Η γαστρονομική ταυτότητα της Αχαΐας - Τι θα φάμε, τι θα πιούμε και πού

Τα εκλεκτά κρασιά

Ο Νομός Αχαΐας ευλογημένος από την φύση κατέχει διαχρονικά υψηλή θέση σε καλλιέργειες με εξαιρετικά ποιοτικά προϊόντα. Μεγάλο μέρος της γεωργικής παραγωγής καταλαμβάνουν τα αμπέλια με καλλιέργειες σταφυλιών για παραγωγή κυρίως κρασιού, επιτραπέζιων σταφυλιών και Κορινθιακής σταφίδας. Εξαιρετικές σε ποιότητα και άρωμα οι ποικιλίες αμπελιού.
Σήμερα στο νομό υπάρχουν δύο ζώνες καλλιέργειας, η πρώτη της Αιγιαλείας και η δεύτερη ΝΔ της Πάτρας που δίνουν τέσσερα κρασιά Π.Ο.Π. Το μοναδικό ξηρό φτιάχνεται από Ροδίτη Π.Ο.Π. Όταν τα σταφύλια προέρχονται από ορεινούς και με ελεγχόμενη παραγωγή αμπελώνες, τότε το κρασί ξαφνιάζει με την ιδιαίτερη έντονη γεύση του. Τα υπόλοιπα είναι γλυκά Π.Ο.Π. και ΟΠΕ Μοσχάτο Πατρών, Μοσχάτο Ρίου, που παράγονται από το λευκό μοσχάτο γνωστό ως Muscat blanc à Petis grains. 
Ξεχωρίζει η παγκοσμίως Π.Ο.Π. και Π.Π.Ε. Μαυροδάφνη Πατρών η οποία παράγεται από το σταφύλι Μαυροδάφνη και Μαύρη Κορινθιακή σταφίδα. Στην Αιγιαλεία, παράγονται οι τοπικοί οίνοι Αιγιαλείας. λευκοί με ιδιαίτερο στυλ  και ερυθροί με χαρακτήρα που εξελίσσεται όμορφα μέσα στο χρόνο.
Στην ποικιλιακή τους σύνθεση συμμετέχουν, οι ποικιλίες Ροδίτης Chardonnay, Λαγόρθι, Caberrnet, Sauvignon, Merlot. Στην εύφορη Αχαϊκή γη καλλιεργούνται δημητριακά, εσπεριδοειδή και κηπευτικά: καρπούζι, πατάτες, ντομάτες, ενώ μεγάλες εκτάσεις καλύπτονται με ελαιώνες.

Τα αγροτικά προϊόντα και τα φρέσκα ψάρια

Το αγνό παρθένο ελαιόλαδο, που παράγεται άφθονο στην περιοχή αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα αγροτικά προϊόντα της Αχαΐας. Περίπου 4.500 είναι τα βοοειδή και 500.000 τα αιγοπρόβατα που εκτρέφονται στο νομό και δίνουν άριστο κρέας και εκλεκτά γαλακτοκομικά προϊόντα.
Η Πάτρα, το Αίγιο, οι Αλυκές της Κάτω Αχαΐας, η Ακράτα, το Διακοφτό, η Αιγείρα και ο Ψαθόπυργος είναι τα σημαντικότερα αλιευτικά κέντρα με 28 σκάφη. Αλιεύουν στον Πατραϊκό κόλπο και στο Ιόνιο Πέλαγος με ετήσια παραγωγή 2.500 τόνους. Η παραγωγή διατίθεται μέσω Ιχθυόσκαλας Πατρών.
 
Όσοι βρεθείτε στην Αχαΐα θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για μια γευστική περιπέτεια που στηρίζεται στα εξαιρετικής ποιότητας προϊόντα της, τα οποία μπορούν να ικανοποιήσουν κάθε γευστική σας αναζήτηση.
 
