ΚΟΙΝΩΝΙΑ

/

Μία συζήτηση και ιστορίες για τον αλκοολισμό- 100 πατρινοί το χρόνο ζητούν βοήθεια

Τσίχλα Κωνσταντίνα
konstantinatsi@hotmail.com , Facebook Page
Κοινοποίηση
Tweet

Μιλώντας με τον καθηγητή ψυχιατρικής Κωνσταντίνο Ασημακόπουλο

Ένα από τα σοβαρά θέματα που έχει να αντιμετωπίσει η σύγχρονη κοινωνία είναι πλέον ο αλκοολισμός. «Το αλκοόλ είναι ναρκωτική ουσία, είναι ψυχοτρόπο και είναι το μεγάλο πρόβλημα στην Ελλάδα και τις δυτικοευρωπαϊκές κοινωνίες. Το πρόβλημα μας δεν είναι τα βαριά ναρκωτικά αλλά το αλκοόλ το οινόπνευμα. Έχει σχέση με τις συνθήκες στις οποίες ζούμε, την ιστορία μας  και με όλη μας την κοινωνική ζωή» λέει ο καθηγητής ψυχιατρικής Κωνσταντίνος Ασημακόπουλος, μιλώντας στο thebest.gr. 

Ο ίδιος ασχολείται με αλκοολικούς ασθενείς από το 1985 ενώ στην Πάτρα, στο ιατρείο που έχει δημιουργηθεί στο Πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Ρίου μαζί με τον ψυχολόγο Γρηγόρη Οικονόμου βλέπουν 100 άτομα τον χρόνο.

Μεταξύ άλλων αναφέρεται στα στάδια εξάρτησής από το αλκοόλ, στην απεξάρτηση από αυτό και πώς αυτή μπορεί να επιτευχθεί και μοιράζεται την ιστορία της αλκοολικής γυναίκας, καθηγήτριας Pανεπιστημίου, στο εξωτερικό,  που έπινε… κολόνια.

 

Οι αλκοολικοί γίνονται ζηλότυποι και παρερμηνεύουν την πραγματικότητα. Αυτό μπορεί να φτάσει στα όρια της αλκοολικής ψύχωσης

Ποιος είναι αλκοολικός;

Αλκοολικός είναι αυτός που χάνει την ελευθερία του απέναντι στο αλκοόλ. Αυτός που δεν πρέπει να πίνει, και συνεχίζει να πίνει.  Χάνω την ελευθερία χρήσης και μπαίνω σε μία κατάσταση εξάρτησης. Αυτό σημαίνει ότι είμαι αλκοολικός. Υπάρχουν δύο διαφορετικά πράγματα που έχουν σχέση με τον αλκοολισμό. Το ένα πράγμα είναι το υποκείμενο το οποίο γίνεται αλκοολικός και το δεύτερο πράγμα είναι η ουσία. Για να έρθει το υποκείμενο σε συνάντηση με την ουσία πρέπει να υπάρχουν κάποιες συνθήκες στο περιβάλλον που θα την ευνοήσουν.

Στις σύγχρονες δυτικοευρωπαϊκές κοινωνίες αυτή η ουσία είναι αναπόφευκτη ψυχοτρόπα ουσία.  Κάθε κοινωνία έχει κάποιες ψυχοτρόπες ουσίες που χρησιμοποιεί παραδοσιακά. Το αλκοόλ στην Ευρώπη είναι μία οικεία ουσία. Στις μουσουλμανικές κοινωνίες δεν χρησιμοποιείται αλκοόλ αλλά χρησιμοποιείται παραδοσιακά η κάνναβη. Στην Κολομβία χρησιμοποιούν την κοκαΐνη. Ανάλογα λοιπόν με τις συγκυρίες η συνάντηση του υποκειμένου με την ουσία μπορεί να φτάσει σε ένα σημείο ολέθριο για το υποκείμενο.

Τι προκαλεί το αλκοόλ;

Το αλκοόλ έχει πάρει πολλές κακές επιδράσεις και αποτελέσματα πρώτα στο υποκείμενο και μετά στο περιβάλλον του, στους ανθρώπους που ζουν μαζί του. Στο υποκείμενο, επιδρά στη ψυχική του υγεία αλλά και στη σωματική. Πέρα από αυτά, επιδρά και στην επαγγελματική του ζωή. Μπορούμε να πούμε πολλά για την επικινδυνότητα του αλκοόλ.

