Τι είναι οι "Messolonghi by locals"; Όταν οι νέοι άνθρωποι κοιτάζουν τον τόπο τους με άλλα μάτια

Είμαι ο Αλέξανδρος από το Μεσολόγγι, όπως λέει και το όνομα του οργανισμού μας, Μεσολόγγι by locals.

Θα σας κάνω ένα σύντομο ταξίδι στο Μεσολόγγι και στον οργανισμό μας και να μπείτε λίγο περισσότερο στο σκεπτικό του γιατί οι ντόπιοι έδρασαν και δημιούργησαν έναν οργανισμό.

Το Μεσολόγγι by locals είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός που έχει σαν στόχο την καταγραφή και ανάδειξη της πολιτικής ταυτότητας του Μεσολογγίου. Όσον αφορά το κομμάτι της ανάδειξης που σχετίζεται και με τη σημερινή δράση, είναι η ανάδειξη μέσω ενός μοντέλου υπεύθυνου τουρισμού που θέλουμε να καθιερώσουμε και να διαδώσουμε στον τόπο μας.

Ένα βασικό σκεπτικό για να προκύψει η ιδέα του «Μεσολόγγι by locals» είναι ότι εμείς που το δημιουργήσαμε, ζήσαμε και μεγαλώσαμε στο Μεσολόγγι και φύγαμε για σπουδές.  Και το λέω αυτό γιατί είναι σημαντικό ότι είμασταν και μεγαλώσαμε εκεί οπότε ξέρουμε αρκετά και βιώνουμε τις ανάγκες που έχει ένας τόπος από την πλευρά των πολιτών και των νέων του τόπου που θέλουν να ζήσουν σε αυτόν.

Οπότε εμείς, χαρτογραφώντας αυτές τις ανάγκες με έναν άτυπο αρχικά τρόπο, μέσω συζητήσεων και καθημερινών επαφών και προβληματισμού με τους συμπολίτες μας, καταλάβαμε ότι είμαστε ένας τόπος που έχει πάρα πολλές ομορφιές, ένας τόπος που όμως δεν έχει αναδειχθεί και δεν έχουμε ευκαιρίες να ζήσουμε και να δουλέψουμε σε αυτόν, αν δεν έχουμε κάποια παραδοσιακή οικογενειακή επιχείρηση. Σε μια κοινωνία, όπου η οικογένειά μας μας λέει ότι εντάξει, ωραία όσα κάνατε, ωραίο το Μεσολόγγι αλλά είναι για καλοκαίρι, Χριστούγεννα και Πάσχα. Για τις διακοπές, δηλαδή.

Ωστόσο εμείς φεύγοντας από το Μεσολόγγι, νιώθαμε ότι ο τόπος μας είναι το Μεσολόγγι. Εκεί μπορούμε να είμαστε δημιουργικοί, εκεί νιώθουμε καλά.

Και επίσης, όπως σε κάθε κοινωνία της Ελλάδας, το κομμάτι της συνεργασίας είναι μία πρόκληση, είναι ένα ζητούμενο, θέλαμε να δούμε πώς όλες αυτές τις προκλήσεις, όλες αυτές τις ανάγκες, μπορούμε να τις γεφυρώσουμε και να δημιουργήσουμε κάτι.

Έτσι προέκυψε η ιδέα του «Μεσολόγγι By locals», που στο επίκεντρο είχε το κομμάτι της συνεργασίας και των ντόπιων των ανθρώπων. Είτε αυτών που ήταν πιο δραστήριοι, είτε αυτών που είχαν απογοητευτεί, είτε αυτών που δεν είχαν βρει το δρόμο για να κάνουν κάτι.

Οπότε, σαν κοινός τόπος βρέθηκε το Μεσολόγγι, η πολιτιστική ταυτότητα του τόπου μας, την οποία την χαρτογραφήσαμε μέσα από 8 ενότητες. Και αυτές οι ενότητες, στην ουσία για εμάς, καθρέφτιζαν τους ανθρώπους. Δηλαδή σε κάθε ενότητα υπάρχει μία ομάδα ατόμων, υπάρχουν άνθρωποι που νοιάζονται για μία από αυτές τις θεματικές.

Και εμείς θέλαμε ακριβώς αυτό, η πολιτιστική ταυτότητα να αποτελέσει το κλειδί συνεργασίας, ο τόπος να μας φέρνει κοντά, και φυσικά να βρίσκουμε αυτά στα οποία συμφωνούμε.

