Ο Τάσος Γιαννίτσης μιλά στο thebest.gr και απαντά εάν αισθάνεται δικαιωμένος με το ασφαλιστικό

Η κρίση θα ήταν πολύ πιο ήπια και διαχειρίσιμη, εάν το 2001 είχε υλοποιηθεί η μεταρρύθμιση για το ασφαλιστικό. Αυτό τονίζει μιλώντας στο thebest.gr ο πρώην υπουργός Εργασίας, επί κυβέρνησης Σημίτη, Τάσος Γιαννίτσης, εμπνευστής μιας μεταρρύθμισης που δεν εφαρμόστηκε ποτέ.

Ο καθηγητής στο Οικονομικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Αθηνών, βρέθηκε στην Πάτρα το βράδυ της Τετάρτης για την παρουσίαση του νέου του βιβλίου και μίλησε στο thebest.gr, για το εάν αισθάνεται δικαιωμένος από την τροπή των πραγμάτων σε σχέση με το ασφαλιστικό, για τις ευθύνες της κυβέρνησης Σημίτη, για το εάν σκέπτεται να ασχοληθεί ενεργά με την πολιτική αλλά και για τις κινήσεις στο χώρο της Κεντροαριστέρας.

ΕΡ.: Θα ήμασταν σε καλύτερη κατάσταση σήμερα, εφόσον είχαν εφαρμοστεί τα μέτρα που προτείνατε ως υπουργός Εργασίας το 2001;

ΑΠ.: Νομίζω κατηγορηματικά ότι θα ήμασταν σε καλύτερη κατάσταση, με την προϋπόθεση ότι δεν θα ακολουθούσε κάποια κυβέρνηση ή κάποιοι υπουργοί, οι οποίοι σταδιακά ή άμεσα θα ανέτρεπαν  αυτά που είχαν συμφωνηθεί και δεν θα επιδείνωναν το ασφαλιστικό σύστημα. Διότι, σήμερα δεν αρκεί να κάνεις μια μεταρρύθμιση, πρέπει στη συνέχεια να μην παίρνεις μέτρα που θα επιδεινώνουν. Ασχέτως εάν δεν ανατρέψεις τη μεταρρύθμιση, αυτή ανατρέπεται εκ των πραγμάτων εάν ακολουθούνται πολιτικές επιδείνωσης, όπως και έγινε, εν μέρει.

Αυτό βέβαια, δεν σημαίνει ότι δεν θα είχαμε την κρίση. Ωστόσο, η κρίση θα ήταν πολύ πιο ήπια και διαχειρίσιμη. Και αυτό διότι, τα ελλείμματα του ασφαλιστικού, μεταξύ 2000 και 2009-2010, αντιπροσώπευαν πάνω από το 80% της αύξησης του συνολικού χρέους της Ελλάδας την περίοδο αυτή. Δηλαδή τα ελλείμματα ήταν γύρω στα 120 δισεκατομμύρια και η αύξηση του χρέους στα 160 δις. Επομένως η Ελλάδα θα ήταν σε άλλη όχθη με το ξέσπασμα της κρίσης και κατά συνέπεια οι επιπτώσεις της κρίσης δεν θα ήταν τόσο βαριές και τόσο επώδυνες, όχι μόνο για τους συνταξιούχους και τους ασφαλισμένους, αλλά τελικά για όλη την κοινωνία.

ΕΡ.: Με αυτό το σκεπτικό, πιστεύετε ότι η τότε κυβέρνηση έχει ευθύνες που επέμεινε περισσότερο στην εφαρμογή της μεταρρύθμισης;

ΑΠ.: Κατ’ αρχήν η κυβέρνηση τότε δεν ήταν όλη υπέρ της μεταρρύθμισης. Κάθε άλλο. Αυτός που ήταν υπέρ της εφαρμογής μιας μεταρρύθμισης, ήταν ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, για αυτό το ξεκινήσαμε. Ήταν και ένας ελάχιστος, στην κυριολεξία, αριθμός ανθρώπων της κυβέρνησης, που καταλάβαιναν την αναγκαιότητα και το μεγάλο δράμα που θα παιζόταν εάν δεν προχωρούσε εκείνη η μεταρρύθμιση, ή εν πάση περιπτώσει μια μεταρρύθμιση. Διότι δεν είναι ένας δρόμος που οδηγεί στον παράδεισο ή στην κόλαση, υπάρχουν πολλοί δρόμοι.