Στη σωματική υγεία, το συκώτι όπου μεταβολίζεται το αλκοόλ είναι ένα από τα πιο ευαίσθητα όργανα μας. Από εκεί και πέρα επηρεάζεται το καρδιαγγειακό αλλά και η λειτουργία βασικών οργάνων. Αλλά θα έλεγα ότι είναι σημαντικό ότι οι βλάβες που γίνονται, γίνονται αργά και σταθερά, και πολλές φορές είναι και μη αναστρέψιμες. Το αλκοόλ κατηγορείται και για τον καρκίνο. Ψυχικά, ένα από τα σημαντικά όργανα του ανθρώπου, είναι ο εγκέφαλος. Σώμα- ψυχή, εκεί γίνεται η συνάντηση, στον εγκέφαλο. Επειδή το αλκοόλ είναι ψυχοτρόπα ουσία δημιουργεί πέρα από τις βραχυπρόθεσμες επιδράσεις και μακροχρόνιες βλάβες.

Οι αλκοολικοί γίνονται ζηλότυποι και παρερμηνεύουν την πραγματικότητα. Αυτό μπορεί να φτάσει στα όρια της αλκοολικής ψύχωσης, δηλαδή καταστάσεις που συμβαδίζουν με χρόνια χρήση αλκοόλ και φτάνουν σε ένα σημείο όπου μπαίνεις σε μία δική σου πραγματικότητα. Πολλά από τα ατυχήματα γίνονται λόγω της χρήσης αλκοόλ. Τα διαζύγια αλλά και τα ψυχικά τραύματα σε παιδιά σχετίζονται πολλές φορές με την κατάχρηση αλκοόλ.

Oi περισσότεροι αλκοολικοί που έχω δει, ξέρουν ότι είναι αλκοολικοί. Αυτοί που δεν αντιλαμβάνονται και δεν παραδέχονται ότι έχουν ιδιαίτερο πρόβλημα είναι οι αλκοολικοί που ξέρουν ότι επειδή έχουν πρόβλημα, πρέπει να το κόψουν

Υπάρχουν στάδια στον αλκοολισμό;

Το ποτό είναι κοινωνικά συμβατό. Συνηθίζουμε από νωρίς, ειδικά στην Ελλάδα που είμαστε η πατρίδα του αλκοόλ, να είναι από νωρίς τρόπος ζωής η χρήση του αλκοόλ.

Είναι το ποτό που μας συνοδεύει στις οικογενειακές χαρές, στις βαπτίσεις στους γάμους, σε κάποιες τελετές. Είναι μία ουσία που βρίσκεται πολύ, μέσα στην καθημερινότητα μας.  Από τη χρήση στην κατάχρηση υπάρχουν πολλές διαβαθμίσεις αλλά θα ήθελα να επανέλθω στον ορισμό του αλκοολικού λέγοντας ότι γίνεται κατάχρηση όταν χάσουμε την ελευθερία μας και το αλκοόλ γίνει εξάρτηση. ‘Όταν κάνεις χρήση αλκοόλ στην αρχή έχεις μία ανοχή που σχετίζεται με τη δράση του αλκοόλ.  Στην αρχή, κάποιος που δεν πίνει καθόλου, με ένα ποτηράκι μπορεί να έρθει σε ευθυμία. Σε κάποιο διάστημα δεν θα αρκεί ένα με δύο ποτηράκια για να έρθει σε ευθυμία. Χρειάζεται από εκεί και πέρα αύξηση της δόσης του αλκοόλ για να γίνει αυτό.

Υπάρχουν στάδια που έχουν σχέση με την αλκοολαιμία. Υπάρχει το στάδιο της ευθυμίας, αυτό που χάνεις το λογικό σου (μέθη) και από εκεί και πέρα υπάρχει ένα τελικό στάδιο- ανάλογα με την αλκοολαιμία- που μπορεί να φτάσει στην απώλεια των αισθήσεων.

