Τουρκία: Από το "μεταμοντέρνο πραξικόπημα" του 1997 στο πραξικόπημα-οπερέτα του 2016- Τελικά ήταν όντως σοβαρή απόπειρα;

Η Τουρκία έχει ιστορία στα πραξικοπήματα. Τρία έγιναν από το 1960 έως το 1980 (1960, 1971, 1980). Παρέμβαση όμως του στρατού για διαμόρφωση των πολιτικών εξελίξεων είχαμε και το 1997, με το περίφημο πια «μεταμοντέρνο πραξικόπημα».

Το «μεταμοντέρνο πραξικόπημα» της 28ης Φεβρουαρίου 1997 εκδηλώθηκε στη σύσκεψη του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας (ΣΕΑ) της ημέρας εκείνης, όπου το τουρκικό βαθύ κράτος υποχρέωσε τα μέλη του συμβουλίου και τον παριστάμενο πρωθυπουργό Νετζμετίν Ερμπακάν να επικυρώσουν τελεσίγραφο κατά της ίδιας της κυβέρνησής του. Λίγους μήνες μετά την έγκριση του τελεσιγράφου, που στην ουσία ακύρωνε την κυβέρνηση, ο Ερμπακάν αναγκάστηκε να παραιτηθεί.

Και από το 1997, φτάνουμε στις 16 Ιουλίου 2016. Τα γεγονότα τα ζήσαμε (ήταν η πρώτη απόπειρα πραξικοπήματος που παρακολουθήσαμε live, μέσω του διαδικτύου και της τηλεόρασης), ας προσπαθήσουμε να τα ερμηνεύσουμε (ή να τα)καταλάβουμε:

Το πραξικόπημα εκδηλώθηκε Παρασκευή βραδάκι που ο κόσμος είναι ξύπνιος,  χαλαρός και διαθέσιμος και όχι βαθιά μεσάνυχτα ώστε να πιαστεί ο κόσμος (απλοί πολίτες, αλλά και αξιωματούχοι) στον ύπνο.

Οι πραξικοπηματίες δεν φρόντισαν να συλλάβουν την εκλεγμένη πολιτική ηγεσία της Τουρκίας, δίνοντας δυνατότητα στους πολιτικούς να κάνουν δηλώσεις, να επικοινωνούν με τον κόσμο και να τον καλούν να εξεγερθεί.

Σε μια χώρα που οι Στρατηγοί έχουν μεγάλη εξουσία, το πραξικόπημα έγινε από κάποιους συνταγματάρχες και ανθυπολοχαγούς!

Κάθε πραξικόπημα δύο κινήσεις κάνει αμέσως μόλις εκδηλωθεί: συλλαμβάνει τους πολιτικούς και ελέγχει την ενημέρωση και την επικοινωνία. Στη συγκεκριμένη περίπτωση (είπαμε) οι πολιτικοί έμειναν ελεύθεροι και με άνεση χρησιμοποιούσαν το διαδίκτυο και τα κινητά (70 εκατομμύρια sms έστειλε ο Ερντογάν!).

Είναι δυνατόν οι πραξικοπηματίες να μην είχαν εκπονήσει σχέδιο αποκλεισμού των επικοινωνιών; Όπως αποδείχθηκε, ήταν δυνατόν!

Όπερ σημαίνει, ότι οι πραξικοπηματίες, ήσαν πρόχειροι και ανοργάνωτοι, λες και γύριζαν ταινία και δη παρωδία.

Ήδη, διατυπώνονται σκέψεις, μήπως η όλη αναστάτωση προήλθε από ...δάχτυλο του Ερντογάν και με εμπλοκή της ΜΙΤ (Τουρκική Υπηρεσία  Πληροφοριών), ώστε να ανοίξει ο δρόμος για γενικευμένες εκκαθαρίσεις από τον Τούρκο πρόεδρο προκειμένου από «Σουλτάνος», να μεταβληθεί σε «απόλυτο Μονάρχη» της γειτονικής  χώρας.

Πόσο δύσκολο θεωρείτε ότι είναι, να παρασυρθούν κάποιοι φανατικοί στρατιωτικοί (που αντιπαθούν τον Ερντογάν) ότι μπορούν να πάρουν την εξουσία, αν η ΜΙΤ έβαλε στόχο να τους παρασύρει σε μια τέτοια ενέργεια και τους έκανε να πιστέψουν ότι θα τους στηρίξει;

«Συνωμοσιολογία», θα πείτε. Μπορεί.

Αλλά μάλλον φαντάζει πιο σοβαρή εκδοχή, από την οπερέτα των ανθυπολοχαγών, που το αποκάλεσαν απόπειρα πραξικοπήματος.

Υπάρχει όμως και ή άλλη εκδοχή: οι πραξικοπηματίες έδρασαν βιαστικά, συνειδητοποιώντας ότι τα σχέδιά τους έγιναν αντιληπτά από την κυβέρνηση. Κατά την εκδοχή αυτή, ο Ερντογάν ήξερε για το πραξικόπημα και αντί να το αποτρέψει λειτούργησε με τέτοιον τρόπο που οδήγησε τους πραξικοπηματίες σε βιαστικές και παιδαριώδεις κινήσεις.

Ό,τι κι αν ισχύει, δύο είναι τα συμπεράσματα:

Πρώτον, το πραξικόπημα εξελίχθηκε σε παρωδία.

Δεύτερον, ο Ερντογάν αναδεικνύεται σε «απόλυτο Μονάρχη» (δηλαδή, είναι ο μοναδικός ωφελημένος), με όποιες συνέπειες θα έχει αυτό όχι μόνο στο εσωτερικό της Τουρκίας, αλλά και στη διεθνή σκηνή (και ημών συμπεριλαμβανομένων)…