Ο πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Κάστρου Μεθώνης στο thebest.gr: Δεν έγιναν σημαντικά έργα αναστήλωσης εδώ & 50 χρόνια

Ετοιμόρροπο και ανοχύρωτο στα στοιχεία της φύσης, χωρίς ηλεκτροδότηση στέκει σήμερα το Κάστρο της Μεθώνης, ένα από τα μεγαλύτερα και εντυπωσιακότερα της Μεσογείου που καταλαμβάνει ολόκληρη την έκταση του Ακρωτηρίου της Νοτιοδυτικής ακτής της Μεσσηνίας. Χτισμένο σε στρατηγική θέση από τους Βενετούς το 1209 πάνω σε ένα βράχο που εισχωρεί στη θάλασσα του Ιονίου Πελάγους και καταλήγει στο Μπούρτζι- το οχυρωμένο νησάκι με τον οκταγωνικό πύργο- χωρίζεται από την ξηρά με τεχνητή τάφρο.

Πολιορκήθηκε από τους Τούρκους κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και ελευθερώθηκε ως ένα από τα πρώτα προπύργια του ελλαδικού χώρου σηματοδοτώντας την έναρξη της ελληνικής επανάστασης. Με βασική μέριμνα- ο Σύλλογος Φίλων του Κάστρου Μεθώνης- την ανάδειξη, προβολή, διαφύλαξη, προστασία και διάσωση της πολιτιστικής κληρονομιάς και του φυσικού περιβάλλοντος του κάστρου, «κρούει των κώδωνα κινδύνου» εδώ και πολύ καιρό, καθώς η συντήρηση και οι τεχνικές εργασίες στατικής ενίσχυσης και αναστήλωσης που απαιτούνται αποτελούν βασικό ζητούμενο σε ότι αφορά τα καταστραμμένα προσχώματα, τις γκρεμισμένες επιχωματώσεις, τους σπασμένους υδατοφράχτες, τα διαλυμένα κανάλια, όσο και στην αποτελεσματική θωράκισή του και την αισθητική του, προκειμένου η εικόνα του να μην αλλοιώνει την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου μας.

Ο σημερινός Πρόεδρος κι από τα ιδρυτικά μέλη του Συλλόγου Φίλων του Κάστρου Μεθώνης, Αντώνης Τσιρίγος αποσκοπώντας να ακουστεί η φωνή του δημόσια, μιλά για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν καθώς και για τη διάσωση των αρχαίων μνημείων ως δείγμα σεβασμού και πολιτισμού που είναι απαραίτητα για την πολιτιστική ταυτότητα κάθε περιοχής.

Η συνέντευξη του Αντώνη Τσιρίγου στην Ανθή Ροδοπούλου έχει ως εξής:

-Τι ήταν εκείνο που σας έκανε να είστε επικεφαλής του Συλλόγου «Φίλων Κάστρου της Μεθώνης»; Ποια η αφορμή που σας έδωσε το έναυσμα για να ασχοληθείτε και να ανταποκριθείτε στην ανάδειξη και διαφύλαξη του πολιτιστικού αυτού μνημείου. Ποιο ήταν το κίνητρο;

«Είμαι ιδρυτικό μέλος και εκλέγομαι στο Δ.Σ. από την ίδρυσή του (2007). Το 2016 τα μέλη του Δ.Σ. με εξέλεξαν στη θέση του προέδρου. Είμαστε μια ομάδα που πιστεύουμε στην αξία διαφύλαξης της μεγάλης πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης και του φυσικού της κάλλους. Όχι μόνο του εμβληματικού κάστρου αλλά όλων των μνημείων της περιοχής. Στην ευρύτερη περιοχή της Μεθώνης υπάρχουν 15 ανακηρυγμένοι αρχαιολογικοί χώροι και άλλοι 17 οι οποίοι προστατεύονται αυτοδίκαια από την σχετική νομοθεσία».

