Η μετανάστευση: Νόμιμη και παράνομη; Θέμα στις Βρυξέλλες

Για τους παράνομους μετανάστες

Η Αντιδήμαρχος Μαρία Ανδρικοπούλου – Ρούβαλη παρουσίασε τα βήματα που έγιναν στην πόλη με τις δράσεις των νόμιμων μεταναστών, έδωσε έμφαση στη λειτουργία του Συμβούλιου ένταξης μεταναστών και έθιξε την παράνομη μετανάστευση στην Πάτρα, γεγονός που πυροδοτεί άσχημες καταστάσεις στην πόλη και το πώς αυτό ακριβώς το ζήτημα, επιβαρύνει  σημαντικά σε αρκετές περιπτώσεις, τις  οργανωμένες προσπάθειες κοινωνικής ένταξης. Συγκεκριμένα, η Αντιδήμαρχος, τόνισε το πώς «οι παράνομοι μετανάστες στην Ελλάδα είναι κυρίως διερχόμενοι και σκοπό έχουν, μέσω των δύο λιμανιών, Πάτρας και Ηγουμενίτσας, να μεταβούν στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα στην Πάτρα να συσσωρεύεται μεγάλος αριθμός ανεξέλεγκτων παρανόμων μεταναστών και να δημιουργούνται σημαντικά προβλήματα στην τοπική κοινωνία». Και βέβαια, αναφέρθηκε στα προβλήματα και τις συνέπειες της παράνομης μετανάστευσης, που δεν είναι άλλα, από την εγκληματικότητα, την ανεργία του τοπικού πληθυσμού, το κλίμα φόβου και ανασφάλειας, τα φαινόμενα αυτοδικίας, το παράνομο εμπόριο, αλλά και η γκετοποίηση.

Επιπλέον συζητήθηκε με εκπροσώπους του Συμβουλίου της Ευρώπης το ενδεχόμενο περαιτέρω χρηματοδοτήσεων  για σχετικές δράσεις ένταξης των νόμιμων μεταναστών και έγιναν εκατέρωθεν προτάσεις για συγκεκριμένες δράσεις προς χρηματοδότηση.

Η κ. Ανδρικοπούλου –Ρούβαλη δε, κατέθεσε σειρά προτάσεων, για την ομαλή ένταξη των μεταναστών (όλες οι προτάσεις στην ομιλία της, παρακάτω).

Τα εύσημα στο δήμο Πατρέων

Κατά τη διάρκεια των εργασιών, η διευθύντρια του Συμβουλίου της Ευρώπης, αρμόδια για το πρόγραμμα SPARDA κ. Ιρένα Κιντίκοβα, έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο Δήμο Πατρέων, τονίζοντας, ότι η σημερινή Δημοτική Αρχή, ξεκίνησε από το μηδέν, έχει φοβερή εξέλιξη, σε ό,τι αφορά την υλοποίηση του προγράμματος και δείχνει ότι έχει τη διάθεση να προχωρήσει κι άλλο, για καλύτερα αποτελέσματα σε ό,τι αφορά την ένταξη των νόμιμων –πάντα- μεταναστών.

Οι δράσεις του SPARDA

Το έργο SPARDA  του οποίου τον συντονισμό στην  Πάτρα είχε η ΑΔΕΠ  περιελάμβανε  τις ακόλουθες δράσεις σε κάθε συμμετέχουσα πόλη:

-δύο  δημόσιες  έρευνες  των πολιτών  για την καταγραφή των στάσεων και των απόψεων  απέναντι στην διαφορετικότητα και τη μετανάστευση

-τον σχεδιασμό  και  την  εφαρμογή στρατηγικής  επικοινωνίας και  διαλόγου όσον αφορά τις όψεις και τα οφέλη της  διαφορετικότητας  για την κοινότητα (εκδηλώσεις, δημόσιες συζητήσεις, εκστρατείες επικοινωνίας,  μέσα μαζικής ενημέρωσης παραγωγή υλικού  κ.λπ.)

-δύο κύκλους επιμόρφωσης σε ζητήματα διαχείρισης της εικόνας της διαφορετικότητας από επαγγελματίες  των μέσων μαζικής ενημέρωσης  αλλά και άλλους κοινωνικούς εταίρους (ΜΚΟ, δημοσίους φορείς κ.α.)  που εμπλέκονται στα ζητήματα της μετανάστευσης.

