Καταρρέουν οι παλιές οικοδομές της Πάτρας- Αδυναμίες και καθυστερήσεις στην προστασία τους

Το μείζον ζήτημα της στατικής επάρκειας των κτιρίων τέθηκε στο επίκεντρο της ενδιαφέρουσας ημερίδας που συνδιοργάνωσε χθες ο Πατραϊκός Όμιλος Πολιτιστικής – Τουριστικής – Αθλητικής – Καλλιτεχνικής – Εθνικής Παράδοσης και Εθνικής Κληρονομιάς, σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, παράρτημα Δυτικής Ελλάδας, και με την υποστήριξη της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας.
Το θέμα της ημερίδας, η οποία πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα του ΤΕΕ/ΤΔΕ, είχε τίτλο «Ασφάλεια κτιρίων & Συντήρηση – Κίνδυνοι και προκλήσεις» και κατά τη διάρκεια της, εξήχθησαν σημαντικά συμπεράσματα. Τα συμπεράσματα αυτά υποδεικνύουν ότι η έλλειψη σαφούς νομικού πλαισίου και τα κενά στον μηχανισμό ελέγχου της τρωτότητας των κτιρίων ενδέχεται να επιδεινώσουν περαιτέρω την κατάσταση με την πτώση των σοβάδων στα γερασμένα κτίρια της Πάτρας.

Πρώτα απ’ όλα, το κύριο πρόβλημα είναι η έλλειψη προσωπικού στον Δήμο Πατρέων και στην ΥΔΟΜ, σε σχέση με τους ελέγχους και τις καταγγελίες για σαθρά και επικίνδυνα δομικά ή άλλα μέρη των κτιρίων. Επίσης, η ανεπάρκεια του στατικού και προσεισμικού ελέγχου να καλύψει και να προβλέψει τα υπόλοιπα σαθρά και άλλα προβλήματα στις οικοδομές αποτελεί σοβαρό ζήτημα. Ακόμη, το πρόγραμμα «Εξοικονομώ» και τα υλικά για τις ενεργειακές αναβαθμίσεις και αποκαταστάσεις δεν έχουν ελεγχθεί ως προς το αν προσθέτουν βάρος που επηρεάζει τη στατική επάρκεια και την επικινδυνότητα των οικοδομών.

ΦΩΚΙΩΝ ΖΑΪΜΗΣ: «ΜΙΑ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΠΡΟΚΛΗΣΗ»
Ο αντιπεριφερειάρχης Αχαΐας, Φωκίων Ζαΐμης, στον χαιρετισμό του τόνισε ότι «η ασφάλεια των κτιρίων είναι μια καθημερινή, διαρκής πρόκληση, απέναντι στην οποία πρέπει να ομολογήσουμε πως συνολικά έχουμε μείνει αρκετά πίσω από τις σύγχρονες ανάγκες».

Επιπλέον, ανέφερε: «Συζητούμε μόλις έξι μήνες από τότε που ένας άτυχος συνάνθρωπός μας, 58 ετών, εδώ στην Πάτρα, περπατούσε αμέριμνος στην οδό Γούναρη και κατέληξε νεκρός από πτώση σοβάδων και μαρμάρων.

Έχουμε, δε, συνεχόμενα περιστατικά που μας θυμίζουν διαρκώς ότι ζούμε σε μια χώρα με γηρασμένα, ασυντήρητα και μη ασφαλή κτίρια σε όλη την Ελλάδα. Συζητούμε, επίσης, στην Πάτρα, όπου, με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, το 2025, πάνω από το 80% των μεγάλων κτιρίων, ιδιωτικών και δημοσίων, έχουν κατασκευαστεί πολλές δεκαετίες πριν, είναι ταλαιπωρημένα και ξεπερασμένα και δεν ανταποκρίνονται στις υψηλές απαιτήσεις ασφάλειας της εποχής.
Επιπλέον, συζητούμε σε μια περιοχή όπως η δική μας, η οποία, εκτός από την κατάσταση των κτιρίων, που αποτελεί ένα συνολικό ζήτημα, είναι και μια σεισμογενής περιοχή».

