ΤΕΕ: Η Achaia Clauss θα πρέπει να παραμείνει ζωντανή

Με αφορμή την επικείμενη δημόσια διαβούλευση σχετικά με το μέλλον της Achaia Clauss το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας / Τμήμα Δυτικής Ελλάδας παραθέτει τις προτάσεις του με γνώμονα τη διάσωση του Ιστορικού της χαρακτήρα αλλά και το σημαντικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει στην ευρύτερη περιοχή της Πάτρας. Η ανακοίνωση του ΤΕΕ έχει ως εξής:

"Το αξιόλογο βιομηχανικό συγκρότημα της Achaia Clauss, αποτελεί μία από τις πρώτες Οινοποιίες στην Ελλάδα και δημιουργήθηκε μετά το 1861, σε έκταση 60 στρεμμάτων την οποία αγόρασε ο Γουσταύος Κλάους στην περιοχή Ρηγανόκαμπος, φυτεύοντας εκεί τους αμπελώνες της. Η περιοχή αργότερα πήρε το όνομα του ιδρυτή της, που το διατηρεί, ως σήμερα.

Οι φυτεύσεις των αμπελιών ολοκληρώθηκαν το 1864 κα ι η Οινοποιία άρχισε να παράγει τα πρώτα της κρασιά την περίοδο 1865-1866. Στα τέλη του 1872 μετατράπηκε σε Ανώνυμη Οινοποιητική εταιρεία με το όνομα «Αχαΐα», για να συνεχίσει, ως τις μέρες μας εξελισσόμενη σε μια από τις μεγαλύτερες Οινοποιίες της περιοχής, με σημαντική συμβολή στην εξέλιξη της πόλης και της οικονομίας της.

Το 1991, το βιομηχανικό συγκρότημα, που δημιουργήθηκε με την πάροδο του χρόνου, γύρω από την αρχική οινοποιία, χαρακτηρίστηκε με απόφαση του Υπουργείου Πολιτισμού (ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/174/ 33851/4-7-1991, ΦΕΚ 642/τ. Β΄ /7-8- 1991), ως διατηρητέο.

Συγκεκριμένα, με την πιο πάνω απόφαση χαρακτηρίστηκαν 11 κτίρια του βιομηχανικού συγκροτήματος, (όπως αναλυτικά καταγράφονται σε αυτήν), μεταξύ των οποίων οι δύο πύργοι με τις επάλξεις στην είσοδο του συγκροτήματος, το παλαιό οινοποιείο και το αυτοκρατορικό κελάρι, που φιλοξενεί τα ιστορικά βαρέλια της ΑΧΑΙΑ (των ετών 1873, 1885, 1889). Τα κτίρια έχουν χαρακτηριστεί, ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία, επειδή αποτελούν «…αξιόλογο βιομηχανικό συγκρότημα, το οποίο αποτελεί σημαντικό τεκμήριο της κοινωνικής οργάνωσης και οικονομικής εξέλιξης της πόλης…»

Μετά την διακοπή λειτουργίας της βιομηχανίας, τις αναφορές για μεταφορά μέρους ή όλου (;;;) του εξοπλισμού της και την πρόσφατη, θετική, ανακοίνωση της Τράπεζας Πειραιώς για τις προθέσεις της σε σχέση με το μέλλον του ιστορικού συγκροτήματος (Μουσείο Οίνου) γίνεται προφανής η αναγκαιότητα για την επίσπευση πολιτικών οι οποίες θα συνδράμουν τόσο στη διάσωση της ιστορικότητας της Achaia Clauss όσο και στη χάραξη πολιτικών οι οποίες θα αποτελούν μοχλό ανάπτυξης για την ευρύτερη περιοχή.

Συγκεκριμένα, προτείνουμε:

1. Να προχωρήσει άμεσα, από το αρμόδιο Υπουργείο, η διαδικασία συμπληρωματικής κήρυξης, ως προστατευτέων του περιβάλλοντος χώρου, του συγκροτήματος τοπίου και όσων ιστορικών κινητών στοιχείων έχουν απομείνει στο συγκρότημα, σύμφωνα με τον Ν.3028/2002 και την Ευρωπαϊκή σύμβαση τοπίου.
2. Να υιοθετηθούν οι κατευθύνσεις που δίνονται από τη Διευθύνουσα Υπηρεσία (Δ. Πατρέων / Δνση Πολ/κού – Κυκλ/κού Σχ/σμού & Δόμησης), σχετικά με την εκπόνηση της Β1 φάσης της «Μελέτης Γ.Π.Σ. Μεσσάτιδας», σύμφωνα με τις οποίες:

ü         Για την οινοποιία της Achaia Clauss, που συνιστά τοπόσημο της ευρύτερης περιοχής, ένεκα της ιστορικότητας, της εμβληματικότητας, του αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος αλλά και της ιδιαίτερης αμπελοκαλλιεργητικής δυναμικότητας του όλου χώρου – δραστηριότητας (κτήμα και κτίρια), θα πρέπει να υπάρξει ειδική αναφορά στις επιτρεπόμενες χρήσεις γης, στα όρια κατατμήσεων και όπου αλλού απαιτηθεί.

