Ανάρπαστα αλλά επικίνδυνα προϊόντα από TEMU και Shein- Η Ευρώπη βάζει τέλος στα φορολογικά παραθυράκια

Το πρώτο φυσικό κατάστημα της κινεζικής πλατφόρμας Shein άνοιξε τον Νοέμβριο στο Παρίσι, προκαλώντας συνωστισμό αλλά και αντιδράσεις.

Το νέο κατάστημα, που βρίσκεται στο εμπορικό κέντρο BHV Marais, στην «πρωτεύουσα» της υψηλής ραπτικής, έχει τραβήξει την προσοχή τόσο των καταναλωτών όσο και των επικριτών της εταιρείας, εγείροντας ερωτήματα για την ποιότητα και τις συνθήκες παραγωγής των προϊόντων της.

Η Shein, που συχνά συγκρίνεται με το Temu, έχει βρεθεί στο στόχαστρο για πώληση πλαστών προϊόντων, επιθετικό μάρκετινγκ, κακές συνθήκες εργασίας και επικίνδυνα προϊόντα. Παρά τις επικρίσεις, πολλοί είναι οι καταναλωτές που επιλέγουν τις συγκεκριμένες πλατφόρμες για τις χαμηλές τιμές και τις πολλές επιλογές που προσφέρουν.

Εκτός από τις χαμηλές τιμές που προσφέρουν, οι εταιρείες αυτές επωφελούνται από τη δυνατότητα απαλλαγής από εισαγωγικούς δασμούς για δέματα αξίας κάτω των 150 ευρώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Στις ΗΠΑ, η αντίστοιχη απαλλαγή για δέματα κάτω των 800 δολαρίων καταργήθηκε, με αποτέλεσμα την αξιοσημείωτη πτώση των αποστολών. Η ΕΕ είναι και αυτή έτοιμη να εγκρίνει παρόμοιο κανονισμό.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, το πρώτο εξάμηνο του 2025, το Temu είχε 115 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες στην ΕΕ ανά μήνα, ενώ η Shein 145 εκατομμύρια, καταγράφοντας αύξηση 12% σε σχέση με το προηγούμενο εξάμηνο.

Ένα από τα μεγαλύτερα ζητήματα που προκύπτουν από τις κινεζικές πλατφόρμες ηλεκτρονικού εμπορίου είναι η βιωσιμότητα. Η πλειονότητα των προϊόντων που πωλούνται σε αυτές τις πλατφόρμες αποστέλλεται απευθείας από τους κατασκευαστές στην Κίνα στους καταναλωτές παγκοσμίως. Τα προϊόντα συσκευάζονται μεμονωμένα και μεταφέρονται αεροπορικώς για ταχεία παράδοση, γεγονός που προκαλεί υπερφόρτωση στις τελωνειακές υπηρεσίες και καθιστά συχνά αδύνατη την επιστροφή τους.

Περιβαλλοντικές οργανώσεις εκφράζουν ανησυχία για τα απόβλητα που δημιουργεί η φθηνή γρήγορη μόδα, τα πλαστικά και τα χαρτοκιβώτια συσκευασίας, καθώς και τις εκπομπές CO2 από τις αεροπορικές μεταφορές των προϊόντων σε όλο τον κόσμο. Οι αριθμοί που καταγράφονται είναι πραγματικά τεράστιοι.

Τα νούμερα είναι εντυπωσιακά. Σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το 2024 εισήχθησαν στην ΕΕ περίπου 4,6 δισεκατομμύρια αντικείμενα μικρής αξίας, διπλάσια από το 2023 και τριπλάσια από το 2022.

Πέρα από τα περιβαλλοντικά προβλήματα, οι πλατφόρμες Shein και Temu έχουν κατηγορηθεί για μη ασφαλή προϊόντα. Δοκιμές που πραγματοποιήθηκαν από το Βέλγιο και τη Δανία έδειξαν ότι σε ένα δείγμα από 162 προϊόντα που αγοράστηκαν από κατασκευαστές μέσω των δύο πλατφορμών, τα 110 δεν συμμορφώνονταν με τους κανονισμούς της ΕΕ, με περίπου το ένα τέταρτο να είναι επικίνδυνα. Ορισμένα από τα προϊόντα περιείχαν επικίνδυνες ουσίες όπως φορμαλδεΰδη και βαρέα μέταλλα, ενώ ορισμένοι φορτιστές USB υπερθερμαίνονταν.