Υachting: Η ιδανική μορφή τουρισμού -και στη Δυτική Ελλάδα- εν μέσω πανδημίας

Τι ακριβώς είναι το yachting; 

To yachting είναι μία από τις δημοφιλέστερες κατηγορίες του θαλάσσιου τουρισμού. Αφορά κυρίως σε περιηγήσεις με ιδιόκτητα ή μισθωμένα σκάφη αναψυχής (ιστιοφόρα, μηχανοκίνητα, καταμαράν κλπ.) που ανάλογα με την περίπτωση προσφέρονται με πλήρωμα (crewed boats) ή χωρίς πλήρωμα (bareboats) με στόχο τη θαλάσσια περιήγηση, παρέχοντας ταυτόχρονα υπηρεσίες διαμονής και εστίασης στο θαλάσσιο ταξιδιώτη, καθώς και τη δυνατότητα προσέγγισης σε νησιωτικές ή παράκτιες περιοχές. Οι ελληνικές θάλασσες και ακτές, με τα πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα που προσφέρουν, έχουν καταστήσει το yachting ως μία από τις σημαντικότερες τουριστικές επιλογές, τόσο για τους Έλληνες όσο και για τους ξένους επισκέπτες της χώρας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ένωσης Μαρίνων Ελλάδας, ο κλάδος του yachting συμβάλλει στο 1,41% του ΑΕΠ της χώρας, προσφέροντας 43.626 θέσεις εργασίας και πάνω από 13.000 οργανωμένες θέσεις ελλιμενισμού, ενώ για κάθε ένα ευρώ ελλιμενισμού, δημιουργούνται 5 ευρώ επιπλέον δαπανών στις τοπικές οικονομίες και προορισμούς.

Πότε άρχισε να διαδίδεται ως τρόπος διακοπών και ποιους προσελκύει;  

Παρά το γεγονός ότι η χρήση του σκάφους ως μέσου θαλάσσιας αναψυχής έχει τις ρίζες της στα αρχαία χρόνια, το yachting άρχισε να διαδίδεται σταδιακά ως τρόπος διακοπών κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, με τη ναυπήγηση ξύλινων και μεταλλικών σκαφών, κυρίως όμως ως προνόμιο των πολύ ευκατάστατων ταξιδιωτών.  Από τη δεκαετία του 1960 η χρήση του fiberglass και αλουμινίου ως βασικών υλικών κατασκευής σηματοδότησε τη μαζική παραγωγή σκαφών αναψυχής (διαφόρων τύπων, μεγεθών και αξίας) και τη δημιουργία μίας αγοράς που σήμερα αποτελείται από 32.000 επιχειρήσεις και 280.000 εργαζομένους. Μόνο στην Ευρώπη σύμφωνα με τα στοιχεία του European Boating Industry πάνω από 48 εκατομμύρια άνθρωποι ασχολούνται τακτικά με τις δραστηριότητες του yachting, ενώ πάνω από 6 εκατομμύρια σκάφη αναψυχής (8 μέτρων και άνω) ελλιμενίζονται στις περίπου 10.000 οργανωμένες μαρίνες και τουριστικούς λιμένες που βρίσκονται σε λειτουργία.  Το yachting ως τρόπος διακοπών προσελκύει όλες τις ηλικιακές ομάδες, ενώ το φάσμα των επιλογών εκτείνεται από τα προσιτά ιστιοπλοϊκά σκάφη (μικρού και μεσαίου μεγέθους), μέχρι τα luxury mega yachts. Με το πέρασμα του χρόνου έχει επίσης διαφοροποιηθεί και ο ίδιος ο τρόπος των διακοπών με το σκάφος αναψυχής αφού πλέον δίνεται έμφαση στην προσωποποιημένη ταξιδιωτική εμπειρία και όχι μόνο στη θαλάσσια μετακίνηση. 

