Κέντρο Πολιτισμού Νιάρχος: Πάλι εμείς θα πληρώσουμε

Όσοι το επισκέπτονται λένε τα καλύτερα λόγια. Είναι ένα κόσμημα που αναβαθμίζει την Αθήνα κι όλη τη χώρα, είναι η απόδειξη του θετικού ρόλου των ευεργετών και ούτω καθεξής. Για το Κέντρο Πολιτισμού το Ίδρυμα Νιάρχος είναι ο λόγος και πάμε τώρα λίγο παρακάτω.

Προ ημερών δημοσιεύτηκε η είδηση ότι το Ίδρυμα Νιάρχος απηύθυνε πρόσκληση στο ελληνικό δημόσιο να πιστοποιήσει την ολοκλήρωση των εργασιών και αν ξεκινήσει την παραλαβή του έργου.

Επιπροσθέτως το Ίδρυμα ενημέρωσε ότι «αποχωρεί πλήρως από τη διαχείριση του έργου και δεν θα έχει καμία συμμετοχή στη διοίκηση του οργανισμού Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος ΑΕ, αλλά ούτε και στη διαχείριση ή διοίκηση οποιουδήποτε άλλου εμπλεκόμενου οργανισμού».

Ωστόσο, προτίθεται «να συνεχίσει να υποστηρίζει το Κέντρο Πολιτισμού έμπρακτα, τουλάχιστον για τα επόμενα πέντε χρόνια, με δωρεές ύψους έως 50 εκατομμυρίων ευρώ, που θα καλύπτουν λειτουργικά έξοδα του οργανισμού, καθώς και έξοδα εκδηλώσεων και προγραμματισμού».

Πολύ ωραία έως εδώ. Αλλά θα μπορέσει το ελληνικό δημόσιο να καλύψει τόσο τις λειτουργικές δαπάνες του Κέντρου όσο και τις δαπάνες των εκδηλώσεων που θα φιλοξενούνται εκεί; Είναι σε θέση το Υπουργείο Πολιτισμού να ρίχνει εκεί κάθε χρόνο τα εκατομμύρια ευρώ που απαιτούνται; Κι αν δεν είναι τι θα συμβεί;

Οι όροι της σύμβασης που έχει υπογραφεί το 2009 μεταξύ του Ιδρύματος Σταύρου Νιάρχου και της τότε ελληνικής κυβέρνησης  είναι τόσο δεσμευτικοί ώστε αν δεν τηρηθούν, το ελληνικό δημόσιο- στο οποίο μεταβιβάζονται τα κτίρια – υποχρεώνεται να επιστρέψει τα χρήματα, δηλαδή μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, που το Ίδρυμα δαπάνησε για την ανέγερσή τους.

Υπάρχει άλλωστε και η σχετική, αρνητική εμπειρία του Μεγάρου Μουσικής. Το οποίο κοστίζει στο κράτος, δηλαδή σους φορολογούμενους, ένα σκασμό χρήματα, τόσο σε λειτουργικές δαπάνες όσο και σε δάνεια που το Μέγαρο έχει λάβει με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου.

Υ.Γ. 1 Στο Κέντρο Πολιτισμού Νιάρχος θα μεταφερθούν η Εθνική Βιβλιοθήκη και η Λυρική Σκηνή. Η Λυρική Σκηνή δεν μπορούσε να στεγαστεί στο Μέγαρο Μουσικής, χρειάζονταν άλλη έδρα;

Υ.Γ. 2 Το τελευταίο που μας λείπει σε αυτήν εδώ τη συγκυρία είναι ευεργεσίες που στο τέλος τις φορτώνονται οι φορολογούμενοι που, βεβαίως, δεν ρωτήθηκαν σχετικώς.

Επιπλέον, το Ίδρυμα σκοπεύει να συνεχίσει να διοργανώνει «με αποκλειστική δωρεά του ανοιχτές, δωρεάν εκδηλώσεις διάρκειας μίας εβδομάδας στο Κέντρο Πολιτισμού, κάθε Ιούνιο».

Σημειώνεται, ότι έως τον Φεβρουάριο του 2017 θα έχει ολοκληρωθεί η στελέχωση του οργανισμού και θα έχει οριστεί το νέο επταμελές Διοικητικό Συμβούλιό του.

