Ν. Μπαϊκούσης στο thebest.gr: «Όλη μου η ζωή κινείται γύρω από μια καρδιά ή μέσα σε μια καρδιά ή μέσα σε πολλές καρδιές»

Ο Πατρινός καρδιοχειρουργός του «Ιπποκράτειου» Αθηνών μιλά για την καρδιά, σε όλες τις εκφάνσεις της

Ο Νίκος Μπαϊκούσης είναι ένας καρδιοχειρουργός με περγαμηνές, απόλυτα αφοσιωμένος στην ιατρική επιστήμη.Έλκει την καταγωγή του από την Πάτρα και αφορμή για τη συνομιλία μαζί του ήταν ένα ευχαριστήριο, που λάβαμε στο thebest.gr από έναν ασθενή, που πήρε και τη δική του καρδιά στα χέρια του. Ο 35χρονος Γιώργος, ο οποίος υποβλήθηκε σε χειρουργείο ανοικτής καρδιάς από τον κ. Μπαϊκούση, δεν μιλούσε μόνο για τον επαγγελματισμό του, αλλά και για το ήθος του. Και δεν είναι ο μόνος που έχει εκφραστεί με ευγνωμοσύνη για τον καρδιοχειρουργό.

Ο Νίκος Μπαϊκούσης έχει εκπαιδευτεί σε Ελληνικά και Ευρωπαϊκά (Γαλλία και Αγγλία) Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία και έχει προϋπηρεσία στο εξωτερικό, με καθηγητές καρδιοχειρουργικής παγκοσμίου εμβέλειας. Μιλά στο thebest.gr για τις παθήσεις της καρδιάς, για τις τελευταίες εξελίξεις στην καρδιοχειρουργική, για το πώς αισθάνεται πριν από κάθε χειρουργείο και όχι μόνο.

Της Ελευθερίας Μακρυγένη

Ποιες είναι οι συνηθέστερες ασθένειες της καρδιάς;

«Οι συνηθέστερες ασθένειες της καρδιάς είναι η στεφανιαία νόσος, οι βαλβιδοπάθειες, οι αρρυθμίες, η καρδιακή ανεπάρκεια, οι συγγενείς ανωμαλίες της καρδιάς και οι παθήσεις της αορτής. Οι καρδιολόγοι ασχολούνται με την παθολογία των παραπάνω ασθενειών, ενώ εμείς οι καρδιοχειρουργοί ασχολούμαστε με τις χειρουργικές παθήσεις της καρδιάς και της αορτής πραγματοποιώντας, όταν χρειάζεται, τις επεμβάσεις ανοικτής καρδιάς».

Παρατηρούμε αρκετά συχνά ότι φεύγουν από τη ζωή νέοι σε ηλικία άνθρωποι, από ανακοπή καρδιάς. Πώς μπορούμε να προλάβουμε κάτι τέτοιο; Ποια προειδοποιητικά «σημάδια» στέλνει ο οργανισμός και δεν πρέπει να αγνοήσουμε;

«Οι νέοι άνθρωποι που φεύγουν αιφνιδίως από την ζωή έχουν ενδεχομένως ήδη κάποιο καρδιολογικό πρόβλημα το οποίο δεν γνωρίζουν. Μπορεί να έχουν κάποια συγγενή ανωμαλία στην καρδιά τους, μπορεί να κάνουν χρήση κάποιων ουσιών για να αυξήσουν την απόδοση τους εάν κάνουν κάποιο άθλημα χωρίς να έχουν εξεταστεί καρδιολογικά ενδελεχώς. Όλοι οι αθλητές, ερασιτέχνες και επαγγελματίες, πρέπει να ελέγχονται. Τα αναβολικά κάνουν σπασμό στα στεφανιαία αγγεία, επάγουν την θρόμβωση και προκαλούν αύξηση της αρτηριακής πίεσης. Θα πρέπει να αποφεύγονται. Όλοι οι άνθρωποι θα πρέπει να ελέγχουν την χοληστερόλη, το σωματικό τους βάρος, την διατροφή τους κτλ. Επεισόδια δύσπνοιας, αίσθημα παλμών, άτυπα ενοχλήματα στο στήθος, στην ράχη ή στα άνω άκρα μπορεί να αποτελούν ’’καμπανάκι’’ ότι κάτι συμβαίνει στο καρδιοαγγειακό σύστημα».

Ποιοι παράγοντες βλάπτουν σοβαρά την καρδιά. Ποιος είναι ο ρόλος του στρες και της στεναχώριας;

«Το κάπνισμα, η κακή διατροφή, τα λιπαρά, η δυσλιπιδαιμία, ο αρρύθμιστος σακχαρώδης διαβήτης, η αρρύθμιστη αρτηριακή πίεση, η κληρονομικότητα και η καθιστική ζωή είναι οι κύριοι παράγοντες που βλάπτουν την καρδιά. Το στρες και η στεναχώρια (προσωπικότητα τύπου Α’ όπως λέμε) αποτελούν επιπλέον παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη καρδιοπαθειών, όπως στεφανιαία νόσο και αορτοπάθεια».

