Η υποψήφια για Όσκαρ ταινία από την Δανία «Η Απόφαση - A War» βγαίνει 17 Μαρτίου στις ελληνικές αίθουσες

Η ταινία «Η Απόφαση - A War» του Τομπάιας Λίντχολμ με τους Πίλου Άσμπεκ, Τούβα Νοβότνι που έχει λάβει εξαιρετικές κριτικές και ήταν φέτος υποψήφια για το Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας ωστόσο έχασε από τον «Γιο του Σαούλ» του Λάζλο Νέμες, βγαίνει στις ελληνικές αίθουσες σε διανομή της Seven Films και της Σπέντζος Φιλμ, από την Πέμπτη 17 Μαρτίου 2016. Το φιλμ πιθανόν να έρθει για προβολή και στην Πάτρα.

Διάρκεια φιλμ: 115 λεπτά.

Σύνοψη

Ο διοικητής Κλάους Πίτερσεν και οι άντρες του, έχουν στρατοπεδεύσει κάπου στην επαρχία του Αφγανιστάν. Η σύζυγος του Κλάους, Μαρία, προσπαθεί να διατηρήσει μια φυσιολογική ζωή πίσω στη Δανία, για εκείνη και τα τρία τους παιδιά. Κατά τη διάρκεια μιας αποστολής ρουτίνας, οι στρατιώτες βρίσκονται σε διασταυρούμενα πύρα, κι ο Κλάους θα πάρει μία πολύ δύσκολη απόφαση για να σώσει τους άντρες του- μια απόφαση με βαριές επιπτώσεις για τον ίδιο και την οικογένεια του.

«Δεν υπήρξα ποτέ στρατιώτης. Δεν πολέμησα ποτέ. Έχω παρατηρήσει μόνο τον πόλεμο στις ειδήσεις και τις ταινίες. Όταν αποφάσισα να κάνω την ταινία, έπρεπε να βρω ανθρώπους που έχουν μαρτυρήσει πολέμους- Δανούς στρατιώτες, Ταλιμπάν, συγγενείς και πρόσφυγες. Έπρεπε να καταλάβω τη λογική, αλλά όχι την αλήθεια, γιατί δεν πιστεύω ότι υπάρχει αλήθεια πίσω από ένα πόλεμο. Έπρεπε να καταλάβω, για να μπορώ να πω μια ιστορία για ανθρώπους στον πόλεμο. Γιατί αυτοί υπάρχουν. Η Απόφαση αφορά αυτούς». - Τομπάιας Λίντχολμ, Ιούλιος 2015.

Σε αντίθεση με κλασικές πολεμικές ταινίες όπως ο Ελαφοκυνηγός του Μάικλ Τσιμίνο ή το Αποκάλυψη Τώρα του Φράνσις Φορντ Κόπολα, ο Λίντχολμ δεν επιθυμεί να περάσει κάποιο πολιτικό μήνυμα, να προσδιορίσει εάν ο πόλεμος στο Αφγανιστάν ήταν σωστός ή λάθος, αλλά να ρίξει φως στις επιπτώσεις που έχει ο πόλεμος στους ανθρώπους. Αφορά περισσότερο την κατανόηση παρά την καταδίκη.

«Προσπαθώ να υπερασπιστώ όσες περισσότερες θέσεις μπορώ, βάζοντας τον εαυτό μου στη θέση άλλων ανθρώπων, παρά να κρίνω τον πόλεμο με βάση τις δικές μου πεποιθήσεις. Δεν πήγα ποτέ ο ίδιος σε πόλεμο, οπότε σκέφτηκα να ξεκινήσω με βάση αυτό που μου έμαθε η μητέρα μου: ο πόλεμος είναι κάτι κακό, όπως και οι άνθρωποι που συμμετέχουν σε αυτόν. Ήθελα να προκαλέσω αυτή τη δήλωση», αναφέρει ο Λίντχολμ.

Στην ταινία, ο Κλάους αποφασίζει να θέσει σε προτεραιότητα τη ζωή των ανδρών του από των ντόπιων κατοίκων. Σε άλλες σκηνές βλέπουμε τους στρατιώτες να συμπεριφέρονται σκληρά απέναντι στους Αφγανούς. Μπορεί να μοιάζει κυνικό, αλλά όταν η ζωή σου απειλείται σε καθημερινή βάση και παρακολουθείς τους φίλους σου να πεθαίνουν, τα ηθικά σου όρια αλλάζουν. «Δεν υποστηρίζω ότι είναι σωστό, αλλά ότι είναι ανθρώπινο. Πιστεύω ότι η δουλειά μας είναι να πούμε την ιστορία για να αναγνωρίσουμε αυτούς τους ανθρώπους», λέει ο σκηνοθέτης Τομπάιας Λίντχολμ.

«Το δίλημμα στην ταινία είναι ότι κάποιοι πρέπει να πεθάνουν για να ζήσουν κάποιοι άλλοι. Πώς παίρνεις μια τέτοια απόφαση με τις σφαίρες να περνούν δίπλα σου; Αναρωτιέμαι τι κάνει σ’ έναν άνθρωπο η παρουσία σε μια τέτοια κατάσταση και το βάρος μιας τέτοιας απόφασης. Ποιοί είναι αυτοί οι άντρες πριν φτάσουν εκεί, ποιοί είναι εκεί και ποιοί έχουν γίνει όταν επιστρέφουν; Πώς μπορούμε να το δούμε αντικειμενικά χωρίς να καταδικάσουμε τις πράξεις τους; Πώς εξανθρωπίζουμε το απάνθρωπο; Πώς θα μπορούσαμε ποτέ να κατανοήσουμε τη θέση τους;»

Όταν έγραφε το σενάριο, ο Λίντχολμ μίλησε με βετεράνους του πολέμου του Αφγανιστάν, με δικηγόρους κι έναν πρώην Ταλιμπάν που συνάντησε στην Τουρκία, όπου γυρίστηκε και η ταινία. Βρήκε μάλιστα Αφγανούς πρόσφυγες εκεί και τους χρησιμοποίησε ως ηθοποιούς στην ταινία.

Στο κομμάτι της ταινίας που εκτυλίσσεται στο Αφγανιστάν, μόνο τρεις από τους ρόλους έχουν επαγγελματίες ηθοποιοί: ο Πίλου Άσμπεκ (που ετοιμάζεται για καριέρα στο Χόλυγουντ) ως Κλάους, ο Νταρ Σαλίμ ως Ναχίμπ και ο Ντάλφι Αλ-Τζαμπούρι ως στρατιώτης Λάσε. Όλοι οι υπόλοιποι είναι στρατιώτες που υπηρέτησαν στο Αφγανιστάν. Ήταν εξαιρετικά βοηθητικοί σε λεπτομέρειες όπως η ιεραρχία ή οι ραδιοεπικοινωνίες, ακόμη και η συμπεριφορά τους στις αποστολές.

«Το καλό με τους στρατιώτες είναι ότι έχουν συνηθίσει να παίρνουν σοβαρά τις ασκήσεις. Επίσης έχουν το χάρισμα να είναι πάντα συνεπείς, πάντα οργανωμένοι και να κάνουν αυτό ακριβώς που τους ζητάνε. Η δουλειά με τα παιδιά αντίθετα είναι εξαιρετικά δύσκολη» λέει ο Λίντχολμ.

«Η κατάσταση είναι τραγική για τους Αφγανούς. Προσπαθούμε να τους προσεγγίσουμε στην ταινία μέσω συναντήσεων κι αντιδράσεων», λέει ο Λίντχολμ. «Τυχαίνει να έχω γεννηθεί ξανθός Σκανδιναβός με γαλανά μάτια και χωρίς χρόνιες ασθένειες. Δεν υπάρχει πιο προνομιούχο προφίλ ανθρώπου από αυτό. Το να θεωρήσω ότι μπορώ να κάνω μια ταινία για την πραγματικότητα στο Αφγανιστάν θα ήταν αλαζονεία. Με όλη την ταπεινότητα, προσπαθώ να κάνω τις ταινίες με τον τρόπο μου», προσθέτει ο σκηνοθέτης.