Δύο ή τρία μέλη θα προέρχονται από την Εθνική Λυρική Σκηνή και την Εθνική Βιβλιοθήκη. Επίσης, θα εκπροσωπείται σε αυτό και ο εκάστοτε δήμαρχος Καλλιθέας, ενώ τα υπόλοιπα μέλη θα διορίζονται από το υπουργείο Οικονομικών.

Ταυτόχρονα με την παράδοση στο Δημόσιο ξεκινά σταδιακά η διαδικασία μετεγκατάστασης της Εθνικής Βιβλιοθήκης και της Εθνικής Λυρικής στο Κέντρο Πολιτισμού, η οποία, βάσει του τρέχοντος χρονοδιαγράμματος, αναμένεται να ολοκληρωθεί έως τον Οκτώβριο του 2017.

Η συνολική δωρεά του Ιδρύματος Νιάρχος για την κατασκευή και τον εξοπλισμό του Κέντρου Πολιτισμού ανέρχεται σε 617 εκατομμύρια ευρώ μέχρι στιγμής, ποσό που συμπεριλαμβάνει δύο επιμέρους δωρεές προς την Εθνική Βιβλιοθήκη και την Εθνική Λυρική Σκηνή, ύψους πέντε εκατομμυρίων ευρώ η κάθε μία.

Η κρατική επιχορήγηση στον ΟΜΜΑ από το 2009 μέχρι και το 2015 ήταν για κάθε χρονιά: 13 – 5 – 3 - 4,8 – 4 - 3,3 - 2,85 εκατ. ευρώ.

Πρέπει να σημειωθεί πως ο ΟΜΜΑ δεν «ρουφούσε» μόνο κρατική χρηματοδότηση για την κάλυψη των λειτουργικών του δαπανών.

Ο κρατικός κορβανάς ήταν διαχρονικά ο αποκλειστικός χρηματοδότης για την κατασκευή των πολυτελών εγκαταστάσεων του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Στο άρθρο 13 της σύμβασης 7431 προβλεπόταν κρατική χρηματοδότηση 600 εκατ. δραχμών για τα έτη 1981-83 (200 εκατ. κάθε χρόνο) και δάνειο 300 εκατ. δραχμών με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου.

Απ’ ό,τι μπορέσαμε να βρούμε, υπήρξαν και άλλα δάνεια με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου: 150 εκατ. ευρώ το 2003 και 95 εκατ. ευρώ το 2007.

Με το νόμο 3943/2011 (κυβέρνηση ΓΑΠ), το κράτος ανέλαβε να πληρώσει τα τοκοχρεολύσια του δανείου των 95 εκατ. ευρώ του 2007.

Δεν γνωρίζουμε με ποιο νόμο το κράτος είχε αναλάβει να πληρώσει και τα τοκοχρεολύσια του δανείου των 150 εκατ. ευρώ του 2003, όμως στην εισηγητική έκθεση της τροπολογίας που εισήχθη ως άρθρο Τέταρτο στο νόμο 4366/2016, αναφέρεται ότι από το 2010 το κράτος δεν κάλυπτε τις τοκοχρεολυτικές δόσεις των δανείων ύψους 150 και 95 εκατ. ευρώ.

Ετσι, το Φλεβάρη του 2016 για τα δύο αυτά δάνεια, συνολικού ύψους 245 εκατ. ευρώ, οφείλονταν κεφάλαιο 226,33 εκατ. ευρώ και τόκοι 100 εκατ. ευρώ, σύνολο 326,33 εκατ. ευρώ!

Η γαλαντόμα κυβέρνηση των Τσιπροκαμμένων, που έχει υψώσει τη σημαία του αγώνα ενάντια στη διαπλοκή, ανέλαβε να αποπληρώσει το χρέος των 326,33 εκατ. ευρώ!

Η πλάκα είναι ότι οι Τσιπροκαμμένοι, προκειμένου να ωραιοποπιήσουν και να συγκαλύψουν αυτό το διαρκές σκάνδαλο, που εξελίσσεται χάριν της πολιτιστικής τέρψης της μπουρζουαζίας, κομπορρημονούν ότι τα κτίρια του ΟΜΜΑ θα γίνουν κρατική ιδιοκτησία!

