Η κλινική ψυχολόγος Ράνια Πανουργιά στο thebest.gr: Οι ανησυχίες μας έξω από την κρεβατοκάμαρα

Ο ύπνος και δη ένας καλός, ποιοτικός ύπνος θεωρείται ως μια από τις πιο κρίσιμες προϋποθέσεις για την καλή μας υγεία και ευεξία. Για αυτό το λόγο ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας όρισε κάθε χρόνο, την τρίτη Παρασκευή του μηνός Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου.

Με αυτή την αφορμή και θέλοντας να υπογραμμίσουμε την σημασία και αξία του ύπνου στη ζωή μας, το thebest.gr απευθύνθηκε σε μία ειδικό, την Κλινική ψυχολόγο ΜSc, Ράνια Πανουργιά για να μας εξηγήσει πού ακριβώς βοηθά ο καλός ύπνος, τις συνέπειες των διαταραχών ύπνου αλλά και λύσεις που μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους ώστε να πετύχουν έναν καλό ύπνο στην καθημερινότητα τους. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε η Ράνια Πανουργιά στο thebest.gr, καλό είναι να μην έχουμε φάει πολύ βαριά ή να μην έχουμε πιει αλκοόλ τις τελευταίες ώρες πριν να ξαπλώσουμε. Ακόμα να έχουμε αφήσει τις οθόνες του κινητού τηλεφώνου, του τάμπλετ ή του υπολογιστή μακριά από το κρεβάτι μας τουλάχιστον μισή ώρα πριν. Να έχουμε πιει ένα ζεστό γάλα ή ακόμα να έχουμε κάνει ένα χλιαρό μπάνιο.

Όσο για το αν ένας προβληματικός, ανήσυχος ύπνος ή και η αϋπνία μπορούν να βελτιωθούν ψυχοθεραπευτικά, μας απάντησε πως "αυτό μπορεί να γίνει είτε με φαρμακευτική αγωγή είτε μπαίνοντας σε μια ψυχοθεραπευτική διαδικασία είτε συνδυαστικά. Πολλοί άνθρωποι επίσης βρίσκουν λύσεις σε φυτικά σκευάσματα ή εναλλακτικές θεραπείες".

Η κα Ράνια Πανουργιά είναι κάτοχος Πτυχίου και μεταπτυχιακού στην κλινική ψυχολογία από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης και έχει κάνει εκπαίδευση στην δραματοθεραπεία. Εργάζεται ιδιωτικά, δέκα χρόνια υποστηρίζοντας ενήλικες.

Το φετινό σύνθημα της Παγκόσμιας Ημέρας Ύπνου ήταν «Ποιοτικός Ύπνος, Ήρεμος Νους, Χαρούμενος Πλανήτης».

Η συνέντευξη με την κα Ράνια Πανουργιά έχει ως εξής:

-Κυρία Πανουργιά κάθε τρίτη Παρασκευή του Μαρτίου έχει καθιερωθεί να τιμάται ως Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου. Πόσο σημαντικός εκτιμάτε πως είναι ένας καλός, ποιοτικός ύπνος στην καθημερινότητα μας;

"Ο ύπνος είναι ζωτικής σημασίας για την σωματική και ψυχική μας υγεία. Είναι μια από τις βασικές ανάγκες και καταλαμβάνει το 1/3 περίπου του συνόλου της ζωής. Είναι σημαντικός γιατί κατά την διάρκεια του ύπνου ο εγκέφαλος μας προετοιμάζεται για την επόμενη μέρα και αποθηκεύει τις χρήσιμες πληροφορίες που λάβαμε την προηγούμενη. Ο ποιοτικός ύπνος μπορεί να βελτιώσει τη μάθηση και να ενισχύσει τις δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, την προσοχή μας, τη λήψη αποφάσεων και τη δημιουργικότητά μας. Έχουμε ενέργεια, διαύγεια και καλύτερη συγκέντρωση".

-Με αφορμή την συγκεκριμένη μέρα διαβάσαμε πως μόνο στην Ελλάδα, εκτιμάται ότι περισσότερα από 2 εκατ. άτομα ταλαιπωρούνται από διαταραχές ύπνου, ενώ για το σύνολο της Ευρωπαϊκής Ένωσης το ποσοστό υπολογίζεται σε έναν στους τρεις ενήλικες. Πρόκειται για ανησυχητικά στοιχεία.

"Είναι πράγματι ανησυχητικά τα δεδομένα, γιατί οι διαταραχές ύπνου μπορούν να διαταράξουν την υγεία και την ποιότητα ζωής. Μπορεί να οδηγήσουν σε μείωση της εγρήγορσης και της πνευματικής διαύγειας, σε διαταραχές της μνήμης, στην μείωση της δραστηριότητας και της παραγωγικότητας, μέχρι και σε ατυχήματα και τροχαία δυστυχήματα. Οι μακροχρόνιες επιπτώσεις μπορεί να οδηγήσουν σε προβλήματα υγείας  όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, στεφανιαία νόσο, σακχαρώδη διαβήτη, αποδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος αλλά και σε κατάθλιψη και άγχος".

-Ένας προβληματικός, ανήσυχος ύπνος ή και η αϋπνία θεωρείτε πως μπορούν να βελτιωθούν ψυχοθεραπευτικά και που οφείλονται.