Με βάση αυτά τα προϊόντα, έχει αναπτυχθεί μια παραδοσιακή κουζίνα βασισμένη στο ντόπιο κρέας το φρέσκο ψάρι, τα χειροποίητα ζυμαρικά το παρθένο ελαιόλαδο, το τυρί φέτα και το εξαιρετικής ποιότητας κρασί. Όμως, τα τελευταία χρόνια, πέρα από τις παραδοσιακές συνταγές, κανείς συναντά και γαστρονομικές δημιουργίες που μπορούν να ανταγωνιστούν τα πιο εξεζητημένα πιάτα έμπειρων σεφ.

Παραδοσιακές συνταγές με τοπικά προϊόντα

Αγνά και πλούσια τα γαλακτοκομικά προϊόντα της ορεινής και ημιορεινής Αχαΐας παρασκευάζονται σε μικρές και μεγάλες μονάδες παραγωγής τυποποίησης τυροκομικών προϊόντων. Γιαούρτι, Φορμαέλα, ανθότυρο, γραβιέρα, κεφαλοτύρι με κορωνίδα όλων αυτών την φέτα Καλαβρύτων. Φτιάχνεται με γάλα πρόβειο ή αναμιγμένο ως 20% κατσικίσιο, με πλούσια ολοκληρωμένη γεύση και μέτρια σκληρότητα. Ωριμάζει για 2-3 μήνες σε βαρέλια οξιάς, αναδεικνύοντας τα αρώματα του βουνού.

Τα ντόπια κρέατα (κατσίκι, αρνί, μοσχάρι, κοτόπουλο) ψήνονται στα κάρβουνα, ή μαγειρεύονται με ντόπιες συνταγές. Κόκορας μακαρονάδα, αρνάκι ή κατσικάκι στη γάστρα, κουνέλι στιφάδο, μοσχάρι γιουβέτσι, γίδα, βεργάδι βραστό, σούπες, γιούλπασι, λουκάνικα τηγανητά, ξεσπυριστά φασολάκια στα ορεινά χωριά, χόρτα φρέσκα μυρωδάτα, συνοδεύουν τα φαγητά. Στο Πλανήτερο, Τριπόταμα η πέστροφα των Ιχθυοτροφείων έχει την τιμητική της, τηγανιτή, ψητή, με λαχανικά και αμύγδαλα.
Απολαύστε άφθονο ψάρι στις παραλιακές ταβέρνες, αθερίνα, γαύρο, σαρδέλες, μαριδάκι, τσιπούρες, συναγρίδες, μπακαλιαράκια, γλώσσες, καλαμαράκια, χταπόδι κ.α.  Νοστιμότατα τα ψάρια και τα χέλια της λιμνοθάλασσας Πάπα και της Λίμνης Προκόπου ενώ ο λαδωτός γαύρος στο ψαροχώρι Αλυκές θεωρείται ασυναγώνιστος. Δοκιμάστε μπουργέτο με σκορπιούς, ράντζα, καπόνι ή γαλέο.

Η αναζήτηση της ξεχωριστής γεύσης, θα σας οδηγήσει στα χωριά της ορεινής Αχαΐας. Αναζητήστε την ξακουστή φορμαελόπιτα. Γεύσεις απλές, αλλά νοστιμότατες, ο καγιανάς με φρέσκια ντομάτα ή τα λαδερά φασολάκια. Ζητείστε ζυμωτό ψωμί φτιαγμένο από ντόπιο σιτάρι, ψημένο συχνά σε ξυλόφουρνους.
Στο μενού περιλαμβάνονται και παραδοσιακά ζυμαρικά, τραχανάς και τουτουμάκια (οι γνωστές μας χυλοπίτες) κ.ά.,  που φτιάχνεται με αλεύρι, γάλα, αυγά και αλάτι. Μαγειρεύονται με διάφορους τρόπους σε πολλές συνταγές, είτε ως σούπα, είτε με κοτόπουλο, ή με μοσχάρι κ.ά.

