«Γιατί μια επιστροφή στη δραχμή θα ήταν καταστροφική»

Η χώρα μας περνάει εξαιρετικά κρίσιμες στιγμές, όλα κρέμονται από μια κλωστή, και εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης πληθαίνουν οι φωνές που προεξοφλούν την έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ.

Αν και πολλοί συμπατριώτες μας νοσταλγούν- για να μην γράψω καλοβλέπουν- πιθανή επιστροφή μας στη δραχμή, είμαι σίγουρος ότι αγνοούν τις τρομακτικές παρενέργειες που θα έχει για τον τόπο ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Γιατί αν τις γνώριζαν, όχι μόνο δεν θα νοσταλγούσαν τα πεντοχίλιαρα, αλλά θα έτρεμαν στο ενδεχόμενο να τα ξαναπιάσουν στο χέρι τους.

Η πρόσφατη έκθεση της Εθνικής Τράπεζας είναι αποκαλυπτική των τρομερών παρενεργειών που θα έχει ένα πισωγύρισμα στη δραχμή. Αλματώδης πληθωρισμός, κατακόρυφη μείωση του βιοτικού επιπέδου και επιπλέον αύξηση της ανεργίας θα είναι το καταστροφικό τρίπτυχο.

Συγκεκριμένα, οι αναλυτές της Εθνικής Τράπεζας εκτιμούν ότι σε περίπτωση εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ, οι επιπτώσεις θα είναι οι ακόλουθες:

-Το κατά κεφαλήν εισόδημα θα μειωθεί κατά 55% σε ευρώ (με βάση την προβλεπόμενη ισοτιμία δραχμής-ευρώ).

-Η οικονομία θα συρρικνωθεί περαιτέρω κατά 22% σε σταθερές τιμές, πέραν της συρρίκνωσης κατά 14% που έχει υποστεί την περίοδο 2009-2011.

-Η ανεργία θα φθάσει το 34%.

-Η "νέα" δραχμή θα υποτιμηθεί σταδιακά κατά 65% σε σχέση με την αρχική ισοτιμία της έναντι του ευρώ.

-Το κράτος θα αναγκασθεί να τυπώνει χρήμα για να πληρώνει τις υποχρεώσεις του, κι αυτό θα δημιουργήσει πληθωριστικό φαύλο κύκλο.

-Ο πληθωρισμός θα ξεπεράσει 30% αρχικά, με ισχυρή ανοδική τάση στη συνέχεια, καθώς θα αυτοτροφοδοτείται από αυξήσεις τιμών εισαγόμενων αγαθών και ονομαστικών μισθών.

Αναλυτικότερα, η εκτύπωση χρήματος –δηλαδή η επιστροφή στη δραχμή- θα έχει καταστροφικές συνέπειες, ειδικά κατά την πρώτη φάση. Ό,τι εισάγεται (φάρμακα, καύσιμα, τρόφιμα) θα καταστεί πανάκριβο, καθώς το εθνικό νόμισμα θα έχει χάσει την αξία του. Και αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα γιατί ως χώρα εισάγουμε σχεδόν τα πάντα.

Ας μιλήσουμε με αριθμούς, με τα επίσημα καταγεγραμμένα στοιχεία. Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι από αυτά προκύπτει πως το 2011 εισαγάγαμε 5.650 τόνους πορτοκάλια (αξία 3 εκατ. ευρώ), 29.485 τόνους λεμόνια (19 εκατ. ευρώ), 22.704 τόνους μήλα (18 εκατ. ευρώ) και 174.352 τόνους πατάτες (77 εκατ. ευρώ). Ακόμη, δώσαμε 382 εκατ. ευρώ για να εισαγάγουμε μοσχαρίσιο κρέας, 354 εκατ. ευρώ για να εισαγάγουμε χοιρινό κρέας, ενώ για αρνιά και κατσίκια πληρώσαμε 39 εκατ. ευρώ. Εντυπωσιακά υψηλά και τα έξοδα για εισαγωγή ψαριών, 348 εκατ. ευρώ το 2011.

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός, οικονομολόγος, για να καταλάβει ότι το προαναφερόμενο κόστος βασικών αγαθών που εισάγουμε, με τη δραχμή θα καταστεί απαγορευτικό και ότι η μέση ελληνική οικογένεια δεν θα μπορεί να προμηθευτεί ούτε τα άκρως απαραίτητα, ακόμη και αυτά που αφορούν τη διατροφή της.

