Απόψε τα εγκαίνια του 2ου Street Art Festival Patras - Artwalk 2

Η Art in Progress προσκαλεί το κοινό στα εγκαίνια του 2oυ Street Art Festival Patras - Artwalk 2 όπου καλλιτεχνικός διευθυντής είναι ο Θανάσης Μουτσόπουλος. Τα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν την Παρασκευή 13 Μαΐου 2016 στις 19.00 στο νέο Αρχαιολογικό Μουσείο της Πάτρας και θα πλαισιωθούν μουσικά από το γκρουπ Deadbeat Escapement.

Στο νέο Αρχαιολογικό Μουσείο θα λειτουργήσει έως και τις 13 Ιουνίου 2016 η έκθεση με τίτλο «Τετράδια των δρόμων. Τα συνθήματα και τα graffiti των Εξαρχείων», η οποία βασίζεται σε μία υπόθεση, και γι’ αυτό παρουσιάζεται σε Αρχαιολογικό Μουσείο, ότι αυτά τα συνθήματα, οι λέξεις, οι τοιχογραφίες και οι αντιδράσεις που φωτογραφίζει επίμονα ο Τάκης Σπυρόπουλος από το 2009, λειτουργούν ως δημόσια τετράδια καταγραφής της σύγχρονης ελληνικής καθημερινότητας και της ατελείωτης κρίσης που βιώνουμε, αλλά ίσως και ως την πρώτη, έστω ιδιαίτερη, αισθητική και πρόωρη αρχαιολογία της κρίσης. Aρχείο του εφήμερου και καταγραφή σε εξέλιξη λοιπόν που ο φωτογράφος ξεκίνησε πριν από περίπου 7 χρόνια .

Μία πρώτη ενότητα των φωτογραφιών του Τάκη Σπυρόπουλου που παρουσιάζονται στην έκθεση έγινε βιβλίο, στις εκδόσεις «Ρακοσυλλέκτης» με τίτλο «Χ-ΑΡΧΕΙΑ uncensored. Τα συνθήματα και τα γκράφιτι των Εξαρχείων, 2009-2012». Είναι η 1η μεγάλη και συστηματική καταγραφή των γκράφιτι και συνθημάτων των Εξαρχείων που δημοσιεύεται.

Τρία χρόνια αργότερα, το πολιτικό σκηνικό έχει αλλάξει αρκετές φορές, περάσαμε από την «ελπίδα» και επιστρέψαμε στην απελπισία, και οι τοίχοι συνεχίζουν να μιλούν, όπως αναφέρεται στο σχετικό δελτίο Τύπου. Για πρώτη φορά παρουσιάζεται στην Πάτρα το φωτογραφικό αρχείο από το 2013 μέχρι σήμερα.

Όπως λέει ο ίδιος ο φωτογράφος, που εξακολουθεί να φωτογραφίζει την γειτονιά που έχει επιλέξει για το στούντιό του: «Δεν είμαι αναρχικός, δεν εμπιστεύομαι το χάος, ωστόσο πιστεύω στη φράση: “Η δράση αντικαθιστά τα δάκρυα”. Ενώ η δουλειά μου σαν φωτογράφος είναι να κυνηγάω το Ωραίον, άκουσα την εσωτερική ανάγκη μου να καταγράψω την κάψα του πιτσιρικά που πιάνει τον μαρκαδόρο ή το σπρέι ή ένα κουβά μπογιά ή το στένσιλ και, αντί να σπάσει ό,τι συναντά στο διάβα του, διαλέγει να εκφραστεί γράφοντας ή ζωγραφίζοντας δημόσια. Πολλές φορές ίσως και με κίνδυνο να τον συλλάβουν».

Πέρασαν λοιπόν τρία χρόνια και ο Τάκης Σπυροπουλος συνεχίζει να διαβάζει και να φωτογραφίζει τα Εξάρχεια εκφράζοντας μέσα από τον παρατηρητικό και ευαίσθητο φωτογραφικό φακό του τα άλλοτε πολιτικά, άγρια, άλλοτε χιουμοριστικά άλλοτε ερωτικά και ποιητικά συνθήματα, και κυρίως τον τρόπο με τον οποίο το ένα απαντά στο άλλο και εντάσσεται στο αστικό τοπίο και τον δημόσιο διάλογο. Καταγράφει με άλλα λόγια την καθημερινότητα σαν ιστορία ενώ διαδραματίζεται.

Στην έκθεση παρουσιάζεται επίσης το έργο «Bασανίζομαι» που ο Λουξεμβουργιανός καλλιτέχνης Serge Ecker αφιερώνει στην Ελλάδα μεταφράζοντας το εφήμερο – και πλέον διαχρονικό, συμβολικό και μη – ελληνικό βασανίζομαι σε φως και μηνύμα που θέλει να περάσει στην υπόλοιπη Ευρώπη που ίσως να βασανίζεται και αυτή. Παρουσιάζεται επίσης μία σειρά documentaries από τους Γιώργο Γκουνέζο, ath1281, το outsider mag και την ομάδα inexarchia.

