωρίσει ήδη μεγάλη επιτυχία στη Γαλλία ενώ προβλήθηκε και στην φετινή Berlinale.

To φιλμ που θα κυκλοφορήσει στις Ελληνικές αίθουσες σε διανομή από την Feelgood, στις 5 Ιουνίου 2014, αποτελεί μία γνήσια αναπαράσταση της εποχής, από τα πρώτα βήματα της καριέρας του διάσημου σχεδιαστή μέχρι τη δεκαετία που εβδομήντα. Τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν στους πραγματικούς χώρους, όπου έζησε ο YSL, όπως η διάσημη βίλα στο Marrakesh και το στούντιο όπου σχεδίαζε, ενώ χρησιμοποιήθηκαν αυθεντικές δημιουργίες του σχεδιαστή από το αρχείο του.

Παρίσι, 1957. Ο Yves Saint Laurent (1936-2008) είναι μόλις είκοσι ενός και κάνει τα πρώτα του βήματα στον διάσημο οίκο του Christian Dior. Όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στην πρώτη του κολεξιόν, οι δημιουργίες του εκθειάζονται και ο ευφυής σχεδιαστής γνωρίζει τον έρωτα της ζωής του, μετέπειτα σύντροφο και συνέταιρο του, Pierre Bergé.

Μέσα σε τρία χρόνια, η αυτοκρατορία Yves Saint Laurent είναι πραγματικότητα, ξεχωρίζει θριαμβευτικά στον κόσμο της υψηλής ραπτικής, όμως οι δαίμονες και οι αμφιβολίες συντροφεύουν τον μανιοκαταθλιπτικό και ευφυή σχεδιαστή μέχρι την κορυφή.

Διάρκεια: 100 λεπτά.

Παίζουν οι Pierre Niney, Guillaume Gallienne, Charlotte Le Bon, Laura Smet, Marie de Villepin, Nikolai Kinski, Ruben Alves, Astrid Whettnall.

Διεύθυνση Φωτογραφίας: Thomas Hardmeier A.F.C.

Κοστούμια: Madeline Fontaine A.F.C.C.A.

Σχεδιασμός Παραγωγής: Aline Bonetto A.D.C.

*Αξίζει να προσθέσουμε ότι έχει γυριστεί και μία δεύτερη ταινία φέτος για τον Υβ Σεν Λωράν με τον ηθοποιό Γκασπάρ Ουλιέλ στον κεντρικό ρόλο, που προβλήθηκε στο πρόσφατο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Κανών.

Συνέντευξη με τον σκηνοθέτη Jalil Lespert

Πώς ξεκίνησαν όλα;

Θέλησα να διηγηθώ μια δυνατή, επική ιστορία αγάπης. Επίσης, ήθελα κάνω το πορτρέτο χαρακτήρων που αγωνίζονται να πραγματοποιήσουν τα όνειρα τους. Έτσι, μου ήρθε η ιδέα για την ταινία και ενθουσιάστηκα με την προοπτική να κάνω ένα φιλμ για τον σπουδαίο Γάλλο σχεδιαστή και τον Pierre Bergé.

Τι σας ενθουσίασε από τη ζωή και την καριέρα του Yves Saint Laurent;

Κατ’ αρχήν το μοναδικό του χάρισμα, αλλά και το πόσο αθώος και τρωτός ήταν. Φοβερά έξυπνος και ασυμβίβαστα αφοσιωμένος στην τέχνη του. Έπειτα, με συγκίνησε βαθύτατα η ισόβια ιστορία αγάπης με τον Pierre Bergé. Και ακόμα περισσότερο, μαζί με την ιστορία αγάπης, ο Yves προφανώς ήταν μία απίστευτη δημιουργική δύναμη. Ήταν ένας πραγματικός δημιουργός, με αστείρευτη δημιουργικότητα, που ήταν πάντα μπροστά από την εποχή του, ένας αληθινός πρωτοπόρος.