Και ναι μεν οι πάντες θα παίρνουν... αστρονομικούς μισθούς, αλλά το χρήμα θα είναι πληθωριστικό. Άλλωστε, σημασία δεν έχει το πόσα λεφτά έχεις στην τσέπη σου. Σημασία έχει το τι μπορείς να αγοράσεις με αυτά που έχεις στην τσέπη σου. Και με τη δραχμή θα έχεις πολλά λεφτά, λεφτά που θα χωράνε σε ένα καρότσι, αλλά δεν θα έχουν καμία απολύτως αγοραστική δύναμη, καμία αξία. Τότε, τα πεντοχίλιαρα δεν θα είναι πετσετάκια, για να θυμηθούμε και το παλιό λαϊκό τραγούδι, δεν θα είναι καν απλές χαρτοπετσέτες. Το σχετικό χαρακτηρισμό θα διεκδικούν επαξίως τα εικοσαχίλιαρα, τα πενηντακοχίλιαρα και εκατοχίλιαρα, που στο μεταξύ θα έχουν εκτυπωθεί. Ο νοών νοείτω, τροφή για σκέψη.

Αλλά οι επιπτώσεις πιθανής επιστροφής στη δραχμή δεν σταματούν εδώ. Σε ό,τι αφορά δε το τραπεζικό σύστημα, αν υποθέσουμε ότι από αλληλεγγύη η Ευρώπη θα ανακεφαλαιοποιούσε τις τράπεζες, ακόμη και αν η Ελλάδα αποφάσιζε να φύγει από το ευρώ, αυτή θα ήταν σίγουρα μια «σπουδαία εξέλιξη» γιατί οι τράπεζες θα μπορούσαν να διαχειριστούν τις καταθέσεις.
Όμως, ακόμη και αν οι τράπεζες δεν ανακεφαλαιοποιηθούν είναι πολύ πιθανό να δεσμευτεί το 24% των καταθέσεων και τα κεφάλαια αυτά να χρησιμοποιηθούν ως εγγύηση κεφαλαίου ώστε να υπάρχουν επαρκείς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας.
Προφανώς, σε επίπεδο κοινωνίας θα επικρατούσε πανικός και δεν χρειάζεται να εξηγήσουμε τους λόγους. Βέβαια, ακόμη ακόμη και σε αυτό το χάος, η σωφροσύνη θα επέβαλλε να μην υπάρξουν υπεραναλήψεις από τους καταθέτες. Ποιος, όμως, μπορεί να περιμένει σωφροσύνη σε μια τέτοια περίσταση από έναν πανικόβλητο κόσμο;
Πάντως, αν επικρατούσε η λογική, είναι ξεκάθαρο ότι για να αποτραπούν οι μαζικές υπεραναλήψεις το τραπεζικό σύστημα, σύμφωνα με πρόχειρες εκτιμήσεις, θα έθετε όριο ανάληψης μετρητών 300 ευρώ την εβδομάδα έως 500 ευρώ με βάση την δομή των λογαριασμών και θα απαγόρευε τις υπεραναλήψεις.
Παράλληλα, την ίδια ώρα, τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου, τα νέα ομόλογα αγγλικού δικαίου, δεν θα είχαν καμία αξία. Με άλλα λόγια, οι κάτοχοι των νέων ομολόγων θα κατείχαν σκουπίδια.
Ας καταστεί σαφές ότι στην περίπτωση εξόδου από το ευρώ η Ελλάδα θα υποχρεωνόταν να εκδώσει βεβαιώσεις τίτλων για τα ομόλογα, αναγνωρίζοντας με αυτό τον τρόπο το χρέος. Όμως, η αναγνώριση δεν σημαίνει και αποζημίωση.
Τα παλαιά ομόλογα που κατέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι εθνικές κεντρικές τράπεζες που δεν συμμετείχαν στο PSI, ύψους 56,6 δισ. ευρώ, θα κατάρρεαν και η αξία τους θα μηδενιζόταν.

Οι θιασώτες του ονείρου της νέας δραχμής, δυστυχώς, θα διαψευσθούν. Αν η Ελλάδα αλλάξει νόμισμα και φύγει από το ευρώ όλα θα καταρρεύσουν. Δεν μπορώ να περιγράψω με πιο απλό τρόπο την καταστροφή που θα επέλθει.

Το μέλλον της Ελλάδος είναι στο ευρώ, αλλά πριν φτάσουμε στο μέλλον, προέχει η σωτηρία της χώρας. Και αυτή εξασφαλίζεται μόνο με την παραμονή μας στην ευρωζώνη.