ΑΝ. ΤΟΓΙΟΠΟΥΛΟΥ: «ΝΑ ΜΠΕΙ ΣΕ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑ»
Από την πλευρά της, η αντιδήμαρχος Πολεοδομικού Σχεδιασμού, Αναστασία Τογιοπούλου τόνισε ότι «το νομικό πλαίσιο της συντήρησης των κτιρίων είναι παμπάλαιο» και ότι ο Δήμος Πατρέων προβαίνει σε ελέγχους κατόπιν καταγγελιών.
Η κυρία Τογιοπούλου έθεσε το πρόβλημα της υποστελέχωσης των υπηρεσιών και επεσήμανε ότι η πολιτεία θα πρέπει να θέσει το θέμα της συντήρησης των κτιρίων σε προτεραιότητα, καθώς όπως σημείωσε «η μη συντήρηση των κτιρίων είναι αποτέλεσμα οικονομικής δυσπραγίας». Παράλληλα, έθεσε επιτακτικά το αίτημα για χρηματοδοτικά εργαλεία προς τους πολίτες, αλλά και τους ΟΤΑ.

ΕΥΑΓ. ΚΑΡΑΧΑΛΙΟΣ: «ΑΙΧΜΗΡΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ»
Το κρίσιμο ζήτημα της ασφάλειας των παλαιών κτιρίων σε Πάτρα, Αχαΐα και ολόκληρη τη χώρα ανέδειξε ο πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας, Βαγγέλης Καραχάλιος.
Όπως υπογράμμισε, τα πρόσφατα περιστατικά με καταρρεύσεις μπαλκονιών, αποκολλήσεις μαρμάρων και πτώσεις σοβάδων δεν αποτελούν τυχαίες εξαιρέσεις, αλλά σαφή σημάδια ότι τα κτίρια —πολλά άνω των 50-60 ετών— έχουν ξεπεράσει τον χρόνο ζωής για τον οποίο σχεδιάστηκαν. Ανέφερε πως το ΤΕΕ/ΤΔΕ έχει ήδη καταθέσει συγκεκριμένη πρόταση για τη δημιουργία χρηματοδοτικού εργαλείου, το «Θωρακίζω Κατοικία», προκειμένου να προηγείται ο έλεγχος δομικής επάρκειας πριν από οποιαδήποτε ενεργειακή αναβάθμιση.

Παράλληλα, εισηγείται την καθιέρωση ταχύρρυθμου και υποχρεωτικού ελέγχου προσόψεων, με τυποποίηση και κρατική χρηματοδότηση μέσω ενός πιλοτικού προγράμματος καταγραφής της δομικής και μη τρωτότητας. Ανακοίνωσε ότι το αίτημα του τοπικού παραρτήματος έγινε αποδεκτό από το ΤΕΕ για να συσταθεί μια Ομάδα Εργασίας, με στόχο να υιοθετηθεί ένα πανελλαδικό σύστημα περιοδικών ελέγχων προσόψεων και ένα εθνικό πλαίσιο πρόληψης και προστασίας του δημοσίου χώρου.
ΟΛΥΜΠΙΑ ΛΟΗ: «ΕΘΝΙΚΗ ΕΠΙΤΑΓΗ»
Η πρόεδρος του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Νομού Αχαΐας, Ολυμπία Λόη ανέφερε ότι «η ολοκληρωμένη στρατηγική για την ασφάλεια και τη συντήρηση των κτιρίων μας, είναι πλέον μια εθνική επιταγή».
Όπως τόνισε χρειάζεται μια ολοκληρωμένη στρατηγική ασφάλειας, κάνοντας λόγο για το ΚΤΕΟ των κτιρίων, προσθέτοντας: «Είναι αδιανόητο να υπάρχει υποχρέωση ανανέωσης πιστοποιητικού ηλεκτρολόγου, ανελκυστήρα, πυροπροστασίας, αλλά να μην προβλέπεται καμία υποχρεωτικότητα στον επανέλεγχο της στατικότητας.
Σε ό,τι αφορά τα χρηματοδοτικά εργαλεία πρότεινε:
•Δημιουργία Ταμείου Επιδοτήσεων: Ένα ποσοστό των εσόδων από την ακίνητη περιουσία πρέπει να διοχετεύεται σε ένα ειδικό Ταμείο, με προτεραιότητα επιδότησης στα ακίνητα μεγάλης επικινδυνότητας.
•Κίνητρα: Παροχή φορολογικών ελαφρύνσεων και χαμηλότοκων δανείων στους ιδιοκτήτες για την εκτέλεση εργασιών στατικής ενίσχυσης και συντήρησης.
Η κ. Λόη ανέφερε ότι επιβάλλεται να γίνει άμεσα καθολικός στατικός έλεγχος και ενίσχυση όλων των κρίσιμων δημοσίων κτιρίων (σχολεία, νοσοκομεία, διοικητικά κέντρα), ενώ σε ό,τι αφορά τα διατηρητέα κτίρια τόνισε ότι «είναι ντροπή που έχουν αφεθεί στη μοίρα τους».
«Οι πόλεις μας είναι γεμάτες από εγκαταλελειμμένα κτίρια, τα οποία στέκουν αμπαλαρισμένα σε σκισμένες λινάτσες με σαπισμένες προσωρινές υποστηρίξεις. Το «ουδέν μονιμότερον του προσωρινού» βρίσκει εδώ την πιο τραγική εφαρμογή του».