Το μεγάλο πρόβλημα στην κοινωνία μας είναι οι έφηβοι και οι νέοι που κάνουν χρήση του αλκοόλ. Έχουμε ένα μεγάλο ποσοστό εφήβων που αρχίζει από πολύ νωρίς τη χρήση του αλκοόλ. Μάλιστα η χρήση του αλκοόλ ευνοείται από την οικογένεια. «Μεγάλωσες Γιωργάκη! Πιες μία μπύρα»!. Επωάζεται έτσι ένας άνθρωπος που αν οι συνθήκες της ζωής του το επιστρέψουν ή τον ωθήσουν, μπορεί να βρίσκει καταφύγιο στο αλκοόλ.

Ο άνθρωπος που πλέον είναι εξαρτημένος από το αλκοόλ το αντιλαμβάνεται; Ακούμε πολλούς ανθρώπους που έχουν πρόβλημα με το αλκοόλ, να μην το παραδέχονται…

Ασχολούμαι με το αλκοόλ από το 1985, περίπου 35 χρόνια. Ο τότε δάσκαλος μου στη Γαλλία να κάνω ένα μάστερ αλκοολογίας, και το έκανα. Στα μαθήματα που κάναμε- είμασταν γιατροί- ο καθηγητής στην αλκοολογίας μας ζήτησε να του πούμε, αφού θα είχε περάσει μία εβδομάδα, ποιοι θα είχαν πιει. Δεν υπήρχε ούτε ένας γιατρός που να μην έχει πιει μέσα στην εβδομάδα.  Δεν είμασταν όμως αλκοολικοί. 

Ο αλκοολικός θα χάσει την ελευθερία του απέναντι στο αλκοόλ και δε θα καταλάβει ότι την έχασε. Θα σας πω ότι οι περισσότεροι αλκοολικοί που έχω δει, ξέρουν ότι είναι αλκοολικοί. Αυτοί που δεν αντιλαμβάνονται και δεν παραδέχονται ότι έχουν ιδιαίτερο πρόβλημα είναι οι αλκοολικοί που ξέρουν ότι επειδή έχουν πρόβλημα, πρέπει να το κόψουν.

Είναι επώδυνο το να διακόψεις το αλκοόλ, όταν το έχεις συνηθίσει για κάποιους λόγους. Και εδώ υπάρχει το ερώτημα: «Γιατί πίνει κανείς;».

Για να πνίξει τις λύπες του. Εδώ φαίνεται η σχέση που υπάρχει μεταξύ αλκοολισμού και κατάθλιψης. Το αλκοόλ φέρνει ευθυμία, είναι φθηνό, από οτιδήποτε αντικαταθλιπτικό φάρμακο. Το βρίσκεις παντού, στο μαγαζί της γωνίας. Το να μπορεί ένας δεκαπεντάχρονος να βρει οπουδήποτε αλκοόλ και να το αγοράσει είναι απαράδεκτο.

Ένα «τρομώδες παραλήρημα» αρχίζει 24 με 48 ώρες από τη στιγμή που γίνεται διακοπή του αλκοόλ και μπορεί να κρατήσει 10 μέρες

Όταν λοιπόν κάποιος πρέπει να απεξαρτηθεί από το αλκοόλ βρίσκεται σε μία επώδυνη θέση, όπως αυτή στην οποία βρίσκεται κάποιος που πρέπει να απεξαρτηθεί από τα ναρκωτικά;

Έχετε δίκιο να το λέτε αυτό. Το αλκοόλ είναι ναρκωτική ουσία, είναι ψυχοτρόπο και είναι το μεγάλο πρόβλημα στην Ελλάδα και τις δυτικοευρωπαϊκές κοινωνίες. Το πρόβλημα μας δεν είναι τα βαριά ναρκωτικά αλλά το αλκοόλ το οινόπνευμα. Έχει σχέση με τις συνθήκες στις οποίες ζούμε, την ιστορία μας  και με όλη μας την κοινωνική ζωή.

