Δεκαπενταύγουστος στην Πελοπόννησο

Πολλές είναι οι εκκλησίες και τα μοναστήρια σε όλη την Πελοπόννησο που γιορτάζουν τον Δεκαπενταύγουστο και δεν υπάρχει χωριό που να μην έχει εκκλησάκι στην μνήμη της Θεοτόκου, που πανηγυρίζει αυτές της ημέρες. Οι εορτασμοί σε κάποιους ναούς και μοναστήρια είναι ιδιαίτεροι και προσελκύουν χιλιάδες πιστούς, λόγω της αγάπης που τρέφουν στην Παναγία.

Κυνουρία

Χιλιάδες πιστοί συρρέουν στο μοναστήρι της Παναγίας της Έλωνας στην Κυνουρία, για να προσκυνήσουν τη θαυματουργό εικόνα της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας που γιορτάζει τον Δεκαπενταύγουστο. Το προσωνύμιο της Παναγίας «Έλωνα» προέρχεται από την τσακώνικη τοπική διάλεκτο και τη λέξη «έουνη», που σημαίνει «ελεούσα».

Η εικόνα της Παναγίας της Έλωνας είναι αγιογραφία, καλυμμένη με χρυσό «πουκάμισο» και αποδίδεται στον Ευαγγελιστή Λουκά. Στην εικόνα αυτή της Θεοτόκου έχουν αποδοθεί πολλά θαύματα και γι' αυτό, πλήθος από τάματα πιστών περιβάλλουν το προσκυνητάρι. Οι πιστοί, αυτές τις ημέρες μα και όλο τον χρόνο, επισκέπτονται με κάθε τρόπο και μέσο το μοναστήρι που είναι σκαρφαλωμένο σ' έναν απόκρημνο βράχο, πεζοπορώντας και γονυπετείς, εκπληρώνοντας το τάμα τους, δείχνοντας την αγάπη και την ευγνωμοσύνη τους στο πρόσωπο της Θεοτόκου, για τη βοήθεια που τους παρείχε.

Μάνη

Επίκεντρο του εορτασμού του Δεκαπενταύγουστου στη Μάνη αποτελούν τα Κονάκια Γυθείου, με τον Επιτάφιο της Θεοτόκου.

Αρκαδία

Στην Παλαιά Επισκοπή Τεγέας γιορτάζει η Παναγία η Επισκοπιώτισσα, σε ένα εξαιρετικού κάλλους φυσικό τοπίο, μέσα στο αρχαιολογικό πάρκο Τεγέας, όπου χιλιάδες πιστοί από τη Μαντινεία θα δώσουν το παρόν, για να προσκυνήσουν τον επιτάφιο της Θεοτόκου, που αποτελεί δωρεά του μακαριστού πατριάρχη Ιεροσολύμων κ. Γερασίμου.

Στην περιοχή της Νέας Επιδαύρου και δίπλα στα όρια με την Κορινθία, πανηγυρίζει η ιστορική μονή Παναγίας Αγνούντος. Πρόκειται για ένα γυναικείο μικρό μοναστηριακό συγκρότημα του 11ου αιώνα, που φυλάσσει τη θαυματουργό εικόνα της Παναγίας της Αγνούντος. Η Παναγία έλαβε αυτό το προσωνύμιο λόγω της θέσης που βρίσκεται, πάνω σ' ένα μικρό λόφο κι επί της εθνικής οδού Ισθμού- Επιδαύρου, όπου επιβλέπει και προστατεύει όλη την περιοχή.

Μεσσηνία

Επίκεντρο του εορτασμού στη Μεσσηνία αποτελεί η ιερά μονή Βουλκάνου. Πρόκειται για ένα μεγαλοπρεπές ιστορικό μοναστήρι που ιδρύθηκε τον 17ο αιώνα. Έλαβε το όνομά του, «Βουλκάνος» -παλαιότερα «Βουρκάνο», «Δορκάνο» και «Βουλκάνη»- κατά πάσα πιθανότητα από Βυζαντινό άρχοντα ή κτήτορα, στον οποίο ανήκε η περιοχή πέριξ του όρους Ιθώμη.

Πρόδρομος, βέβαια, αυτού του μοναστηριού είναι η μονή της Παναγίας της «Κορυφής» ή της Παναγίας «Επανωκαστριτίσσης», η σήμερα ονομαζομένη «Καθολικόν», που βρίσκεται στην κορυφή του όρους Ιθώμη, εκεί που άλλοτε υπήρχε η ακρόπολη της αρχαίας Μεσσήνης.

Η παράδοση θέλει να κτίστηκε η Μονή της Κορυφής στις αρχές του 8ου αιώνα, γύρω στο 725 μ.Χ., από εικονολάτρες μοναχούς, εκεί όπου βρέθηκε η εικόνα τη Παναγίας, κρεμασμένη σ' ένα πουρνάρι και με τη συντροφιά ενός αναμένου καντηλιού. Άλλη παράδοση αναφέρει ότι κτήτοράς της είναι ο αυτοκράτορας Ανδρόνικος Β΄Παλαιολόγος, χωρίς ωστόσο να επιβεβαιώνεται ιστορικά καμία από τις δύο εκδοχές.

Πραγματικός θησαυρός του μοναστηριού είναι η θαυματουργός εικόνα της Παναγίας της Βουλκανιώτισσας, που φέρει την επιγραφή «Η Οδηγήτρια η επονομαζομένη τω όρει Βουλκάνω».

Αυτές τις μέρες, το μοναστήρι προσελκύει χιλιάδες πιστούς από όλο τον νομό, όπου γίνεται η μεταφορά της εικόνας της Παναγίας στον θρόνο της, στη μονή της Κορυφής, όπου θα παραμείνει έως τη νύκτα της 19ης προς 20η Σεπτεμβρίου, οπότε θα και θα έχουμε την Κάθοδο της Βουλκανιώτισσας στην πόλη της Μεσσήνης, σε ανάμνηση θαυματουργικής επέμβάσης της υπεραγίας Θεοτόκου.