ΑΡΗΣ ΓΚΑΤΖΟΓΙΑΣ: «ΠΡΩΤΙΣΤΟ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ»
Ο πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Αχαΐας, Άρης Γκατζόγιας, επεσήμανε ότι το 60% των κτιρίων της Πάτρας έχει κατασκευαστεί προ του 1985, οπότε και θεσπίστηκε ο πρώτος Αντισεισμικός Κανονισμός.
«Η συντήρηση λόγω κόστους και κουλτούρας αναβάλλεται» τόνισε, υπογραμμίζοντας ότι «η ασφάλεια των κτιρίων είναι πρώτιστο ζητούμενο, προκειμένου να αποφύγουμε στο μέλλον τραγικά δυσάρεστα, όπως είχαμε προ 6μήνου».

Χ. Φαλιέρος: «30 καταγγελίες το μήνα στην Πολεοδομία!»
Δεκάδες είναι οι καταγγελίες το τελευταίο εξάμηνο για ετοιμόρροπα μπαλκόνια και σοβάδες σε πολυκατοικίες της Πάτρας, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο αναπληρωτής Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Πολεοδομικού – Κυκλοφοριακού Σχεδιασμού και Δόμησης του Δήμου Πατρέων, Χρήστος Φαλιέρος. «Δεχόμαστε περίπου 25- 30 καταγγελίες τον μήνα και τη διεκπεραίωση αυτών καλείται να φέρει σε πέρας μια μηχανικός, η Αγγελική Σπυροπούλου. Από τις 22 Μαΐου μέχρι τις 14 Ιουλίου, μέσα σε 35 μέρες, χρειάστηκε να ασχοληθούμε με 83 υποθέσεις! Αφορούν πτώσεις μαρμάρων, σοφάδων, μπαλκονιών και όλα αυτά είναι συνέπεια της γήρανσης των κτιρίων», ανέφερε χαρακτηριστικά. Κατέληξε, λέγοντας πως «επιβάλλεται να βρεθούν χρηματοδοτικά εργαλεία και να ξεκαθαρίσει το νομοθετικό πλαίσιο για το πώς θα τα επισκευάζουν οι ιδιοκτήτες και πώς, όταν δεν μπορούν να το πράξουν, θα αντιμετωπίζεται το πρόβλημα».

Θ. Ζούπας: «Η πολιτεία να σκύψει και να δώσει λύση»
«Η μόνη λύση είναι να σκύψει η Πολιτεία και να στηρίξει τους ιδιοκτήτες μέσω της χορήγησης δανείων, που θα επιμερίζεται στους συνιδιοκτήτες και θα υποχρεούνται να το αποπληρώσουν μέσα σε μια τριετία», τόνισε ο Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Πατρών, Αθανάσιος Ζούπας, ο οποίος αναφέρθηκε στις αστικές ευθύνες που έχουν οι ιδιοκτήτες σε περίπτωση που προκληθεί ατύχημα.

Νίκος Παπάκος: «Είμαστε όλοι υπεύθυνοι»
«Είμαστε όλοι υπεύθυνοι για την ασφάλεια των κτιρίων και πρέπει όλοι να παρέμβουμε. Δεν ευθύνονται μόνον οι ιδιοκτήτες των ακινήτων, αλλά και οι Δήμοι, καθώς ο αριθμός των ακινήτων που είναι ετοιμόρροπα είναι μεγάλος», υπογράμμισε ο Αντιπρόεδρος της Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων Ν. Αχαΐας, Νίκος Παπάκος, εκφράζοντας την αγωνία όλων όσων περνούν κάτω από παλιά κτίρια στο κέντρο της πόλης.