Οι 5 πιο ιστορικές Μονές της Αχαΐας

Ταυτισμένη με την ελληνική επανάσταση, χαρακτηρισμένη ως «εθνική μητρόπολη», η Ιερά Μονή Αγίας Λαύρας, σε απόσταση μόλις 6 χιλιόμετρων από τα μαρτυρικά Καλάβρυτα, ευρισκόμενη στις καταπράσινες παρυφές του όρους Βελιά, αποτελεί κορυφαίο εθνικοθρησκευτικό προσκύνημα.

Με την ίδρυσή της να τοποθετείται στο 961, είναι ένα πλήρως οργανωμένο μοναστηριακό συγκρότημα με τέσσερις πτέρυγες, στο οποίο φιλοξενούνται οι ξενώνες, τα ασκητικά κελιά των μοναχών και τα παρεκκλήσια. Το Παλαιομονάστηρο –300 μέτρα ψηλότερα–, ο ιστορικός ναός και ο σύγχρονος ναός αποτελούν τα τρία καθολικά της μονής στις ιστορικές της φάσεις.

Άλλοι ανεκτίμητοι θησαυροί είναι ο κεντημένος στη Σμύρνη το 1754 επιτάφιος, η κεντημένη στην Κωνσταντινούπολη το 1800 εικόνα του Αγίου Γεωργίου, δύο Ευαγγέλια χειρόγραφα σε μεμβράνη, εκ των οποίων το ένα του 11ου αιώνα, χρυσοκέντητα άμφια του 16ου αιώνα που χρησιμοποίησε ο Παλαιών Πατρών Γερμανός και πατριαρχικά σιγίλια, με παλαιότερο όλων αυτό του 1615.

Αξιοσημείωτη και η βιβλιοθήκη της μονής, που αριθμεί σήμερα γύρω στους 3.000 τίτλους, ενώ στις λειψανοθήκες της φυλάσσονται επίσης λείψανα πολλών αγίων, ανάμεσά τους και η αγία κάρα του οσίου Αλεξίου.

Η μονή, που είναι ανδρική, εορτάζει στην Κοίμηση της Θεοτόκου, στις 15 Αύγουστου.

Στην πόλη του Αιγίου και στο παραλιακό μέτωπό της, ο εντυπωσιακός ναός της Ζωοδόχου Πηγής, γνωστότερος ως Παναγία Τρυπητή, θεωρείται προσκύνημα και θρησκευτικός προορισμός πανελλήνιας εμβέλειας.

Το νεοκλασικής αρχιτεκτονικής διώροφο δημιούργημα, με την εξωτερική του μορφή να θυμίζει εκείνο της Παναγίας της Τήνου, λαξεύτηκε σε απότομο βράχο, μέσα σε σπήλαιο, σε τρύπα δηλαδή, εξ ου και η άλλη ονομασία του, και φέρεται να ιδρύθηκε στα μέσα του 16ου αιώνα. Αιτία ένας ναυαγός που, σύμφωνα με την παράδοση, μέσα στην απελπισία του διέκρινε φως και σημάδι ελπίδας και, οδηγούμενος με όλες τις δυνάμεις του εκεί, ανακάλυψε σε σπηλιά τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας.

Έχοντας πάρει τη σημερινή του μορφή κατά τον 19ο αιώνα, ο ναός έχει υποβλητική μεγαλοπρέπεια και σε αυτό συμβάλλουν η αναγεννησιακού ρυθμού μαρμάρινη σκάλα 150 σκαλοπατιών, οι φροντισμένοι κήποι και τα εντυπωσιακά σιντριβάνια στον προαύλιο χώρο, αλλά και ο πυκνός κυπαρισσώνας που τον περιβάλλει.