Μπροστά σε ένα τέτοιο κύμα αντίδρασης και μέσα από το κυβερνών κόμμα, όσο και από κάθε άλλο κόμμα, δεν νομίζω να σκεφτεί κανείς πως ήταν ρεαλιστικό να προχωρήσει μια τόσο μεγάλη αλλαγή, η οποία από τη φύση της χρειάζεται να έχει μια ελάχιστη κοινωνική συναίνεση και αποδοχή, όπως και τη στήριξη ευρύτερων τμημάτων των πνευματικών και πολιτικών ηγεσιών του τόπου.

Εδώ είδαμε όλα αυτά τα χρόνια, πόσο ασήμαντες – στην κυριολεξία – αλλαγές δεν μπόρεσαν να προχωρήσουν κάτω από την πίεση ελάχιστων οργανωμένων συμφερόντων. Από την άλλη μεριά, ο κόσμος που τότε είχε ξεχυθεί στους δρόμους, έρχεται τώρα – το ακούω πλέον συχνά – και λέει «μα, εάν είχε επιμείνει», μα δεν μπορούσε να είχε επιμείνει. Αν είχε επιμείνει τότε η κυβέρνηση, θα έπεφτε.

ΕΡ.: Αισθάνεστε, δικαιωμένος από την εξέλιξη των πραγμάτων;

ΑΠ.: Το ασφαλιστικό είναι μια πολιτική τραγωδία, σε πολλαπλές πράξεις, που έχει μετατραπεί και σε κοινωνική τραγωδία, διότι αυτή τη στιγμή ο κόσμος δεν εισπράττει μόνο την αλλαγή στο ασφαλιστικό. Εισπράττει και όλη την κρίση. Την ανεργία, τη μείωση των εισοδημάτων, την κατρακύλα από τη θέση στην οποία ήταν, τον εξευτελισμό, την εξασθένηση της χώρας στο διεθνές επίπεδο και την έλλειψη προοπτικών.

Όλα αυτά οι πολίτες τα βιώνουν.

Δεν έχει σημασία εάν είμαι ικανοποιημένος. Τι ικανοποιημένος να είμαι; Είμαστε πρωταθλητές στην αύξηση της φορολογίας, πρωταθλητές ταυτόχρονα στη φοροδιαφυγή, πρωταθλητές στην ανεργία, πρωταθλητές στο μέγεθος της ύφεσης, στην παραοικονομία, στο ύψος της φτώχιας και των ανισοτήτων. Όλα αυτά συνδέονται μεταξύ τους. Επομένως, θα ήταν παρανοϊκό να αισθάνεται κανείς, ότι μπορεί να είναι ικανοποιημένος επειδή δεν πέρασε (σ.σ. η ασφαλιστική μεταρρύθμιση). Το μόνο για το οποίο είμαι ικανοποιημένος είναι ότι δεν έκανα, τότε, πίσω.

ΕΡ.: Την παρούσα μεταρρύθμιση της κυβέρνησης στο ασφαλιστικό, πως την κρίνετε;

ΑΠ.: Είναι ένα κομμάτι της πολιτικής τραγωδίας, σε πολλαπλές πράξεις, που είπα πριν…

ΕΡ.:  Σκέφτεστε να ασχοληθείτε εκ νέου ενεργά με την πολιτική;

ΑΠ.: Δεν με ενδιαφέρει να ασχοληθώ ενεργά με την πολιτική. Αν με ενδιέφερε θα είχα μπει, σε πολλές φάσεις της ζωής μου, όπως μετά την υπουργοποίηση μου το 2000 – 2004 και μετά την υπουργοποίηση μου στην κυβέρνηση Παπαδήμου, και στη δεκαετία του 1980. Πάντα δούλεψα με πολιτικό σκεπτικό, αλλά δεν με ενδιαφέρουν τα πολιτικά αξιώματα. Στη φάση που βρισκόμαστε, νομίζω, ότι θα κερδίσει αυτός που χωρίς ετικέτες, θα τολμήσει, όχι μόνο να σκεφτεί και να πει, αλλά και να κάνει κινήσεις που θα δώσουν μια ελπίδα στον κόσμο. Αυτό είναι ένα ζητούμενο και μια αναγκαιότητα, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και ευρύτερα.

ΕΡ.: Τις κινήσεις που γίνονται στον ευρύτερο χώρο της Κεντροαριστεράς, πως τις κρίνετε;

ΑΠ.: Δεν ξέρω που θα οδηγήσουν. Δεν ξέρω τι προθέσεις και ποιες θέσεις υπάρχουν. Βλέπω κινήσεις προσώπων, τακτικών, συνενώσεων, διασπάσεων, κτλ.

Ωστόσο, για μένα το μεγάλο ζητούμενο είναι με ποιες θέσεις και με ποιες αλλαγές στην κοινωνία, στο πολιτικό σύστημα και στην οικονομία. Αυτά είναι σε μεγάλο έλλειμμα, όπου και να κοιτάξει κανείς.