Αλήθεια, όταν ακούτε τη λέξη γιόγκα, τι σας έρχεται στο νου…;

Οι απόψεις και οι γνώμες γύρω από αυτό το θέμα είναι πολλές και διαφορετικές, αλλά ας δούμε πραγματικά τι είναι yoga. Κυριολεκτικά yoga σημαίνει ζυγός, το εργαλείο εκείνο των γεωργών με το οποίο έζευαν δυο ζώα (βόδια ή άλογα) ώστε να σύρουν ένα άροτρο ή ένα άρμα.

Ετυμολογικά, η λέξη προέρχεται από το ρήμα yuj που στα σανσκριτικά, την αρχαία γλώσσα των Ινδών, σημαίνει ενώνω, συνδέω, ενοποιώ. Μεταφορικά, λοιπόν, η yoga δηλώνει την ένωση όλων των επιπέδων της ανθρώπινης ύπαρξης (σωματικό, πνευματικό, ψυχικό), τη σύνδεση των αντίθετων δυνάμεων και ενεργειών, τη σύνδεση του ατόμου με την Ολότητα.

Ξεκίνησε πριν 3700 χρόνια στην Ινδία και περιελάμβανε πολύ συγκεκριμένες θέσεις (asanas) που ήταν κατάλληλες για καθιστό διαλογισμό. Για πολλούς αιώνες, η γιόγκα αποτελούσε ανδρικό προνόμιο και μόλις τον 19ο αιώνα ξεκίνησαν δειλά δειλά να ασκούνται και οι γυναίκες.

Οι δυο δάσκαλοι που σύστησαν τη yoga στη Δύση ήταν ο Σουάμι Βιβεκανάντα (Swami Vivekananda) και ο Παραμαχάνσα Γιοκανάντα (Paramahansa Yogananda), συγγραφέας του γνωστού βιβλίου «Η αυτοβιογραφία ενός γιόγκι».

Εκείνοι, όμως, που άλλαξαν την πορεία της χάθα γιόγκα (hatha yoga) και ουσιαστικά την εκσυγχρόνισαν ήταν ο Σιβανάντα Σαρασβάτι (Sivananda Saraswati) και ο Τιρουμαλάι Κρισναματσάρυα (Tirumalai Krishnamacharya). Οι δυο αυτοί μεγάλοι δάσκαλοι και κάποιοι μαθητές τους διαμόρφωσαν μερικά από τα πιο γνωστά συστήματα (στυλ) γιόγκα όπως η sivananda yoga, satyananda yoga, iyengar, ashtanga vinyasa yoga, viniyoga.

Ωστόσο, τα 4 βασικά και παραδοσιακά συστήματα είναι η Karma yoga, η Bhakti yoga, η Jnana yoga και η Raja yoga με συμπλήρωμα αυτής, τη Hatha yoga. Το καθένα απ’ αυτά έχει τον δικό του «χαρακτήρα», το δικό του γνώρισμα, κάθε άνθρωπος βρίσκεται πιο κοντά σε ένα από αυτά τα μονοπάτια ανάλογα με την προσωπικότητά του, τον τρόπο ζωής ή τους προσωπικούς του στόχους. Φυσικά, αυτό δεν αποκλείει το συνδυασμό συστημάτων, αν κάποιος αισθάνεται καλυτέρα μ’ αυτόν τον τρόπο.

Ποια είναι λοιπόν τα χαρακτηριστικά τους γνωρίσματα;

Η Karma yoga είναι η γιόγκα της ανιδιοτελούς υπηρεσίας. Ο ασκούμενος δεν περιμένει αντάλλαγμα, δεν καυχιέται για τα έργα του, προσφέρει τη βοήθεια του χωρίς προσδοκία ανταμοιβής. Ταιριάζει περισσότερο σε ανθρώπους δραστήριους που θέλουν να βοηθήσουν κάθε ύπαρξη (ανθρώπους, ζώα, φυτά). Η Bhakti yoga είναι η γιόγκα της αφοσίωσης, είτε σε μια θεότητα είτε σ’ έναν πνευματικό δάσκαλο (γκουρού).

Συχνά συμπεριλαμβάνει και ψαλμούς (kirtan). Ταιριάζει σε όσους είναι συναισθηματικοί στην έκφραση και στη φύση τους. Λόγω του ιδιαίτερου αυτού χαρακτηριστικού, η Bhakti yoga συγχέεται με τη θρησκεία ή κάποια αίρεση, δεν είναι όμως! Μοιάζει αλλά η διαφορά της είναι ότι δεν πρεσβεύει κάποιο δόγμα, όπως γίνεται σε όλες τις θρησκείες. Άλλο η σύνδεση με την Ολότητα και άλλο η πίστη και εμμονή σε κάτι συγκεκριμένο.

Η Jnana yoga είναι το μονοπάτι της μάθησης. Ο ασκούμενος μελετά βιβλία, παρακολουθεί διαλέξεις, χρησιμοποιεί την αυτοπαρατήρηση και τη λογική προκειμένου να οδηγηθεί στην πνευματική αλήθεια, στη σοφία. Ταιριάζει σε φιλομαθείς ανθρώπους, ορθολογιστές, με αναλυτικό μυαλό και φιλοσοφικές ανησυχίες.

Η Raja yoga, είναι η «βασιλική» γιόγκα (raja=βασιλιάς). Ο ασκούμενος μέσω του διαλογισμού γίνεται «βασιλιάς», γίνεται κυρίαρχος του σώματος και του νου του. Μαθαίνει να ελέγχει τις περιπλανήσεις του μυαλού και τελικά να ενοποιεί σώμα και νου.

Η Hatha yoga χρησιμοποιεί το σώμα ως εργαλείο για εσωτερική διερεύνηση. Έχει ως στόχο την καλή υγεία, τον έλεγχο, τον εξαγνισμό και εξισορρόπηση του σώματος και του πνεύματος ώστε ο οργανισμός να αντέξει τις πρακτικές και τα αποτελέσματα της Raja yoga.

Γι’ αυτό λέμε ότι αποτελεί συμπλήρωμα της Raja yoga. Οι στάσεις του σώματος (asanas), ο έλεγχος της αναπνοής (pranayama), οι τεχνικές καθαρισμού (kriyas), τα βιοενεργειακά κλειδώματα (bandhas), οι βιοενεργειακές θέσεις των χεριών (mudras) και η βαθιά χαλάρωση αποτελούν πρακτικές άσκησης στη hatha yoga [Hatha= ha (ήλιος) + tha (σελήνη)]. नमस्ते ……. Namaste…..

Διαβάστε επίσης:

Ο άνθρωπος που χαρτογράφησε τον εγκέφαλο, προσκεκλημένος στην εκπομπή “Θέματα Υγείας”

Πηγή: actualitebilingue.com