Κάθε ταινία του Τομπάιας Λίντχολμ όπως αναφέρει το δελτίο Τύπου της Seven Films, είναι σα να κοιτάς ζωύφια μέσα σ’ ένα βάζο: τα παρατηρούμε μέσα από το τζάμι, να περιφέρονται σε ένα περιορισμένο χώρο, αλλά κρατάμε τα χέρια μας απ’ έξω.

«Δεν θα ήθελα να υπαγορεύσω τα συναισθήματα σε αυτούς τους ανθρώπους», υπογραμμίζει ο ίδιος. «Πιστεύω ότι έχει πολύ περισσότερο ενδιαφέρον να τους παρατηρείς χωρίς να παρεμβαίνεις, γιατί εξάλλου έτσι ζούμε. Δε θα γίνω ποτέ εσύ. Υπάρχεις για εμένα γιατί σε συναντώ. Κάπως έτσι είναι και στις ταινίες».

Ανάμεσα στους ανθρώπους που τον ενέπνευσαν, ο Λίντχολμ ξεχωρίζει τον Δανό ντοκιμαντερίστα Γιόργκεν Λεθ, που είναι γνωστός για τις ανθρωπολογικές μελέτες του.

*Ο Τομπάιας Λίντχολμ αποφοίτησε από την Εθνική Σχολή Κινηματογράφου της Δανίας το 2007, κι έκτοτε το όνομα του είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τις πιο γνωστές Δανέζικες παραγωγές, τόσο κινηματογραφικές όσο και τηλεοπτικές. Το 2013, το Variety τον συμπεριέλαβε στη λίστα με τους Δέκα Πιο Υποσχόμενους Νέους Σεναριογράφους.

Το 2010, μαζί με το σκηνοθέτη Μάικλ Νόερ, έγραψαν και σκηνοθέτησαν το δράμα R, ενώ την ίδια χρονιά έγραφε τα σενάρια για την τηλεοπτική σειρά Borgen. Το 2012, έγραψε και σκηνοθέτησε το φιλμ «Πειρατεία στον Ωκεανό - A Hijacking», αποσπώντας πέντε βραβεία από την Ακαδημία Κινηματογράφου της Δανίας. Το 2015 ολοκλήρωσε την ταινία «Η Απόφαση - A War» για ακόμη μια φορά με τον Πίλου Άσμπεκ στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Ο Τομπάιας Λίντχολμ έχει λάβει διθυραμβικές κριτικές για τα σενάρια του στις τρεις τελευταίες παραγωγές του Τόμας Βίντερμπεργκ: Submarino (2010), το υποψήφιο για Όσκαρ Το Κυνήγι (The Hunt) (2012) και το Commune, που θα κυκλοφορήσει στις αίθουσες το 2016. Το 2013, ο Λίντχολμ έλαβε από το Φεστιβάλ Ανεξάρτητου κινηματογράφου του Σάντανς στη Γιούτα το βραβείο Mahindra Global Filmmaking Award για τη δουλειά του στο «Η Απόφαση  - A War».

Για τον Πίλου Άσμπεκ, η «Aπόφαση» είναι η τρίτη μεγάλου μήκους ταινία του Τομπάιας Λίντχολμ, στην οποία πρωταγωνιστεί. Η συνεργασία τους ξεκίνησε το 2010 με το R, το οποίο ήταν και το κινηματογραφικό ντεμπούτο του Άσμπεκ.

Έξω από τα σύνορα της χώρας του, ο Άσμπεκ πρωταγωνιστεί στο πλευρό των Τζέρεμι Άιρονς και Φρανσουά Αρνό στην τηλεοπτική σειρά The Borgias – Βοργίες (2013) ενώ είχε ένα βασικό ρόλο και στο Lucy (2014) του Λυκ Μπεσόν. Ο πιο πρόσφατος ρόλος του είναι ως Πόντιος Πιλάτος στο ριμέικ του Μπεν Χουρ που αναμένεται να κυκλοφορήσει αργότερα μέσα στο 2016.

Επιμέλεια - Τ. ΜΑΡΤΑΤΟΣ