Όταν ένα άτομο είναι εξαρτημένο από το αλκοόλ, μετά από σταθερή χρόνια χρήση μπορεί να αντιμετωπίσει με τη διακοπή του αυτό που λέγεται «τρομώδες παραλήρημα» (delirium tremens). Είναι μία κατάσταση δυνητικά θανατηφόρος αν δεν αντιμετωπιστεί ιατρικά όπως πρέπει. Πρέπει οπωσδήποτε να δεχθεί το άτομο θεραπεία. Υπάρχουν περιπτώσεις ανθρώπων που μπαίνουν στο νοσοκομείο για άσχετο λόγο, που δεν ενημερώνουν ότι έχουν πρόβλημα με το αλκοόλ και εκεί που έχουν κάνει μία εγχείρηση, εμφανίζουν τρομώδες παραλήρημα. Υπάρχουν τρόποι να αντιμετωπιστεί.

Ποια είναι η διαδικασία απεξάρτησής από το αλκοόλ;

Το πρώτο πράγμα που χρειάζεται είναι η πρόληψη. Να ενημερώνουμε τις ευάλωτες ομάδες, τους νέους και την τρίτη ηλικία και τις γυναίκες. Οι γυναίκες παραδοσιακά ήταν «ασφαλισμένες» από το αλκοόλ.

Χρειάζεται καλή ενημέρωση για τα άσχημα πράγματα που προκαλεί το αλκοόλ Θα έλεγα όμως ότι αν κάποιος γίνει αλκοολικός, και δεν το προλάβουμε, υπάρχουν τρόποι. Οι ομάδες αυτοβοήθειας, με κύριο πρόσωπο τους «ανώνυμους αλκοολικούς». Πρόκειται για μία σημαντική ιστορία που ξεκίνησε πριν 100 χρόνια και έχει προσφέρει μεγάλη βοήθεια

Στην Πάτρα έχουμε και τους «ΚΟΠΑ». Θα έλεγα ότι μία καλή ιατρική βοήθεια που θα έχει σχέση με το γιατί κάποιος αρχίζει να πίνει (κατάθλιψη- αλκοόλ- εξάρτηση από το αλκοόλ) μπορεί να βοηθήσει. Υπάρχουν φάρμακα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν με ευεργετικά αποτελέσματα όμως το πιο σημαντικό είναι ο αλκοολικός να δεχθεί ότι είναι αλκοολικός και να ζητήσει βοήθεια. Δεν έχει νόημα κάποιον που εμείς θεωρούμε αλκοολικό να τον «βουτήξουμε» και να τον πάμε με το ζόρι στο γιατρό. Αν δεν υπάρχει το αίτημα για θεραπεία, η εμπειρία μου λέει, δεν μπορούμε να πετύχουμε τίποτα.

Πόσο καιρό χρειάζεται για να απεξαρτηθεί κάποιος, πότε λέμε ότι έχει απεξαρτηθεί και αυτός που έχει απεξαρτηθεί… μπορεί να πιεί ξανά, έστω και μια γουλιά αλκοόλ;

Ένα «τρομώδες παραλήρημα» αρχίζει 24 με 48 ώρες από τη στιγμή που γίνεται διακοπή του αλκοόλ και μπορεί να κρατήσει 10 μέρες και να χρειάζεται να αντιμετωπιστεί. Ξεμπερδεύεις με τα σωματικά πρόβλημα.

Στο σύνδρομο στέρησης υπάρχει το σωματικό κομμάτι και το ψυχικό. Υπάρχει και η ψυχική εξάρτηση η οποία μειώνεται με το χρόνο. Πάντα υπάρχει το ενδεχόμενο στο πρώτο πρόβλημα που θα προκύψει, να καταφύγεις στην παλιά, καλή λύση. Αν κάποιος είναι εξαρτημένος μια αφορά από το αλκοόλ, είναι αλκοολικός για όλη του τη ζωή. Αλκοολικός που δεν έχει πιει για 15 χρόνια, 15 μέρες και 24 ώρες. Δεν πρέπει να πιει ποτέ ξανά στη ζωή του γιατί αν το κάνει θα αρχίσει από εκεί που είχε μείνει. Αν πιει ξανά, υπάρχει περιθώριο να κάνει ξανά προσπάθεια να μην ξαναπιεί. Ο αλκοολισμός έχει σχέση με μία διαχρονικότητα στη ζωή ενός ατόμου.