Από γλυκές γεύσεις θα απολαύσετε γαλακτομπούρεκο, μπακλαβά και άλλα συροπιαστά καθώς και λουκουμάδες. Αυτό που θεωρείται σήμα κατατεθέν της Πάτρας  είναι τα λουκούμια. Το Πατρινό λουκούμι αποτελεί από μόνο του ένα ολόκληρο κεφάλαιο.
Διάσημο και ιδιαίτερο προϊόν της Πάταρς είναι  η τεντούρα. Το παραδοσιακά ηδύποτο χρονολογείται από τον 15οαι. και βασίζεται σε μια παλιά ιταλική συνταγή, Περιέχει εκχύλισμα κανέλας, γαρύφαλλου, μοσχοκάρυδου, μαυροδάφνη κ.ά. Σίγουρα δεν θα μείνετε σε ένα ποτηράκι.

Όσοι βρεθείτε στην Αχαϊκή γη, θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για μία γευστική περιπέτεια στα εξαιρετικά προϊόντα τα οποία μπορούν να ικανοποιήσουν κάθε γευστική σας αναζήτηση. Ακολουθήστε την. Φεύγοντας πάρτε μαζί σας λουκούμια, τεντούρα, μέλι, γλυκά του κουταλιού, βότανα, παραδοσιακά ζυμαρικά και την υπέροχη μαυροδάφνη.

Που θα φάτε

Ο επισκέπτης έχει επιλογές για ποιοτικό φαγητό τόσο εντός του αστικού ιστού της Πάτρας και του Αιγίου, όσο και στα χωριά που είναι διάσπαρτα σε κάθε γωνιά της Αχαΐας.

Εντός της Πάτρας, μπορεί να επισκεφθεί την περιοχή της Πλατείας Τριών Ναυάρχων, στην οποία υπάρχουν ταβέρνες και μεζεδοπωλεία που προσφέρουν παραδοσιακή ως επί το πλείστον κουζίνα. Ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες, τα καταστήματα στρώνουν τραπεζάκια στο πλακόστρωτο δημιουργώντας γραφικές γωνιές και η πλατεία σφύζει από ζωή.

Επίσης, ο επισκέπτης μπορεί να βρει πιο εξεζητημένη δημιουργική κουζίνα στην Άνω Πόλη, όπου τα παραδοσιακά αρχοντικά μεταμορφώνονται σιγά σιγά σε μοντέρνα εστιατόρια με εξαιρετικό μενού από τις δημοφιλέστερες διεθνείς κουζίνες και ποικίλες οινοθήκες ντόπιων αλλά και ξένων εμφιαλωμένων κρασιών.

Στο κέντρο της πόλης της Πάτρας και πιο συγκεκριμένα στο πάνω μέρος των οδών Αγίου Νικολάου και Γεροκωστοπούλου υπάρχουν αναρίθμητα μεζεδοπωλεία με παραδοσιακά πιάτα που πάντα συνοδεύονται από ντόπιο κρασί. Τα συγκεκριμένα μαγαζιά  αποτελούν εδώ και πολλά χρόνια το καθημερινό στέκι του φοιτητικού πληθυσμού της πόλης και συνεπώς είναι ιδιαίτερα δημοφιλή σε επισκέπτες νεαρής ηλικίας  που θέλουν να «πιάσουν» τον παλμό της πόλης.

Βέβαια, στην Πάτρα υπάρχουν και αναρίθμητα bar-restaurants που δραστηριοποιούνται και συνδυάζουν την μοντέρνα κουζίνα με τα εξεζητημένα cocktails και το περιβάλλον των σύγχρονων χώρων αναψυχής. Τέτοιες επιλογές υπάρχουν διάσπαρτες τόσο στην ιστορική πλατεία των Υψηλών Αλωνίων, στην μαρίνα Πατρών, στην Ηρώων Πολυτεχνείου αλλά και στους εμπορικούς δρόμους της πόλης όπως η Αγίου Νικολάου και η Ρήγα Φεραίου.

