Τρία χρόνια με τον Κυριάκο

Τρία χρόνια συμπληρώνονται αυτές τις μέρες από την ανάδειξη του Κυριάκου Μητσοτάκη, σε πρωθυπουργό της Ελλάδας. Εκείνο το καλοκαίρι του 2019 με τις αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις (δημοτικές, περιφερειακές και ευρωεκλογές) το αποτέλεσμα των οποίων ανάγκασε τον Αλέξη Τσίπρα να προκηρύξει πρόωρες (κατά 2  μήνες) κάλπες. Δίνοντας την σκυτάλη στην πρώτη αυτοδύναμη κυβέρνηση μετά την οικονομική κρίση. Και εδώ εδράζεται και  το βασικό  στοίχημα του Μητσοτάκη: Εν αντιθέσει με τους προκατόχους του, θα αποδειχθεί η εξουσία του «μιας χρήσης»;

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν πως θα σπάσει και αυτήν την παράδοση. Και εκτός από αυτοδύναμος, θα είναι και ο πρώτος επικεφαλής πολιτικού σχηματισμού που θα κερδίσει σε δύο συνεχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Οι δημοσκοπήσεις βέβαια είναι καμιά φορά και ο «επιστημονικότερος τρόπος να πει κανείς ψέματα». Η εικόνα  τους από την εποχή του Τράμπ και του Brexit, φαντάζει να έχει υποστεί σοβαρότατες ρωγμές. Κατά συνέπεια η πραγματικότητα ίσως αποδειχθεί πολύ πιο διαφορετική.  Δεν θα πρέπει να ξεχνάει όμως κανείς, πως το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα είναι πρωθυπουργοκεντρικό. Και το «οικοδόμημα» του Κυριάκου, αντέχει. Αξιοποιεί στο έπακρο την δημόσια εικόνα του, καθώς και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που του παρέχει το γεγονός, ότι προέρχεται από ένα χώρο, με τον οποίο παραδοσιακά ο κόσμος των επιχειρήσεων, νιώθει πιο κοντά.

Κάτι τέτοιο όμως, ποτέ δεν είναι αρκετό. Η κατά τα φαινόμενα στήριξη της αγοράς σε κάθε πολιτικό σχηματισμό είναι μια εξαιρετική προϋπόθεση. Δεν προδικάζει ωστόσο και το θετικό αποτέλεσμα. Η κοινωνική αποδοχή του Μητσοτάκη και των όσων κάνει (ή δεν κάνει) ακόμα αναζητείται. Αναζητείται στην διαχείριση της πανδημίας, το επιτελικό κράτος καθώς και τις αλλαγές στο πανεπιστημιακό άσυλο. Σε μια εποχή μάλιστα που τυγχάνει να έχει με το μέρος του την συντριπτική πλειοψηφία του λεγόμενου «συστημικού» Τύπου, θολώνοντας την αναζήτηση της διείσδυσης του στα κοινωνικά δρώμενα.

Το βέβαιο είναι πως εκείνος δεν αλλάζει προσανατολισμό. Επιμένει στο κεντρώο προφίλ, αντιλαμβανόμενος πως είναι ο «εκλεκτός του μεσαίου χώρου» και πως οι μετριοπαθείς πολίτες που ζητούν εξασφάλιση για τις ζωές, τις περιουσίες τους και τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες, εξακολουθούν να είναι η «δύναμη πυρός» του. Βέβαια αυτό του κοστίζει στην απήχηση του στον «δεξιό χώρο» που ποτέ δεν τον είδε με καλό μάτι και εξακολουθεί να τον αντιμετωπίζει με καχυποψία έως και διάθεση για ανοιχτή σύγκρουση. Άγνωστο παραμένει  αν αυτό θα αποτυπωθεί και με μια διαφοροποίηση στην κάλπη. Σίγουρα πάντως κάτι τέτοιο, δεν τον εμποδίζει να ασκεί την εξουσία με βασικούς συνεργάτες του, πρόσωπα που έλκουν την καταγωγή τους από τον εθνικιστικό χώρο.

Η παρατεταμένη εκλογολογία όμως, λιγοστεύει τις δυνάμεις και την «μεταρρυθμιστική» ορμή καθώς το μυαλό όλων πάντοτε βρίσκεται στον αντικειμενικό σκοπό της επανεκλογής. Η παραλυτικής της επίδραση είναι απαράμιλλη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η κυβέρνηση Σαμαρά που από την ήττα των ευρωεκλογών τον Μάιο του 2014, μέχρι τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015, δεν «σήκωσε κεφάλι». Με αποτέλεσμα την θριαμβευτική άνοδο του Αλέξη Τσίπρα στην εξουσία. Ο Μητσοτάκης ετούτη την στιγμή, φαίνεται πως εξετάζει ημερομηνίες στο καλεντάρι του, αποκηρύσσοντας δημόσια κάθε ανάλογη κουβέντα. Δεν πετυχαίνει πολλά όμως, εφόσον όλοι έχουν προσανατολιστεί στην περίοδο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου. Και είναι σίγουρο πως ψάχνει το ευνοϊκότερο μομέντουμ για κείνον. Η λογική των voucher για την ενέργεια, τα καύσιμα ή τις διακοπές τω νέων αυτό δείχνει.  Οι εποχές που η ΝΔ κατακεραύνωνε τις επιδοματικές πολιτικές, ανήκουν οριστικά στο παρελθόν. Τώρα γίνονται στα χέρια του εκλογικού σχεδιασμού της κυβέρνησης, πολύτιμο εργαλείο εξευμενισμού του εκλογικού σώματος.

Ο αιφνιδιασμός είναι αυτή τη στιγμή αποκλειστικό προνόμιο του Μητσοτάκη. Ο ίδιος γνωρίζει πολύ καλά πως προεκλογική περίοδο εννέα μηνών ή ενός έτους δεν μπορεί να υπάρξει. Μένει να φανεί αν ο αιφνιδιασμός θα αιφνιδιάσει και τον ίδιο.

Ο Διονύσης Γ. Γράψας είναι ιστορικός και εργάζεται στην ιδιωτική δευτεροβάθμια εκπαίδευση.