Συντάξεις χηρείας: Οι δικαιούχοι, τα ποσά και τα ποσοστά αναπλήρωσης

Τις τελευταίες μέρες έχει ανοίξει η δημόσια συζήτηση σε σχέση με τις επικείμενες περικοπές 50% στις συντάξεις χηρείας (σ.σ. θανάτου) του ΕΦΚΑ μετά την τριετία και στον ιδιωτικό τομέα.

Επ’ αφορμή αυτής της συζήτησης, το newsit.gr παρουσιάζει 26 ερωτήσεις και απαντήσεις, όπως αυτές δημοσιεύονται στην ηλεκτρονική σελίδα του e-ΕΦΚΑ σε σχέση με το καθεστώς απονομής των συντάξεων χηρείας.

Η παρουσίαση αυτή αφορά τις προϋποθέσεις απονομής, το ποσό της σύνταξης, τις αναγνωρίσεις χρόνων, την εργασία των συνταξιούχων και τη δυνατότητα μεταβίβασης.

Πιο αναλυτικά:

1. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω θανάτου; 
Α) Σύνταξη λόγω θανάτου συνταξιούχου ή ασφαλισμένου (ο οποίος έχει πραγματοποιήσει το χρόνο ασφάλισης που απαιτείται για τη συνταξιοδότησή του εξ’ ιδίου δικαιώματος ή ανικανότητας) καταβάλλεται πλέον σε αυτούς τους δικαιούχους επιζώντες συζύγους/ετέρους μέρη του συμφώνου συμβίωσης και διαζευγμένους ανεξάρτητα από την ηλικία τους. Η διάταξη αυτή καθορίζει πλέον τα τρία (3) έτη ελάχιστης διάρκειας γάμου/συμφώνου συμβίωσης από τη σύναψή τους μέχρι την ημερομηνία θανάτου, ως προϋπόθεση για την αναγνώριση δικαιώματος συνταξιοδότησης σε επιζώντα σύζυγο ή στο έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης.

Η εν λόγω προϋπόθεση εξακολουθεί να μην ελέγχεται στις ακόλουθες περιπτώσεις (βλ. εγκ. 6/2018, σελ. 6):
– Ο θάνατος οφείλεται σε ατύχημα που προήλθε πρόδηλα και αναμφισβήτητα εξαιτίας της υπηρεσίας (κατά τις διατάξεις που ισχύουν για τους ασφαλισμένους στους τ. φορείς κοινωνικής ασφάλισης που εντάχθηκαν στον Ε.Φ.Κ.Α., πρόκειται για τις περιπτώσεις ατυχήματος που χαρακτηρίζεται εργατικό) ή σε ανθρωποκτονία.

– Κατά τη διάρκεια του γάμου γεννήθηκε ή με το γάμο νομιμοποιήθηκε, αναγνωρίστηκε ή υιοθετήθηκε τέκνο. Σύμφωνα με το όλο πνεύμα των διατάξεων του άρθρου 1463 του Α.Κ. και επ., πλήρης εξομοίωση του γεννημένου χωρίς γάμο τέκνου με τέκνο γεννημένο σε γάμο επιτυγχάνεται όταν παράλληλα με την αναγνώριση (εκούσια ή δικαστική) συναφθεί και γάμος των γονέων.

– Η χήρα κατά το χρόνο του θανάτου τελούσε σε κατάσταση εγκυμοσύνης, η οποία δεν διεκόπη και γεννήθηκε ζων τέκνο.

– Συντρέχει η περίπτωση ανασύστασης προϋπάρξαντος γάμου. Ο αρχικός και ο εξ’ ανασυστάσεως γάμος, κατά τη διάρκεια του οποίου απεβίωσε ο σύζυγος, πρέπει να έχουν διαρκέσει συνολικά τουλάχιστον πέντε έτη, ο δε εξ ανασυστάσεως πρέπει να είχε διάρκεια τουλάχιστον έξι μηνών. Εξυπακούεται ότι, και σε αυτή την περίπτωση, η συνολική διάρκεια του αρχικού και εξ ανασυστάσεως γάμου θα πρέπει να είναι τρία έτη.

