Νίκος Μαρούδας στο thebest.gr: Η Ελλάδα της καφετέριας και των μικρομάγαζων και η λύση στην κρίση που θα ξεκινήσει από την Αμερική

Ο πιο γνωστός Πατρινός χρηματιστής. Διευθυντής της "Πειραιώς Χρηματιστηριακή" και βαθύτατος γνώστης των οικονομικών ισορροπιών και συστημάτων. Τολμηρός στις απόψεις του, τολμηρός και στις προβλέψεις του. Χωρίς μισόλογα και περιστροφές. Ο Νίκος Μαρούδας μίλησε στο thebest.gr και στον Ζώη Μαρίνο για τις τελευταίες οικονομικές εξελίξεις. Και είπε πράγματα που δεν ακούγονται συχνά ή μάλλον δεν ακούγονται καθόλου.

Η συνέντευξη:

Ερ. Τι λέτε, θα αλλάξουν τα πράγματα μετά την εκταμίευση της περιλάλητης δόσης;

Απ. Η Ελλάδα για πολλοστή φορά στην ιστορία της επιβεβαίωσε σε όλο τον πλανήτη ότι είναι η χώρα της τελευταίας στιγμής. Οι πολιτικοί αλλά και οι Έλληνες πολίτες κατά βάθος πίστευαν ότι "αυτήν την δόση θα την πάρουμε" και για αυτό έγινε η δόση περιλάλητη. Με την δόση αυτή τα πράγματα αλλάζουν, θα έλεγα φέρνουν την θετική ανατροπή της οικονομίας πιο κοντά, πολύ πιο κοντά. Ο μονόδρομος ανάπτυξης θα αρχίσει να φαίνεται πολύ σύντομα.

Ερ. Στην καθημερινότητα του πολίτη, του έμπορου, του μικρομεσαίου, ποιες αλλαγές θα γίνουν;

Απ. Βραχυπρόθεσμα δηλαδή μέχρι και το τέλος του 2013 δεν βλέπω να δούμε μεγάλες αλλαγές για τις συγκεκριμένες κατηγορίες. Πρέπει να κατανοήσουμε όλοι μας ότι υπάρχει θέμα βιωσιμότητας και ανταγωνιστικότητας σε παρά πολλούς επαγγελματικούς κλάδους στην Ελλάδα. Όσον αφορά τους εμπόρους, υπάρχει τεράστιο θέμα βιωσιμότητας. Είναι  σίγουρο ότι παρά πολλές εμπορικές επιχειρήσεις θα βάλουν λουκέτο στο πρώτο εξάμηνο του 2013 και ένας μεγαλύτερος αριθμός ανέργων θα καταγραφεί σε αυτό το διάστημα. Ένα 28-30% ανεργίας δυστυχώς θα είναι πραγματικό. Πολλοί πολίτες στην Ελλάδα θα χρειαστεί να αλλάξουν επάγγελμα, να στραφούν στον πρωτογενή τομέα. Αυτό είναι βασική ευθύνη των πολιτών και όχι των κυβερνήσεων. Έχουμε μια Ελλάδα γεμάτη καφετέριες, μικρομάγαζα που δεν μπορούσαν και πριν την κρίση να σταθούν στα πόδια τους. Αυτή η λάθος επιλογή πολλών Ελλήνων θα καθυστερήσει την απορρόφηση τους στη ανάπτυξη. Μην περιμένουμε το ΜΑΝΑ εξ ουρανού, ούτε βλέπω οι τράπεζες να δώσουν δάνεια σε τέτοιου είδους επιχειρηματικότητας.

Ερ. Μας… αγάπησαν ξαφνικά οι Ευρωπαίοι και είπαν να μας σώσουν ή τελικά είχαν στενό συμφέρον να μην διαρραγεί η ευρωζώνη και έτσι έκαναν την ανάγκη φιλοτιμία στηρίζοντας την ελληνική οικονομία;

Απ. Όταν γίνετε μια χρηματική συναλλαγή (παίρνω κάτι – δίνω κάτι) υπάρχει ένα  συμφέρον. Άρα κανένας δεν αγάπησε κανέναν και οι δυο μαζί προσπαθούν να σωθούν. Και αυτοί σίγουρα θέλουν να μην διαρραγεί η ευρωζώνη αλλά και εμείς θέλουμε να μείνουμε στην ευρωζώνη. Αυτό είναι η ανάγκη των δυο πλευρών, τώρα φιλοτιμία κρατών δεν υπήρξε ποτέ στην ιστορία, γιατί αν υπήρχε, με 30 δις θα μπορούσαν να σωθούν κάποια εκατομμύρια παιδιά στην Αφρική...