Όπως για παράδειγμα, σήμερα εδώ που είμαστε όλοι, μπορεί να μην συμφωνούμε σε όλα τα θέματα, όμως το ενδιαφέρον για τον τουρισμό είναι ο κοινός τόπος.

Οπότε είναι και αυτό που μας φέρνει εδώ μαζί.

Εμείς βρήκαμε έναν τρόπο θεωρώ, να κάτσουμε όλοι μαζί, να γίνουμε μια παρέα, που έχει σαν στόχο την ανάδειξη του Μεσολογγίου. Έτσι προέκυψε η διαδικασία της συμμετοχικής χαρτογράφησης. Ο κάθε ένας μοιράστηκε «το Μεσολόγγι του», το Μεσολόγγι μέσα από τη δική του ματιά και όλοι μαζί, στην ουσία συν διαμορφώσαμε το σύγχρονο brand name του τόπου μας, το οποίο χαρτογραφήθηκε μέσα σε διαδρομές και πολιτιστικές διαδρομές, που αναδεικνύουν με τη σειρά τους, χώρους πολιτισμού, ενεργά κύτταρα του πολιτισμού, ανθρώπους, παραγωγούς. Γενικά είναι μια ανοιχτή διαδικασία με πάρα πολλές διαδρομές, που μπορείτε να τις βρείτε και στην ιστοσελίδα μας.

Μία επιπλέον ανάγκη που προέκυψε και την είχαμε χαρτογραφήσει ήδη, είναι ότι σε όλη αυτή η διαδικασία της συμμετοχής- χαρτογράφησης θέλαμε να έχουμε έναν χώρο, να λαμβάνει μέρος, να βρισκόμαστε και να μπορεί κάποιος να πει αυτό που θέλει και να εκφράζει τη δική του οπτική.

Οπότε δημιουργήσαμε ένα πολιτιστικό κόμβο, τον τοπικό κόμβο Local Hub, που ήταν ακριβώς το φυσικό σημείο συνάντησης, που από την πρώτη μέρα λειτουργίας του λειτουργεί καθημερινά.

Είναι ένας κοινός τόπος που κάνουμε τα εργαστήρια μας, κάνουμε διάφορες δραστηριότητες και λειτουργεί και σαν κέντρο πληροφόρησης, οπότε κάποιος αν έρθει στο Μεσολόγγι, μπορεί να έρθει να ρωτήσει, να πάρει δωρεάν χάρτες και να γνωρίσει τον τόπο μέσα από τη ματιά των ντόπιων.

Επίσης, όπως καταλαβαίνετε Μεσολόγγι, εκτός από  ιστορία είναι και λιμνοθάλασσα, ένα βασικό κομμάτι είναι και η βιωσιμότητα, και αυτό ήταν και η πηγή έμπνευσης για τον τόπο μας επίσης, γιατί θέλαμε να βρούμε ένα τρόπο να εκπαιδεύσουμε και τους εαυτούς μας αλλά και τους συνανθρώπους μας, να προστατεύσουμε και το περιβάλλον, αλλά και την πολιτική ταυτότητα του Μεσολογγίου.

Επειδή αναφέρθηκε και πριν η κλιματική αλλαγή, ο υπερτουρισμός είναι κάποιες προκλήσεις που μετά και τον COVID έχουν έρθει ξανά στο προσκήνιο- , οπότε εμείς από τότε, βλέποντας και μαθαίνοντας για όλη αυτή την κατάσταση και βλέποντας όλο αυτό το ρεύμα προκλήσεων και προβλημάτων που έρχονται, θέλαμε να δώσουμε μια μεγάλη έμφαση στη βιωσιμότητα και στην υπευθυνότητα.

Οπότε πιστεύουμε ότι η βιωσιμότητα και η υπευθυνότητα έρχεται μέσα από την νέα γενιά, και γι' αυτό κάναμε από την πρώτη στιγμή και εκπαιδευτικά προγράμματα, όπου οι νέοι του τόπου, έχουν την δυνατότητα με βιωματικές εμπειρίες να γνωρίσουν τον τόπο που ζουν και μεγαλώνουν, και φυσικά να ονειρευτούν και το μέλλον τους σε αυτόν.

Δηλαδή να δουν επαγγέλματα που μπορούν να εφαρμόσουν ή να κάνουν όταν σπουδάσουν, να μπορούν να γυρίσουν πίσω και ο τόπος στην ουσία να τους απορροφήσει και να δημιουργήσει μια προοπτική.

