«Ημέρα Άλκη Στέα» σήμερα – στο «Επίκεντρο» ο φετινός εορτασμός

Ακριβώς 17 χρόνια πριν, σαν σήμερα, στις 9 Μαρτίου 1999 έφυγε από τη ζωή ο αείμνηστος Άλκης Στέας που το όνομά του συνδέθηκε όσο κανενός άλλου με το Πατρινό Καρναβάλι. Υπήρξε επί χρόνια ο διοργανωτής του παιχνιδιού του Κρυμμένου Θησαυρού και ο κεντρικός παρουσιαστής όλων των φάσεων του Καρναβαλιού τοπικά, καθώς και των παρελάσεων σε πανελλήνια εμβέλεια, μέσα από την κρατική τηλεόραση.

Την πρώτη χρονιά που διοργανώθηκε το παιχνίδι του Κρυμμένου Θησαυρού, το 1966, ο Άλκης Στέας ήταν στην Πάτρα και συμμετείχε ως μέλος πληρώματος και από την αμέσως επόμενη χρονιά, μέχρι ακόμα και τη χρονιά του θανάτου του, είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στη διοργάνωση του θεσμού. Αγαπούσε το Καρναβάλι και τους ανθρώπους του και αγαπήθηκε εξίσου από την πόλη και τους καρναβαλιστές της.

Το 2008 προτάθηκε από το «Πλήρωμα 94» (καρναβαλική ομάδα με χρόνια συμμετοχής στον Κρυμμένο Θησαυρό και ομώνυμη Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρία με έντονη δραστηριοποίηση στα καρναβαλικά και πολιτιστικά δρώμενα της πόλης) η καθιέρωση της «Ημέρας Άλκη Στέα» στις 9 Μαρτίου κάθε χρόνου. Η πρόταση έγινε ανήμερα στις 9 Μαρτίου –τελευταία Κυριακή της Αποκριάς τότε-  με καρναβαλικό τρόπο και διανομή sticks ζάχαρης κατά την Μεγάλη Παρέλαση, με μήνυμα: «Το Πλήρωμα 94 προτείνει: 9 Μαρτίου – Ημέρα Άλκη Στέα».

Φέτος η «Ημέρα Άλκη Στέα» θα τιμηθεί με έναν πρωτότυπο τρόπο, από τις «Εκδόσεις Πικραμένος», στο «Επίκεντρο+», στις 8 το βράδυ. Με μία εκδήλωση με θέμα «Το Καρναβάλι επί χάρτου», την οποία θα συντονίσει η Βικτωρία Αγγελοπούλου, επιχειρείται μια πρώτη προσέγγιση στην έντυπη ιστορία και αποτύπωση του Πατρινού Καρναβαλιού. Οι «Εκδόσεις Πικραμένος» συγκεντρώνουν και παρουσιάζουν τα βιβλία που έχουν εκδοθεί σε σχέση με το Πατρινό Καρναβάλι, συμβάλλοντας στην καταγραφή της ιστορίας του και επιμένοντας πως η εν λόγω καταγραφή έχει να πει πολλά τόσο για την ίδια την πόλη όσο και για τους κατοίκους της.

Η ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ ΚΑΙ Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ

Σύμφωνα με το σκεπτικό της θεσμοθέτησης η 9^η Μαρτίου είναι πλέον μία μέρα που «αφενός μεν τιμά αυτόν τον αεικίνητο εργάτη και φίλο των Πατρέων, αφετέρου δε αποτελεί αφορμή για σοβαρές τοποθετήσεις από τεχνοκράτες, πάνω σε θέματα της πόλης και των προβλημάτων της (οικονομική ανάπτυξη, διαφήμιση, πολιτισμός, Καρναβάλι κ.λ.π.), με πηγή έμπνευσης την πολυσχιδή ενασχόληση του Άλκη Στέα σε ραδιόφωνο, τηλεόραση, διαφήμιση, κινηματογράφο κ.α.»

Η θεσμοθέτηση της ημέρας έγινε επίσημα στις 9 Μαρτίου του 2009 –ακριβώς 10 χρόνια από τον θάνατό του- με μία μεγάλη σχετική Εκδήλωση Μνήμης με τον τίτλο «Ευτυχείτε», που διοργανώθηκε στο Δημοτικό Θέατρο «Απόλλων» υπό την αιγίδα της Αντιδημαρχίας Πολιτισμού του Δήμου Πατρέων. Φίλοι, συνεργάτες και συγγενείς του Άλκη Στέα παραβρέθηκαν και μίλησαν τότε στη συγκινητική εκείνη βραδιά. Παρούσα και η σύζυγός του Νέλλη Μάνου, γνωστή τραγουδίστρια της εποχής της, η οποία έχει επίσης φύγει πλέον από τη ζωή.