Ερ. Έχετε πει, από εδώ από το thebest.gr, ότι πλησιάζουμε στο τέλος της κρίσης; Το πιστεύετε ακόμη;

Απ. Στο thest.gr έχω πει πρώτη φορά τον Οκτώβριο του 2011 ότι η παγκόσμια κρίση θα ξεπεραστεί με έναν παγκόσμιο υπερπληθωρισμό... Και έχω πει ένα χρόνο αργότερα τον Σεπτέμβριο του 2012, πάλι στο thebest.gr, σχεδόν τα ίδια κάπως ποιο αισιόδοξα, γιατί αρχές Σεπτεμβρίου παρατήρησα τις πρώτες κινήσεις ξένων επενδυτών να αγοράζουν ελληνικές μετοχές. Τώρα βαδίζοντας προς το τέλος του 2012 τα πράγματα είναι πολύ πιο αισιόδοξα, για μένα μια επιβεβαίωση των παλαιότερων προβλέψεων μου και μια βαθιά ικανοποίηση να ακούω το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης να υποστηρίζει αυτά που έλεγα εγώ πολύ πιο πριν.

Ερ. Κάποιοι μιλούν για το φαινόμενο του ελατηρίου. Δηλαδή, τα οικονομικά μεγέθη που συρρικνώθηκαν θα εκτιναχθούν σύντομα με μεγάλη ταχύτητα. Το πιστεύετε;

Απ. Είναι σύνηθες ότι μετά από μια τραγική πτώση των οικονομικών μεγεθών αρχίζει να υπάρχει η ελπίδα της ανάκαμψης. Όταν μία μεγάλη ομάδα πιστέψει ότι ήρθε το σημείο της ανάκαμψης , τότε βλέπουμε για ένα βραχυπρόθεσμο χρονικό διάστημα το φαινόμενο του ελατηρίου. Δηλαδή κάποιοι οι οποίοι  έχουν  μια οικονομική ευρωστία προσπαθούν να εκμεταλλευτουν τις υπερβολικά φτηνές τιμές των αγορών. Αργότερα όμως η ταχύτητα της ανάκαμψης επανέρχεται σε κανονικούς ρυθμούς.

Ερ. Μήπως τελικά… χρειαζόταν η Κρίση ώστε κάποιες ανορθόδοξες πρακτικές στην οικονομία να πάψουν να υφίστανται;

Απ. Η κρίση ήρθε διότι στο παρελθόν υπήρξε μια πολυετής οικονομική άνοδος. Η ιστορία μας έδειξε ότι πάντα μετά από μονόδρομους ανόδων ή καθόδων βλέπουμε διαστρεβλώσεις. Σε αυτή τη τελευταία παγκόσμια άνοδο παρατηρήσαμε ότι επήλθε μία οικονομική συγκέντρωση κεφαλαίων που έψαχνε για νέες επενδύσεις. Οι επενδύσεις πλέον δεν υπήρχαν, είχε αρχίσει ένας κορεσμός σε όλους τους τομείς της οικονομίας. Έτσι λοιπόν οι έχοντες προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να αποκτήσουν περισσότερα αγαθά και χρήματα. Αυτό συνδυάστηκε στο τελευταίο του στάδιο με ανήκουστες και πριν ανύπαρκτες πρακτικές όπως αυτές των cds και λοιπών άλλων προϊόντων που ξεχείλισαν σαν ποτάμι στην αγορά και δεν μπορούσε και δεν ήθελε κανείς να το σταματήσει. Αυτό το πάρτι τελείωσε βιαίως διότι η αγορά είχε και έχει πάντοτε αυτοκαθαρτικές τάσεις. Αυτές λοιπόν ήταν η αφορμή αλλά σίγουρα η αιτία δεν ήταν οι ανορθόδοξες πρακτικές μόνο αλλά περισσότερο η συγκέντρωση χρήματος σε λίγους, με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση της μεσαίας τάξης που όλοι ξέρουμε ότι είναι ο πυλώνας της οικονομίας. Γι΄ αυτό χρειάζεται ο υπερπληθωρισμός που προανέφερα, μόνο αυτός θα επαναφέρει τη μεσαία τάξη. Και αυτό όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά παγκοσμίως. Το πρόβλημα των ΗΠΑ είναι μεγαλύτερο απ αυτό της Ευρώπης και από εκεί θα ξεκινήσει η επίλυση του.