ü         Οι χρήσεις γης που θα προταθούν θα πρέπει να αναδεικνύουν τη σκοπιμότητα διαφύλαξης, αναβάθμισης και περαιτέρω ορθολογικής αξιοποίησης όχι μόνο των κτιριακών κελυφών αλλά και του εξοπλισμού της (βαρέλια κ.λπ.), της οινοποιητικής δραστηριότητας, των κήπων – περιβάλλοντος χώρου καθώς επίσης και του όλου αξιόλογου τοπίου που την περιβάλλει (κτήμα – αμπελώνες σε συνδυασμό με τις αντίστοιχου χαρακτήρα πέριξ εκτάσεις).

ü         Να προταθεί – εξασφαλισθεί η σύνδεση του χώρου με τις προς ανάδειξη αξιόλογες διαδρομές – ιστορικά μονοπάτια Π.Π.Γερμανού και Παυσανία.

1. Την επανεκκίνηση διαλόγου μεταξύ των εμπλεκομένων μερών, ώστε να επιστραφεί ο εξοπλισμός στο φυσικό του χώρο.
2. Τη διαμόρφωση πλαισίου δημόσιου διαλόγου με στόχο την ευρύτερη συμμετοχή της κοινωνίας και των φορέων της στην εκπόνηση του στρατηγικού σχεδιασμού από πλευράς Τράπεζας Πειραιώς, ώστε αυτός, εκτός από το Μουσείο Οινοποιίας, να περιλαμβάνει

ü         Τη λειτουργία μικρής οινοποιητικής μονάδας, που θα αξιοποιεί τους ίδιους αμπελώνες, συνεχίζοντας να παράγει κρασί (ΠΟΠ) της ΑΧΑΪΑ -ΚΛΑΟΥΣ, καθώς και το ιστορικό (αλλά και πιο γνωστό διεθνώς ) προϊόν αυτής, τη Μαυροδάφνη.

ü         Τη λειτουργία μικρών καταλυμάτων σε τμήμα των διατηρητέων κτιρίων, τα οποία θα λειτουργούν συμπληρωματικά (στο Μουσείο και το Οινοποιείο) για επισκέπτες, που θα επιθυμούν, όχι μόνο να επισκεφθούν το Μουσείο, αλλά να παραμείνουν και να παρακολουθήσουν, είτε τη διαδικασία συλλογής σταφυλιών και οινοποίησης, είτε τα σχετικά εκπαιδευτικά προγράμματα του Μουσείου, είτε προγράμματα οικοτουρισμού, που θα εμπλουτίζουν την επίσκεψη στο Μουσείο συνδέοντάς την με περιοδείες και επισκέψεις:

α) σε κοντινές οινοπαραγωγές περιοχές,

β) σε ιστορικές ορεινές περιοχές ή οικισμούς της περιοχής, αξιοποιώντας και τα ιστορικά  μονοπάτια (Π.Π.Γερμανού ή Παυσανία), τα οποία προτείνει προς ανάδειξη το ΓΠΣ Μεσσάτιδας,

γ) σε ιστορικές περιοχές ή περιοχές φυσικού κάλλους όμορων Δήμων, της περιοχής (ορεινών ή πεδινών) που αφθονούν γύρω μας.

Εν κατακλείδι, το Τεχνικό Επιμελητήριο Δυτικής Ελλάδας θεωρεί ότι η Achaia Clauss θα πρέπει να παραμείνει ζωντανή, όχι μόνο στη μνήμη της πόλης μέσα από τα εκθέματα ενός σίγουρα πρωτότυπου και ζωντανού Μουσείου αλλά και στην καθημερινή ζωή των κατοίκων και των επισκεπτών της μέσα από μια σύνθετη διαδικασία παραγωγικής, εκπαιδευτικής και πολιτιστικής κατεύθυνσης, δίνοντας την αναγκαία απάντηση στην οικονομική και κοινωνική κρίση που βιώνει σήμερα η πόλη μας.

Η προώθηση προς την Τράπεζα Πειραιώς μιας συνολικής πρότασης στην κατεύθυνση, που περιγράφουμε, αποτελεί μια εναλλακτική πρόταση, που για την επεξεργασία της και τη «λεπτομερή διατύπωσή της» θα χρειαστεί η συμβολή και άλλων φορέων της πόλης, όπως ο Δήμος, η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, οι πρώην εργαζόμενοι της Achaia Clauss, το Οικονομικό Επιμελητήριο, το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο, το Επιμελητήριο Αχαΐας και άλλοι φορείς.

Σε αυτήν την κατεύθυνση Τεχνικό Επιμελητήριο Δυτικής Ελλάδας, έχοντας την απαιτούμενη τεχνογνωσία, διατίθεται να συμμετάσχει στη διαμόρφωση ενός πλαισίου αλληλο-υποστηριζόμενων χρήσεων, που μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην οικονομική αναζωογόνηση της περιοχής μας."