Πέρα από τις δημιουργίες του, αντιλαμβανόταν πόσο σημαντικά ήταν τα ρούχα στην καθημερινή ζωή, σχεδίασε κοστούμια για τη μοντέρνα γυναίκα, σε μια εποχή που οι γυναίκες θεωρούνταν πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Δεν ήταν τόσο ένας παρατηρητής της εποχής του, όσο μία κινητήρια δύναμη. Είχε αρκετή τόλμη ώστε να βάζει αντρικά ρούχα στις γυναίκες, όπως σακάκια από σμόκιν και παντελόνια, χωρίς να απαρνείται τη θηλυκότητα τους. Για την εποχή εκείνη, κάτι τέτοιο ήταν απίστευτα ριζοσπαστικό.

Τι είδους έρευνα κάνατε;

Φαντάζομαι ότι μάλλον έχω καταφέρει να διαβάσω και να δω οτιδήποτε, ακόμα και το λιγότερο σχετικό με τον Yves Saint Laurent. Χρειάστηκε να μελετήσω, γιατί αρχικά δεν ήξερα πολλά για εκείνον και γιατί στα βιβλία που είχα στα χέρια μου δεν υπήρχαν στοιχεία για την προσωπική του ζωή. Ως εκ τούτου, έπρεπε να διπλοτσεκάρω όλες τις πληροφορίες και να τις συνδέσω. Ήταν μια μακροχρόνια και επίπονη διαδικασία. Ήμουν σε θέση να συνθέσω τη ζωή του κατά τη διάρκεια μιας εικοσαετίας. Μετά αποφάσισα να πάρω απόσταση προκειμένου να αφήσω χώρο για τη μυθοπλασία και να χρησιμοποιήσω τα γεγονότα ώστε να δώσω ρυθμό στην εξέλιξη της ιστορίας. Μετά ξεκίνησε το γύρισμα.

Πώς συνεργαστήκατε με τον Pierre Bergé κατά την έρευνα;

Δεν θα έκανα την ταινία χωρίς τη συναίνεση του, όχι γιατί είναι σημαντικός, αλλά γιατί ήταν ο σύντροφος του για μια ζωή. Σε ό,τι αφορά τη ζωή του Saint Laurent, ο Pierre Bergé είναι αναπόσπαστο κομμάτι της, δεν μπορείς να κάνεις το πορτρέτο του ενός χωρίς να κάνεις το πορτρέτο του άλλου. Ήθελα να νιώσω ότι ο Pierre ήταν στο πλευρό μου καθώς και να έχω πρόσβαση σε πληροφορίες που μόνο αυτός μπορούσε να μου δώσει.

Ήθελα να μοιραστώ τις σκέψεις και τα συναισθήματα του για το όλο εγχείρημα. Επίσης, ήταν σημαντικό να έρθω σε επαφή με την οικογένεια YSL –το ίδρυμα όπου μπορείς να βρεις όλους αυτούς που βοήθησαν τον Yves στη δημιουργική διαδικασία. Όλοι τους αισθάνονται κοντά στον σχεδιαστή που πέθανε πριν από πέντε χρόνια. Συνειδητοποίησα από τα ντοκιμαντέρ που είδα ότι επικρατούσε μια οικογενειακή ατμόσφαιρα στον οίκο. Φυσικά, θέλησα να τους γνωρίσω όλους.

Παρ’ όλο που αυτός ο οίκος υψηλής ραπτικής ήταν ήδη μια βιομηχανία, είχαν αναπτύξει ομαδικό πνεύμα. Αυτό είναι καταλυτικό στοιχείο καθώς αντηχεί την ιστορία αγάπης του Yves με τον Pierre, με την έννοια ότι ήταν αυστηρά προσωπική και ταυτόχρονα δημόσια. Και οι δύο όψεις είναι αχώριστες, όπως σε έναν θίασο. Ήθελα να το περάσω αυτό στην ταινία, αλλά και να έχω την εμπειρία ο ίδιος.