Κατά τη διάρκεια των συναντήσεων  εξάλλου, παρουσιάστηκαν οι δράσεις ευαισθητοποίησης των πολιτών στις επτά συμμετέχουσες πόλεις ενώ η πόλη της Πάτρας πρόβαλλε ένα δεκάλεπτο σποτ που περιελάμβανε όλες τις δράσεις  (http://www.youtube.com/watch?v=nQG0A1zMqM8) που έλαβαν χώρα στην Πάτρα. Παράλληλα παρουσιάστηκαν και τα αποτελέσματα του δεύτερου κύκλου της έρευνας για την στάση των πολιτών για την καμπάνια ενημέρωσης και την στάση τους απέναντι σε ζητήματα κοινωνικής ένταξης των μεταναστών.

Ολόκληρη η ομιλία της αντιδημάρχου

«Το πρόγραμμα SPARDA έδωσε την ευκαιρία στην πόλη της Πάτρας να ενώσει πολλές διαφορετικές δυνάμεις από διάφορους κοινωνικούς και πολιτικούς χώρους και να υπάρξει δημιουργική συνεργασία.

Οι σύλλογοι μεταναστών, κατανόησαν ότι δεν αποτελούν μόνο την ομάδα στόχο αλλά  κλήθηκαν και συμμετείχαν από κοινού με τους υπόλοιπους φορείς στις προσπάθειες ενσωμάτωσης, δουλεύοντας όλοι μαζί ως ένας σύλλογος, γεγονός σημαντικό για τις σχέσεις που δημιουργήθηκαν μεταξύ τους, οι οποίες και ενδυναμώθηκαν στο Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών.

Ένα σημαντικό μάθημα για εμάς είναι ότι δεν μπορούμε απλά και μόνο να περιγράφουμε τα πλεονεκτήματα της διαφορετικότητας, αλλά πρέπει και να τα βιώνουμε ζώντας κοντά στους μετανάστες.

Επιπλέον, η δύναμη της καμπάνιας του SPARDA βασίστηκε στη φωνή των νέων. Οι νέοι, φοιτητές, εθελοντές και μαθητές υπήρξαν οι πιο αποτελεσματικοί πρεσβευτές του μηνύματος. Η φωνή τους ήταν δυνατή και καθαρή σε όλες τις δράσεις. Αυτοί με τη δύναμη τους δημιούργησαν ένα μήνυμα πιο δυνατό από το μήνυμα της ίδιας της καμπάνιας. Αυτοί διακίνησαν το σποτ, διένειμαν υλικό,  ήρθαν σε όλες τις εκδηλώσεις και πρότειναν και άλλες δράσεις. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι αυτοί επέβαλλαν στα ΜΜΕ να αναζητήσουν για νέες ιστορίες ανάμεσα στις δράσεις που ελάμβαναν χώρα.

Τα ΜΜΕ, τα οποία πολλές φορές ταυτίζουν τις ειδήσεις για την μετανάστευση με εικόνες έντασης, θυμού και επεισοδίων που οφείλονται στην κατάσταση που επικρατεί στην Πάτρα από την παράνομη μετανάστευση, με δυσκολία και ξάφνιασμα ακολούθησαν και κατέγραψαν τις εκδηλώσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε όλα τα άρθρα ακόμα και για την πιο απλή δράση, μια σχολική εφημερίδα ή μια έκθεση φωτογραφίας δεν έλειπαν τα σχόλια για την κατάσταση της πόλης σε σχέση με τους παράνομους μετανάστες.

Είναι σαφές για εμάς πλέον ότι τα ΜΜΕ στην περίπτωση της Πάτρας θα πρέπει να αξιοποιούνται για να παρέχουν πληροφορίες και στοιχεία που οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν. Η έγκυρη ενημέρωση με αξιόπιστα αριθμητικά δεδομένα αποτελεί το πιο αποτελεσματικό και αξιοποιήσιμο  μήνυμα.

Αυτό ήταν ένα ζήτημα που προέκυψε από τις πρώτες συναντήσεις για το SPARDA. Εάν δεν έχεις καταγράψει την πραγματικότητα της μετανάστευσης κάθε θέση παραπαίει, κάθε μήνυμα είναι επισφαλές και κάθε πρόταση βασίζεται σε υποθέσεις και αυθαίρετες σκέψεις. Έτσι, σε αυτή την κατεύθυνση και οι έρευνες και το City Mapping αποτέλεσαν πολύ βασικό εργαλείο για περαιτέρω πρωτοβουλίες και δράσεις.

Σε όλη την προσπάθεια του SPARDA μία σκιά ωστόσο καθόριζε κάθε συζήτηση και κάθε σχεδιασμό. Σε όλη την προσπάθεια μας κληθήκαμε να εξηγήσουμε, γιατί και για ποιους γίνονται οι δράσεις, διότι οι περισσότεροι δημότες της πόλης μας συνδυάζουν τον όρο «μετανάστες» έχοντας κατά νου την κατάσταση που επικρατεί στο λιμάνι με τους παράνομους μετανάστες.