Β) Η σύνταξη λόγω θανάτου χορηγείται σε τέκνα θανόντος ασφαλισμένου (ο οποίος έχει πραγματοποιήσει το χρόνο ασφάλισης που απαιτείται για τη συνταξιοδότησή του εξ ιδίου δικαιώματος ή ανικανότητας) ή συνταξιούχου (νόμιμα, τα νομιμοποιηθέντα, αναγνωρισθέντα, υιοθετηθέντα και όσα εξομοιώνονται με αυτά), υπό τους όρους να είναι άγαμα και να μην έχουν συμπληρώσει το 24ο έτος της ηλικίας τους.

2. Έχω υποβάλλει αίτηση για παραγραφή αξιώσεων και εκκρεμεί η αίτηση συνταξιοδότησης λόγω θανάτου. Δικαιούμαι αναδρομικάς;
Το δικαίωμα παραγραφής εξετάζεται κατά την ημερομηνία υποβολής του συνταξιοδοτικού αιτήματος, προκειμένου να δικαιωθείτε καταβολή των αναδρομικών συντάξεων.

Σε περίπτωση που επιθυμείτε τη διενέργεια παραγραφής με ημερομηνία μεταγενέστερη της ημερομηνίας υποβολής του συνταξιοδοτικού αιτήματος, θα επέρχεται απώλεια των αναδρομικά δικαιούμενων συντάξεων και ως ημερομηνία υποβολής του αιτήματος συνταξιοδότησης, θα θεωρείται, ως πλάσματι υποβληθείσα, η ημερομηνία της αιτήσεως για παραγραφή οφειλών. Στην περίπτωση αυτή, θα υποβάλλετε υπεύθυνη δήλωση ότι ενημερωθήκατε για την απώλεια των αναδρομικών συντάξεων και ότι ως ημερομηνία αίτησης συνταξιοδότησης, θα λογιστεί η ημερομηνία της αίτησης για παραγραφή.

3. Ποιοι είναι οι δικαιούχοι σύνταξης λόγω θανάτου από 13.5.2016;
Τα πρόσωπα που δικαιούνται σύνταξη λόγω θανάτου ασφαλισμένου/-ης ή συνταξιούχου που απεβίωσε από 13.5.2016 και μετά είναι ο/η επιζών/-ώσα σύζυγος και το έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης, τα τέκνα του θανόντος (νόμιμα, νομιμοποιηθέντα, αναγνωρισθέντα, υιοθετηθέντα και όσα εξομοιώνονται με αυτά) και ο/η διαζευγμένος/-η.

4. Πόσο χρόνο πρέπει να έχει διαρκέσει ο γάμος προκειμένου να χορηγηθεί σύνταξη λόγω θανάτου ασφαλισμένου/συνταξιούχου από 13.5.2016 και μετά;
Ο γάμος ή το σύμφωνο συμβίωσης μεταξύ του θανόντος ασφαλισμένου ή συνταξιούχου και του επιζώντος συζύγου/ετέρου μέρους συμφώνου συμβίωσης θα πρέπει να έχει διαρκέσει από τη σύναψή του μέχρι την ημερομηνία θανάτου τρία έτη.
Η προϋπόθεση αυτή δεν ελέγχεται στις ακόλουθες περιπτώσεις:

α) Ο θάνατος οφείλεται σε ατύχημα που προήλθε πρόδηλα και αναμφισβήτητα εξαιτίας της υπηρεσίας (κατά τις διατάξεις που ισχύουν για τους ασφαλισμένους στους τ. φορείς κοινωνικής ασφάλισης που εντάχθηκαν στον e-Ε.Φ.Κ.Α., πρόκειται για τις περιπτώσεις ατυχήματος που χαρακτηρίζεται εργατικό) ή σε ανθρωποκτονία.

β) Κατά τη διάρκεια του γάμου γεννήθηκε ή με το γάμο νομιμοποιήθηκε, αναγνωρίστηκε ή υιοθετήθηκε τέκνο.