Η ταινία είναι πάνω από όλα μια υπέροχη ιστορία αγάπης…

Αυτό που με συγκίνησε σε αυτή την ιστορία είναι ότι απεικονίζει δύο ευφυείς ανθρώπους, ένας εκ των οποίων ήταν ιδιοφυία με όλα τα ελαττώματα και τα τραύματα που συνεπάγεται αυτό. Επιπλέον, ο Yves ήταν διαγνωσμένος μανιοκαταθλιπτικός. Αυτό που με τράβηξε ήταν πώς οι δύο πρωταγωνιστές κατάφεραν να έχουν μία μακροχρόνια σχέση, παρ’ όλο που ο Yves έπασχε από ψυχική διαταραχή και ήταν επαγγελματική πιεσμένος. Μπόρεσαν να κρατήσουν το όνειρο τους ζωντανό και να σπρώξουν τα όρια, όσο πιο μακριά έφταναν τόσο δοκιμαζόταν η σχέση τους και ξεπερνούσε το κάθε εμπόδιο.

Η ταινία ασχολείται με την επιθυμία για ελευθερία που εκφράζεται μέσα από την καλλιτεχνική δημιουργία. Υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στην κινηματογραφική δημιουργία και την υψηλή ραπτική;

Ως προϊόντα μιας βιομηχανικής διαδικασίας συνδέονται. Εμπλέκονται πολλά χρήματα και οικονομικές προκλήσεις που διαφεύγουν από το ελεύθερο πνεύμα των καλλιτεχνών. Ίσως υπάρχει κάποιου είδους περιορισμός στη δημιουργική διαδικασία, αλλά πιστεύω ότι ο Yves το ξεπέρασε αυτό. Έτσι όπως το βλέπω , είχε έντονα την εντύπωση ότι θα περιοριζόταν καλλιτεχνικά αν παρέμενε στο σχέδιο μόδας, παρ’ όλο που ήταν εξαιρετικά επιτυχημένος, υποθέτω ότι μάλλον αγωνιούσε στην ιδέα ότι θα έκανε μόνο αυτό.

Κι όμως, η δημιουργία είναι πιο συναρπαστική, όταν περιορίζεται από κάποιους κανόνες – πιστεύω ότι οι περιορισμοί πυροδοτούν τη δημιουργικότητα. Φαντάζομαι ότι ο Saint Laurent υπέφερε εξαιτίας αυτού, γιατί κατά βάθος ήταν ελεύθερο πνεύμα. Επίσης, χρειάστηκε να αντιμετωπίσει πολλές ευθύνες από νεαρή ηλικία. Ήταν μια εκπληκτικά πολυεπίπεδη προσωπικότητα, παρέπαιε κάτω από το βάρος της επαγγελματικής ευθύνης και της συναισθηματικής του ζωής, ενώ παράλληλα ήταν μια εμβληματική μορφή. Συγχρόνως, επιθυμούσε μόνο ένα πράγμα –να αποδράσει! Ήθελε να φύγει μακριά για να δει αν επιθυμούσε ακόμα να επιστρέψει και να σχεδιάσει φορέματα, γιατί υπήρχαν στιγμές που δεν ήταν και τόσο σίγουρος.

Δεν απεικονίσατε τον Yves κολακεύοντας τον. Αντιθέτως, τον παρουσιάζετε ευάλωτο, συγκινητικό, άπιστο και ευέξαπτο άνθρωπο.

Πρόκειται για την ιστορία ενός ανθρώπου που υπήρξε εκτυφλωτικά έξυπνος στην ειδικότητα του για μια εικοσαετία, από το 1956 μέχρι το 1976. Στα 21 του, ο Yves έζησε τη δόξα και τον έρωτα. Προήχθη σε καλλιτεχνικός διευθυντής του Dior σε μία νύχτα, γεγονός που εξελίχθηκε σε δυσβάσταχτη ευθύνη για έναν τόσο νεαρό άντρα. Ο οίκος Dior ήταν μια τεράστια γαλλική βιομηχανία. Την ίδια περίοδο, συνάντησε τον Pierre Bergé με τον οποίο πέρασε τα επόμενα δεκαοχτώ χρόνια μαζί. Στην πορεία ξεκίνησε τη δική του εταιρεία, τον δικό του οίκο. Ήταν ο πρώτος που έκανε την υψηλή ραπτική πιο δημοκρατική εφαρμόζοντας τις ίδιες προδιαγραφές στα έτοιμα ρούχα.

Παρ’ όλο που ήταν πολύ παραγωγικός, κατέρρεε συναισθηματικά και υπέφερε από την πλήξη της «συζυγικής» ρουτίνας, ενώ αργότερα έπασχε από φοβίες και υπαρξιακές κρίσεις. Μέσα σε αυτά τα είκοσι χρόνια, δείξαμε έντονες συναισθηματικές στιγμές της ζωής του. Όταν αφηγείσαι μία ιστορία αγάπης, η ένταση κλιμακώνεται μέχρι πού φτάνει η ώρα να τεθεί το ερώτημα «θα τα καταφέρει αυτό το ζευγάρι;». Στην ιστορία αυτών των δύο, παραδόξως, η ερώτηση εντοπίζεται το 1976, τη στιγμή που περνούσαν τη χειρότερη κρίση τους και ο Yves παρουσίασε την τελειότερη κολεξιόν του, τη Russian Ballet Collection.

Μιλήστε μας για τους ηθοποιούς του φιλμ.

Ήμουν τυχερός που συνάντησα τον Pierre Niney και τον Guillaume Gallienne. Συμπληρώνει ο ένας τον άλλο πολύ καλά και παρ’ όλο που είναι πολύ διαφορετικοί, έχουν κάτι κοινό, μοιράζονται επαγγελματική ηθική και αγάπη για τον γραπτό λόγο, γιατί είναι και οι δύο πολύ καλλιεργημένοι ηθοποιοί. Χρειάζεται μεγάλος βαθμός αφοσίωσης και ευφυΐας για να υποδυθούν τόσο λαμπερούς χαρακτήρες. Είναι και οι δύο πολύ ταλαντούχοι και προσεγγίζουν την τέχνη τους με ανοιχτό μυαλό, χωρίς να υπεραναλύουν τα πράγματα, είναι γεμάτοι ζωντάνια και μπαίνουν στο πετσί του ρόλου τους. Πιστεύω ότι η ταινία στηρίζεται πολύ πάνω τους.

Πώς καταλήξατε με τα κοστούμια;

Στην πραγματικότητα, ήταν διπλή δουλειά. Κατ’ αρχήν, έπρεπε να σχεδιάσουμε τα ρούχα προκειμένου να αποδώσουμε το κλίμα της περιόδου και να δείξουμε τις διαφορετικές τάσεις της μόδας μέσα σε μια εικοσαετία. Μετά, έπρεπε να κάνουμε έρευνα και έξυπνες επιλογές πάνω στις κολεξιόν του YSL. Είχαμε την υποστήριξη του Pierre Bergé και του Ιδρύματος, οπότε ήμασταν τυχεροί και μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε τα αυθεντικά ρούχα. Για το Ίδρυμα, το να γίνουν αντίγραφα των ενδυμάτων αυτών δεν αποτέλεσε επιλογή, ειδικά αφού ορισμένα υφάσματα που χρησιμοποιήθηκαν από τον Saint Laurent δεν υπάρχουν πια.

Πώς διαλέξατε τα μοντέλα που θα φορούσαν τα φορέματα;

Ανάλογα με την ικανότητα τους να ταιριάζουν σε αυτά τα μοναδικά ρούχα, τα οποία φυλάσσονται από το Ίδρυμα Saint Lauren και δεν φοριούνται από κανέναν με εξαίρεση κάποιες επιδείξεις. Οπότε έπρεπε να βρούμε πραγματικά λεπτοκαμωμένα κορίτσια, γιατί τα μοντέλα εκείνης της εποχής δεν είχα την ίδια σωματική διάπλαση με τα σημερινά – φορούσαν small ή extra small το πολύ! Ήταν μπελάς! Με το που βρήκαμε τα σωστά μοντέλα και αρχίσαμε να φωτίζουμε τα φορέματα, ήταν απίθανα! Η διαδικασία ήταν επίμοχθη καθώς τα κορίτσια μπορούσαν να φοράνε τα φορέματα μόνο για δύο συνεχόμενες ώρες και μετά έπρεπε να τα βγάζουν λόγω της τριβής και του ιδρώτα.

