Πάτρα: Μια κουζίνα που ξεπερνά τα όρια της αρχιτεκτονικής- Το έργο της Μυρτώς Κιούρτη συνεχίζει να κερδίζει τις εντυπώσεις

Θετικά είναι τα σχόλια που λαμβάνει ακόμα το project «A Jonathan Leaman kitchen: Ανακαίνιση διαμερίσματος στην Πάτρα» της Πατρινής αρχιτέκτονα και διδάκτορα του ΕΜΠ Μυρτώς Κιούρτη.

Πρόσφατο παράδειγμα το κείμενο που έγραψε ο Θανάσης Διαμαντόπουλος στο TΗΕ TOC. Σε ανάρτησή της η Μυρτώ Κιούρτη μοιράστηκε αποσπάσματα από το άρθρο, υπογραμμίζοντας τη σημασία που έχει η κουζίνα στο ελληνικό σπίτι ως χώρος όχι μόνο λειτουργικός αλλά και βαθιά κοινωνικός και πολιτισμικός. Το συγκεκριμένο άρθρο, όπως αναφέρει, αναδεικνύει το έργο της ως μια πρόταση που υπερβαίνει την έννοια της απλής ανακαίνισης, προτείνοντας έναν νέο τρόπο να σκεφτούμε την κατοίκηση και τις σχέσεις που αναπτύσσονται γύρω από το τραπέζι.

Να σημειωθεί ότι πρόκειται για το διαμέρισμα που σχεδίασε η Μυρτώ Κιούρτη για τον επικεφαλής της δημοτικής παράταξης σπιράλ Πέτρο Ψωμά.

Συγκεκριμένα, η Πατρινή αρχιτέκτονας, στην ανάρτησή της, αναφέρει: "Είμαι τόσο χαρούμενη με ένα καταπληκτικό κείμενο που έγραψε ο Θανάσης Διαμαντόπουλος στο TΗΕ TOC για το έργο μου "A Jonathan Leaman kitchen: Ανακαίνιση διαμερίσματος στην Πάτρα"! Εδώ κάποια αποσπάσματα αλλά αξίζει το κείμενό του να διαβαστεί ολόκληρο, (το link της δημοσίευσης): "Η κουζίνα στο ελληνικό σπίτι έχει μια σημασία που ξεπερνά την απλή λειτουργία της παρασκευής φαγητού. Παραδοσιακά, αποτέλεσε τον πιο ζεστό και "ζωντανό" χώρο, εκεί όπου συγκεντρωνόταν η οικογένεια, όπου οι γεύσεις, οι μυρωδιές και οι συζητήσεις συνδέονταν σε μια καθημερινή τελετουργία.
Στις παλιότερες γενιές, η κουζίνα ήταν συχνά το κέντρο της κατοικίας: οι γιαγιάδες μαγείρευαν για ολόκληρη την οικογένεια, τα παιδιά έπαιζαν δίπλα, και οι ιστορίες περνούσαν από στόμα σε στόμα γύρω από το τραπέζι. Η σημασία της κουζίνας στο ελληνικό σπίτι βρίσκεται λοιπόν στη διπλή της φύση: είναι χώρος πρακτικός αλλά και συμβολικός. Εκεί πλάθονται οι γεύσεις, αλλά και οι σχέσεις· εκεί η καθημερινότητα αποκτά μορφή και η φιλοξενία εκφράζεται στην πιο άμεση και ανθρώπινη εκδοχή της. Με την πάροδο των χρόνων, η εικόνα της ελληνικής κατοικίας άλλαξε και το καθιστικό ανέλαβε τον ρόλο του "επίσημου" χώρου υποδοχής. Ωστόσο, η κουζίνα συνέχισε να κρατά έναν πιο οικείο, αυθεντικό χαρακτήρα. Σήμερα, μέσα από νέες αρχιτεκτονικές τάσεις, η κουζίνα επιστρέφει δυναμικά στο επίκεντρο. Οι ανοιχτές διαρρυθμίσεις, τα μεγάλα τραπέζια και οι χώροι που ενθαρρύνουν τη συλλογικότητα επαναφέρουν την έννοια της κουζίνας ως τόπου συνάντησης...
Το έργο αντλεί τον τίτλο του από τον πίνακα του Jonathan Leaman "A Jan Steen Kitchen", ο οποίος με τη σειρά του συνομιλεί με τις οικιακές σκηνές του Jan Steen· έτσι εγκαθιδρύεται μια διπλή αναφορά: η κουζίνα ως θεατρικότητα του οικιακού, αλλά και ως πολιτισμικό αντικείμενο, ένα tableau vivant που πλαισιώνει σώματα, σχέσεις και συνήθειες. Ιδιαίτερη σημασία έχει το θεωρητικό υπόβαθρο: η Κιούρτη εντάσσει την προσέγγιση στον "Συγκινησιακό Λειτουργισμό", έναν σχεδιαστικό τρόπο σκέψης που διασταυρώνει ανθρωπολογικές, κοινωνιολογικές και ψυχαναλυτικές παρατηρήσεις με την υλική οργάνωση του χώρου. Εδώ, η λειτουργία δεν εξαντλείται σε τετραγωνικά και εργονομικά διαγράμματα· συνδέεται με το πώς οι ένοικοι επιθυμούν να βιώνουν την καθημερινή τους σκηνή, πώς θέλουν να βλέπουν και να φαίνονται, πώς συγκροτείται μια "οικογενειακή/φιλική" δημόσια σφαίρα μέσα στο σπίτι. Το αποτέλεσμα είναι μια κουζίνα που δουλεύει ως μηχανή κοινωνικότητας: φως, επιφάνειες εργασίας, κυκλοφορίες και καθίσματα ενορχηστρώνονται ώστε οι ροές να καταλήγουν στο τραπέζι σαν στο επίκεντρο μιας ζωντανής εγκατάστασης. Η αισθητική αναφορά στους ολλανδικούς πίνακες εσωτερικών σκηνών δεν είναι επιφανειακή. Ο Leaman, τιμώντας τον Jan Steen, αναδεικνύει την οικιακή καθημερινότητα ως υψηλή θεματολογία· η Κιούρτη μεταφράζει αυτή την ιδέα σε αρχιτεκτονική, αναβαθμίζοντας τη μαγειρική και το δείπνο σε πρωταγωνιστές της σύνθεσης...Τελικά, το "A Jonathan Leaman Kitchen" δεν είναι απλώς μια ευρηματική ανακαίνιση· είναι μια πρόταση πολιτισμική για την ελληνική κατοίκηση: να ξανασκεφτούμε την οικία όχι ως άθροισμα δωματίων αλλά ως "σκηνή" κοινωνικών σχέσεων, όπου η τροφή, ο λόγος και η συνεύρεση αποκτούν κεντρικότητα. Στην Πάτρα, μια κουζίνα γίνεται μανιφέστο—κι αυτό το μανιφέστο συνομιλεί με την ιστορία της τέχνης, με τη σύγχρονη θεωρία του χώρου και με τις πραγματικές ανάγκες των ανθρώπων που κατοικούν."