-Ποιος ο σκοπός και οι στόχοι του Συλλόγου; Πάνω σε τι άξονες δράσης και πρωτοβουλιών στηρίζεται;

«Τρεις είναι σκοποί του συλλόγου: (α) η προστασία, ανάδειξη και διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και του φυσικού περιβάλλοντος, (β) η ανάληψη πρωτοβουλιών για ευαισθητοποίηση των πολιτών, των αρμόδιων αρχών και των ΜΜΕ για τον σχεδιασμό έργων αποκατάστασης του εμβληματικού κάστρου και των άλλων μνημείων και (γ) η βιώσιμη ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής».

-Ποιες οι δράσεις και οι εκδηλώσεις προκειμένου να κινητοποιήσετε τον κόσμο;

«Δίνουμε  μεγάλη σημασία στην ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση και αναπτύσσουμε τις δράσεις μας σε διάφορους τομείς: Διαλέξεις, εκθέσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, μουσικές εκδηλώσεις, δημόσιες συζητήσεις, συνέδρια & ημερίδες, εκδόσεις. Από το 2008 μέχρι σήμερα έχουμε διοργανώσει 52 δράσεις».

-Η δυναμική του Συλλόγου σας ικανοποιεί; Πώς μπορεί ο ρόλος του να είναι τόσο βοηθητικός όσο και παρεμβατικός στη διατήρηση των πολιτιστικών μας μνημείων;

«Οι δράσεις μας έχουν ικανοποιητική απήχηση στην τοπική κοινωνία αλλά και ευρύτερα. Έχουμε 317 μέλη - Έλληνες και αλλοδαπούς - τα οποία συμμετέχουν στις εκδηλώσεις μας και μας βοηθούν με τις ιδέες τους. Είμαστε αρωγοί στις προσπάθειες της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας όχι μόνο με προτάσεις αλλά και με συγκεκριμένες δράσεις (π.χ. χορηγία καλωδίου αξίας 6.500 ευρώ, δωρεά αρχαιολογικών πινακίδων κ.ά.). Παράλληλα παρεμβαίνουμε με δημοσιεύματα υποστηρίζοντας τις απόψεις μας διατηρώντας την ελευθερία του λόγου μας».

-Με τι είδους προβλήματα έρχεστε αντιμέτωπος; Το κράτος βοηθά ή κι εκεί δείχνει την αναλγησία και το σκληρό πρόσωπό του;

«Δύο είναι τα σημαντικά προβλήματα: (α) η ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας δεν βρίσκεται στο επίπεδο που θα έπρεπε παρότι υπάρχει συνεχής βελτίωση και (β) η δυσκινησία και οι χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες του κρατικού μηχανισμού.

Υπάρχουν περιπτώσεις που έχουμε σημαντική βοήθεια και άλλες – όπως η αποκατάσταση του φωτισμού του κάστρου – στις οποίες το αποτέλεσμα είναι απογοητευτικό».

-Είναι γεγονός πως ένας τέτοιος Σύλλογος χρειάζεται χορηγούς. Στηρίζουν την προσπάθειά σας αυτή φορείς ή και επιχειρηματίες της ευρύτερης περιοχής της Μεθώνης;

«Οι δράσεις μας έχουν αξιολογηθεί θετικά από επιχειρήσεις και έχουμε εξασφαλίσει αρκετές χορηγίες οι οποίες μας έδωσαν τη δυνατότητα να διοργανώσουμε ποιοτικές εκδηλώσεις και να εκδώσουμε αρκετά βιβλία αναφερόμενα στην τοπική πολιτιστική κληρονομιά. Οι τοπικοί επιχειρηματίες στήριξαν το συνέδριο που έγινε στη Μεθώνη το 2015 και πιστεύω ότι θα στηρίξουν και άλλες εκδηλώσεις στο μέλλον. Είμαστε αισιόδοξοι ότι ο Δήμος και οι τοπικοί φορείς θα στηρίξουν το πρόγραμμα δράσεων του συλλόγου μας το 2021».