γ) Η χήρα κατά το χρόνο του θανάτου τελούσε σε κατάσταση εγκυμοσύνης, η οποία δεν διεκόπη και γεννήθηκε ζων τέκνο.

δ) Συντρέχει η περίπτωση ανασύστασης προϋπάρξαντος γάμου. Στην περίπτωση αυτή ο αρχικός και ο εξ ανασυστάσεως γάμος, κατά τη διάρκεια του οποίου απεβίωσε ο σύζυγος, πρέπει να έχουν διαρκέσει συνολικά τουλάχιστον πέντε έτη, ο δε εξ ανασυστάσεως πρέπει να είχε διάρκεια τουλάχιστον έξι μηνών.

5. Ποια είναι τα ποσοστά των δικαιούχων σύνταξης λόγω θανάτου από 13.5.2016 και μετά;
Α) Για τον επιζώντα σύζυγο/έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης το ποσοστό της σύνταξης που δικαιούται καθορίζεται πλέον στο 70% επί του ποσού της σύνταξης το οποίο δικαιούτο ή είχε χορηγηθεί σε σύζυγο που απεβίωσε.

Το ποσό της σύνταξης των ανωτέρω δικαιούχων υπολογίζεται επί του ποσού της σύνταξης που δικαιούται ή που έχει δικαιωθεί ο θανών σύζυγος και επιμερίζεται ως εξής:

Β) Για τον επιζώντα σύζυγο ποσοστό 50% της σύνταξης. Εάν ο γάμος έλαβε χώρα μετά την απονομή της σύνταξης γήρατος του θανόντος, αυτή περιορίζεται ως ακολούθως: 

Αν η διαφορά ηλικίας μεταξύ του αποβιώσαντος και του συζύγου του, αφαιρουμένου του διαστήματος του γάμου τους, είναι μεγαλύτερη από δέκα έτη, η σύνταξη του επιζώντος συζύγου, υφίσταται, για κάθε πλήρες έτος διαφοράς, μείωση που καθορίζεται σε:

– 1% για τα έτη από το 10ο έως και το 20ό έτος.
– 2% για τα έτη από το 21ο έως και το 25ο έτος.
– 3% για τα έτη από το 26ο έως και το 30ό έτος.
-4% για τα έτη από το 31ο έως και το 35ο έτος.
-5% για τα έτη από το 36ο και άνω.

Γ) Τα ποσοστά των τέκνων δεν μπορεί να υπερβαίνουν το 30% της σύνταξης που δικαιούτο ή που είχε χορηγηθεί σε σύζυγο που απεβίωσε. 

Δ) Μετά τη συμπλήρωση τριών (3) ετών, αν ο επιζών σύζυγος/έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης/διαζευγμένος εργάζονται ή αυτοαπασχολούνται ή λαμβάνουν σύνταξη από οποιαδήποτε πηγή, χορηγείται το πενήντα τοις εκατό (50%) της σύνταξής τους λόγω θανάτου. . Κριτήριο για την εφαρμογή της κατά τα ανωτέρω μείωσης τη χρονική διάρκεια της εργασίας ή αυτοαπασχόλησης. Συγκεκριμένα:

– το ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου που δικαιούται ο επιζών σύζυγος/έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης/διαζευγμένος θα πρέπει να μειώνεται κατά 50% μόνο για τις συγκεκριμένες ημέρες που εργάζεται/αυτοαπασχολείται

– Στην περίπτωση άσκησης ελεύθερου επαγγέλματος (υπαγωγή στην ασφάλιση βάσει των σχετικών διατάξεων του πρώην ΟΑΕΕ) ή αυτοαπασχόλησης (υπαγωγή στην ασφάλιση βάσει των σχετικών διατάξεων του πρώην ΕΤΑΑ), όπου η ασφάλιση γίνεται με βάση τον μήνα, η σύνταξη λόγω θανάτου που δικαιούται ο επιζών σύζυγος/έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης/διαζευγμένος θα μειώνεται κατά 50% για το σύνολο του μήνα που ασκείται επαγγελματική δραστηριότητα. 

