Έμπειρος μηχανικός προτείνει λύση σωτηρίας για το πρώην κτίριο Υπηρεσιών Λιμένα Πατρών

Ο Σπύρος Μαμασούλας, ο οποίος βρίσκεται πίσω από δεκάδες έργα αποκατάστασης ενίσχυσης σημαντικών κατασκευών στη χώρα, εξηγεί γιατί το κτίριο δεν είναι χαμένη υπόθεση και μιλά για τη “δεύτερη ζωή” του ιστορικού κτιρίου

«Δεύτερη ζωή» για το πρώην Κτίριο Υπηρεσιών Λιμένα Πατρών, προτείνει, μετά τη δημοσιοποίηση της πρόσφατης μελέτης αποτύπωσης του φέροντος οργανισμού του, ο πολιτικός μηχανικός Σπύρος Μαμασούλας.

Με πολυετή εμπειρία σε μελέτες αποκατάστασης και ενίσχυσης σημαντικών κατασκευών σε όλη τη χώρα, παρεμβαίνει δημόσια, μέσω του thebest.gr καταθέτοντας τη δική του τεκμηριωμένη άποψη.

Με βάση τη μελέτη που έχει ήδη εκπονηθεί για το πρώην κτίριο Υπηρεσιών Λιμένα, ο έμπειρος μηχανικός θεωρεί ότι η αποκατάσταση και ενίσχυση του κτιρίου είναι εφικτή, εφόσον εφαρμοστούν οι σύγχρονοι κανονισμοί και τα ευρωπαϊκά πρότυπα που προβλέπουν συγκεκριμένες μεθόδους για την αντιμετώπιση της διάβρωσης και την ενίσχυση του φέροντος οργανισμού. Όπως εξηγεί, ο Κανονισμός Επεμβάσεων (ΚΑΝΕΠΕ) καθορίζει με σαφήνεια τα βήματα που πρέπει να ακολουθηθούν ώστε ένα υφιστάμενο δημόσιο κτίριο να πληροί τα απαιτούμενα επίπεδα ασφάλειας και επιτελεστικότητας.

«Υπάρχουν πλέον τα μέσα, τα υλικά και η τεχνογνωσία ώστε ένα τέτοιο κτίριο να αποκατασταθεί και να σταθεί ξανά λειτουργικό και ασφαλές», τονίζει ο κ. Μαμασούλας. Η πρότασή του είναι να συνταχθεί μελέτη αποτίμησης και ενίσχυσης, προκειμένου να αποτυπωθεί με ακρίβεια το κόστος επισκευής και να συγκριθεί με το κόστος κατεδάφισης και ανέγερσης νέου κτιρίου. Μόνο τότε, υπογραμμίζει, μπορεί να γίνει μια πραγματικά τεκμηριωμένη επιλογή.

Η παρέμβασή του έρχεται να υπενθυμίσει ότι σε πολλές περιπτώσεις, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, κτίρια με αντίστοιχες φθορές έχουν αποκατασταθεί με επιτυχία και έχουν επιστρέψει στη χρήση τους. «Το ζητούμενο είναι να υπάρχει η βούληση», σημειώνει χαρακτηριστικά.

Η τεχνική έκθεση Μαμασούλα η οποία απευθύνεται σε κάθε ενδιαφερόμενο Φορέα, έχει ως εξής:

«Το τελευταίο χρονικό διάστημα έχει πάρει μεγάλη δημοσιότητα το ζήτημα της ενδεχόμενης κατεδάφισης του πρώην κτιρίου διοίκησης του ΟΛΠΑ το οποίο βρίσκεται εντός του παλαιού λιμένα Πατρών. Σύμφωνα με πληροφορίες που κοινοποίησε το ΕΜΠ το κτίριο κατασκευάστηκε στα τέλη του 1960. Αυτό συνεπάγεται ότι έχει δομηθεί με ένα παλαιό κανονισμό ο οποίος δεν ελάμβανε υπόψη σεισμολογικά δεδομένα της περιοχής, ούτε διατάξεις οι οποίες σήμερα προβλέπονται και εφαρμόζονται, προκειμένου ένα κτίριο να αποκρίνεται δόκιμα σε ακραία σεισμικά φορτία. Επιπλέον λόγω της θέσης του (δίπλα στην θάλασσα) το κτίριο είναι εκτεθειμένο στην επίδραση χλωροιόντων. Πρόσφατα εκπονήθηκε και δημοσιοποιήθηκε μια εμπεριστατωμένη μελέτη αποτύπωσης του φέροντα οργανισμό του, η οποία υπογράφεται από το γραφείο Τεχνικών Μελετών και Ειδικών Έργων «Αποστολόπουλος».

