Πως μέσα σε μια δεκαετία άλλαξε το τοπίο στην τοπική αγορά
Μια βόλτα, αυτή την περίοδο, στο κέντρο της Πάτρας θα αποκαρδιώσει ακόμη και τον πλέον αισιόδοξο. Δεκάδες τα ανοίκιαστα καταστήματα, ακόμη και σε κατ’ εξοχήν εμπορικούς δρόμους της Πάτρας, όπως η Κορίνθου, η Γούναρη, η Ρήγα Φεραίου κ.α. Και, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, που καταγράφονται σε ρεπορτάζ του περιοδικού "Ατζέντα της Πάτρας", τα λουκέτα θα πολλαπλασιαστούν μετά το Πάσχα καθώς όλο και περισσότερες μικρές και μεσαίες εμπορικές μονάδες θα αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους και θα αναστέλλουν τις δραστηριότητες τους. Η αγορά μαραζώνει και φυσικά αυτό δεν συμβαίνει μόνο στην Πάτρα. Ίδια εικόνα στα Γιάννενα, στο Αγρίνιο, στον Πύργο, στο Αίγιο, σε όλες τις μεγάλες αγορές της δυτικής Ελλάδος, για να αναφερθούμε μόνο σε αυτές.
Κλειστά μαγαζιά σημαίνει εκτίναξη της ανεργίας, λιγότερα οφέλη για το κράτος, πτώση της βιομηχανικής και βιοτεχνικής παραγωγικότητας, συρρίκνωση της οικονομίας. Από την άλλη, και οι πρωτοετείς φοιτητές των οικονομικών σχολών ξέρουν ότι καμία κρίση δεν αναστρέφεται αν δεν προηγηθεί μια δραστική ενίσχυση της κατανάλωσης.
Η επαναφορά της οικονομίας σε τροχιά «ενάρετου κύκλου» είναι, άλλωστε, το στοίχημα κάθε κυβέρνησης που πρέπει να διαχειριστεί ελλείμματα, να καλύψει χρέη, να ανταποκριθεί σε θηριώδη τοκοχρεολύσια αλλά και σε νέες δανειακές ανάγκες. Μόνο που αυτό δεν φαίνεται να ισχύει στην περίπτωση της ελληνικής κυβέρνησης που στριμωγμένη από την πίεση των διεθνών αγορών και εν τοις πράγμασι εγκαταλελειμμένη από τους ευρωπαίους εταίρους υποχρεώθηκε στην εφαρμογή μέτρων αμιγώς εισπρακτικού χαρακτήρα, μόνο και μόνο για να ξεπληρωθούν τόκοι και, παράλληλα, να σταλεί μήνυμα «νοικοκυρέματος» στην παγκόσμια οικονομική κοινότητα.
Ο αντίκτυπος των μέτρων είναι πλέον εμφανής. Τα «ασθενικά» πορτοφόλια των εργαζομένων δεν μπορούν να απαντήσουν στην ανάγκη αύξησης της ζήτησης. Εκείνοι που διαθέτουν ακόμη ρευστό «στρογγυλοκάθονται» πάνω του, φοβούμενοι τα χειρότερα, αν δεν σπεύδουν να βρουν τρόπους να βγάλουν τις αποταμιεύσεις τους στο εξωτερικό, όπως έγραψε στο προηγούμενο τεύχος της η «Ατζέντα».
«Η κρίση», θα πει στην «Ατζέντα» έμπορος της οδού Μαιζώνος «ήταν το κερασάκι στην τούρτα... Έχει προηγηθεί το ασφυκτικό πρέσινγκ του μικρομεσαίου εμπορίου από τα πολυκαταστήματα και το παραεμπόριο». Μέσα σε μια δεκαετία, όπως καταγράφεται σε έρευνα της εταιρείας Property, σημειώθηκαν μεγάλες ανατροπές στα μερίδια αγοράς. Για παράδειγμα, το 2000 στον χώρο της αγοράς τροφίμων, οι μικρές εμπορικές μονάδες ήλεγχαν το 55% της αγοράς, με τα μεγάλα σούπερ μάρκετ να περιορίζονται στο 45%. Το 2008 τα δεδομένα άλλαξαν δραματικά. Οι μικρές επιχειρήσεις περιορίστηκαν στο 17,4% της αγοράς και οι πολυεθνικές αλυσίδες σούπερ μάρκετ, που στο μεταξύ είχαν ραγδαία αναπτυχθεί σε όλη την χώρα, ανέβασαν στο μερίδιο τους στο 82,6%.
Μια απλή αριθμητική πράξη αρκεί να δείξει ότι από τα 27,6 δις ευρώ που ετησίως καταναλώνουμε όλοι οι Έλληνες για αγορά τροφίμων, πάνω από τα 23 δις καταλήγουν στα ταμεία επιχειρήσεων που έχουν έδρα στην Γερμανία και στη Γαλλία.
Ο πρόεδρος του ομίλου «Κρόνος» και β’ αντιπρόεδρος του Επιμελητηρίου Αχαΐας Νίκος Καρακίτσος μονότονα επαναλαμβάνει την ανάγκη ενίσχυσης των τοπικών επιχειρήσεων και προϊόντων. Αναγκαιότητα που προβάλει πιο αδήριτη παρά ποτέ.