Aπό το τέλος του 2008 με τη δολοφονία του μαθητή Αλέξη Γρηγορόπουλου, οι δρόμοι των Εξαρχείων άλλαξαν. Έχουν γεμίσει συνθήματα και γκράφιτι που πλέον εκφράζουν την οργή, το θυμό, τις σκέψεις, τα ερωτήματα, τα πολιτικά θέλω, τα όνειρα και τις μάλλον εύθραυστες ελπίδες μιας γειτονιάς, μίας πόλης και την ψυχή μίας ολόκληρης χώρας που εδώ και 8 χρόνια ζει μία όλο και σκληρότερη πραγματικότητα. Kάπως έτσι λοιπόν, η Αθήνα χαρακτηρίστηκε παγκόσμια πρωτεύουσα του γκράφιτι από τον διεθνή Τύπο. "Γκραφιτάδες" έρχονται τώρα απ’ όλον τον πλανήτη με σκοπό να γράψουν και να βάψουν τους τοίχους της και ειδικοί για να τα μελετήσουν.

Εδώ και μερικά χρόνια ο διεθνής κόσμος της τέχνης στρέφει τα μάτια του προς την Ελλάδα επικαλούμενος το ενδιαφέρον του για τη λεγόμενη «Τέχνη της Κρίσης». Η Documenta, η σημαντικότερη διεθνής έκθεση σύγχρονης τέχνης, μετατοπίζεται μάλιστα για 1η φορά και έρχεται στην Αθήνα το 2017 με το τίτλο «Μαθαίνοντας από την Αθήνα» προϋποθέτοντας έτσι ότι όντως υπάρχει μία «Τέχνη της Κρίσης».

Υπόθεση της έκθεσης αυτής λοιπόν είναι ότι εάν όντως υπάρχει μία αισθητική έκφραση της Ελλάδας της κρίσης, τότε αυτή βρίσκεται στους δρόμους των Εξαρχείων και όχι μόνο, στο βασανίζομαι που έχει γεμίσει τους τοίχους της χώρας, στο καθόλου τυχαίο Πολυτεχνείο που σε μία νύχτα βάφτηκε μαύρο και σε όλες τις άλλες παρεμβάσεις που γίνονται στο δημόσιο χώρο από γκραφιτάδες, writers, εικαστικούς, απλούς πολίτες και πολιτικοποιημένες ομάδες – παράνομα, αυθόρμητα, ελεύθερα, και ανεξάρτητα από οποιονδήποτε θεσμό.

Η έκθεση επίσης δεν έχει στόχο να εντάξει το underground στοιχείο των δρόμων στους κύκλους των γκαλερί και των μουσείων, διότι αυτό (έστω και αν είναι μόδα) απλά δεν γίνεται, όπως αναφέρεται στο δελτίο Τύπου.

Στα όρια της Τέχνης και της Μη Τέχνης – της θεματικής του φεστιβάλ Re-culture που θα εγκαινιαστεί στην Πάτρα το φθινόπωρο του 2016 και που προαναγγέλλει το ArtWalk2 – το γκράφιτι που δεν χρειάζεται χορηγίες, επιτροπές ούτε αγοραστή για να υπάρξει και ν’ αποκτήσει αξία, όχι μόνο εκφράζει «βάνδαλα» και δημιουργικά, μεταξύ καλλιγραφίας και μουντζούρας, τη βίαιη επικαιρότητα της χώρας αλλά παίζει επίσης, με χιούμορ, και με την κρίση του κόσμου της τέχνης και των μουσείων. Και έτσι απαντά και στο πλέον πεπερασμένο ερώτημα του «τί είναι αισθητικά σωστό ή λάθος» που ενώ ακυρώθηκε από το έργο Fountain, τον ουρητήρα του Duchamp ήδη από το 1917, εξακολουθεί να παθιάζει τους θεωρητικούς της τέχνης και το κοινό.

*Στο μεταξύ το Σάββατο 14/5 από τις 11 το πρωί μέχρι τις 2 το μεσημέρι, έχει προγραμματιστεί  να γίνει μία ανοιχτή συζήτηση με το κοινό γύρω από τα ερωτήματα που θίγει η έκθεση και με θέμα «Φιλοσοφία στους δρόμους; γκράφιτι, αισθητική και κρίση».

Παίρνουν μέρος οι:

Γιάννης Θωμάτος - Επιστημονικός Συνεργάτης, Τμημα επικοινωνίας & ΜΜΕ, ΕΚΠΑ

Κωνσταντίνα Δρακοπούλου - Ιστορικός Τέχνης, Ερευνήτρια στον Τομέα Βυζαντινής Φιλολογίας και Λαογραφίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ)

Θανάσης Μουτσόπουλος  - αναπληρωτής καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης και Θεωρίας του Πολιτισμού στο Πολυτεχνείο Κρήτης και καλλιτεχνικός διευθυντής του Re-culture 4,

Σοφία Ελίζα Μπουράτση - διδάκτωρ αισθητικής και επιστημών της τέχνης στο Université Paris 1 – Panthéon-Sorbonne, επιμελήτρια της έκθεσης.

Τάκης Σπυρόπουλος - Φωτογράφος

Μάνος Στεφανίδης  - Ιστορικός και κριτικός τέχνης, επιμελητής, αναπληρωτής καθηγητής στο ΕΚΠΑ – Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών.

Οι φωτογραφίες της έκθεσης του Τάκη Σπυρόπουλου συνοδεύονται όπως προείπαμε, από ένα έργο του Serge Ecker.

Επιμέλεια, κείμενο: Σοφία Ελίζα Μπουράτση.