Ο σχεδιασμός παραγωγής είναι εκπληκτικός…

Λειτουργήσαμε παρόμοια, αφού είχαμε την υποστήριξη του Ιδρύματος. Προφανώς, επιλέξαμε να κάνουμε γύρισμα σε πραγματικούς χώρους, όπου μπορούσαμε, και πήγαμε σε μέρη, όπου ο Saint Laurent έζησε και εργάστηκε. Το studio όπου δούλευε, τους κήπους Majorelle, το Μαρόκο, το Intercontinental Hotel (γνωστό πια ως Westin), όπου ο σχεδιαστής πραγματοποιούσε τις επιδείξεις του δύο φορές τον χρόνο.

Δηλώσεις του ηθοποιού Pierre Niney (Yves Saint Laurent)

Τι σας συγκίνησε στο σενάριο;

Περισσότερο από όλα με άγγιξε η ωριμότητα του Yves. Η απτόητη αποφασιστικότητα να δημιουργήσει και να επινοήσει από πολύ νεαρή ηλικία είναι κάτι πολύ εντυπωσιακό. Το μόνο πράγμα που τον έκανε ευτυχισμένο ήταν η δημιουργία. Με αυτή την έννοια, ήταν ο μόνος στόχος στη ζωή του. Έπειτα, ήταν το γεγονός ότι ο σκηνοθέτης είχε αποφασίσει να κάνει την ερωτική ιστορία το επίκεντρο της ταινίας του.

Επέμεινε να δείξει όχι μόνο την καταπληκτική σχέση τους που κράτησε χρόνια, αλλά και τις δυσκολίες και τους χειρισμούς που ήταν μέρος της ιστορίας. Τέλος, αυτό που μου άρεσε στην ταινία ήταν ότι δεν εξωραΐζει τις σκοτεινές πτυχές της προσωπικότητας του Saint Laurent, τη σχέση του με το αλκοόλ και τα ναρκωτικά. Αυτό ήταν μέρος της ζωής και της κληρονομιάς του.

Ο Yves ήταν ιδιοφυής αλλά και γεμάτος συγκρούσεις, ενώ τον διέκρινε έντονη συστολή… Πώς αντιμετωπίσατε έναν τέτοιο δύσκολο ρόλο;

Πάνω από όλα, ήταν απαραίτητο να απαλλαχθώ από την ιερή αύρα που περικυκλώνει τον χαρακτήρα, ώστε να μην με εμποδίσει η ευθύνη που υποτίθεται ότι σε βαραίνει όταν αναλαμβάνεις έναν τόσο διάσημο ρόλο. Συγκεντρώθηκα αμέσως στη δουλειά μου και τη χαρά της υποκριτικής. Η εμπειρία μου στο θέατρο ήταν μεγάλη βοήθεια. Πρέπει να έχεις μια προσωπική προσέγγιση. Αυτό με οδήγησε στην προετοιμασία του ρόλου. Ο Yves ήταν εύθραυστος με πληγωμένο ψυχισμό και, ναι, ήταν πολύ ντροπαλός.

Στα 24 τον διέγνωσαν με μανιοκαταθλιπτική διαταραχή. Έπρεπε να δείξω και αυτήν την πλευρά. Τη συστολή του, που ήταν η έκφανση ενός μεγάλου μειονεκτήματος, κατάφερε να τη μετατρέψει σε όπλο. Στο σενάριο κάποιος λέει στον Yves ότι μιλάει σιγά και αυτός του απαντά: «Το κάνω για να με ακούει ο άλλος…».