Το αίτημα για την καθιέρωση της «Ημέρας Άλκη Στέα» σε πανελλαδικό επίπεδο εστάλη και στον τότε Υπουργό Πολιτισμού, Αντώνη Σαμαρά. Πάντως στην πόλη ο εορτασμός έχει κατά καιρούς οργανωθεί από πλήθος φορέων και προσώπων. Ενδεικτικά: Στις 9 Μαρτίου 2010 έγιναν εκδηλώσεις από τα πολιτιστικά σωματεία «Ερασιτεχνικό Σχήμα Πάτρας – Ρεφενέ» και «Ανήσυχοι Εν Πλω», σε συνεργασία με το «Πλήρωμα 94». Το 2011 συντονίστηκε ένας ραδιοφωνικός εορτασμός με ειδικά σποτ που μεταδόθηκαν από τους ραδιοφωνικούς σταθμούς της Πάτρας και μία ειδική εκδήλωση των εκδόσεων «Περι Τεχνών», ενώ ακολούθησε το 2012 ο διαδικτυακός εορτασμός –από φίλους των social media- με δημιουργία σελίδων και ομάδων για την «Ημέρα Άλκη Στέα» σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Στις 9 Μαρτίου 2013 ο Οργανισμός «Πατρινό Καρναβάλι» διοργάνωσε μία ειδική εκδήλωση για τον Άλκη Στέα, στην Αγορά Αργύρη, ενώ το 2014 που η μέρα ήταν οριακά εκτός καρναβαλικής περιόδου το thebest.gr πρωτοστάτησε σε μία πολύ ενδιαφέρουσα ημερίδα με θέμα «Πατρινό Καρναβάλι και Επικοινωνία», υπό την αιγίδα του Δήμου Πατρέων. Πέρυσι, τέλος, σαν σήμερα, στις 9 Μαρτίου 2015 θεατρική παράσταση με τον τίτλο «Ευτυχείτε!» και θέμα τη ζωή και τις πολυσχιδείς δράσεις του Άλκη Στέα παρουσιάστηκε στο Θέατρο «Απόλλων» της Ερμούπολης στη Σύρο, ως συμπαραγωγή του «Πληρώματος 94» με τοπικά θεατρικά σχήματα του νησιού.

Υπενθυμίζεται πως μαζί με την πρόταση της θεσμοθέτησης της «Ημέρας Άλκη Στέα» οι εμπνευστές της ιδέας πρότειναν και την ονοματοδοσία δρόμου ή πλατείας της Πάτρας σε «Άλκη Στέα». Το αίτημα μετασχηματίστηκε. Η πρόταση προωθήθηκε από τη Γνωμοδοτική Επιτροπή Ονοματοδοσίας του Δήμου Πατρέων, εγκρίθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης, αλλά η οριστική ονομασία δρόμου ή πλατείας δεν έχει ακόμα προχωρήσει.

ΑΛΚΗΣ ΣΤΕΑΣ  ΚΑΙ  ΠΑΤΡΙΝΟ  ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ

Το 1966 ο Άλκης Στέας βρισκόταν σε ένα αυτοκίνητο μαζί με τους Παπαχριστόπουλο και ήταν από τα πιο μαχητικά πληρώματα του 1^ου Κρυμμένου Θησαυρού της Πάτρας, ενός θεσμού που στα χρόνια που ακολούθησαν αποτέλεσε την ραχοκοκαλιά του Πατρινού Καρναβαλιού. Κατέκτησαν επισήμως το τρίτο βραβείο, αν και ουσιαστικά ήσαν πρώτοι και αυτή του η γνωριμία με το Πατρινό Καρναβάλι έμελλε να ήταν καθοριστική καθώς το έζησε από μέσα και το αγάπησε αμέσως.

Ήδη από το 1974 ήταν ο επίσημος παρουσιαστής του Καρναβαλιού της Πάτρας, που ανελλιπώς (εκτός από το έτος 198   που το παρουσίασε ο Ίκαρος) έντυσε με τη βελούδινη φωνή του και ταυτίστηκε με αυτό.

