Ιδιαίτερα μαθήματα vs φροντιστήριο: Ποιο συμφέρει περισσότερο οικονομικά;

Η απόφαση ανάμεσα σε ιδιαίτερα μαθήματα και φροντιστήριο αποτελεί κρίσιμη επιλογή για μαθητές και γονείς. Με δεδομένη την οικονομική κρίση και την ανάγκη για αποδοτική επένδυση στην εκπαίδευση η επιλογή αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Πόσο όμως κοστίζει πραγματικά κάθε επιλογή; Ποια είναι η πραγματική σχέση κόστους και αποτελέσματος; Ας δούμε αναλυτικά με δεδομένα.

 

Πόσο κοστολογούνται τα ιδιαίτερα μαθήματα

Οι τιμές για ιδιαίτερα μαθήματα στην Ελλάδα ποικίλλουν ανάλογα με το μάθημα, την τάξη, την εμπειρία του καθηγητή και τη μορφή (δια ζώσης ή διαδικτυακή). Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα το εύρος τιμών κυμαίνεται κατά κύριο λόγο μεταξύ 12 και 18 ευρώ ανά ώρα.

Σε κάποιες περιπτώσεις, ειδικά για πιο απαιτητικά μαθήματα ή για φοιτητές που χρειάζονται βοήθεια, οι τιμές μπορεί να είναι πιο υψηλές, αλλά στην πλειονότητα των περιπτώσεων μένουν εντός αυτού του εύρους.

Αν ένας μαθητής χρειάζεται για παράδειγμα 3 ώρες ιδιαίτερο μάθημα την εβδομάδα, και κάθε ώρα κοστίζει 15 ευρώ (μέση τιμή), τότε το μηνιαίο κόστος διαμορφώνεται ως εξής:

·       3 ώρες/εβδομάδα × 4 εβδομάδες = 12 ώρες/μήνα

·       12 ώρες × 15 €/ώρα = 180 €/μήνα

Αν τα ιδιαίτερα συνεχιστούν για 10 μήνες (π.χ. διδακτική περίοδος), τότε το ετήσιο κόστος είναι περίπου 1.800 €.

Φυσικά αν οι ώρες είναι περισσότερες ή η τιμή ανά ώρα υψηλότερη (π.χ. 18 €/ώρα), το κόστος ανεβαίνει. Για παράδειγμα 18 € × 12 ώρες = 216 € /μήνα ή περίπου 2.160 € / έτος για 10 μήνες.

Αντίστοιχα, για μαθητές Γυμνασίου με λιγότερες ανάγκες ή πιο εύκολη ύλη, ίσως να απαιτείται 1–2 ώρες την εβδομάδα. Σε αυτή την περίπτωση το κόστος πέφτει σημαντικά: για 2 ώρες/εβδομάδα και 15€/ώρα το μηνιαίο κόστος είναι 120 €, ή 1.200 € για 10 μήνες.

Η τιμή ανά ώρα εξαρτάται από παράγοντες όπως το μάθημα (π.χ. προσανατολισμού, ξένη γλώσσα, μαθηματικά) και την εμπειρία του καθηγητή. Πιο εξειδικευμένοι καθηγητές ή καθηγητές που κατευθύνουν μαθητές για εξετάσεις υψηλού επιπέδου μπορεί να χρεώνουν περισσότερο.

Ακόμη, για ξένες γλώσσες ή μαθήματα όπως πληροφορική ή πανεπιστημιακά, οι τιμές μπορεί να έχουν αυξημένο εύρος.

Αυτή η ευελιξία σε μορφή, πρόγραμμα και διάρκεια δίνει μεγάλη δυνατότητα προσαρμογής στον μαθητή. Ειδικά αν τα κενά δεν είναι πολλά ή αν χρειάζεται στοχευμένη βοήθεια λίγες ώρες την εβδομάδα, τα ιδιαίτερα μπορούν να αποδειχτούν οικονομικά αποδοτικά.

