Δεν αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού του διαρθρωτικού ελλείμματος

Δεν επήλθε τελικά συμφωνία κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικής Πολιτικής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, την Τρίτη στις Βρυξέλλες, για τον νέο τρόπο υπολογισμού της δομικής δημοσιονομικής ισορροπίας των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η Ελλάδα ήλπιζε ότι με τη νέα μεθοδολογία, το ήδη κολοσσιαίο δομικό πρωτογενές πλεόνασμα της χώρας μας θα εμφανιζόταν ακόμη μεγαλύτερο, ενώ τα μεγαλύτερα οφέλη θα αποκόμιζε η Ισπανία.

Πλέον, το πιθανότερο σενάριο είναι ότι ο καινούργιος τρόπος υπολογισμού της «θεμελιακής» δημοσιονομικής θέσης των κρατών-μελών της Ε.Ε. θα χρησιμοποιηθεί για πρώτη φορά στις εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν, το 2014. «Προς το παρόν θα συνεχίσει να χρησιμοποιείται η ίδια μεθοδολογία στον υπολογισμό των ελλειμμάτων, καθώς αποφασίστηκε ότι χρειάζεται περαιτέρω τεχνική επεξεργασία των προτάσεων που υπάρχουν», δήλωσε ο Σάιμον Ο’Κόνορ, εκπρόσωπος Τύπου του αντιπροέδρου της Κομισιόν, Ολι Ρεν.

Η δομική ισορροπία αναφέρεται στον υπολογισμό των ελλειμμάτων ή πλεονασμάτων των προϋπολογισμών των κρατών, όχι σε ταμειακή βάση, αλλά λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις του οικονομικού κύκλου. Για παράδειγμα, το ελληνικό υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι αν ληφθούν υπόψη οι επιπτώσεις της ύφεσης, τότε η χώρα μας έχει δομικό πλεόνασμα περίπου 6,4% του ΑΕΠ, μακράν το μεγαλύτερο στην Ευρώπη.

Η Ισπανία, μάλιστα, πρωτοστάτησε στις προσπάθειες να προσμετράται και η επίπτωση της ανεργίας στον υπολογισμό της διαρθρωτικής δημοσιονομικής ισορροπίας, καθώς τα σχετικά ποσοστά είναι τεράστια στην Ιβηρική χώρα, μολονότι το εθνικό της προϊόν δεν έχει συρρικνωθεί όσο της Ελλάδας, κατά τη διάρκεια της κρίσης. Από τη νέα μεταβλητή θα επωφελούνταν και η χώρα μας, αν και σε μικρότερο βαθμό από την Ισπανία.

Ωστόσο, καθώς δεν ήταν σαφής η επίπτωση που θα είχε το νέο καθεστώς στις χώρες που βρίσκονται εκτός Μνημονίου, η Επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής, η οποία αποτελείται από αξιωματούχους των ευρωπαϊκών υπουργείων Οικονομικών, αποφάσισε να ξαναστείλει το θέμα στους εμπειρογνώμονες του λεγόμενου «Output Gap Working Group» και την Κομισιόν, με σκοπό να καταμετρηθούν οι επιπτώσεις και να επέλθει συμφωνία μέχρι το τέλος του έτους.

Τα νέα -βελτιωμένα για την Ελλάδα- στοιχεία για τη διαρθρωτική ισορροπία θα χρησιμοποιηθούν επομένως για πρώτη φορά στην Εαρινή Έκθεση της Κομισιόν και στις εξειδικευμένες προτάσεις της για κάθε μέλος το 2014.

Επειδή τα διαρθρωτικά ελλείμματα με τη νέα μέθοδο θα εμφανίζονταν μικρότερα, οι χώρες της Ε.Ε. που είναι σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, όπως η Ισπανία, δεν θα πιέζονταν να λαμβάνουν επιπρόσθετα μέτρα λιτότητας, αφού θα θεωρείτω ότι έχουν πραγματοποιήσει την απαιτούμενη «διαρθρωτική προσαρμογή» των δημοσιονομικών τους.

Με υπερβολικό έλλειμμα βρίσκεται και η Ελλάδα, έχοντας μάλιστα λάβει παράταση για να το διορθώσει έως το 2016.

Επειδή όμως η χώρα μας δεν έχει πρόσβαση στις αγορές, ο χρόνος που έχει στη διάθεσή της καθορίζεται όχι από το διαρθρωτικό, αλλά από το ταμειακό της έλλειμμα, το οποίο μπορεί να καλυφθεί από μία και μόνο πηγή: τα χρήματα του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας.

Εντούτοις, η χαλάρωση της λιτότητας στον υπόλοιπο Νότο θα ωφελούσε εμμέσως και τις ελληνικές προσπάθειες ανάκαμψης, ενώ τα βελτιωμένα στοιχεία για τη δομική ισορροπία του προϋπολογισμού θα προσέθεταν ένα ακόμη όπλο στη φαρέτρα της κυβέρνησης, ενόψει της πολιτικής διαπραγμάτευσης με τους εταίρους μας για περαιτέρω βοήθεια μετά το 2014.