Η παραλία Βραχνείκων που διαθέτει ένα γραφικό παραλιακό τοπίο με γαλήνια θάλασσα και φιλοξενεί πολυάριθμες ψαροταβέρνες και εξοχικά κέντρα, κυριολεκτικά δίπλα στο κύμα. Εδώ ο επισκέπτης θα βρει πιάτα με βάση το φρέσκο ψάρι και τα θαλασσινά, συνοδεία ούζου.

Ομοίως και στην αντίθετη πλευρά της πόλης, υπάρχει η παραλία του Ρίου με ταβέρνες και εστιατόρια εκ των οποίων κάποια έχουν ιδρυθεί πριν δεκαετίες και έχουν φιλοξενήσει διάσημους επισκέπτες.

Συνεχίζοντας, παραλιακά προς την Κόρινθο, ο επισκέπτης θα συναντήσει οικισμούς δίπλα στο κύμα όπως τον Ψαθόπυργο που διαθέτει ένα πολυποίκιλο τοπίο, συνδυασμό θάλασσας και βουνού, περιστοιχισμένα από καταπράσινη φύση. Ο οικισμός διαθέτει προκυμαία στην οποία ιδιαίτερα τους καλοκαιρινούς μήνες οι καταστηματάρχες της περιοχής στρώνουν τραπέζια και προσφέρουν εκλεκτούς θαλασσινούς μεζέδες με θέα τα ψαροκάικα και τα καταγάλανα νερά.

Στη πόλη του Αιγίου έχετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε την πλατεία Αγίας Λαύρας που είναι γνωστή για τα σουβλατζίδικα που αποτελεί και κλασικό σημείο συνάντησης των Αιγιωτών για να απολαύσουν στιγμές χαλαρότητας απολαμβάνοντας την μπύρα και το ούζο τους.

Στην παραλία του Αιγίου με το ιδιαίτερο χρώμα που δίνουν οι ανακαινισμένες παλιές αποθήκες σταφίδας, αξίζει να επισκεφθείτε τα μεζεδοπωλία και τα εστιατόρια όπου μπορείτε να απολαύσετε τις ποικιλίες με συνοδεία ούζου και μπύρας και να βρείτε και μια ποικιλία από εστιατόρια τόσο της παραδοσιακής τοπικής κουζίνας όσο και ευρωπαϊκών και εξωτικών γεύσεων.

Στο δημοτικό διαμέρισμα της Φτέρης και σε υψόμετρο 1200μ. μπορείτε να απολαύσετε, πέρα από τις φυσικές ομορφιές και την απίστευτη θέα του κορινθιακού κόλπου, αλλά και τα φρέσκα κρέατα και την παραδοσιακή κουζίνα των ταβερνών της περιοχής.

Στα γύρω χωριά του Αιγίου από τον Λόγγο μέχρι και το Διακοπτό, και κατά την θερινή περίοδο που σφύζουν από επισκέπτες μπορείτε να απολαύσετε τα φρέσκα ψάρια και την παραδοσιακή κουζίνα των αναρίθμητων ταβερνών και εστιατορίων που μπορούν να ικανοποιήσουν και τα πιο απαιτητικά γούστα.

Ο επισκέπτης θα συναντήσει εξαιρετική παραδοσιακή κουζίνα και στον δήμο Καλαβρύτων αλλά και τα γύρω χωριά όπως τη Ζαχλωρού, τα Τριπόταμα και το Πλανητέρο, όπου μπορεί να δοκιμάσει πέστροφες ψητές στα κάρβουνα και άλλα τοπικά εδέσματα.

* Με στοιχεία από gastrotourismos.gr , visit-achaia.gr