Ποιες είναι οι τελευταίες εξελίξεις στη χειρουργική αντιμετώπιση καρδιολογικών προβλημάτων;

«Η καρδιοχειρουργική είναι μια σχετικά νέα ειδικότητα, που ξεκινά μετά την επινόηση και κατασκευή της μηχανής της εξωσωματικής κυκλοφορίας, της συσκευής εκείνης που αντικαθιστά την λειτουργία της καρδιάς και των πνευμόνων κατά την διάρκεια των επεμβάσεων ανοικτής καρδιάς. Τελευταία οι επισκευή των καρδιακών βαλβίδων έναντι της αντικατάστασης αυτών, η χρήση αρτηριακών μοσχευμάτων έναντι των κλασικών φλεβικών, οι ενδαγγειακές επεμβάσεις στην αορτή έναντι των εκτεταμένων ανοικτών χειρουργείων, η διαδερμική εμφύτευση βαλβίδων από την ’’ομάδα καρδιάς’’, οι mini χειρουργικές τομές, η βιντεοθωρακοσκοπική καρδιοχειρουργική και η ρομποτική χειρουργική αποτελούν νεοτερισμούς στην χειρουργική αντιμετώπιση των καρδιοπαθειών. Όλες αυτές τις εξελίξεις τις ακολουθούμε και τις εφαρμόζουμε στους Έλληνες καρδιοπαθείς που απευθύνονται στο Γ. Ν. Αθηνών ’’Ιπποκράτειο’’ οι οποίοι απολαμβάνουν την ίδια φροντίδα με τους Ευρωπαίους πολίτες».

Γιατί επιλέξατε να γίνετε γιατρός και δη καρδιοχειρουργός;

«Θεωρώ ότι η ιατρική είναι ένα μέσομέγιστης προσφοράς στον συνάνθρωπο που πάσχει και που έχει κλονιστεί το πολυτιμότερο αγαθό του, η υγεία του. Η καρδιοχειρουργική προσφέρει άμεση λύση και θεραπεία σε καρδιοπαθείς που έχουν κάποια χειρουργική πάθηση στην καρδιά τους. Πρόκειται για μεγάλες και δύσκολες επεμβάσεις ανοικτής καρδιάς, όπως είναι το γνωστό σε όλους bypass, η χειρουργική επί των καρδιακών βαλβίδων, η χειρουργική της θωρακικής αορτής, η χειρουργική της καρδιακής ανεπάρκειας είτε πρόκειται για εμφύτευση συστημάτων υποβοήθησης της κυκλοφορίας (μηχανική καρδιά) είτε για μεταμόσχευση καρδιάς».

Πώς αισθάνεστε πριν από κάθε χειρουργείο;

«Με κατακλύζει ένα απέραντο αίσθημα ευθύνης προς τον ασθενή και την οικογένειά του. Κάθε ασθενής και κάθε καρδιά είναι ξεχωριστή και μοναδική. Ο ασθενής αφήνει την ζωή του και την καρδιά του στα χέρια μας. Οφείλουμε να σεβαστούμε αυτό το αγαθό και να χειρουργήσουμε την καρδιά του με αγάπη και ευλάβεια, ώστε ο άνθρωπος να επιστρέψει στο σπίτι του υγιής».

Τι λέτε στον ασθενή που πρόκειται να υποβληθεί σε επέμβαση και διακατέχεται από άγχος; Toυ αποκαλύπτετε όλες τις πιθανές επιπλοκές που μπορεί να υπάρξουν;

«Ο ασθενής και η οικογένειά του πρέπει να ξέρουν όλη την αλήθεια πριν το χειρουργείο. Πρέπει να είναι απόλυτα ενήμεροι για τα καλά και τα άσχημα που ενδεχομένως προκύψουν σε ένα υψηλού κινδύνου χειρουργείο ανοικτής καρδιάς».

Έχει υπάρξει περίπτωση ασθενούς που οι ιατρικές πιθανότητες δεν ήταν με το μέρος του, αλλά εκείνος τις διέψευσε;

«Δεν ξέρω αν τις διέψευσε ο ασθενής ή η καρδιοχειρουργική ομάδα….Ναι υπάρχουν ασθενείς που πρέπει να υποβληθούν επειγόντως πολλές φορές σε διασωστική επέμβαση ανοικτής καρδιάς πολύ υψηλού κινδύνου. Συχνά η πιθανότητα επιβίωσης δεν είναι με το μέρος του ασθενούς όμως εμείς την αλλάζουμε με την εφαρμογή τεχνικών και χειρουργικών μεθόδων ανατρέποντας τα προγνωστικά».

