Aσπασία Καρατζά: Η πρώτη Μις Ελλάς ήταν Πατρινιά και άφησε εποχή- Η Αρσακειάδα κόρη του αρχαιότερου δημοτικού υπαλλήλου

Μια Πατρινιά καλλονή, μια αρραβωνιασμένη Αρσακειάδα, η οποία για να λάβει μέρος στον διαγωνισμό που σκανδάλισε πολλούς παραιτήθηκε από τη θέση της στην τράπεζα εθνικής οικονομίας και μάλλον δεν το μετάνιωσε ποτέ, ήταν η πρώτη Ελληνίδα που κατέκτησε τη θέση της Μις Ελλάς και έφερε την Πάτρα στο επίκεντρο της προσοχής στα 1929, με τον τρόπο που έλκει την προσοχή ο πρώτος στα χρονικά τίτλος της ωραιότερης Ελληνίδας. Η Ασπασία Καρατζά, δεν κατάφερε μόνο να μαγέψει την Ελλάδα αλλά και να γοητεύσει την ...δύσκολη Ευρώπη, καθώς εξελέγη δεύτερη στον διαγωνισμό για την ωραιότερη Ευρωπαία  που διεξήχθη στη Γαλλία και επέστρεψε στην Πάτρα εν μέσω φοβερών επευφημιών, στο πλευρό του αρραβωνιαστικού αλλά και του αδελφού της που τη συνόδευαν στο ταξίδι της στο  εξωτερικό.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή με την βοήθεια και του Τύπου της εποχής ο οποίος επεφύλλαξε διθυράμβους για την καλλονή της Πάτρας.

Η πρόσκληση για τα πρώτα καλλιστεία δημοσιεύτηκε το Σάββατο 5 Ιανουαρίου 1929 στο «Ελεύθερο Βήμα» και είχε ως εξής: Η ΜΙΣΣ ΕΛΛΑΣ. Όσαι δεσποινίδες συγκεντρώνουν τα φυσικά χαρίσματα ώστε  να έχουν την πιθανότητα επιλογής των ως της ωραιοτέρας ελληνίδας παρακαλούνται να μην διστάσσουν να στείλουν την φωτογραφίαν των εις Ένωσιν Συντακτών Καραγεώργη της Σερβίας 8. Τηρείται απόλυτος εχεμύθεια ή δε φωτογραφία μετά τη λήξη του διαγωνισμού θα επιστραφεί".

Ο πρώτος διαγωνισμός για την ανάξειξη της ωραιότερης ΅Ελληνίδας  έγινε στην Αθήνα στις 20 Ιανουαρίου 1929, στο κέντρο "Delice" που βρισκόταν στη γωνία των οδών Πανεπιστημίου και Ιπποκράτους 7 με τις απέραντες  αίθουσες χορού. Έλαβαν μέρος 13 κορίτσια από τα 200 που είχαν αρχικά δηλώσει συμμετοχή. Ο λόγος προφανής. Ο διαγωνισμός ήταν για πολλούς σκανδαλώδης. Ανάμεσα στις υποψήφιες και η Πατρινή Ασπασία Καρατζά, η οποία έφτασε στην Αθήνα  στις 12 Ιανουαρίου συνοδεία του αδελφού της Δημοσθένη.

Τη κριτική Επιτροπή αποτελούσαν οι κκ, Ιακωβίδης, Παπαντωνίου, Μελάς, Θωμόπουλος  Βλάχος, Πεσματζόγλου, Καμπάνης, Ασπρέας, Κόκκινος, Δαραλέξης και Λύχνος.

Ο 7 απο τους 11 άνδρες κριτές, έδωσαν την ψήφο τους  στην Ασπασία η οποία αναδείχθηκε ως η ωραιότερη γυναίκα στην Ελλάδα και έγραψε την πρώτη σελίδα στην ιστορία των ελληνικών καλλιστείων.  Η επιτυχία της ήταν σημαντική για την εποχή και για αυτό η Ένωση Συντακτών αμέσως μετά τη νίκη της ενημέρωσε με τηλεγράφημα τον δήμαρχο Πατρών.