 

Πόσο κοστίζουν τα φροντιστήρια

Τα φροντιστήρια συνήθως χρεώνουν μηνιαία δίδακτρα για συμμετοχή σε ομαδικά τμήματα. Σύμφωνα με στοιχεία δημοσιευμένων άρθρων, τα μηνιαία δίδακτρα για τμήματα σε φροντιστήριο μπορεί να κυμαίνονται μεταξύ 250 και 600 ευρώ ανά μήνα ανά μαθητή, ανάλογα με την τάξη, τη δυσκολία των μαθημάτων και τη φήμη του φροντιστηρίου.

Σε πιο “βαριά” φροντιστηριακά προγράμματα προετοιμασίας για τις Πανελλήνιες, οι τιμές μπορεί να φτάνουν έως και 300–400 €/μήνα στα χειμερινά τμήματα.

Αν υποθέσουμε ένα πρόγραμμα φροντιστηρίου με κόστος 300 €/μήνα και διάρκεια 9–10 μήνες, το ετήσιο κόστος φτάνει στα 2.700–3.000 €.

Αν το πρόγραμμα είναι πιο εντατικό ή περιλαμβάνει ειδικά μαθήματα (προσανατολισμού, πολλαπλά μαθήματα), το κόστος μπορεί να είναι μεγαλύτερο. Είναι εξάλλου κοινό στην πράξη πολλά νοικοκυριά να ξοδεύουν 4.000–7.000 € ετησίως όταν πρόκειται για μαθητές Λυκείου με ενεργή φροντιστηριακή υποστήριξη.

Τα φροντιστήρια προσφέρουν οργανωμένη δομή, σταθερό πρόγραμμα και μαθήματα για μεγάλη ομάδα μαθητών. Αυτό σημαίνει ότι το ωριαίο κόστος ανά μαθητή είναι σχετικά χαμηλό, όμως δεν υπάρχει ευελιξία. Ο μαθητής πληρώνει για ολόκληρο το πρόγραμμα ανεξάρτητα από το αν χρειάζεται κάθε ώρα διδασκαλίας.

Σε περιπτώσεις όπου ο μαθητής έχει ήδη καλές βάσεις και χρειάζεται μόνο λίγη ενίσχυση, πολύ πιθανό να «χάνει» ώρες που δεν εκμεταλλεύεται πλήρως. Σε τέτοια περίπτωση τα χρήματα δεν αξιοποιούνται αποδοτικά.

Επιπλέον, όταν η ύλη είναι πιο απαιτητική ή κοντά σε εξετάσεις, πολλές οικογένειες αναγκάζονται να προσθέσουν και ιδιαίτερα μαθήματα επιπλέον της φροντιστηριακής παρακολούθησης. Αυτό αυξάνει δραματικά το συνολικό κόστος.

 

Σύγκριση: Κόστος με βάση τις ανάγκες του μαθητή

Η επιλογή ανάμεσα σε φροντιστήριο και ιδιαίτερα πρέπει να εξαρτάται από τις πραγματικές ανάγκες του μαθητή. Οικονομικά πιο συμφέρουσα λύση δεν είναι πάντα η φθηνότερη ανά ώρα ή ανά μήνα αλλά αυτή που προσφέρει τα καλύτερα αποτελέσματα με το λιγότερο συνολικό κόστος.

·       Αν ένας μαθητής έχει σταθερές σχολικές επιδόσεις, λίγα κενά και μπορεί να μελετά μόνος του στο σπίτι, τότε ένα φροντιστήριο με 250–300 €/μήνα μπορεί να είναι αρκετό. Το ετήσιο κόστος 2.500–3.000 € μπορεί να θεωρηθεί “καλό πακέτο” για βασική υποστήριξη. 

·       Αν από την άλλη ένας μαθητής έχει σημαντικά κενά, δυσκολεύεται σε συγκεκριμένα μαθήματα ή ετοιμάζεται για εξετάσεις και χρειάζεται εξατομικευμένη καθοδήγηση, τα ιδιαίτερα με κόστος 12–18 €/ώρα μπορούν να προσφέρουν πιο αποδοτική επένδυση. Για παράδειγμα 180–216 €/μήνα (όπως υπολογίσαμε προηγουμένως) μπορεί να καλύψουν τις ανάγκες χωρίς να πληρώνει για περιττές ώρες.

·       Για μαθητές με μεγάλη ανάγκη ενίσχυσης και πολλά μαθήματα, μπορεί να χρειαστούν περισσότερες ώρες ιδιαίτερων. Έτσι το κόστος μπορεί να ανέβει και να συγκριθεί με φροντιστήρια και σε αυτή την περίπτωση η επιλογή εξαρτάται από το αν προτιμάται εξατομικευμένη διδασκαλία ή η δομή και κοινωνική διάσταση των ομάδων.

Επιπλέον, η ευελιξία των ιδιαίτερων μαθημάτων προσφέρει οικονομικό πλεονέκτημα: μπορείς να αυξομοιώσεις τις ώρες ανάλογα με τις ανάγκες και προτεραιότητες του μαθητή. Η δυνατότητα για διαδικτυακά ιδιαίτερα καθιστά πιο εύκολη την πρόσβαση, ενώ μειώνει το κόστος μετακίνησης και χρόνο. Σε αυτό το πλαίσιο οι διαθέσιμες πλατφόρμες για ιδιαίτερα μαθήματα διευκολύνουν την αναζήτηση δασκάλου με γνώμονα το κόστος και την εμπειρία.

 

Έξτρα παράγοντες που επηρεάζουν το πραγματικό κόστος

Δεν αρκεί να κοιτάμε μόνο την τιμή ανά ώρα ή ανά μήνα. Η πραγματική “απόδοση” της διδασκαλίας και οι ανάγκες του μαθητή διαμορφώνουν το τελικό κόστος αλλά και την αξία της επένδυσης. Μερικοί από τους παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη:

·       Ο μαθητής μπορεί να χρειάζεται επιπλέον ώρες μελέτης στο σπίτι. Ειδικά σε φροντιστήριο η ύλη καλύπτεται ομαδικά, αλλά με ρυθμό που δεν προσαρμόζεται σε κάθε μαθητή. Αν χρειαστεί να αφιερώσει πολλές ώρες στο σπίτι, το συνολικό “κόστος” (σε χρόνο και κόπο) μεγαλώνει.

·       Αν υπάρχουν σημαντικά κενά στην ύλη ή μαθησιακές δυσκολίες, ένα φροντιστήριο δεν μπορεί να τα καλύψει αποτελεσματικά. Τα ιδιαίτερα είναι πιο αποτελεσματικά σε αυτές τις περιπτώσεις, μειώνοντας τον συνολικό απαιτούμενο χρόνο.

·       Ο βαθμός εμπλοκής του γονέα ή του μαθητή στη μελέτη: ακόμα και με ιδιαίτερα, αν δεν υπάρχει προσωπική προσπάθεια και εξάσκηση στο σπίτι, το κόστος μπορεί να θεωρηθεί σπατάλη.

·       Η διάρκεια και η συνέπεια της διδασκαλίας: ένα καλό ιδιαίτερο για λίγα χρόνια δεν έχει νόημα αν μετά δεν υπάρχει συνέχεια. Αντίστοιχα, τα φροντιστήρια μπορεί να προσφέρουν σταθερό πρόγραμμα αλλά αν αλλάζει τμήμα ή ο μαθητής απουσιάζει συχνά, τότε χάνεται η αξία.

·       Τον τύπο του μαθήματος: κάποια μαθήματα είναι πιο απαιτητικά, χρειάζονται μεγαλύτερη προετοιμασία ή πιο έμπειρους καθηγητές. Αυτό αυξάνει την τιμή των ιδιαίτερων.