6.Από πότε αρχίζει να καταβάλλεται η σύνταξη λόγω θανάτου;
Το δικαίωμα σε σύνταξη λόγω θανάτου ασφαλισμένου ή συνταξιούχου αρχίζει από την πρώτη ημέρα του μήνα που έπεται της ημερομηνίας θανάτου. Όμως, εάν η αίτηση συνταξιοδότησης για την αιτία αυτή κατατεθεί πολύ μεταγενέστερα, η έναρξη συνταξιοδότησης δεν μπορεί να ανατρέξει σε χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από ένα έτος πριν από το τέλος του μήνα στον οποίο υποβάλλεται η αίτηση συνταξιοδότησης, σε καμμία δε περίπτωση πριν από την πρώτη μέρα του μήνα που έπεται της ημερομηνίας θανάτου. (Γ.Ε. Σ80/1/16692/8.1.2019  –> https://www.efka.gov.gr/el/egkyklioi-kai-genika-eggrapha/s8011669208-01-2019-orthe-epanakoinopoiese)

7. Είμαι διαζευγμένη και έχω εισόδημα από συντάξεις και ενοίκια. Δικαιούμαι σύνταξη λόγω θανάτου συνταξιούχου μετά τις 13.5.2016;
Το δικαίωμα των διαζευγμένων στη σύνταξη λόγω θανάτου συναρτάται και με εισοδηματικά κριτήρια. Το μέσο μηνιαίο ατομικό φορολογητέο εισόδημά τους δεν πρέπει να υπερβαίνει το διπλάσιο του ποσού που αντιστοιχεί στο Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ανασφάλιστων Υπερηλίκων που καταβάλλεται από τον τ. ΟΓΑ (κατά την πρώτη εφαρμογή του Ν. 4387/2016 δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 720,00€). Στο εισόδημα αυτό δεν συνυπολογίζεται η διατροφή που κατέβαλε ο πρώην σύζυγος.

8. Για πόσο χρόνο δικαιούνται σύνταξη λόγω θανάτου τα τέκνα ασφαλισμένου/συνταξιούχου που απεβίωσε από 13.5.2016 και μετά;  
Τα τέκνα δικαιούνται σύνταξη λόγω θανάτου για όσο χρόνο παραμένουν άγαμα και δεν έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, μέχρι να συμπληρώσουν το 24ο έτος της ηλικίας τους.

9.Τέκνο σπουδάζει σε εκπαιδευτήριο μεταλυκειακής, μη τυπικής εκπαίδευσης – Κολλέγιο. Δικαιούται σύνταξη λόγω θανάτου του γονέα του που απεβίωσε μετά τις 12.5.2016;
Η φοίτηση σε Μεταλυκειακά κέντρα/Κολλέγια δεν δημιουργεί δικαίωμα συνταξιοδότησης θανάτου στα τέκνα θανόντος πριν από τις 13.5.2016 ασφαλισμένου/συνταξιούχου, επειδή οι φορείς αυτοί θεωρούνται μη τυπικής εκπαίδευσης και δεν περιλαμβάνονται στην Ανώτερη ή Ανώτατη βαθμίδα.

Όμως, εάν ο θάνατος επήλθε από 13/5/2016 και μετά, το τέκνο δικαιούται σύνταξη λόγω θανάτου χωρίς άλλη προϋπόθεση, εφόσον είναι άγαμο και δεν έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, μέχρι τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας του.

10. Έχω συνταξιοδοτηθεί για δύο χρόνια λόγω θανάτου ως τέκνο ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία και έληξε η σύνταξή μου. Δικαιούμαι παράταση μέχρι να περάσω από υγειονομική επιτροπή;
Έχετε δικαίωμα να λαμβάνετε για έξι ακόμα μήνες το ποσό που σας είχε χορηγηθεί, εφόσον η εκκρεμότητα δεν οφείλεται σε υπαιτιότητά σας.