Όμως, και στον χώρο του εμπορίου των ειδών ένδυσης και υπόδησης, μέσα σε μια οκταετία μεγάλες πολυεθνικές αλυσίδες αύξησαν την διείσδυση τους στην αγορά κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, πάντα κατά την έρευνα της Property που επιμελήθηκε ο επικεφαλής του Παρατηρητηρίου Αγοράς της εταιρείας κ. Γιάννης Σιώτος.
Το 2000 οι εμπορικές αλυσίδες, τύπου Zara, ήλεγχαν μόλις το 15% της ελληνικής αγοράς, με τις μικρομεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις να κυριαρχούν (μερίδιο αγοράς 85%). Σήμερα, τα δεδομένα αλλάζουν. Οι ξένες αλυσίδες έχουν ξεπεράσει σε μερίδιο το 25% της αγοράς (για την ακρίβεια 25,2). Έτσι, από τα 11,9 δισεκατομμύρια ευρώ που κάθε χρόνο δαπανούμε για ένδυση και υπόδηση (πηγή: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία), πάνω από 3 δις οδεύουν στην Γαλλία, στην Ιταλία, στην Ισπανία κ.α. Προσθέστε και τα 23 δις των τροφίμων για να φτάσετε στα 26 δις ετησίως που «φεύγουν» από την χώρα.
Ταυτόχρονα, οι τάσεις που παρατηρούνται στην αγορά είναι σαφείς: τα μικρά εμπορικά καταστήματα που δραστηριοποιούνται στην ένδυση και στην υπόδηση και βρίσκονται σε συνοικιακές αγορές, περιορίζονται δραστικά και δημιουργούνται νέες «πιάτσες», σε συγκεκριμένους δρόμους όπου εμβληματικό ρόλο διαδραματίζουν οι εμπορικές αλυσίδες – πολυκαταστήματα.
Σήμερα, στους κεντρικούς εμπορικούς δρόμους της Πάτρας, ένα στα δέκα μαγαζιά είναι ανοίκιαστο. Η έρευνα της Prorerty καταλήγει και σ’ ένα ακόμη χρήσιμο συμπέρασμα. Τα επόμενα χρόνια, όσο οι μικρές εμπορικές μονάδες θα περιορίζονται και τα ξένα πολυκαταστήματα θα ανθούν, θα διευρυνθεί ένα «μεσαίο στρώμα» μικρών επιχειρήσεων το οποίο θα αποτελείται από Κινέζους και Ασιάτες εμπόρους οι οποίοι θα είναι οι μόνοι που θα μπορούν να πωλούν σε τιμές ανταγωνιστικότερες των πολυκαταστημάτων. Ήδη, το 40% των παλαιών εμπορικών δρόμων της Αθήνας έχει «καταληφθεί» από τέτοιες μικρές επιχειρήσεις, τάση που βλέπουμε να εξαπλώνεται και στην Πάτρα. Παράλληλα, μια δεύτερη εκτίμηση της έρευνας αφορά στις λεγόμενες συνοικιακές αγορές και στην δραστική επέκταση εκεί των πολυεθνικών εμπορικών αλυσίδων, ώστε να «καλύψουν» το κενό που θα αφήσουν οι μικρές ελληνικές επιχειρήσεις.
Η κατάσταση στο εμπόριο βρίσκεται στο «κόκκινο». Τα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση υπολογίζεται ότι θα μειώσουν τον τζίρο των εμπορικών επιχειρήσεων κατά 20%. Πέρυσι, υπολογίζεται ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις κατέγραψαν απώλειες εσόδων της τάξης του 18%. Άρα, μια ακόμη χρονιά πτώσης, χωρίς μάλιστα να φαίνεται φως... «Επείγει η λήψη μέτρων αναπτυξιακού χαρακτήρα», λέει ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου της Πάτρας Νίκος Στριφτούλιας.
Η ψυχολογία της αγοράς βρίσκεται στο χειρότερο σημείο. Και η απειλή «βροχής λουκέτων» μετά το Πάσχα είναι ορατή. Η κυβέρνηση κατανοεί την δυσχερή θέση των εμπόρων, ωστόσο, για εκείνη προέχει να βγει η χώρα από την δίνη την οποία μας κληροδότησε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και να αναγεννηθεί από τις στάχτες της η εικόνα της χώρας, η διεθνής της αξιοπιστία και το κύρος της. Ωστόσο, χωρίς μέτρα τόνωσης της ζήτησης και ενίσχυσης των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων ορίζοντας εξόδου από την κρίση δύσκολα θα φανεί. «Είναι υποχρέωση της κυβέρνησης για την αποφυγή του κινδύνου να εισέλθει η οικονομία της χώρας μας σε παρατεταμένη ύφεση, να ενεργοποιήσει όλους τους αναπτυξιακούς μηχανισμούς, όπως ΕΣΠΑ, ΣΔΙΤ, ΤΕΜΠΜΕ, Αναπτυξιακός Νόμος, για την επιβίωση και την ενίσχυση της ελληνικής μικρομεσαίας επιχείρησης. Απαιτούνται πλέον παρεμβάσεις που πραγματικά θα εκσυγχρονίσουν το κράτος, θα δώσουν ελπίδα και προοπτική στον κόσμο βγάζοντάς τον από τη μιζέρια, θα δημιουργήσουν συνθήκες διαφάνειας, υγιούς ανταγωνισμού και επανόδου στην ανάπτυξη», λέει ο πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου Βασίλης Κορκίδης. Και δεν έχει άδικο...
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr