Δυτική Ελλάδα: Πρωταγωνίστρια στη θερμοκηπιακή γεωργία

Αν και παραμένουν συχνά εκτός δημόσιου διαλόγου, τα θερμοκήπια αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους αναπτυξιακούς μοχλούς της ελληνικής γεωργίας.

Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας – και ειδικότερα οι νομοί Αχαΐας και Ηλείας – καταγράφει θεαματικές επιδόσεις, καθιστώντας τη θερμοκηπιακή καλλιέργεια βασικό πυλώνα της τοπικής και εθνικής αγροτικής οικονομίας.

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΙΟΒΕ, σχεδόν το ένα τρίτο της συνολικής έκτασης θερμοκηπίων της χώρας βρίσκεται στη Δυτική Ελλάδα, με περίπου 30.000 στρέμματα. Αξιοσημείωτο είναι ότι η περιοχή διαθέτει και το μεγαλύτερο μέσο μέγεθος θερμοκηπιακής εκμετάλλευσης στην Ελλάδα – 20,2 στρέμματα ανά μονάδα – υποδηλώνοντας ένα υψηλότερο επίπεδο οργάνωσης και επαγγελματισμού.

Οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες δεν περιορίζονται μόνο σε κηπευτικά, αλλά περιλαμβάνουν επίσης φράουλες, πεπόνια και καρπούζια – προϊόντα με υψηλή εξαγωγική ζήτηση και σημαντική προστιθέμενη αξία. Η Δυτική Ελλάδα καταλαμβάνει την 3η θέση πανελλαδικά στην παραγωγή νωπών κηπευτικών, με συνολική αξία που ξεπερνά τα 256 εκατ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 24% της φυτικής παραγωγής της περιοχής.

Θερμοκήπια: Όχι απλώς δομές, αλλά στρατηγική υποδομή
Η συμβολή των θερμοκηπίων υπερβαίνει την παραγωγική τους λειτουργία. Αποτελούν εργαλείο σταθεροποίησης του αγροτικού εισοδήματος, προστατεύοντας από τις κλιματικές μεταβολές, επιτρέποντας πολυκαλλιέργεια και προσφέροντας δυνατότητα καλλιέργειας καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Παράλληλα, διευκολύνουν τη μετάβαση στη συμβολαιακή γεωργία και ενισχύουν τους δεσμούς με τις αγορές της Ευρώπης.

Ωστόσο, η έκθεση του ΙΟΒΕ αναδεικνύει και τα αδύναμα σημεία: περιορισμένη τεχνολογική αναβάθμιση, ελλείψεις σε υποδομές μεταποίησης και αποθήκευσης, καθώς και το γεγονός ότι το 80% των θερμοκηπίων είναι μη θερμαινόμενα, περιορίζοντας τις δυνατότητες ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας.

Νέα προγράμματα, νέες ευκαιρίες
Η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας προχωρά δυναμικά με την υλοποίηση νέου προγράμματος επιχορήγησης θερμοκηπιακών εγκαταστάσεων, συνολικού ύψους 100 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 20 εκατ. προορίζονται για τη Δυτική Ελλάδα. Το πρόγραμμα εστιάζει σε καινοτόμες τεχνολογίες, βιώσιμες πρακτικές και εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων υποδομών.

Ο Αντιπεριφερειάρχης Ανδρέας Φίλιας, στο πλαίσιο σχετικής ενημερωτικής εκστρατείας, κάλεσε τους παραγωγούς να συμμετάσχουν ενεργά, υπογραμμίζοντας ότι η ενημέρωση είναι το «κλειδί» για την πρόσβαση σε ευρωπαϊκούς πόρους. «Η καινοτομία είναι πλέον προσβάσιμη και η Περιφέρεια προσφέρει τα εργαλεία για να γίνει πράξη», δήλωσε χαρακτηριστικά.

Η ενίσχυση σύγχρονων τεχνολογιών όπως η υδροπονία και η αεροπονία περιλαμβάνεται στις επιλέξιμες δαπάνες, καθώς επιτρέπουν υψηλότερες αποδόσεις με μικρότερη κατανάλωση φυσικών πόρων – στοιχείο κρίσιμο για τις αγροτικές περιοχές με περιορισμένους υδατικούς πόρους.

Στόχος: Ένας κόμβος αγροτικής καινοτομίας
Ο Γιώργος Παπαχριστόπουλος, επικεφαλής του Αγροτικού Τμήματος του Επιμελητηρίου Αχαΐας, χαρακτήρισε τη θερμοκηπιακή παραγωγή ως «στρατηγική επιλογή» για το μέλλον της περιοχής. Όπως σημειώνει, οι θερμοκηπιακές εκμεταλλεύσεις όχι μόνο ενισχύουν το ΑΕΠ και τις εξαγωγές, αλλά δημιουργούν επίσης νέες θέσεις εργασίας και ανάγκες για επενδύσεις σε δίκτυα, ψυγεία και συσκευαστήρια.

Ωστόσο, τόνισε την ανάγκη για σαφή εθνική στρατηγική, στήριξη από την Πολιτεία και αξιοκρατική διαχείριση των διαθέσιμων πόρων. «Η ανάπτυξη των θερμοκηπίων δεν είναι πολυτέλεια – είναι προϋπόθεση για αειφόρο ανάπτυξη και διατροφική ασφάλεια», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Συμπεράσματα – Δυτική Ελλάδα στο προσκήνιο:
✅ Πρώτη σε έκταση θερμοκηπίων στην Ελλάδα
✅ Υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού και οργανωμένης παραγωγής
✅ Δυναμικός εξαγωγικός προσανατολισμός (φράουλα, πεπόνι, καρπούζι)
✅ Μεγάλη συμβολή στην τοπική αγροτική οικονομία
✅ Δυνατότητα μετασχηματισμού σε κόμβο αγροτικής καινοτομίας

Η Δυτική Ελλάδα δεν αποτελεί απλώς ένα ισχυρό αγροτικό κέντρο. Διαμορφώνει τις βάσεις για ένα νέο παραγωγικό πρότυπο, πιο ανθεκτικό, πιο καινοτόμο και πιο συνδεδεμένο με τις διεθνείς αγορές. Η «σιωπηλή επανάσταση» των θερμοκηπίων έχει ήδη ξεκινήσει – και η Δυτική Ελλάδα δείχνει τον δρόμο.

*Με στοιχεία από εφημερίδα Πελοπόννησος