Πώς το yachting μπορεί να συνεισφέρει στο άνοιγμα των τουρισμού εν μέσω πανδημίας;

Βλέποντας αισιόδοξα το φετινό καλοκαίρι και ελπίζοντας πως βρισκόμαστε πλέον στο τέλος και όχι στη μέση της πανδημίας, θεωρούμε πως το yachting αποτελεί μία από τις ιδανικότερες μορφές τουρισμού που μπορούν να επιταχύνουν το άνοιγμα του τουρισμού στη χώρα μας, στην περιοχή της Δυτικής Ελλάδας και του Ιονίου αφού αναδεικνύει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της ευρύτερης περιοχής αλλά και προωθεί έναν  τρόπο ταξιδιού όπου μικρές και ελεγχόμενες ομάδες ταξιδιωτών μπορούν να απολαύσουν με ασφάλεια τις διακοπές τους στη θάλασσα και στις Ελληνικές ακτογραμμές και νησιά.
Η σημασία του κλάδου του yachting στην επανεκκίνηση του τουρισμού αναδείχτηκε τον περασμένο Απρίλιο στην 6η International Breakfast Meeting που συνδιοργανώθηκε από τη Boot Dusseldorf και τη European Boating Industry, όπου η Beneteau Group, μία από τις μεγαλύτερες εταιρίες του κλάδου, επιβεβαίωσε τις συνεχώς αυξανόμενες τάσεις της ζήτησης για σκάφη αναψυχής (τύπου charter) με το άνοιγμα της τουριστικής περιόδου, παρουσιάστηκαν στοιχεία για τους λιγότερο δημοφιλείς προορισμούς και παράκτιες τουριστικές περιοχές όπου αποτελούν τις ελκυστικότερες και πιο επιθυμητές τουριστικές επιλογές για το 2021, ενώ έγιναν αναφορές και εκτιμήσεις για την ανάπτυξη της συγκεκριμένης αγοράς  με ρυθμούς της τάξης του 4% σε ετήσια βάση.  

Υπάρχουν μέτρα προστασίας που θα πρέπει να ακολουθούνται;  

Σε αντιστοιχία με τους υπόλοιπους τουριστικούς κλάδους, στον κλάδο του θαλάσσιου τουρισμού και του yachting εφαρμόζονται υγειονομικά πρωτόκολλα όπως ο έλεγχος των επιβατών με rapid τεστ κατά την επιβίβαση στο σκάφος αναψυχής (το οποίο πραγματοποιήθηκε μέχρι και μία μέρα πριν την επιβίβαση), αλλά και  έλεγχος των επιβατών με επιπρόσθετα rapid τεστ στην περίπτωση των ταξιδιών που ξεπερνούν χρονικά την μία εβδομάδα. Κατά τη διάρκεια κάθε ταξιδιού με σκάφος αναψυχής υπάρχει το βιβλίο καταγραφής επιβαινόντων όπου παρακολουθείται η κατάσταση της υγείας των επιβατών και του πληρώματος, με καθημερινές μετρήσεις της θερμοκρασίας σώματος, οι οποίες καταγράφονται στο βιβλίο παρακολούθησης. Ο κυβερνήτης του σκάφους αναψυχής είναι υπεύθυνος να αναφέρει ενδεχόμενα κρούσματα COVID-19 στις αρμόδιες αρχές καθώς και να ακολουθήσει το σχέδιο έκτακτης ανάγκης για τη διαχείριση του κρούσματος αυτού.
Εκτός των παραπάνω υπάρχουν συγκεκριμένες οδηγίες για τον αερισμό και τον κλιματισμό των σκαφών αναψυχής καθώς και για την καθαριότητα και την απολύμανση των εξωτερικών και των εσωτερικών χώρων. Για τους τουρίστες που καταφτάνουν σε λιμάνια της Ελλάδας από το εξωτερικό απαιτείται η συμπλήρωση της ειδικής φόρμας Passenger Locator Form (PLF), η οποία συνοδεύεται από τα πιστοποιητικά υγείας (εμβολιασμού, Μοριακού τεστ κλπ.)

Υπάρχουν κάποια στοιχεία για Δυτική Ελλάδα σχετικά με τον αριθμό των τουριστών;  Πώς επηρέασε η πανδημία; 