Στην είσοδο του ναού υπάρχει το αγίασμα και από κρήνη με σταυροειδές σχήμα χύνεται σε μαρμάρινη λεκάνη. Στο εσωτερικό του ναού δεσπόζει η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, αλλά και μια σπάνια εικόνα του Αγίου Γεωργίου, που παριστάνεται πεζός και όχι έφιππος, ενώ υπάρχουν αγιογραφίες του 19ου αιώνα καθώς και ιδιαίτερος ξυλόγλυπτος διάκοσμος.

Η εκκλησία εορτάζει την Παρασκευή της Διακαινησίμου, οπότε και γίνεται περιφορά της ιερής εικόνας στην πόλη με μεγάλες τιμές.

Τριανταπέντε χιλιόμετρα νότια από την πρωτεύουσα της Αχαΐας, 2 χιλιόμετρα από τον οικισμό Βελημάχι και περισσότερα από 10 από το Καλέντζι, στα βορινά τους, στη μέση πλούσιου δάσους, βρίσκεται η Ιερά Μονή Αγίων Πάντων.

Η ίδρυσή της τοποθετείται μεταξύ 1715 και 1728 και αρχικά φέρεται να χτίστηκε εκεί που σήμερα υπάρχει η Μονή Ταξιαρχών, στη ρίζα του Ερύμανθου, πριν βρεθεί η οριστική θέση που θα διευκόλυνε την εύρυθμη λειτουργία της.

Καλοσυντηρημένη και με πλούσια ιστορία, λιτή και πέτρινη, έχει τη μορφή καστρομονάστηρου, αφού είναι περιμετρικά χτισμένη, ενώ στα τείχη της, πάνω από τις πύλες εισόδου, μπορεί κανείς να παρατηρήσει ως προστατευτικούς-αμυντικούς μηχανισμούς κατά των Τούρκων πολεμίστρες και ζεματίστρες. Για τον ίδιο σκοπό και προκειμένου να αποτρέπεται η είσοδος αλόγων εντός της, οι πόρτες ναών και κελιών ήταν ιδιαίτερα μικρές.

Χαρακτηριστικά της είναι επίσης τα εντυπωσιακά θολωτά στοιχεία που υπάρχουν περιμετρικά της κεντρικής αυλής, ενώ αξιοπρόσεκτες είναι και οι αγιογραφίες που κοσμούν και το καθολικό, που είναι αφιερωμένο στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, αλλά και τα δύο παρεκκλήσια, του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου και των Αγίων Πάντων.

Το μοναστήρι, στο οποίο έγιναν εργασίες αναστήλωσης των εξωτερικών χώρων και των κελιών, είναι ανδρικό και πανηγυρίζει με μεγάλη λαμπρότητα την Κυριακή των Αγίων Πάντων.

Δέκα χιλιόμετρα βορειανατολικά των Καλαβρύτων, σε άγριο, απόκρημνο σκηνικό, σε απότομο, κάθετο βράχο ύψους 120 μέτρων, το Μέγα Σπήλαιο είναι ξακουστό, ιστορικό μοναστήρι και σπουδαίο προσκύνημα της Ορθοδοξίας.

Στη δυτική πλευρά του όρους Χελμός και στην πρόσοψη μεγάλης σπηλιάς, αιωρούμενη πάνω από το υπέροχο φαράγγι του Βουραϊκού ποταμού, σε υψόμετρο 950 μέτρων, η ιερά μονή ιδρύθηκε, σύμφωνα με την παράδοση, το 362, όταν δύο αδέρφια μοναχοί ανακάλυψαν εκεί την εικόνα της Παναγίας.

Υπήρξε κατά τη διάρκεια των αιώνων πυλώνας στήριξης της Ορθοδοξίας και του ελληνισμού και υπέστη σειρά καταστροφών στην ιστορική της διαδρομή. Τελευταία, όταν πυρπολήθηκε από τους Γερμανούς, για να ακολουθήσει η πλήρης ανοικοδόμησή της αμέσως μετά.

Το συγκρότημα της μονής είναι οκταώροφο, με το καθολικό, λαξευμένο στον βράχο, να βρίσκεται στον τρίτο όροφο, και αρχιτεκτονικά να ανήκει στον τύπο του σταυροειδούς εγγεγραμμένου ναού με δύο νάρθηκες, κοσμημένο εσωτερικά από ξυλόγλυπτο τέμπλο, μαρμαροθετήματα και τοιχογραφίες του 17ου και του 19ου αιώνα.

Εξέχουσα θέση στη μονή κατέχει η –θεωρούμενη έργο του ευαγγελιστή Λουκά- εικόνα της Παναγίας Βρεφοκρατούσας, ανάγλυφη, πάχους 3 πόντων και πλασμένη από κερί.

Το μοναστήρι, που είναι ανδρικό και πανηγυρίζει στις 15 Αυγούστου, στις 14 Σεπτεμβρίου και στις 18 Οκτωβρίου, φιλοξενεί σπάνια ιερά και εθνικά κειμήλια, μεταξύ των οποίων σπάνιο λάβαρο με τις μορφές τριών βυζαντινών αυτοκρατόρων, πολύτιμο σταυρό με Τίμιο Ξύλο, σπάνια βιβλία και χειρόγραφα, Ευαγγέλια σε περγαμηνές καθώς και λείψανα αγίων.

Μεγαλοπρεπής και επιβλητικός, ο Ιερός ή Καθεδρικός Ναός Αγίου Ανδρέα Πατρών αποτελεί σημαντικότατο τόπο προσκυνήματος για τους χριστιανούς, είναι αφιερωμένος στον πρωτόκλητο Απόστολο του Χριστού και θεωρείται σύμβολο της αχαϊκής πρωτεύουσας.

Πολύ κοντά στο ιστορικό κέντρο της πόλης, στο παραλιακό μέτωπο, γειτνιάζει με τον παλαιότερο ναό του Αγίου, θεμελιώθηκε το 1908, για να εγκαινιαστεί, εξαιτίας προβλημάτων που προέκυψαν κατά την ανέγερσή του, 66 χρόνια μετά, το 1974.

Πρόκειται για τεράστια εκκλησία, από τις μεγαλύτερες ορθόδοξες των Βαλκανίων, με τον τρούλο της να έχει ύψος 46 μέτρα –με την κορυφή του μάλιστα να κοσμείται από πεντάμετρο επίχρυσο σταυρό– και το εσωτερικό της εμβαδόν να ξεπερνάει τα 2.000 τετραγωνικά μέτρα, ενώ εντυπωσιάζουν τα δώδεκα καμπαναριά της. Το εσωτερικό του ναού είναι διακοσμημένο με βυζαντινής τεχνοτροπίας τοιχογραφίες και μωσαϊκά.

Ο παράπλευρος παλαιός ναός κτίστηκε μεταξύ 1836 και 1843, ενώ δίπλα του, σε υπόγειο θολωτό σπηλαίωμα, σώζεται πηγή νερού –κατά την αρχαιότητα εκτιμάται ως η πηγή της Δήμητρας– που θεωρείται αγίασμα με θαυματουργές-ιαματικές ιδιότητες.

Σύμφωνα με την παράδοση, εδώ ήταν ο τόπος όπου δίδασκε ο Απόστολος Ανδρέας και εδώ σταυρώθηκε. Λείψανά του, όλα τοποθετημένα σε ειδική λειψανοθήκη, φυλάσσονται στον ναό, ο οποίος εορτάζει στις 30 Νοεμβρίου, με την Πάτρα και πλήθη πιστών να τιμούν τον πολιούχο της.

* Οι φωτογραφίες είναι από olympianland.gr

Ειδήσεις Τώρα

Οι 10 πιο όμορφες παραλίες της Αχαΐας

Ένας πύργος, μια ιστορία, στα ορεινά της Αχαΐας

Η "γεύση" της Αχαΐας- Οι πιο διάσημες συνταγές της