11. Είμαι τέκνο θανόντος συνταξιούχου/ασφαλισμένου και εργάζομαι. Δικαιούμαι να λάβω σύνταξη;
Εάν ο θάνατος επήλθε από 13/5/2016 και μετά, η εργασία δεν επηρεάζει το δικαίωμα συνταξιοδότησης.

Εάν ο θάνατος επήλθε πριν από την 13/5/2016, δεν καταβάλλεται σύνταξη λόγω θανάτου κατά το χρονικό διάστημα που το τέκνο εργάζεται.

12. Μέχρι πότε θα παίρνω σύνταξη θανάτου;
Α)  Σύνταξη λόγω θανάτου συνταξιούχου ή ασφαλισμένου (ο οποίος έχει πραγματοποιήσει το χρόνο ασφάλισης που απαιτείται για τη συνταξιοδότησή του εξ’ ιδίου δικαιώματος ή ανικανότητας) καταβάλλεται πλέον σε αυτούς τους δικαιούχους επιζώντες συζύγους/ετέρους μέρη του συμφώνου συμβίωσης και διαζευγμένους ανεξάρτητα από την ηλικία τους, μέχρι το τέλος του μήνα κατά την οποία πληρούνται οι προϋποθέσεις λήξης του δικαιώματος συνταξιοδότησης λόγω θανάτου των προσώπων αυτών, ήτοι:

– με το θάνατο του δικαιούχου,
– με τη σύναψη γάμου του ή συμφώνου συμβίωσης (βλ. και εγκύκλιο 10/2017).

Β) Σύμφωνα με την παράγραφο αυτή, η σύνταξη λόγω θανάτου χορηγείται σε τέκνα θανόντος ασφαλισμένου (ο οποίος έχει πραγματοποιήσει το χρόνο ασφάλισης που απαιτείται για τη συνταξιοδότησή του εξ ιδίου δικαιώματος ή ανικανότητας) ή συνταξιούχου (νόμιμα, τα νομιμοποιηθέντα, αναγνωρισθέντα, υιοθετηθέντα και όσα εξομοιώνονται με αυτά), υπό τους όρους να είναι άγαμα και να μην έχουν συμπληρώσει το 24ο έτος της ηλικίας τους. Προς τα άγαμα τέκνα κρίνεται ότι εξομοιώνονται και τα διαζευγμένα, και επομένως αποτελούν δικαιοδόχα πρόσωπα, με την προϋπόθεση ότι δεν έχουν τελέσει άλλο γάμο.

Στην περίπτωση αυτή η λήξη του δικαιώματος επέρχεται στο τέλος του μήνα:
-θανάτου του δικαιούχου
-κατά τον οποίο ο δικαιούχος συνάπτει γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης

Η σύνταξη εξακολουθεί να καταβάλλεται στα τέκνα και μετά τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας μόνο στην περίπτωση που κατά το χρόνο του θανάτου του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου είναι άγαμα και ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία, εφόσον η ανικανότητά τους επήλθε πριν από την συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους.
Στην περίπτωση αυτή η λήξη του δικαιώματος επέρχεται για τους ίδιους ως άνω λόγους καθώς και στο τέλος του μήνα κατά τον οποίο, σύμφωνα με την εκτίμηση της αρμόδιας υγειονομικής επιτροπής, δεν υφίσταται πλέον ανικανότητα για την άσκηση κάθε βιοποριστικής εργασίας.