Είναι γεγονός πως η πανδημία του Covid-19 συνοδεύτηκε από σημαντικές επιπτώσεις στο κλάδο του θαλάσσιου τουρισμού και του yachting, όπως οι ακυρώσεις αφίξεων νέων σκαφών αναψυχής, η αναβολή συμφωνιών και προπληρωμών, οι ακυρώσεις ναύλων με μεγαλύτερες απώλειες για τις περιφερειακές μαρίνες και τουριστικούς λιμένες της χώρας όπου τα έσοδα από τα διερχόμενα σκάφη για τη σεζόν του 2020 κινήθηκαν σε χαμηλά επίπεδα.
Η περιοχή της Δυτικής Ελλάδας αποτελεί κυρίως ενδιάμεσο σταθμό για τα διερχόμενα σκάφη αναψυχής καθώς και βάση για κάποιες εταιρίες μίσθωσης σκαφών αναψυχής και λόγω της έλλειψης υποδομών σε μαρίνες και τουριστικούς λιμένες δεν προσελκύει σημαντικό αριθμό τουριστών. Για τη φετινή χρονιά η κίνηση αναμένεται να διαμορφωθεί στο 35-40% του 2019, αυξημένη σε σχέση με πέρυσι που έφτασε το 25% περίπου της κίνησης της «κανονικής» τουριστικής περιόδου του 2019. Η προσπάθεια του κλάδου όπως και των υπολοίπων κλάδων του τουρισμού είναι να επιμηκυνθεί η τουριστική περίοδος τον Οκτώβριο και πιθανά μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου, καλύπτοντας ένα μέρος από τις απώλειες του Μαΐου-Ιουνίου.

Πως σχεδιάζετε την επανεκκίνηση της εταιρείας σας ενόψει του ανοίγματος του τουρισμού και πως μια εταιρεία σαν την δική σας μπορεί να συνεισφέρει, άμεσα ή έμμεσα στην ανάπτυξη της τουριστικής βιομηχανίας της χώρας; 

Για την SaMMY η δύσκολη αυτή περίοδος ήταν μια ευκαιρία να προσεγγίσει νέες αγορές στην Ελλάδα και το εξωτερικό και να αναπτύξει νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες και προσφερόμενες λειτουργικότητες για τις μαρίνες και τα σκάφη αναψυχής. Η πλατφόρμα (www.sammyacht.com) ενσωματώνει πλέον δυνατότητες πλήρους απομακρυσμένης διαχείρισης και διενέργειας ελέγχων και αυτοματισμών μέσω διασυνδεδεμένων έξυπνων συσκευών, ενώ προσφέρει ένα ολοκληρωμένο περιβάλλον για ασφαλείς ηλεκτρονικές πληρωμές, ελαχιστοποιώντας τη χρήση εγγράφων (paperless transactions), μειώνοντας τη γραφειοκρατία και αυξάνοντας την ασφάλεια στις θαλάσσιες μετακινήσεις (υποστήριξη υγειονομικών πρωτοκόλλων). Κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης λόγω του COVID-19, ή εταιρεία διατήρησε σταθερή την παρουσία της σε όλα τα σημεία εξυπηρέτησης, ενώ είχε έντονη αυξητική πορεία τόσο στην επισκεψιμότητα χρηστών σε Web και Mobile (75% αύξηση σε σύγκριση περιόδου Ιανουαρίου-Μαίου 2020  με την περίοδο Ιανουαρίου-Μαΐου 2021), όσο και στις κρατήσεις ελλιμενισμού (αύξηση 250% κατά το ίδιο χρονικό διάστημα). 
Στη μετά covid-19 περίοδο και στην ζητούμενη επανεκκίνηση της τουριστικής δραστηριότητας έχει διαμορφωθεί ένα περιβάλλον όπου η ανθεκτικότητα, η προσαρμοστικότητα και η  συνεργατικότητα αποτελούν τα βασικά στοιχεία που πρέπει να έχουν οι σύγχρονες εταιρίες προκειμένου να μπορούν να συνεισφέρουν καθοριστικά στην ανάκαμψη και ισχυροποίηση του κλάδου. Πιστεύουμε πως οι τουριστικές startups μπορούν να διεκδικήσουν έναν κομβικό ρόλο στην νέα αυτή κανονικότητα αφού συγκεντρώνουν όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά ενώ ταυτόχρονα είναι ευέλικτες και καινοτόμες. Μία χαρακτηριστική πρωτοβουλία που στοχεύει στη ενδυνάμωση της τουριστικής βιομηχανίας της χώρας είναι η δημιουργία του πρώτου Ελληνικού Cluster καινοτομίας στις Ψηφιακές Τεχνολογίες στον Τουρισμό και Πολιτισμό με τη συμμετοχή της εταιρίας μας και άλλων 12 καινοτόμων εταιριών και startups του κλάδου, τη θεσμική υποστήριξη του ΕΟΤ και του ΣΕΤΕ και την υποστήριξη του Corallia Cluster και της Eurobank.