Οι καρκινοπαθείς και τι πρέπει να ξέρουν οι κοντινοί τους άνθρωποι

Έγραφα χθες για τον θυμό που είναι αναπόφευκτο να σου προκληθεί όταν ο καρκίνος σου χτυπάει την πόρτα. Αφορμή στάθηκε το μήνυμα της κ. Γεωργίας Φ. που νιώθει θυμό, καθώς εδώ και δύο μήνες διαγνώστηκε με καρκίνο στο πάγκρεας ο σύζυγό της. Μια άλλη κυρία, μέλος της ομάδας μας, η κ. Ρούλα Ζαχαράτου μού έστειλε ένα θέμα που μετέφρασε από την ιστοσελίδα της Γερμανικής Εταιρίας Καρκίνου.

Το θέμα απευθύνεται σε συγγενείς, φίλους, φροντιστές καρκινοπαθών και υποδεικνύει πώς να αντιμετωπίζουν τους ανθρώπους τους που είναι ασθενείς. Αναφέρει το θέμα:

«Είμαι συγγενής η φίλος ενός Καρκινοπαθή. Τι πρέπει να ξέρω.

Μερικοί ασθενείς αισθάνονται να τραυματίζεται βαθιά η αυτοεκτίμησή λόγω του καρκίνου. Χάνουν - προσωρινά ή μόνιμα - την αίσθηση ότι έχουν αξία ή όφελος για στενούς συγγενείς, τον σύντροφο τους και αντίθετα είναι πεπεισμένοι ότι είναι μόνο ένα μεγάλο βάρος. Πίσω από όλα αυτά κρύβεται ο  φόβος .

Δείξτε κατανόηση για τους προστατευτικούς (αμυντικούς) μηχανισμούς του ασθενούς.

Οι περισσότεροι άνθρωποι με την διάγνωση καρκίνου νιώθουν ότι απειλούνται τόσο σοβαρά από τον καρκίνο που πρέπει να προστατευτούν προσωρινά από το ψυχικό στρες.

Σε αυτές τις καταστάσεις, χρησιμοποιούν αυτό που είναι γνωστό ως αμυντικοί μηχανισμοί για να προσπαθήσουν να κρατήσουν τους φόβους τους μακριά. Για παράδειγμα, μπορεί  να εκφραστούν  με τις ακόλουθες συμπεριφορές:

Ο ασθενής:

• Αποφεύγει να μιλά για την ασθένειά του και την πραγματική του κατάσταση και αποφεύγει τις προσπάθειες να μιλήσει με άλλους.
• Αποσύρεται εντελώς.
• Αρνείται (ολοσχερώς ή εν μέρει) την ασθένεια, την πρόγνωση ή ορισμένα συμπτώματα και "ξεχνά" προηγούμενες ιατρικές πληροφορίες.
• Επιστρέφει σε παιδικές συμπεριφορές και περιορίζει το ενδιαφέρον του στο δικό του σώμα.
• Κατηγορεί άλλους ανθρώπους για την ασθένεια ή την κατάστασή του.
• Συχνά αντιδρά ευερέθιστα ή οργισμένα.
• Παραλείπει σημαντικά θεραπευτικά μέτρα και δεν συμβάλλει στην ανάρρωσή του ή το   αντίστροφο: γίνεται υπερβολικά δραστικό και λαμβάνει πάρα πολλά θεραπευτικά μέτρα ταυτόχρονα.

Μια τέτοια συμπεριφορά βοηθά τον ασθενή να αντιμετωπίσει μια πραγματικότητα που είναι αφόρητη γι 'αυτόν αυτήν τη στιγμή.

Δείξτε κατανόηση για αυτό και αποφύγετε να αντιδράσετε θυμωμένα, να του κάνετε υποδείξεις  ή να προσβληθείτε. Οι αρνητικές εκφράσεις συναισθημάτων συνήθως δεν εννοούνται προσωπικά.

Δώστε στον άρρωστο χρόνο. Εάν αισθάνεται πιο ασφαλής και γνωρίζει ότι τον καταλαβαίνετε, συνήθως εγκαταλείπει αυτήν την αμυντική στάση. Ωστόσο, εάν οι τεράστιοι αμυντικοί μηχανισμοί διατηρούνται μόνιμα, θα πρέπει να αναζητήσετε επαγγελματικές συμβουλές και βοήθεια».

«Εγώ θα συμπλήρωνα», αναφέρει η κ. Ρούλα,  «ότι ντρέπονται  οι Ασθενείς για την αρρώστια τους  και  θέλουν  να το μάθουν όσο λιγότεροι γίνεται. Προσωπικά πάντως πιστεύω ότι πρέπει να μιλάμε ανοιχτά για τον καρκίνο».