Πρόκειται για ένα ακόμα κατόρθωμα αυτών των κυρίων, που έχουν κάνει τη λέξη ξετσιπωσιά ν’ ακούγεται σαν ήπιος χαρακτηρισμός.

Τι κρύβεται όμως πίσω από όλα αυτά τα θαυμαστά και το οποίο αποσιωπάται; Ότι οι όροι της σύμβασης που έχει υπογραφεί το 2009 μεταξύ του Ιδρύματος Σταύρου Νιάρχου και της τότε ελληνικής κυβέρνησης  είναι τόσο δεσμευτικοί ώστε αν δεν τηρηθούν, το ελληνικό δημόσιο- στο οποίο μεταβιβάζονται τα δύο κτήρια – υποχρεώνεται να επιστρέψει τα 450 εκατομμύρια τα οποία το Ίδρυμα δαπάνησε για την ανέγερσή τους.

Τι θα επιλέξουν να χρηματοδοτήσουν λοιπόν  οι  νυν κυβερνώντες, σε οικονομικά χαλεπούς καιρούς; Το Μέγαρο Μουσικής; Την  Ορχήστρα της Καμεράτα, μοναδική διεθνούς φήμης που διαθέτει η χώρα μας και η οποία βρίσκεται στα πρόθυρα της χρεωκοπίας; Την, μόνο στα χαρτιά πια, Ορχήστρα των Χρωμάτων, που άφησε παρακαταθήκη ο μεγάλος Μάνος Χατζιδάκις; Όχι βέβαια.

Τα χρήματα θα οδεύσουν εκεί όπου τα οδηγεί η εν λόγω σύμβαση. Όλα τα άλλα, ας λειτουργήσουν «στοιχειωδώς», έτσι για να μην μας κατηγορήσουν ότι τα κλείσαμε [ αν και κατά βάθος πολύ θα το θέλαμε, προπαντός το «αμαρτωλό» «φαραωνικό» Μέγαρο].

Ωστόσο, ακόμα και με αυτό το σκεπτικό, ακόμα και με την εξ ανάγκης «φιλοτιμία», τα πράγματα μπορούν να βελτιωθούν- κι αυτό ας θεωρηθεί ως πρόταση προς τη νέα  Υπουργό Πολιτισμού.

Συγκεκριμένα, στη σύμβαση που αναφέρθηκε ήδη, – η οποία βρίσκεται  στη διάθεση του Αναγνώστη– ορίζεται ότι: «Οι κάθε είδους δωρεές, επιχορηγήσεις, επιδοτήσεις,  χορηγίες, χρηματικές παροχές ή παροχές σε είδος που δίδονται υπέρ του Οργανισμού από οποιοδήποτε νομικό η φυσικό πρόσωπο, απαλλάσσονται από κάθε είδους φόρο, με εξαίρεση τον ΦΠΑ.»

Επίσης τα ποσά αυτά θα αφαιρούνται από το συνολικό εισόδημα των φορολογουμένων και δεν είναι απαραίτητο να κατατίθενται σε ειδικό λογαριασμό του Οργανισμού [σ.σ εννοεί του Ιδρύματος] στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων που νόμιμα λειτουργεί στην Ελλάδα και δεν υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου εισοδήματος.

Αν αυτοί οι όροι – με τους οποίους προσωπικά δεν διαφωνώ, αρκεί να μην ανοίγουν τους δρόμους σε… πλυντήρια χρημάτων- ισχύσουν μόνον για το Κέντρο Πολιτισμού Ιδρύματος Σταύρου Νιάρχου, τότε, αφενός αποτελούν σκάνδαλο και αφετέρου δημιουργούν στο ελληνικό πολιτιστικό τοπίο, συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού.

Αν  όμως επεκταθούν και στους άλλους δημόσιους πολιτιστικούς φορείς που ασφυκτιούν οικονομικά, με πρώτο το Μέγαρο Μουσικής, τότε σαφώς οι φορείς αυτοί θα μπορέσουν, σ’ ένα βαθμό να αναπνεύσουν και να μην εκπέσει το πολιτιστικό τους προιόν.