100 πατρινοί το χρόνο βρίσκουν στήριξη για να αντιμετωπίσουν τον αλκοολισμό

Στην Πάτρα, πόσοι είναι η άνθρωποι που έχουν ζητήσει βοήθεια έτσι ώστε να απεξαρτηθούν από το αλκοόλ;

Περίπου 100 άτομα το χρόνο. Υπάρχει ένα ιατρείο αλκοολογίας όπου βλέπουμε αυτά τα άτομα. Από αυτά, τα 30 άτομα είναι καινούργια.

Το ιατρείο ξεκίνησε από την Χρυσούλα Καρατζά, καθηγήτρια Παθολογίας. Με εμένα και τον κ. Βλάχο στήθηκε το ιατρείο. Πριν 15 χρόνια περίπου ήρθε και ο ψυχολόγος Γρηγόρης  Οικονόμου και πλέον το έχουμε αναλάβει οι δυο μας. Λειτουργεί στο χώρο των τακτικών εξωτερικών. Έχουμε ένα χώρο που μας παρέχουν οι γαστρεντερολόγοι- ηπατολόγοι. Γίνεται κάθε Δευτέρα 12:00- 14:00 και βλέπουμε τέσσερα ραντεβού κάθε εβδομάδα. Μπορεί να χρειαστεί να βάλουμε και κάποια παραπάνω και να χρειαστεί να διευθετήσουμε κάτι που είναι επείγον.

Πρόκειται για νέους ανθρώπους από 20- 45 ετών. Έχουμε και ένα ποσοστό ανθρώπων που οι οικογένειες τους τους αναγκάζουν με το ζόρι να έρχονται να μας βλέπουν, πράγμα που το αποφεύγουμε. Δεν μπορώ να βοηθήσω κάποιον που δεν επιθυμεί να σωθεί.

 

Η γυναίκα που έπινε... κολόνια

Υπάρχουν ιστορίες ανθρώπων που σοκάρουν ακόμα και εσάς, που έχετε δει πολλές;

Θα πω μια ιστορία πριν από χρόνια…εκτός Πατρών, δεν θα ήθελα να αναφερθώ σε ιστορίες της περιοχής μας.

Θυμάμαι μία γυναίκα που ήταν καθηγήτρια Πανεπιστημίου και ήρθε με το ζόρι, αναγκασμένη από το σύζυγό της στο ιατρείο που ήμουν. Ο γυναικείος αλκοολισμός έχει ντροπή και είναι κρυφός. Η γυναίκα κάνει χρήση χωρίς να το δείχνει και χωρίς να περηφανεύεται γι΄αυτό. Αυτή η γυναίκα λοιπόν ήταν πολυτάλαντη και είχε μία οικογένεια στην οποία τα πράγματα πήγαιναν άσχημα λόγω του αλκοολισμού. Είχε κάνει απόπειρες αυτοκτονίας και κάθε φορά μου μύριζε έντονα κολόνια.

Μου εμπιστεύτηκε ότι επειδή δεν μπορούσε να βρει πουθενά αλκοόλ, έπινε κολόνια, πράγμα που κανονικά είναι αδύνατο. Ένας έξυπνος και ευαίσθητος άνθρωπος είχε βρει καταφύγιο εκεί. Δείχνει την τραγικότητα. Υπάρχει περίπτωση ανθρώπου, με πολύ ιδιαίτερο επάγγελμα, έκρυβε αλκοόλ σε τόσο ευαίσθητους χώρους που έφτανε τα όρια του εξωπραγματικού. Κάποιοι αλκοολικοί έχουν συμπεριφορές χρηστών ηρωίνη που βρίσκονται σε κατάσταση στέρησης.

Με τους ανθρώπους που έχουν απεξαρτηθεί διατηρείτε επαφές;

Οι αλκοολικοί είναι οι καλύτεροι άνθρωποι που έχω συναντήσει στη ζωή μου. Το λέω και το αισθάνομαι. Ναι συνεχίζω να έχω επαφές και την ώρα της ανάγκης του, γίνομαι το «μπουκάλι» τους. «Όταν σταμάτησα να πίνω, έζησα ξανά» μου είχε πει κάποιος και είναι κάτι που το κρατάω.

Κοινοποίηση
Tweet

Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr

Σχόλια

Ειδήσεις