Μια ευχάριστη και μια δυσάρεστη στιγμή από την μέχρι τώρα πορεία σας

«Οι ευχάριστες στιγμές της ζωής μου είναι πολλές, είναι όλες εκείνες οι φορές που αμέσως μετά την επέμβαση η καρδιά ξαναχτυπά ενώ την κρατάω στα χέρια μου. Πολύ δυσάρεστο θα ήταν…αν δεν ξαναχτυπήσει η χειρουργημένη καρδιά, ευτυχώς όμως αυτό δεν μου συμβαίνει σχεδόν ποτέ».

Πρόσφατα λάβαμε για εσάς ένα ευχαριστήριο από έναν ασθενή σας ο οποίος δεν σας ευχαριστεί μόνο για τον επαγγελματισμό σας, αλλά και για το ήθος σας. Πώς αισθάνεστε όταν τα διαβάζετε;

«Η υγεία και η ανάρρωση των καρδιοχειρουργημένων ασθενών και η απόλυτη ικανοποίησή τους μου δίνει δύναμη για τις επόμενες καρδιοχειρουργικές επεμβάσεις. Η δική μου ευχαρίστηση προκύπτει από την επιτυχία των επεμβάσεών μου και από την απόλυτη ικανοποίηση των ασθενών που μου έχουν εμπιστευτεί την ζωή τους και την καρδιά τους. Μέσα σ’αυτές τις καρδιές ζω ευτυχισμένος».

Το "ευχαριστώ" του 35χρονου Γιώργου, στον Πατρινό καρδιοχειρουργό Νίκο Μπαϊκούση

Τι έχετε θυσιάσει σε προσωπικό επίπεδο για την ιατρική, όπου η εκπαίδευση σε αυτή δεν σταματά ποτέ;

«Ο Μαχάτμα Γκάντι είπε ότι δεν μπορείς να έχεις γνώση χωρίς χαρακτήρα, απόλαυση χωρίς συναίσθημα, επιστήμη χωρίς ανθρωπιά, αγάπη χωρίς θυσίες…

Ναι, για να επιτύχει κανείς στην ιατρική και ακόμα περισσότερο σε μια τόσο δύσκολη και ανταγωνιστική ειδικότητα που είναι η καρδιοχειρουργική, θα πρέπει να εκπαιδευτεί σωστά και να θυσιάσει ένα πολύ μεγάλο κομμάτι από την οικογενειακή και την προσωπική του ζωή. Οι επιτυχίες όμως και οι ασθενείς με επιβραβεύουν και μου ανταποδίδουν αυτό που θυσίασα».

Το motto της ζωή σας είναι..

«Όλη μου η ζωή κινείται γύρω από μια καρδιά ή μέσα σε μια καρδιά ή μέσα σε πολλές καρδιές…Η καθημερινότητα μου είναι η καρδιοχειρουργική. Δεν υπάρχουν ωράρια, γιορτές, αργίες ούτε κούραση στην καρδιοχειρουργική. Οι επεμβάσεις ανοικτής καρδιάς, η συνεχιζόμενη εκπαίδευση και η εκμάθηση νέων χειρουργικών τεχνικών, η συμμετοχή σε καρδιοχειρουργικά συμπόσια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό είναι τα ενδιαφέροντά μου και τα…χόμπι μου.Όλα εκφράζονται με ένα χτυποκάρδι»

ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ειδικός Καρδιοχειρουργός, Επιμελητής Καρδιοχειρουργικής Κλινικής, Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ’’Ιπποκράτειο’’.

τ. επιμελητής καρδιοχειρουργικής κλινικής Γ. Ν. Αθηνών ’’Ευαγγελισμός’’.

Κάτοχος διδακτορικού διπλώματος στην καρδιοχειρουργική και μάστερ ενδαγγειακής χειρουργικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Εκπαίδευση σε Ελληνικά και Ευρωπαϊκά (Γαλλία και Αγγλία) Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία.

Εξωτερικό: Προϋπηρεσία στο Παρίσι με καθηγητές καρδιοχειρουργικής παγκοσμίου εμβέλειας όπως τον FrancoisLaborde, ThierryFolliguet, EmmanuelLansac. Εκπαίδευση σε επισκευή καρδιακών βαλβίδων (σχολή AlainCarpentier), ολική αρτηριακή επαναιμάτωση του μυοκαρδίου, καρδιοχειρουργική δια ελαχίστων τομών, εμφύτευση αυτοεκπτυσσόμενων βαλβίδων, χειρουργική της αορτικής ρίζας κτλ, και σε Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία της Μεγάλης Βρετανίας (Southamptonκαι Brighton).

Ομιλητής σε Ελληνικά,Ευρωπαϊκά και Παγκόσμια συνέδρια καρδιοχειρουργικής.

Reviewer ξενόγλωσσων καρδιοχειρουργικών περιοδικών.

Πλούσιο επιστημονικό, συγγραφικό και ερευνητικό έργο με πολυάριθμες δημοσιεύσεις σε Ελληνικά και ξενόγλωσσα επιστημονικά περιοδικά.