-Αναφερθήκατε στην παραμέληση του Κάστρου. Τι θα μπορούσε να έχει γίνει σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο δράσης;

«Το κάστρο μας είναι εντυπωσιακό, μεγάλο σε έκταση (93 στρέμματα) και αντιμετωπίζει τη φθορά του χρόνου εδώ και πολλούς αιώνες. Η Εφορεία Αρχαιοτήτων έχει κάνει σημαντικά έργα τόσο παλιότερα (τη 10ετία του 1960) όσο και πρόσφατα (γύρω στο 2016). Όπως διαπιστώνετε σημαντικά έργα αναστήλωσης δεν έγιναν για 50 χρόνια. Κατά τη γνώμη μας τα έργα αναστήλωσης πρέπει να γίνονται συνεχώς και πριν υπάρξουν μεγάλες ζημιές η αποκατάσταση των οποίων κοστίζει πολύ περισσότερο».

-Έχετε προβεί σε κάποιες ενέργειες για την αντιμετώπιση του προβλήματος; Εσείς τι θα προτιμούσατε να έχει γίνει;

“Εκδώσαμε πρόσφατα ένα ηλεκτρονικό φυλλάδιο με τίτλο «Το κάστρο υπό κατάρρευση» στο οποίο παρουσιάζονται με φωτογραφίες τα σχετικά προβλήματα. Ειδικότερα παρουσιάζεται το μεγάλο πρόβλημα του δυτικού τείχους.  Θα προτείναμε να εκπονηθεί άμεσα μια συνολική μελέτη αποκατάστασης των ζημιών και να επιδιωχτεί η σταδιακή αλλά διαρκής υλοποίηση των σχετικών έργων”.

-Τι συμβολίζουν και τι αντιπροσωπεύουν όλα αυτά τα αρχαία μνημεία στη σημερινή εποχή;

«Είναι η ιστορία μας, ο πολιτισμός μας, η ταυτότητά μας και εφαλτήριο για το μέλλον μας. Στόχος μας θα πρέπει να είναι η διάσωσή και προστασία τους, η ανάδειξή τους και η αξιοποίησή τους για τη βιώσιμη ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής».

-Το 2021 συμπληρώνονται 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Η επιστροφή στις ρίζες μας μπορεί να μας απαγκιστρώσει από τα σημάδια της φθοράς και της παρακμής της σημερινής κοινωνίας;

“Αποκτήσαμε την ελευθερία μας παρά το δυσμενές διεθνές περιβάλλον της εποχής. Κινδυνέψαμε να χάσουμε τα πάντα από τη «διχόνοια τη δολερή». Πετύχαμε πολλά μέχρι σήμερα, θα μπορούσαμε να έχουμε πετύχει πολύ περισσότερα. Είναι η στιγμή για ένα κριτικό απολογισμό, για αναστοχασμό και δημιουργική φυγή στο μέλλον”.

-Ποια η προοπτική εξέλιξης του Συλλόγου; Τι να περιμένουμε από εσάς στο μέλλον;

«Οι προοπτικές είναι πολύ καλές, η περιοχή έχεις πολλούς και ενθουσιώδεις φίλους και υποστηρικτές. Περιμένουμε μεγαλύτερη εθελοντική προσφορά από τα μέλη και τους φίλους μας και ακόμα μεγαλύτερη στήριξη από την τοπική κοινωνία.

Σχεδιάζουμε φιλόδοξες δράσεις για το μέλλον : (α) εκδηλώσεις για την προστασία των μνημείων, του φυσικού περιβάλλοντος και της βιώσιμης ανάπτυξης, (β) έντονες παρεμβάσεις για την επίλυση των προβλημάτων και (γ) καταγραφή του τοπικού πολιτιστικού αποθέματος (σε έντυπη ή και ηλεκτρονική μορφή)».