Συμμετείχε ενεργά στην οργάνωση και παρουσίαση του Πατρινού Καρναβαλιού. Πρότεινε εμπνευσμένες ιδέες και φρόντιζε με την αίγλη του να προσελκύει όχι μόνο επισκέπτες κατά την διάρκεια της μοναδικής αυτής γιορτής, αλλά και μεγάλα ονόματα χορηγών, προσωπικών πελατών του διαφημιστικού του γραφείου, με σκοπό την προβολή και την χρηματοδότηση των εκδηλώσεων. Με την εμπειρία του ως παρουσιαστής σε μεγάλες εκδηλώσεις και ως καταξιωμένος διαφημιστής, αντιλαμβανόταν καλύτερα από τον καθένα την ανάγκη εξεύρεσης οικονομικών πόρων μέσω χορηγών και της διεθνοποίησης-εξωτερίκευσης του Πατρινού Καρναβαλιού, που θα το οδηγούσαν ακόμα ψηλότερα.   Ήταν ο πιο λαμπρός και αποτελεσματικός πρεσβευτής της Πάτρας του Καρναβαλιού και επάξια ο Δήμος τον τίμησε , κηρύσσοντάς τον επίτιμο Δημότη Πατρέων, το 1996.

Το Καρναβάλι του 1999 έμελλε να είναι το τελευταίο που παρουσίαζε –έχοντας στο πλευρό του τη Νατάσα Τραγουστή- καθώς μέσα σε έναν μήνα αργότερα έφυγε από τη ζωή, καταπονημένος από την επάρατο νόσο.

ΑΛΚΗΣ ΣΤΕΑΣ – ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

O Άλκης Στέας γεννήθηκε στην Σύρο στις 10 Οκτωβρίου 1929. Μητέρα του η Δέσποινα («Πιπίνα») Βουτσίνου, συριανή την καταγωγή και πατέρας του ο Κωστούλας Στέας, από το Μονοδέντρι Ζαγορίου της Ηπείρου. Η επιλογή του τόπου γέννησής  του είχε και πρακτικούς λόγους καθώς η γιαγιά του ήταν η πιο γνωστή μαμμή της Σύρας. Ο πατέρας του έκανε συχνά ταξίδια στο εξωτερικό λόγω της επαγγελματικής του δραστηριότητας, ως μηχανικός – τοπογράφος. Ανήκε στην ομάδα που σχεδίασαν την περίφημη «Γραμμή Μεταξά». Ο μικρός Άλκης έμεινε στη Σύρο μέχρι να γίνει 6 μηνών και έπειτα η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στο Ντεπώ, στη Θεσσαλονίκη. Ήταν το τέταρτο και τελευταίο παιδί της οικογενείας του. Είχε έναν αδελφό και δύο αδελφές.

Η παιδική του ηλικία στιγματίστηκε από τα δύσκολα χρόνια της Κατοχής και αναγκάστηκε εκ των πραγμάτων να πηγαίνει σχολείο και να βρίσκει διάφορες δουλειές, προκειμένου να συντηρεί την οικογένειά του. Η πρώτη του δουλειά ήταν σε καφενείο στα «Λαδάδικα» της Θεσ/νίκης , όπου έφτιαχνε καφέδες από κριθάρι. Το 1943 κινδύνευσε άμεσα να δολοφονηθεί από τον μετέπειτα γνωστό Κουρτ Βαλτχάιμ και τους υπασπιστές του, όταν τον κυνήγησαν σε εγκαταλελειμμένο σπίτι και τον πυροβόλησαν με ριπές αυτομάτου από κοντινή απόσταση, στα σκοτεινά όπου είχε προσπαθήσει να κρυφτεί. Αφορμή ήταν το ότι, κατά λάθος, είχε πετάξει στο κεφάλι του Βαλτχάιμ ένα καπέλο ραβίνου που περιείχε γύψο.

Όντας άνθρωπος εργατικός και φιλομαθής τελείωσε το σχολείο, στο γνωστό 5^ο Γυμνάσιο Αρρένων Θεσσαλονίκης. Στη συνέχεια, αρχές δεκαετίας του 50,  σπούδασε στη Φυσικομαθηματική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η αγάπη του για τα σπορ τον ώθησε να γίνει μέλος της Λέσχης του Πανεπιστημίου στην Ομάδα ξιφασκίας (φλερέ) με δάσκαλο τον Ορφανίδη, με πολύ καλές επιδόσεις. Παράλληλα παρακολουθούσε μαθήματα στο «Μακεδονικό Ωδείο Θεσσαλονίκης» , στη νεοσυσταθείσα Δραματική Σχολή της  Αγγελικής Τριανταφυλλίδη , καθώς ήταν άνθρωπος με έντονες καλλιτεχνικές ανησυχίες.