"Πολύ συχνά οι αλλαγές που παρατηρούμε στον ύπνο μπορεί να οφείλονται σε κατάθλιψη, σε αγχώδεις διαταραχές, σε καταστάσεις έντονου στρες που μπορεί να βιώνουμε τη δεδομένη χρονική περίοδο ή άλλες ψυχικές διαταραχές. Οι επίμονες ανήσυχες σκέψεις, το δυσφορικό έντονο συναίσθημα, η αγωνία, ο φόβος, η ένταση κρατούν το σώμα σε εγρήγορση και δεν μπορεί να μπει σε διαδικασία χαλάρωσης προκειμένου να κοιμηθεί. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις ειδικά χρειάζεται να υποχωρήσουν τα συμπτώματα για να υπάρξει καλύτερη ποιότητα στον ύπνο. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με φαρμακευτική αγωγή είτε μπαίνοντας σε μια ψυχοθεραπευτική διαδικασία είτε συνδυαστικά. Πολλοί άνθρωποι επίσης βρίσκουν λύσεις σε φυτικά σκευάσματα ή εναλλακτικές θεραπείες".

-Άλλαξε προς το χειρότερο η κατάσταση μετά την πανδημία του covid 19 και το στρες και φόβο που βιώσαμε οι περισσότεροι;

"Αυτά τα δυο χρόνια με την πανδημία και τα lockdown βλέπουμε στην κλινική πράξη τους ανθρώπους όλο και πιο πιεσμένους. Υπάρχει μια μερίδα ατόμων που ανέπτυξαν συμπτώματα εξαιτίας της πανδημίας πχ. φοβίες, κατάθλιψη, άγχος , μια άλλη μερίδα που υποτροπίασε και μια πολύ μεγάλη μερίδα που μπορεί να μην εμφάνισε συμπτώματα με την κλινική έννοια, αλλά έχασε την ελπίδα και την προοπτική της. Οι δύσκολες συνθήκες που βιώνουμε, ο φόβος, η μοναξιά, η αγωνία, η απώλεια κάθε ελέγχου πάνω στις ζωές μας μας έκανε να αισθανθούμε εγκλωβισμένοι και μετέωροι χωρίς να μπορούμε να δούμε ξέφωτο στο άμεσο μέλλον. Οι άνθρωποι βίωσαν και βιώνουν απελπισία".

- Ένας καλός ύπνος πέρα από το ότι μας ξεκουράζει και βοηθά τη μνήμη μας, μας χαρίζει και ψυχική ανάταση. Πολλές φορές έχει τύχει να πέσουμε για ύπνο προβληματισμένοι ή στενοχωρημένοι και το πρωί να νιώσουμε καλύτερα και πιο ανάλαφρα. Ως ειδήμων, επιστήμων – ψυχολόγος τι θα συμβουλεύατε κάποιον ώστε να έχει έναν ποιοτικό ύπνο σε καθημερινή βάση;

"Κάτι πολύ βασικό για να επιτευχθεί ποιοτικός ύπνος είναι να χτίσουμε μια σταθερή συνήθεια γύρω από αυτόν. Να έχουμε δηλαδή μια σταθερή ώρα που ξαπλώνουμε. Να έχουμε επιλέξει ένα καλό στρώμα και μαξιλάρι. Να έχουμε μια καλή θερμοκρασία στο δωμάτιο, πολύ χαμηλό ή καθόλου φως. Να μην έχουμε φάει πολύ βαριά ή να μην έχουμε πιει αλκοόλ τις τελευταίες ώρες πριν να ξαπλώσουμε. Να έχουμε αφήσει τις οθόνες (κινητό, ταμπλετ, υπολογιστή) μακριά από το κρεβάτι μας τουλάχιστον μισή ώρα πριν. Να έχουμε πιει ένα ζεστό γάλα, να έχουμε κάνει ένα χλιαρό μπάνιο. Μπορούμε να δοκιμάσουμε μια απαλή μουσική που μας χαλαρώνει και κάποιες ασκήσεις χαλάρωσης ή βαθιές αναπνοές. Το κυριότερο είναι να αφήσουμε τις ανησυχίες μας έξω από την κρεβατοκάμαρα, γιατί δεν θα δοθούν τότε όλες οι λύσεις και οι απαντήσεις. Αν έχετε σημαντικές δυσκολίες στον ύπνο που επηρεάζουν τη λειτουργικότητά σας να επισκεφτείτε κάποιον ειδικό προκειμένου να βρείτε κάποια πιο μακροπρόθεσμη λύση".

-Απ’ όσο είδαμε ασχολείστε και με τη δραματοθεραπεία και τον Απρίλιο θα ξεκινήσετε μία διαδικτυακή ομάδα 12 συναντήσεων με θέμα «επαφή και σύνδεση με το σώμα μου». Η ενότητα αυτή τι σκοπό έχει;

"Η δραματοθεραπεία είναι ένα μοντέλο ψυχοθεραπείας που αξιοποιεί την τέχνη και τα εκφραστικά μέσα για την αυτογνωσία, την ευεξία και τη θεραπεία του ανθρώπου. Αυτή η ομάδα που θα ξεκινήσει τον Απρίλη θα διαπραγματευτεί το θέμα της εικόνας του σώματος και πώς σχετιζόμαστε μαζί του. Δηλ. χρησιμοποιώντας την τέχνη πχ. ζωγραφική, παραμύθια, ρόλους θα προσπαθήσουμε να συνδεθούμε με το σώμα μας, να το ακούσουμε και να το δούμε με έναν πιο φροντιστικό, αγαπητικό τρόπο".