Ερ. Υπάρχει η θεωρία που λέει ότι ο χειμώνας αυτός θα είναι χειμώνας ξεκαθαρίσματος αλλά και τοποθετήσεων. Δηλαδή, από την μια θα φανεί ποιοι θα αντέξουν και θα μείνουν στην αγορά και από την άλλη οι έχοντες ρευστό θα έχουν μια καλή ευκαιρία να κάνουν αγορές σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές. Είναι έτσι;

Απ. Αυτή ή ερώτηση έχει μέσω των προηγουμένων απαντήσεων μου απαντηθεί. Όσοι έχουν χρήματα, βγαίνουν κερδισμένοι από κρίσεις. Όσοι δεν έχουν, βγαίνουν λαβωμένοι . Και οι λαβωμένοι χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να μπορέσουν να ανακάμψουν.

Ερ. Αλήθεια, πως βλέπετε όλη αυτή την συζήτηση γύρω από τους ελέγχους του ΣΔΟΕ για παράνομο πλουτισμό, τις προφυλακίσεις επιχειρηματιών, τις διάφορες λίστες που κυκλοφορούν; Ο κόσμος λέει ότι όλα αυτά είναι «στάχτη στα μάτια» ώστε να ξεχαστούμε από την σκληρή καθημερινότητα.

Απ. Δυστυχώς στην Ελλάδα μας όλα έχουμε μάθει να τα αναγάγουμε σε λαϊκισμό. Εάν δούμε ότι μια κυβέρνηση κάνει κάτι καλό ψάχνουμε να το υποβαθμίσουμε. Ένα δούμε ότι κάνει κάτι κακό κοιτάμε να το υπερθεματίσουμε. Αυτή η κουβέντα πρέπει κάπου να σταματήσει. Είναι βέβαιο ότι η διαφθορά είναι πάρα πολύ μεγάλη στην Ελλάδα και χρειάζεται χειραγώγηση. Δεν ξέρω ποιοι θα είναι οι τρόποι που θα χρησιμοποιηθούν για την πάταξη της διαφθοράς και της φοραποφυγής, αλλά σίγουρα πρέπει όλοι να πληρώσουμε. Αν κάποιοι δεν θέλουν να το κατανοήσουν τότε καλώς χρησιμοποιείται η σκληρή οδός της δικαιοσύνης. Ευχόμαστε αυτή η πρακτική να συνεχιστεί για τόσο χρονικό διάστημα όσο χρειάζεται να κατανοήσουμε σε αυτή τη χώρα ότι υπάρχει νόμος και τάξη και δεν υπάρχουν τα «κορόιδα» που πληρώνουν και οι «αλήτες» που κλέβουν.

Ερ. Μήπως τελικά η Κρίση ήταν ένα τεχνητό δημιούργημα ώστε ξένοι επενδυτές να αγοράσουν μισοτιμής τον εθνικό μας πλούτο;

