O Ανώνυμος: Μια ταινία του Ρόλαντ Έμεριχ

Ήταν ο Σαίξπηρ μια μεγάλη απάτη; Η συνωμοσία αποκαλύπτεται. Ποιος ήταν στην πραγματικότητα ο συγγραφέας των έργων του Σαίξπηρ;

Είμαστε όλοι θύματα μιας καλοστημένης απάτης;

Η θεωρία συνωμοσίας που διχάζει την παγκόσμια διανόηση για περισσότερα από 100 χρόνια γίνεται τώρα πιο επίκαιρη από ποτέ.

Ο Ρόλαντ Έμεριχ, δημιουργός των πιο επιτυχημένων περιπετειών της τελευταίας 15ετίας («2012», «Μετά την Επόμενη Μέρα», «Μέρα Ανεξαρτησίας», «Godzilla»), ως σύγχρονος μετρ του σασπένς υπογράφει ένα πολιτικό θρίλερ εποχής με κορυφαίο καστ πρωταγωνιστών στη νέα του ταινία «Ανώνυμος».

Σύνοψη

Βρισκόμαστε στην Αγγλία της Ελισαβετιανής περιόδου, σε μια εποχή όπου οι πολιτικές ίντριγκες, οι ερωτικές ατασθαλίες και οι κάθε είδους δολοπλοκίες αποτελούν κομμάτι της καθημερινότητας της Βασιλικής Αυλής. Όταν ο κοσμογυρισμένος και πολυγραφότατος θεατρικός συγγραφέας και διανοούμενος Έντουαρντ Ντε Βερ, 17ος Κόμης της Οξφόρδης, χάνει την εύνοια της Βασίλισσας Ελισάβετ εξαιτίας ενός ατυχούς περιστατικού, αποφασίζει να κινηθεί παρασκηνιακά με σκοπό να ανακτήσει τα κεκτημένα του. Το φιλόδοξο σχέδιό του περιλαμβάνει και τη συμμετοχή ενός ταλαντούχου ηθοποιού με έφεση στο αλκοόλ και τις γυναίκες, ο οποίος ακούει στο όνομα Γουίλιαμ Σαίξπηρ…

Μια από τις πλέον φημισμένες θεωρίες συνωμοσίας στην ιστορία της Παγκόσμιας Λογοτεχνίας ζωντανεύει για πρώτη φορά στη μεγάλη οθόνη

Στις αρχές του 19ου αιώνα, κοντά διακόσια χρόνια μετά το θάνατο του Γουίλιαμ Σαίξπηρ (1564-1616), έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή του στη Γηραιά Αλβιόνα το κίνημα των «anti-Stratfordians». Πρόκειται, ουσιαστικά για μια κολεκτίβα ανθρώπων του πνεύματος (ανάμεσά τους συναντάμε τον Σίγκμουντ Φρόιντ, τον Μαρκ Τουέιν, τον Τσάρλι Τσάπλιν, αλλά και τον Όρσον Ουέλς), οι οποίοι ισχυρίζονται πως ο κορυφαίος Άγγλος δραματουργός δεν έγραψε ούτε ένα από τα 37 θεατρικά έργα, τα 154 σονέτα και τα διάφορα ποιήματα που φέρουν την υπογραφή του, ορμώμενοι κυρίως από την ταπεινή καταγωγή και την έλλειψη παιδείας του. Υποστηρίζουν δε με πάθος πως αυτός αποτελούσε απλώς τη «βιτρίνα» και πως ο πραγματικός δημιουργός τους είναι πιθανότατα κάποιος εκ των Φράνσις Μπέικον, Κρίστοφερ Μάρλοου, Γουίλιαμ Στάνλεϊ - 6ος Κόμης του Ντέρμπι και Έντουαρντ Ντε Βερ - 17ος Κόμης της Οξφόρδης.

Ο τελευταίος είναι και εκείνος που, σύμφωνα με τον σκηνοθέτη Ρόλαντ Έμεριχ και τον σεναριογράφο Τζον Ορλόφ, έχει κάθε δικαίωμα να διεκδικεί την πατρότητα του συνόλου του έργου του Σαίξπηρ. Αυτό, τουλάχιστον, υποστηρίζεται μέσω της πλοκής του «Ανώνυμου», της νέας ταινίας του γερμανικής καταγωγής κινηματογραφιστή.

Όλα ξεκίνησαν πριν από 10 χρόνια, όταν ο Έμεριχ πληροφορήθηκε την ύπαρξη του εν λόγω ζητήματος μέσω μιας συνομιλίας του με τον Ορλόφ. Ο  τελευταίος, μάλιστα, του ανέφερε τότε πως είχε ήδη έτοιμο ένα σχετικό προσχέδιο, με τίτλο «Soul of the Age».