Με προτροπή του διευθυντή της Σχολής, Γιώργου Τριανταφυλλίδη, ο οποίος εκείνη την περίοδο ήταν σκηνοθέτης του ψυχαγωγικού προγράμματος του Ραδιοφωνικού Σταθμού Ενόπλων Δυνάμεων της ΥΕΝΕΔ (Υπηρεσία Ενημερώσεως Ενόπλων Δυνάμεων – την μετέπειτα ΕΡΤ 2 – ΕΤ2), έλαβε μέρος σε πληθώρα ραδιοφωνικών θεατρικών έργων ως ηθοποιός, κάνοντας αρκετές φορές 3 και 4 διαφορετικές φωνές-ρόλους στο ίδιο έργο, λόγω ελλείψεως ηθοποιών. Παράλληλα ανέλαβε και καθήκοντα εκφωνητή ειδήσεων του ίδιου Σταθμού.

Το 1953 ιδρύει με συνεργάτες του το διαφημιστικό γραφείο «ΗΧΩ», το οποίο εξελίχθηκε σε ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα του χώρου της διαφήμισης. Παρουσιάζει το πρώτο ζωντανό ραδιοφωνικό πρόγραμμα «Τηλεφωνικό παιγνίδι», όπου οι ακροατές τηλεφωνούσαν στο στούντιο και απαντούσαν στις εγκυκλοπαιδικές ερωτήσεις που έθετε ο Άλκης Στέας, κερδίζοντας δώρα.

Το 1960 , είναι παρουσιαστής του ίδιου παιγνιδιού, σε ζωντανή τηλεοπτική μορφή όμως, από την Δ.Ε.Θ. , στον Πειραματικό Τηλεοπτικό Σταθμό της ΔΕΗ.

Τον Σεπτέμβριο του 1962 ήταν όχι μόνο παρουσιαστής του 1^ου Φεστιβάλ Ελαφρού Τραγουδιού Θεσσαλονίκης , αλλά και ένας από τους θερμότερους υποστηρικτές του. Ευτύχησε να είναι η «φωνή» του Φεστιβάλ μέχρι και το 1980 δηλαδή για 18 σχεδόν συναπτά έτη (εκτός του 1975 που το παρουσίασαν οι ηθοποιοί Γιώργος Τζώρτζης και Τόνια Καζιάνη ). Το 1991 παρουσίασε ξανά το Φεστιβάλ, στο πλευρό της Ζωής Λάσκαρη, υπογράφοντας ουσιαστικά το τέλος του θεσμού, που σταμάτησε οριστικά και τυπικά το 1997 και είχε ήδη αρχίσει να φθίνει και να δείχνει έντονα σημάδια «γήρανσης».

Η στενότερη σχέση του Άλκη Στέα με την Πάτρα ξεκίνησε το 1966, ως μέλος του πληρώματος που κατέκτησε , τυπικά, το τρίτο βραβείο του 1^ουΚρυμμένου Θησαυρού. Η αγάπη του για το Πατρινό Καρναβάλι και τις προοπτικές του, τον οδήγησαν να αναλάβει από το 1967 την διοργάνωση του Παιχνιδιού του Κρυμμένου Θησαυρού  και την παρουσίαση του Πατρινού Καρναβαλιού, το οποίο έκτοτε σφράγισε και ταύτισε με τη φωνή του.

Με την μετέπειτα σύζυγό του, Νέλλυ Μάνου, γνωστή τραγουδίστρια του μοντέρνου ρεπερτορίου της εποχής, γνωρίστηκαν το 1971 και παντρεύτηκαν τέσσερα χρόνια αργότερα, τον Ιανουάριο του 1975. Το 1976 γεννήθηκε το μοναχοπαίδι του, ο γιός του Κωνσταντίνος.

Ο Άλκης Στέας έφυγε, χτυπημένος από τον καρκίνο, στις 9 Μαρτίου 1999 και οι φίλοι του τον αποχαιρέτησαν στις 3 το μεσημέρι της επόμενης ημέρας στο ναό του Αγίου Αλεξάνδρου στο Παλαιό Φάληρο.

Ανάμεσα στις πολλές τιμητικές διακρίσεις που έλαβε εν ζωή ήταν η ανακήρυξή του ως επίτιμου δημότη Πατρέων , το 1996, για την συνολική προσφορά του στο Πατρινό Καρναβάλι και στο κοινωνικό σύνολο της Πάτρας.