Έχοντας λάβει υπόψη μου τα παραπάνω στοιχεία θα ήθελα να εκφράσω κάποιους προβληματισμούς μου για το αν θα πρέπει το κτίριο να κατεδαφιστεί η όχι. Καταρχάς πρόκειται για ένα δημόσιο κτίριο, Επομένως το κτίριο από πλευράς σπουδαιότητας εντάσσεται στην κατηγορία (ΙΙΙ) καθώς εν λειτουργία καλείται να εξυπηρετεί πολλούς ανθρώπους όλο το 24ωρο. Συνεπώς για να επαναλειτουργήσει το κτίριο θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για την αποκατάστασή του και για την ενίσχυση του φέροντα οργανισμού του. Στην χώρα μας εδώ και μια δεκαετία τουλάχιστον βρίσκεται σε ισχύ ο ΚΑΝΕΠΕ (με την 3η Αναθεώρηση προσφάτως), κανονισμός που καθορίζει τους τρόπους επισκευής και ενίσχυσης υφιστάμενων κατασκευών. Ο κανονισμός αυτός λαμβάνει υπόψη παραμέτρους που σχετίζονται με την χρήση του κτιρίου, καθώς και τον βαθμό επιτελεστικότητας που θα πρέπει να έχει το κτίριο. Ο βαθμός επιτελεστικότητας καθορίζει το βαθμό βλαβών που είναι αποδεκτό να έχουμε στο κτίριο όταν αυτό φορτιστεί με τον σεισμό σχεδιασμού. Επίσης ο κανονισμός προβλέπει τις παραμέτρους της ανάλυσης τις οποίες οφείλουμε να λάβουμε υπόψη μας, στην περίπτωση που ο υφιστάμενος χάλυβας των δομικών στοιχείων έχει διαβρωθεί και έχει χάσει ακόμα και άνω του 35% της διατομής του.

Έχοντας όλα τα παραπάνω υπόψη και κάνοντας χρήση της προαναφερόμενης μελέτης αποτύπωσης, θα πρέπει να συνταχθεί μία μελέτη αποτίμησης του υφιστάμενου φέροντα οργανισμού. Από την μελέτη αυτή θα εξαχθούν συμπεράσματα για την συνολική σεισμική συμπεριφορά του κτιρίου (στρεπτική ευαισθησία, έλεγχος σχετικών μετακινήσεων επιρροή φαινομένων 2ης τάξης κτλ) καθώς και τον βαθμό επάρκειας των επιμέρους δομικών στοιχείων. Αφού συγκεντρωθούν όλα τα δεδομένα από τη μελέτη αποτίμησης ο ΚΑΝΕΠΕ προβλέπει τρόπους και μεθόδους ενίσχυσης του φέροντα οργανισμού, ώστε το κτίριο να μπορεί να ικανοποιεί τις απαιτήσεις του κανονισμού για τον ελάχιστο βαθμό επιτελεστικότητας που στην περίπτωση μας είναι Β1.

Επιπλέον, πέραν των μέτρων που θα πρέπει να ληφθούν για την δομική ενίσχυση του φέροντα οργανισμού θα πρέπει να αντιμετωπιστεί και η αναστολή της διάβρωσης του οπλισμένου σκυροδέματος. Τέτοια μέτρα περιγράφονται στο Ευρωπαϊκό πρότυπο EN 1504 – 9 το οποίο ορίζει τις γενικές αρχές για τη χρήση των προϊόντων και συστημάτων με σκοπό την επισκευή και προστασία του σκυροδέματος καθώς και το ΕN 1504 – 10 που παρέχει πληροφορίες για την επί τόπου εφαρμογή των προϊόντων και τον ποιοτικό έλεγχο των εργασιών. Δεδομένου ότι στην αγορά υπάρχουν υλικά που καλύπτουν τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα δύναται να γίνει εφαρμογή τέτοιων υλικών τα οποία θα σταματήσουν το φαινόμενο της διάβρωσης.

Άρα σήμερα υπάρχει Ελληνικός Κανονισμός αλλά και Ευρωπαϊκές οδηγίες-πρότυπα ακολουθώντας τα οποία το εν λόγω κτίριο θα μπορεί να ικανοποιήσει την απαίτηση που επιβάλουν οι Κανονισμοί. Κατά την γνώμη μου θα πρέπει να γίνει μία μελέτη επισκευής-ενίσχυσης του φέροντα οργανισμού του κτιρίου από την οποία θα προκύψει η δαπάνη της όλης επέμβασης σε αυτό. Αυτή η δαπάνη μπορεί στη συνέχεια να συγκριθεί με την δαπάνη που απαιτείται για την κατεδάφιση του κτιρίου και για την ανέγερση νέου.

Κλείνοντας θα ήθελα να αναφερθώ παραδειγματικά στην επισκευή που έγινε πρόσφατα στο καμπαναριό του Ναυτικού Ομίλου Θεσσαλονίκης. Προφανώς το συγκεκριμένο έργο είναι πολύ μικρότερης κλίμακας και σπουδαιότητας σε σχέση με το πρώην κτίριο του ΟΛΠΑ. Το αναφέρω όμως ενδεικτικά διότι παρουσίαζε ανάλογα προβλήματα και επισκευάστηκε επιτυχώς. Οι εργασίες αποκατάστασης βιντεοσκοπήθηκαν και δημοσιοποιήθηκαν στο διαδίκτυο: https://video.sika.com/view/bg0KK6TLK18XnRVJcz6vWf/?start=27 Επειδή υπήρχε η βούληση εφαρμόστηκαν όλα τα προβλεπόμενα από την νομοθεσία και το καμπαναριό επισκευάστηκε και παραδόθηκε προς χρήση.

Οι φωτογραφίες είναι από ανάλογες εργασίες επισκευής όπως βιντεοσκοπήθηκαν στην περίπτωση της ενίσχυσης του καμπαναριού Ναυτικού Ομίλου Θεσσαλονίκης.