«Από τον καιρό που ήμουν φοιτητής ακόμη, συνειδητοποίησα πως όλη αυτή η συνομωσιολογία γύρω από τον Σαίξπηρ θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελέσει τη βάση για ένα πρώτης τάξεως… σαιξπηρικό δράμα», αναφέρει ο Ορλόφ. «Και, αντλώντας έμπνευση κι από τα όσα αναφέρει ο θερμότατος υποστηρικτής του, Μπεν Τζόνσον, στα χειρόγραφά του, σκαρφίστηκα αυτή την ιστορία της σχέσης ανάμεσα στον αληθινό συγγραφέα και στον “απατεώνα”».

«Για αρκετό καιρό έσπαγα το κεφάλι μου να βρω τον καλύτερο τρόπο για να αφηγηθώ μια ιστορία, η οποία να εμπεριέχει το ζήτημα αυτό της πατρότητας των έργων του Σαίξπηρ», ομολογεί ο Έμεριχ. «Ο Ορλόφ μου έδωσε τη λύση, καθώς το σενάριό του εξετάζει μεν τη σχέση ανάμεσα στον Μπεν Τζόνσον, τον Έντουαρντ Ντε Βερ και τον Γουίλιαμ Σαίξπηρ, ωστόσο ενθέτει αυτή τη σχέση στη γενικότερη ταραχώδη ατμόσφαιρα της περιόδου, στην οποία κυριαρχούσε το θέμα της διαδοχής της Βασίλισσας Ελισάβετ».

«Εκείνο που κυρίως με ενδιέφερε στην ταινία, ήταν να προχωρήσω πέρα από το θέμα της πατρότητας των συγγραμμάτων του Σαίξπηρ και να εξετάσω γενικότερα την αλληλένδετη σχέση ανάμεσα στην τέχνη και την πολιτική. Να εξετάσω σε βάθος κατά πόσο “η πένα είναι δυνατότερη από το ξίφος”, όπως είχε πει κάποτε ένας άλλος μεγάλος Βρετανός συγγραφέας, ο Έντουαρντ Μπάλγουερ Λίτον», συνεχίζει ο Έμεριχ.

«Πέρα από το γεγονός ότι πήραμε ως δεδομένο το ότι Ντε Βερ ήταν, τελικά, ο πραγματικός συγγραφέας των έργων του Σαίξπηρ, από κει και πέρα προσπαθήσαμε η αναπαράσταση της εποχής να είναι όσο το δυνατόν πιο ακριβής σε κάθε επίπεδο», καταλήγει ο Ορλόφ. «Επιπλέον, η ταινία είναι γεμάτη εντυπωσιακά ευρυγώνια πλάνα και επιβλητικές σκηνές πλήθους, που συντελούν σε μια πανοραμική άποψη του ελισαβετιανού Λονδίνου, που όμοιά της δεν έχει ξαναπαρουσιαστεί στη μεγάλη οθόνη».

«Οπωσδήποτε η ταινία θα προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις, ιδίως από την πλευρά εκείνων που ανήκουν στο κίνημα των “Stratfordians”, των φανατικών υποστηρικτών, δηλαδή, της κληρονομιάς του Σαίξπηρ», υποστηρίζει ο Ντέιβιντ Θιούλις, ο οποίος στην ταινία υποδύεται τον Λόρδο Γουίλιαμ Σέσιλ, τον έμπιστο σύμβουλο της Βασίλισσας. «Ωστόσο, δεν παύει να είναι μια σπουδαία δουλειά, η οποία εκτός των άλλων αποδεικνύει πως ο Ρόλαντ έχει… κότσια».

«Κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας» (Άμλετ)

Στην ταινία «Ανώνυμος», ένα πλήθος από ανθρώπους διαφόρων αξιωμάτων και φρονημάτων, οι οποίοι σχετίζονταν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο με την αυλή της Ελισάβετ, βρίσκονται μπλεγμένοι σε έναν εξαιρετικά περίπλοκο ιστό έρωτα, απιστίας, προσωπικών συμφερόντων, ιδεαλιστικών αντιλήψεων και πλαστοπροσωπίας, με φόντο το παρασκήνιο της διαδοχής της «Παρθένου Βασίλισσας». Ας γνωρίσουμε τους σημαντικότερους εξ αυτών – στις συστάσεις, οι πρωταγωνιστές της ταινίας.