Στην Ελλάδα υπάρχει μεγαλύτερος αριθμός παρανόμων μεταναστών σε σχέση με αυτόν των υπολοίπων  Ευρωπαϊκών χώρων.

Οι παράνομοι μετανάστες στην Ελλάδα είναι κυρίως διερχόμενοι και σκοπό έχουν, μέσω των δύο λιμανιών, Πάτρας και Ηγουμενίτσας, να μεταβούν στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα στην Πάτρα να συσσωρεύεται μεγάλος αριθμός ανεξέλεγκτων παρανόμων μεταναστών και να δημιουργούνται σημαντικά προβλήματα στην τοπική κοινωνία.

Προβλήματα και Συνέπειες από την παράνομη μετανάστευση στην Ελλάδα:

Εγκληματικότητα,

Ανεργία του τοπικού πληθυσμού,

Ασφαλιστική εισφοροδιαφυγή,

Δυσλειτουργίες στην Κοινωνική Ασφάλιση,
Κλίμα φόβου και ανασφάλειας,

Κίνδυνος έξαρσης και μετάδοσης σοβαρών ασθενειών.

Φαινόμενα αυτοδικίας.

Παράνομο εμπόριο.

Γκετοποίηση – Φαβελοποίηση των πόλεων.

Αυτά τα προβλήματα επηρεάζουν την κοινή γνώμη, γεγονός που δυσκολεύει το έργο και την προσπάθεια για την ένταξη των νομίμων μεταναστών.

Για τον λόγο αυτό πραγματοποιήθηκε καμπάνια με φυλλάδια και άλλες δράσεις προκειμένου να γίνει ξεκάθαρη η διάκριση μεταξύ νόμιμης και παράνομης μετανάστευσης καθώς και όλες οι διαφορετικές έννοιες που σχετίζονται με την διασυνοριακή κινητικότητα ανθρώπων.

Με δεδομένα τα παραπάνω αναγκαία προϋπόθεση για την ομαλή ένταξη των μεταναστών καθώς επίσης και την αποτελεσματικότερη λειτουργία των ΣΕΜ, είναι η αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργούνται από την παράνομη μετανάστευση, για τον σκοπό αυτό θα πρέπει να δοθεί έμφαση στα παρακάτω:

Α. Κατάργηση ή επανεξέταση της συμφωνίας Δουβλίνο ΙΙ, που θεσπίστηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και καθορίζει την χώρα η οποία θα είναι υπεύθυνη για να δώσει άσυλο στον αιτούντα πρόσφυγα.

Σύμφωνα με τον Κανονισμό Δουβλίνο-ΙΙ ένας μετανάστης δικαιούται να ζητήσει άσυλο στην Ευρωπαϊκή χώρα στην οποία θα εισέλθει την πρώτη φορά.

Μετανάστες οι οποίοι εισέρχονται στην Ελλάδα και κατόπιν μεταβαίνουν σε άλλη χώρα για να αιτηθούν άσυλο θα πρέπει σύμφωνα με τον κανονισμό Δουβλίνο ΙΙ να επιστρέφουν πίσω στην Ελλάδα.

Η Ελλάδα ως πύλη εισόδου δε μπορεί να αναλαμβάνει να δίνει άσυλο σε όλους τους πρόσφυγες. Αυτό θα πρέπει να γίνεται ισομερώς από όλα τα κράτη –μέλη.

Β. Να ενισχυθεί ο πετυχημένος θεσμός των εκούσιων επιστροφών των παρανόμων μεταναστών στις χώρες τους.

Γ.  Να υπάρξει πίεση προς την Τουρκία να τηρήσει την Συμφωνία επανεισδοχής παράνομων μεταναστών που έχει συνάψει με την Ε.Ε.

Έχει τεθεί σε ισχύ από το 2002, αλλά σπάνια εφαρμόστηκε μέχρι το 2010, όταν η Τουρκία δέχτηκε 1.457 μετανάστες από 10.198 αιτήσεις.

Η Τουρκία αμφισβητεί συνήθως το γεγονός ότι οι μετανάστες έχουν διέλθει από το έδαφός της, εκτός εάν μπορεί να αποδειχθεί ότι προέρχονται από χώρες που μοιράζονται τουρκικά σύνορα και με τους οποίους η Τουρκία έχει επίσης συμφωνία επανεισδοχής (το Ιράν, το Ιράκ, τη Συρία και τη Γεωργία.)

Δ. Να ενισχυθεί  η Διεθνής και Ευρωπαϊκή συνεργασία μεταξύ των χωρών που αντιμετωπίζουν το φαινόμενο  της παράνομης μετανάστευσης ώστε να ανταλλαγούν εμπειρίες και καλές πρακτικές για την αντιμετώπιση του φαινομένου».