Για τη σχέση του καρκινοπαθούς με την οικογένειά του (και αντιστρόφως) μιλάει και η Ψυχολόγος κ. Αγγελική Παναγιωτοπούλου στην ιστοσελίδα Αντικαρκινικού- Ογκολογικού Νοσοκομείου «Άγιος Σάββας». Γράφει:

«Η οικογένεια είναι η σημαντικότερη πηγή υποστήριξης του ανθρώπου. Το πρώτο και σημαντικότερο σύστημα που εντάσσεται κάθε άνθρωπος από την πρώτη στιγμή της ζωής του. Κάθε αλλαγή, γεγονός κατάσταση όπως μία νόσος επηρεάζει όλα τα μέλη σε διαφορετικό βαθμό, με διαφορετικό τρόπο και επιπτώσεις.

Ο φόβος, η ανασφάλεια, ο θυμός και άλλα αρνητικά συναισθήματα που προκαλεί η διάγνωση του καρκίνου μπορεί να διακατέχουν όχι μόνο τον ίδιο τον ασθενή αλλά και τα σημαντικά για αυτόν πρόσωπα. Ο καρκίνος είναι μια οικογενειακή ασθένεια, αφού διαρρηγνύει τις σχέσεις μεταξύ όλων των μελών.

Οι ικανοποιητικές οικογενειακές σχέσεις μπορούν να βοηθήσουν τους ασθενείς καλύτερα στην προσαρμογή τους στη διάγνωση και στην θεραπεία. Ακόμα και αν η οικογένεια έχει καλή επικοινωνία μπορεί και η ίδια ως σύστημα  να έχει ανάγκη υποστήριξης για να χειριστεί τη νόσο και τις επιπτώσεις της στη ζωή της.

Ιδιαίτερη ανάγκη υποστήριξης έχει η οικογένεια που αντιμετωπίζει έναν καρκίνο τελικού σταδίου και τον επερχόμενο θάνατο. Σε περιπτώσεις που οι ασθενείς είναι ανήμποροι και ανίκανοι να αναλάβουν οποιαδήποτε ευθύνη, οι αποφάσεις σχετικά με την νόσο που λαμβάνονται εξ’ ολοκλήρου από την ίδια την οικογένεια.

Κρίνεται λοιπόν, απαραίτητη η παρουσία της ομάδας ανακουφιστικής και παρηγορητικής αγωγής. Ρόλος τους είναι να υποστηρίζουν το οικογενειακό περιβάλλον αφού και αυτοί “νοσούν” μαζί με τον ασθενή που φροντίζουν. Έτσι θα μπορέσουν και αυτοί από την πλευρά τους, να επικοινωνήσουν καλύτερα με τον ασθενή και να αντιληφθούν ποιο είναι καλύτερο για την ποιότητα ζωής του.

Η οικογένεια πρέπει να αντιμετωπίζει και να προσπαθεί να συνειδητοποιήσει το νόημα του καρκίνου μέσω της ομάδας υγείας, για τον ίδιο τον ασθενή, για κάθε μέλος ξεχωριστά και για την οικογένεια ως σύνολο. Καθώς η απειλητική για την ζωή ασθένεια εξελίσσεται, τα μέλη της οικογένειας αναλαμβάνουν νέους ρόλους και ευθύνες.

Η θετική και ανοιχτή επικοινωνία με την οικογένεια διασφαλίζει τις καλύτερες προϋποθέσεις για να υπάρχει υποστήριξη ανάμεσα στα μέλη της οικογένειας. Βέβαια οι ανάγκες του κάθε μέλους είναι διαφορετικές και ο τρόπος επικοινωνίας είναι επίσης διαφορετικός όταν αναφέρεται σε παιδιά ή στον/στην σύντροφο».

Σε αυτό το email [email protected] στείλτε μου τα μηνύματά σας (σκέψεις, συναισθήματα, εμπειρίες ή προβλήματα που αντιμετωπίζετε και θέλετε να ερευνήσουμε), ή το τηλέφωνό σας (αν θέλετε να επικοινωνήσουμε τηλεφωνικά) και να είστε σίγουροι ότι η δύναμη που θα δώσει ο ένας στον άλλον θα είναι ένας ισχυρός σύμμαχος στη μάχη που δίνουμε.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η ανακάλυψη που μπορεί να οδηγήσει στη θεραπεία του καρκίνου

Δημοσκόπηση: Τι πιστεύουν οι Έλληνες για τον καρκίνο

Διαβάστε το Ημερολόγιο ενός Καρκινοπαθούς