Απ.Εγώ δεν πιστεύω σε συνωμοσίες, ούτε σε συζητήσεις καφενείου. Τεχνητή κρίση γιατί. Να αγοράσουν οι ξένοι το 2% της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που όλοι ξέρουν ότι είναι προβληματικό; Μήπως μόνο εμείς πιστεύουμε ότι είμαστε το κέντρο του κόσμου και θα έρθουν οι ξένοι με τα λεφτά τους να μας αγοράσουν; Μήπως έχουμε καβαλήσει το καλάμι; Και πιστεύουμε ότι το οικόπεδο μας κοστίζει 10 φορές πιο πολύ από ότι πραγματικά και κλαιγόμαστε για να το πουλήσουμε ακριβά για να μην ξαναδουλεύουμε ποτέ; Γιατί τελικά μέχρι σήμερα αυτό κάναμε. Λίγες χώρες στο κόσμο έχουν ποσοστό εισοδηματιών άνω του 10% που έχει η Ελλάδα. Γιατί όλοι αυτοί χρησιμοποιούν αυτό το επιχείρημα, θα ΄ρθουν οι ξένοι να μας αγοράσουν τσάμπα, περιμένουν να ΄ρθουν οι ξένοι να μας αγοράσουν ακριβά ή αν είναι δυνατόν να μας δίνουνε μόνο τα λεφτά και εμείς να τα παίρνουμε και να πλάθουμε στο μυαλό μας την ιστορία του καλά κάνανε και μας τα δώσανε γιατί εμείς έχουμε ειδικό οικόπεδο με ειδικούς ανθρώπους και μας έχουν ανάγκη. Έλεος ας τελειώσει αυτή η νοοτροπία.

Ερ. Τι θα συμβουλεύατε έναν νέο που θέλει να μπει στον χώρο του επιχειρείν; Πώς να ξεκινήσει και σε ποιόν κλάδο;

Απ. Δεν μπορώ να κάνω το προφήτη ούτε να δίνω απαντήσεις σαν αυτές που δίνουν οι πολιτικοί. Ακούμε απ΄ όλους να λένε ότι η βιομηχανία της Ελλάδας είναι ο τουρισμός και η άλλη βιομηχανία είναι η αγροτική παραγωγή. Και καθόμαστε όλοι σαν πρόβατα μπροστά σε μία τηλεόραση και αναπαράγουμε με τους φίλους μας συζητήσεις όλων αυτών των ηλιθιοτήτων που ακούμε. Σήμερα κάποιοι που έχασαν τη δουλειά τους , έφυγαν από τη πρωτεύουσα και πήγαν στα 10 στρέμματα που έχει ο μπαμπάς στο χωριό να γίνουν καλλιεργητές χωρίς να έχουν καταλάβει ότι η ενασχόληση με την καλλιέργεια είναι κι αυτή πλέον μια επιστήμη. Δεν είναι μόνο να χει κάποιος 10 στρέμματα χρειάζεται τεχνογνωσία. Αλλά όπως όλοι οι Έλληνες χωρίς να έχουν φτιάξει ποτέ καφέ στο σπίτι τους άνοιξαν καφετέριες με τον ίδιο τρόπο πιστεύουν ότι θα γίνουν γεωργοί ή κτηνοτρόφοι γιατί πλέον αυτά τα επαγγέλματα γίνανε της μοδός. Όσο για τον τουρισμό, τι έχουμε δει μέχρι σήμερα να γίνεται σ΄ αυτή τη χώρα που το έχουν αναγάγει οι πολιτικοί μας σε βιομηχανία; Έχουμε γεμίσει μια χώρα με παράνομους τουριστικούς καταυλισμούς, με κτίσματα τα οποία θα μπορούσαν να φιλοξενούν φυλακισμένους και ανύπαρκτο σέρβις. Πρέπει να κατανοήσουμε πως γίνεται η παροχή υπηρεσίας, πρέπει να τη σπουδάσουμε. Δηλαδή να δώσουμε βάση στη παιδεία μας για να μπορέσουμε να γίνουμε ανταγωνιστικοί σε αυτούς τους τομείς. Διότι εάν πάρω ένα παράδειγμα μια ισοπλήθυσμης χώρας που είναι η Αυστρία και διαβάζω ότι η επισκεψιμότητα τους καλοκαιρινούς μήνες είναι μεγαλύτερη από αυτή της Ελλάδας, τότε κάτι κάνουμε λάθος. Και όταν οι Ολλανδοί και οι Βέλγοι έχουν υπερδεκαπλάσια παραγωγή κτηνοτροφίας και γεωργίας με κλιματικές συνθήκες πολύ χειρότερες από τις δικές μας, ας δώσουμε ο καθένας την απάντηση μας.