13. Έχω καταθέσει ηλεκτρονική αίτηση για χορήγηση σύνταξης λόγω θανάτου και έχω τις προϋποθέσεις να λάβω προσωρινή σύνταξη. Ποιο ποσό προσωρινής σύνταξης δικαιούμαι;
Η προσωρινή σύνταξη ανέρχεται στο 50% του ποσού που χορηγείται ως οριστική σύνταξη λόγω θανάτου και δεν μπορεί να υπολείπεται του ποσού των 360,00 ευρώ, το οποίο ορίζεται ως κατώτατο ποσό σύνταξη

14.Υπάρχει περίπτωση το ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου να είναι μεγαλύτερο από το ποσό της σύνταξης που δικαιούτο ο θανών;
Καταρχήν το συνολικό ποσό της κατά μεταβίβαση σύνταξης του επιζώντος συζύγου και των τέκνων δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό της σύνταξης του θανόντος. Σε περίπτωση που το άθροισμα των ποσοστών των δικαιούχων υπερβαίνει το ποσό της σύνταξης του θανόντος περιορίζεται ισόποσα μόνο το ποσοστό των τέκνων. Κατ΄ εξαίρεση, το συνολικό ποσό της σύνταξης του επιζώντος συζύγου και των τέκνων είναι επιτρεπτό να υπερβαίνει το ποσό που καταβαλλόταν στον θανόντα όταν χορηγείται το κατώτατο ποσό σύνταξης λόγω θανάτου σε τουλάχιστον ένα από τα πρόσωπα αυτά.

15. Χορηγείται κατώτατο ποσό σύνταξης λόγω θανάτου από 13.5.2016 και μετά; 
Το κατώτατο ποσό σύνταξης λόγω θανάτου, ανάλογα με το χρόνο ασφάλισης του θανόντος, διαμορφώνεται ως εξής:

Μέχρι και 15 πλήρη έτη ασφάλισης: 360,00€
Μέχρι και 16 πλήρη έτη ασφάλισης:364,80€
Μέχρι και 17 πλήρη έτη ασφάλισης:369,60€
Μέχρι και 18 πλήρη έτη ασφάλισης: 374,40€
Μέχρι και 19 πλήρη έτη ασφάλισης: 379,20€
Από 20 πλήρη έτη ασφάλισης και άνω: 384,00€

Στην περίπτωση που χορηγείται σύνταξη θανάτου λόγω εργατικού ατυχήματος ή ατυχήματος κατά την απασχόληση ή λόγω επαγγελματικής ασθένειας, το ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου δεν μπορεί να υπολείπεται των 768,00€. Το ποσό αυτό επιμερίζεται μεταξύ των προσώπων που δικαιούνται τη σύνταξη σύμφωνα με τα ποσοστά τους.

16. Πότε το κατώτατο ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου επιμερίζεται στους δικαιούχους της σύνταξης και πότε αυτό καταβάλλεται αυτοτελώς;  
Όταν χορηγείται σύνταξη λόγω θανάτου μόνο σε σύζυγο/έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης ή μόνο σε διαζευγμένο, το κατώτατο ποσό σύνταξης χορηγείται αυτοτελώς στο δικαιούχο, ενώ όταν συμμετέχουν στη σύνταξη και τα δύο αυτά πρόσωπα, τα ανωτέρω ποσά επιμερίζονται μεταξύ επιζώντος και διαζευγμένου, σύμφωνα με τα ποσοστά. Όταν στη σύνταξη συμμετέχουν τέκνα, το συνολικό ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου που δικαιούνται σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπολείπεται το κατώτατου ποσού σύνταξης, ανάλογα με τα έτη ασφάλισης του θανόντος. Σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότερα του ενός τέκνα που δικαιούνται σύνταξη λόγω θανάτου, το κατώτατο ποσό επιμερίζεται μεταξύ τους, ακολουθώντας τα ποσοστά τους. Σε περίπτωση που συμμετέχουν στη σύνταξη αμφοτεροπλεύρως ορφανά τέκνα, έκαστο δικαιούται αυτοτελώς το κατώτατο ποσό που αντιστοιχεί στα έτη ασφάλισης του θανόντος, υπό την προϋπόθεση ότι δεν λαμβάνει ή δεν δικαιούται σύνταξη από τον άλλο γονέα.

17. Λαμβάνω σύνταξη λόγω θανάτου του συζύγου μου και σύνταξη λόγω γήρατος από 13.5.2016, χωρίς τέκνα. Μετά από τρία χρόνια θα μειωθεί κάποια από αυτές τις συντάξεις; Έχω δικαίωμα να επιλέξω τη σύνταξη η οποία θα μειωθεί; 
Η σύνταξη λόγω θανάτου μειώνεται κατά 50% μετά τη συμπλήρωση τριετίας από την πρώτη ημέρα του επόμενου του θανάτου μήνα όταν χορηγούνται περισσότερες της μίας συντάξεις σε σύζυγο/έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης ή διαζευγμένο/-η. Δικαίωμα επιλογής της σύνταξης που θα μειωθεί δεν υπάρχει.

18.Ο σύζυγος ήταν συνταξιούχος του τ. ΟΑΕΕ και του τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και απεβίωσε μετά τις 13.5.2016. Δικαιούμαι εθνική σύνταξη και στις δύο συντάξεις;    
Χορηγείται μία εθνική σύνταξη, εφόσον πρόκειται για δύο συντάξεις από την ίδια αιτία, δηλαδή λόγω θανάτου.

19. Ασφαλισμένος απεβίωσε μετά τις 13/5/2016 χωρίς να έχουν συμπληρωθεί οι ελάχιστες προϋποθέσεις ασφάλισης για απονεμηθεί σύνταξη λόγω θανάτου στα μέλη της οικογένειάς του. Έχουν δικαίωμα να αναγνωρίσουν το χρόνο στρατιωτικής υπηρεσίας του;
Ασφαλισμένος απεβίωσε μετά τις 13/5/2016 χωρίς να έχουν συμπληρωθεί οι ελάχιστες προϋποθέσεις ασφάλισης για απονεμηθεί σύνταξη λόγω θανάτου στα μέλη της οικογένειάς του. Έχουν δικαίωμα να αναγνωρίσουν το χρόνο στρατιωτικής υπηρεσίας του προκειμένου να απονεμηθεί το ποσοστό σύνταξης λόγω θανάτου που δικαιούνται;    

Ο/η επιζών/-ώσα σύζυγος, το έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης, εφόσον έχουν συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας τους δικαιούνται να αναγνωρίσουν το χρόνο στρατιωτικής υπηρεσίας ασφαλισμένου. Το δικαίωμα αυτό παρέχεται και τα τέκνα, προκειμένου να τους απονεμηθεί το ποσοστό σύνταξης λόγω θανάτου που δικαιούνται.

20. Μπορώ να αναγνωρίσω τον χρόνο στρατιωτικής θητείας του θανόντα ή άλλους πλασματικούς χρόνους ασφάλισης;
Δικαίωμα αναγνώρισης του χρόνου στρατιωτικής υπηρεσίας του θανόντα ασφαλισμένου, από 13.5.2016 και μετά, έχουν, υπό προϋποθέσεις, ο/η επιζών/-ώσα σύζυγος, το έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης και τα τέκνα του θανόντος. 

Στις συντάξεις λόγω θανάτου (επιζώντων) δεν προβλέπεται η αναγνώριση άλλων πλασματικών χρόνων, ούτε λαμβάνονται υπόψη τυχόν χρόνοι επιδοτούμενης ανεργίας ή ασθένειας. 

Πατήστε εδώ για περισσότερες πληροφορίες. 
https://www.efka.gov.gr/el/syntaxe-logo-thanatoy-anagnoriseis-chronon

21.Εάν η, ο χήρα/ος εργάζεται ή συνταξιοδοτείται από δικό της/του δικαίωμα σε τι ποσοστό θα περικοπεί το καταβαλλόμενο ποσό της συντάξεως λόγω θανάτου του ασφ/νου ή συνταξιούχου συζύγου της/του;
Η εργασία/αυτοαπασχόληση ή η συνταξιοδότηση από οποιαδήποτε πηγή συνεπάγεται μείωση κατά 50% του ποσού της σύνταξης που δικαιούται ο επιζών σύζυγος/έτερο μέρος του συμφώνου συμβίωσης/διαζευγμένος, μετά τη συμπλήρωση τριετίας από την πρώτη του επομένου του θανάτου μήνα. Η εν λόγω μείωση εφαρμόζεται και στην περίπτωση συνταξιοδότησης από το εξωτερικό. Όταν όμως πρόκειται για χώρα Ε.Ε. ή κράτος με το οποίο έχει συναφθεί Διμερής Σύμβαση Κοινωνικής Ασφάλειας, η εν λόγω μείωση εφαρμόζεται μόνο στις περιπτώσεις που από το άλλο κράτος χορηγείται σύνταξη από άλλη αιτία (λόγω γήρατος ή αναπηρίας) . Όμως, στην περίπτωση που υφίσταται σωματική ή πνευματική αναπηρία σε ποσοστό 67% και άνω του επιζώντος συζύγου/ετέρου μέρους του συμφώνου συμβίωσης/διαζευγμένου κατά την ημερομηνία θανάτου χορηγείται η σύνταξη, χωρίς περικοπή, για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η αναπηρία του, εφόσον διατηρεί το δικαίωμα συνταξιοδότησης.

22. Λαμβάνω σύνταξη λόγω θανάτου του συζύγου μου από 13.5.2016, χωρίς τέκνα και εργάζομαι. Δικαιούμαι όλο το ποσό της σύνταξης;
Εάν εργάζεται ο σύζυγος που λαμβάνει σύνταξη λόγω θανάτου, η σύνταξη μειώνεται κατά 50% μετά τη συμπλήρωση τριετίας από την πρώτη ημέρα του επόμενου του θανάτου μήνα.

23. Λαμβάνω σύνταξη λόγω θανάτου του συζύγου μου από 13.5.2016 μαζί με τα δύο τέκνα μου και εργάζομαι. Δικαιούμαι όλο το ποσό της σύνταξης;    
Εάν εργάζεται ο σύζυγος που λαμβάνει σύνταξη λόγω θανάτου, η σύνταξη μειώνεται κατά 50% μετά τη συμπλήρωση τριετίας από την πρώτη ημέρα του επόμενου του θανάτου μήνα. Το ποσό που δεν του καταβάλλεται επιμερίζεται ισόποσα στα τέκνα που δικαιούνται τη σύνταξη.

24. Λαμβάνω σύνταξη λόγω θανάτου του συζύγου μου από 13.5.2016 μαζί με τα δύο τέκνα μου και εργάζομαι. Κατά την ημερομηνία θανάτου είχα ποσοστό αναπηρίας 67%. Δικαιούμαι όλο το ποσό της σύνταξης;
Όταν ο/η επιζών/-ώσα σύζυγος κατά την ημερομηνία θανάτου του/της συζύγου του/της είναι ανάπηρος σε ποσοστό 67%, το ποσό της σύνταξης λόγω θανάτου δεν περιορίζεται κατά 50% λόγω εργασίας για όσο διάστημα διαρκεί η αναπηρία με το ποσοστό αυτό.

25. Δικαιούμαι σύνταξη λόγω θανάτου του γονέα μου, ο οποίος απεβίωσε το 2017. Επιτρέπεται να εργάζομαι χωρίς να μειωθεί το ποσό της σύνταξής μου;    
Το ποσό της σύνταξης που χορηγείται σε τέκνα λόγω θανάτου του γονέα τους από 13/5/2016 δεν επηρεάζεται από εργασία/αυτοαπασχόληση ή συνταξιοδότησή τους από άλλη πηγή.

26. Που μπορώ να απευθυνθώ για να εισπράξω ως νόμιμος κληρονόμος συντάξεις θανόντα συνταξιούχου του e-ΕΦΚΑ (κληρονομικό δικαίωμα);
Προκειμένου να εισπράξετε ως κληρονομικό δικαίωμα ανείσπρακτα από τον δικαιούχο της σύνταξης ποσά, θα πρέπει να απευθυνθείτε στα αρμόδια Τμήματα Πληρωμής/Εκκαθάρισης Συντάξεων του e-ΕΦΚΑ.