Και ένα ακόμα αντίκτυπο είναι ότι οι γονείς θα δουν τα παιδιά τους να μπορούν να είναι χρήσιμα να έχουν αυτό που λέμε μια καλή καριέρα στον τόπο,  γιατί πλέον έχουμε τα εργαλεία ώστε ο τόπος να μην είναι περιοριστικός παράγοντας, αλλά να είναι ένας τόπος ευκαιρίας, οπότε μέσα από τα παιδιά και τη νέα γενιά, να ευαισθητοποιηθούν και οι μεγάλοι και οι γονείς και να μην σπρώχνουν τα παιδιά τους προς τα αστικά κέντρα.

Όλη αυτή η διαδικασία κατέληξε στην εκστρατεία μας, τη μεγάλη μας δράση που είναι το «βίωσε το Μεσολόγγι».

Όλα αυτά πλέον πηγαίνουν παράλληλα, και το «βίωσε το Μεσολόγγι» έχει προκύψει από δράσεις που ανέφερα προηγουμένως και αφορούν στην ανάδειξη του Μεσολογγίου. Συνεπώς, οι πρώτοι επισκέπτες ήταν οι ντόπιοι.

Αυτό που είδαμε και με τη βαρκάδα, είναι ότι για παράδειγμα, στο Εκκλησάκι της Αγίας Τριάδας, που είναι ένα πολύ σημαντικό σημείο, κοντά στην πόλη πάρα πολλοί δεν είχαν πάει, γιατί δεν είχαν βάρκα, οπότε δεν μπορούσαν να πάνε.

Οι ντόπιοι έφεραν τους ετεροδημότες και τις παρέες τους να τους δείξουν, τις ομορφιές του τόπου, και τώρα εμείς χαρτογραφούμε τουρισμό όλο το χρόνο, που είναι ένα πρώτο αισιόδοξο βήμα. Στηριζόμαστε και αναδεικνύουμε τον τόπο μας με δράσεις που αφορούν όλο το χρόνο, δηλαδή δεν τη στηρίζουμε σε μια εποχικότητα, αλλά σε δράσεις που αφορούν τόσο και την λιμνοθάλασσα, αλλά και το βουνό, που είναι σε μικρή απόσταση. Και αυτό είναι ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, που αναδείχθηκε στον τόπο μας, το πώς ένας μικρός τόπος, (η Λιμνοθάλασσα, το Αιτωλικό και το ξεχωριστό μονοπάτι του Αγίου Νικολάου Κρεμαστού) μπορεί να συνδυάσει τόσα στοιχεία.

-Επίσης οι χάρτες που κάποιος μπορεί να πάρει και να μάθει κάποιες πληροφορίες. Αυτός ο χάρτης, σαν προέκταση, αν κάποιος κάνει την πρώτη βόλτα και θέλει να μάθει περισσότερα, μπορεί να κανονίσει μια ξενάγηση, οπότε έτσι να ενισχύσει και ακόμη ένα επαγγελματία και να γνωρίσει ακόμη περισσότερες πληροφορίες για τον τόπο.

-Τα μουσεία και γενικά τα διάφορα στοιχεία της πολιτικής ταυτότητας, που όπως ανέφερα και πριν αναδείχτηκαν σε 8 θεματικές.

-Η Βαρκάδα, που είναι μια από τις βασικές μας δράσεις. Ενδιαφέρον έχει η συνεργασία με τους ψαράδες. Υπάρχει ένα δίκτυο συνεργατών που δημιουργούν αυτές τις εμπειρίες, οι οποίες είναι βιωματικές, δηλαδή υπάρχει μια επίσκεψη στη Λιμνοθάλασσα, στον τρόπο ψαρέματος που έχει καταγραφεί στο ευρετήριο άυλης πολιτικής κληρονομιάς της Ελλάδας, και έτσι κάποιος έρχεται σε επαφή με ένα βασικό στοιχείο της ταυτότητας του Μεσολογγίου, που είναι τόσο η λιμνοθάλασσα, όσο και με τη ζωή των ψαράδων, αλλά και συνδέεται και με την γαστρονομία, με τα ψάρια, το αλάτ.

Και όλα αυτά, πέρα από το κομμάτι της καθημερινής δράσης, είδαμε ότι υπάρχει ένα ενδιαφέρον για να βρούμε μια ξεκάθαρη δράση για να αναδείξουμε όλο αυτό το μεγάλο δικτύωσης των συνεργατών που είχαν προκύψει.