 

Το συνολικό βάρος για την οικογένεια

Για πολλές οικογένειες το κόστος της εξωσχολικής εκπαίδευσης αποτελεί σημαντική οικονομική επιβάρυνση. Σύμφωνα με στοιχεία, ένα μέσο νοικοκυριό μπορεί να δαπανά 1.500–4.000 € ετησίως για φροντιστηριακή υποστήριξη σε μαθητές Γυμνασίου. Στο Λύκειο το κόστος μπορεί να φτάσει 4.000–7.000 € ετησίως.

Αν όμως ένας μαθητής συνδυάζει φροντιστήριο και ιδιαίτερα, ή χρειάζεται εκτεταμένη υποστήριξη, τα ποσά μπορεί να είναι ακόμη μεγαλύτερα. Αυτό επιβαρύνει σημαντικά τον οικογενειακό προϋπολογισμό, ειδικά αν υπάρχουν περισσότερα από ένα παιδιά στο σπίτι.

 

Πότε συμφέρει τι

Συνοψίζοντας τα στοιχεία:

·       Για μαθητές με μέτριες ανάγκες ή σταθερή απόδοση, ένα φροντιστήριο με κόστος 250–300 €/μήνα μπορεί να αποτελεί επαρκή λύση.

·       Για μαθητές που χρειάζονται συγκεκριμένη, στοχευμένη βοήθεια, ιδιαίτερα με 12–18 €/ώρα μπορούν να είναι πιο αποδοτικά, ειδικά αν η ανάγκη είναι λίγες ώρες την εβδομάδα.

·       Για μαθητές με σημαντικά κενά, υψηλούς στόχους ή μαθητές Λυκείου που προετοιμάζονται για εξετάσεις, ίσως να χρειαστούν περισσότερες ώρες ιδιαίτερων ή συνδυασμός φροντιστηρίου και ιδιαίτερων. Σε περίπτωση που οι ανάγκες είναι πολλές, το κόστος ανεβαίνει σημαντικά αλλά μπορεί να αποδειχθεί απαραίτητο για να επιτευχθούν οι επιθυμητοί στόχοι.

·       Η ευελιξία, η ποιότητα της διδασκαλίας και η αποτελεσματικότητα είναι το κλειδί. Η επιλογή δεν πρέπει να βασίζεται μόνο στο αρχικό κόστος αλλά σε ό,τι προσφέρει πραγματικά στον μαθητή.

 

Συμπέρασμα

Η σύγκριση μεταξύ ιδιαίτερων μαθημάτων και φροντιστηρίου δεν μπορεί να γίνει μόνο με βάση την τιμή ανά ώρα ή ανά μήνα. Πρέπει να ληφθούν υπόψη οι πραγματικές ανάγκες του μαθητή, η αποτελεσματικότητα της διδασκαλίας, ο αριθμός των ωρών που απαιτούνται, η ποιότητα της διδασκαλίας και η συνέπεια.

Αν ο μαθητής χρειάζεται λίγη υποστήριξη, τα ιδιαίτερα μαθήματα μπορούν να είναι οικονομικά πιο συμφέρουσα επιλογή. Αν όμως χρειάζεται συστηματική παρακολούθηση πολλών μαθημάτων και οργανωμένο πρόγραμμα, το φροντιστήριο μπορεί να έχει νόημα.

Τελική συμβουλή: πριν αποφασίσετε, υπολογίστε ποιος είναι ο πραγματικός χρόνος που απαιτείται, τι είδους βοήθεια χρειάζεται ο μαθητής και πόσο αποδοτική είναι κάθε ώρα διδασκαλίας. Με αυτόν τον τρόπο μπορείτε να υπολογίσετε με ακρίβεια τι συμφέρει περισσότερο στην περίπτωση σας.