Διότι όλη αυτή η χαρτογράφηση, όλοι αυτοί οι άνθρωποι που συμμετείχαν στην διαδικασία και οι επαγγελματίες που συνεργαζόμαστε για να κάνουμε αυτές οι δράσεις, που είναι μέσα στο χρόνο, είδαμε ότι έχουν μια μεγάλη δυναμική.

-Οπότε έτσι προέκυψε το Φεστιβάλ των ντόπιων, που αποτελεί ένα τριήμερο βιωματικών δράσεων, το οποίο αναδεικνύει την ταυτότητα του τόπου, αλλά αναδεικνύει και τους ανθρώπους, τις δράσεις, τους άλλους οργανισμούς, τους συνεργάτες μας.

Τι καλύτερο από μια γιορτή, για να αναδείξουμε όλο αυτό που λέμε πολιτιστική ταυτότητα;

Είναι μια γιορτή τριήμερη που γίνεται το τελευταίο σαββατοκύριακο του Αυγούστου κάθε χρόνο.

Φέτος έχουμε τη χαρά να έχουμε το 7ο Φεστιβάλ με διάφορες δράσεις όπως είναι παρουσιάσεις, εργαστήρια, παράλληλο πρόγραμμα για παιδιά, μουσικές βραδιές,  βιωματικά εργαστήρια με ντόπιους καλλιτέχνες και δημιουργούς, που αναδεικνύουν τις τεχνικές τους και βρίσκουν και έτσι και ένα αντίκτυπο σε όλο αυτό.

Υπάρχει μια φωτογραφία που για μας είναι ιδιαίτερα συμβολική.

Απεικονίζει την Βάσια Φλώρου που είναι εθελόντρια στον οργανισμό από την πρώτη χρονιά. Σπούδασε διοίκηση τουρισμού στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Και τώρα έχει τη δυνατότητα να εργάζεται στον οργανισμό και να είναι κομμάτι  σε αυτή τη διαδικασίας.

Οπότε θέλω να δείξω ότι υπάρχει και ένας βασικός αντίκτυπος: ότι οι νέοι αρχίζουν και γυρνάνε πίσω και όλοι εμείς μπορούμε να σταθούμε και να δούμε προοπτικές και ευκαιρίες στον τόπο μας μέσα από χειροπιαστές δράσεις.

Και τέλος,  θα κλείσουμε τον νέο δημιούργημά μας, που είναι το Experience Messolonghi by Locals.

Είναι ο νέος χώρος που άνοιξε τον τελευταίο χρόνο και στην ουσία ένα κομμάτι που έμενε από το Puzzle για να το αναδείξουμε με ακόμα ένα χειροπιαστό τρόπο. Είναι οι νέοι καλλιτέχνες.

Είναι τα παιδιά που θέλουν να κάνουν την ιδέα τους πράξη, όπως είναι, για παράδειγμα, κάποιοι που φτιάχνουν υφάσματα, κάποιοι που ζωγραφίζουν, κάποιος που είναι γραφίστας, να βρει έναν τόπο, να μπορέσει να αναδείξει όλα αυτά τα έργα του, αλλά φυσικά και η τοπική παραγωγή.

Οπότε σε ένα ακόμα πιο κεντρικό σημείο στο Μεσολόγγι, δημιουργήσαμε έναν χώρο που έχει τα περισσότερα τοπικά προϊόντα,  για να δώσει το κίνητρο σε νέους, να δημιουργήσουν προϊόντα, να τα τυποποιήσουν και να κάνουν και τους χώρους τους επισκέψιμους. Για παράδειγμα ήδη έχουμε προσκλήσεις από νέα παιδιά που θέλουν το τυροκομείο, για παράδειγμα των γονιών τους, να δημιουργήσουν τουριστικές υπηρεσίες και να τις αναδείξουν, αλλά και τα ιδιαίτερα αναμνηστικά που είναι χειροποίητα από τοπικούς καλλιτέχνες και δημιουργούς.

Επίσης, αποτελούν ένα κίνητρο για ενασχόληση, με πράγματα που αφορούν το Μεσολόγγι, έχουν πηγή έμπνευσης το Μεσολόγγι, αλλά μας βοηθούν στο να μείνουν εδώ οι νέοι και άτομα που δεν είχαν δυνατότητα να κάνουν αυτό που αγαπούν.