"Να μην είνε κανείς Πάρις, ούτε κατά την πλέον μακρυνήν προσέγγισιν, και να τον καλούν να δώση το μήλο... Άχ, Θεέ μου! Κ' επιτέλους ο υιός του Πριάμου είχε να κάμη με τρεις, ενώ εμείς, χθες το βράδυ, στο "Ντελίς", με δεκατρείς!" έγραφε το  ΕΘΝΟΣ την επόμενη μέρα, στις 21 Ιανουαρίου.
Το πρόγραμμα των καλλιστείων ξεκίνησε στις 10 το βράδυ. Μία ώρα αργότερα άρχισε ο χορός υπό τους εκκωφαντικούς ήχους μιας "τζαζ μπαντ". Η αίθουσα ήταν ασφυκτικά γεμάτη από κόσμο. Τα τραπεζάκι ήταν κλεισμένα από τριών ημερών, ενώ πολλοί στέκονταν όρθιοι για να παρακολουθήσουν το θέαμα.

Τα μεσάνυχτα ξεκίνησε μια σειρά τριών χορών των διαγωνιζομένων, όλες ντυμένες με λευκά φορέματα, ενώ μετά από μια ώρα έγινε η ανακήρυξη της νικήτριας.
Οι εμφανίσεις των κοριτσιών ήταν αρκετά συντηρητικές, ενώ μόνο μία ήταν εκείνη η οποία "κατά τα κρατούντα εν Ευρώπη, δεν εδίστασε να εμφανισθή εις τον προκριματικόν αγώνα με... μαγιώ", η δεσποινίς Ε. Χατζηγιάννη από τον Πύργο.

Εξάλλου, μία διαγωνιζόμενη, η Μελίτσα Βλαστού, αποκλείστηκε επειδή ήταν χήρα - τα καλλιστεία αφορούσαν μόνο ανύπαντρες. Τα κορίτσια δεν έφεραν αριθμούς, αλλά ο κόσμος εξέφραζε την υποστήριξη του φωνάζοντας το χρώμα του φορέματος των διαγωνιζομένων. Στην τελική τριάδα βρέθηκαν οι δεσποινίδες Πετρουνάκου, Κριεζή και Καρατζά, οι οποίες φορούσαν κόκκινο, λευκό και μαύρο φόρεμα αντίστοιχα. Κι ενώ οι θεατές φώναζαν ένα από τα τρία αυτά χρώματα, η επιτροπή κατέληξε στο.. μαύρο, δηλαδή στη δεσποινίδα Ασπασία Καρατζά

Τη επόμενη μέρα ο τύπος δημοσιεύει σεμνότατες φωτογραφίες της και σημειώνει: "Είναι σιτόχρους (έχουσα το χρώμα του σίτου) με καστανά μαλλιά και μάτια. Εις τον χορόν παρουσιάσθη εντελώς άβαφη. Το ανάστημά της είναι μέτριον. Το αποτέλεσμα του διαγωνισμού, εγένετο δεκτόν με ανέκφραστον χαράν εκ μέρους της Πατραϊκής κοινωνίας.

Η επί της οδού Τσαμαδού οικία της εκλεγείσης βασιλίσσης της καλλονής, κατεκλύζετο καθ΄όλη την ημέρα από πλήθος κόσμου ο οποίος έσπευδε να συγχαρή τους γονείς και τους λοιπούς οικείους της θριαμβευσάσης συμπολίτιδος. Άφθονα ήσαν τα ληφθέντα εις την ενταύθα οικία της εξ Αθηνών και εξ άλλων μερών συγχαρητήρια τηλεγραφήματα και επισκεπτήρια δι ων εξεφράζετο η χαρά ολων δια το τιμητικόν δια την πόλη μας αποτέλεσμα του διαγωνισμού.

Συγκινητκή ήτο η στιγμή καθ΄ην η Μιςς Ελλάς ενεφανίσθη προ των γονέων της αίτινες δακρύοντες ησπάσθησαν την προσφιλή θυγατέρα των. Πλείσται ανθοδέσμαι προσφέρθησαν εις την Μιςς Ελλάδα εκ μέρους διαφόρων συμπολιτών δίδων και κυριών οίτινες συνεχάρησαν την Μιςς Ελλάδα, τους γονείς της και τον μνηστήρα της κ. Δ. Αναστασόπουλο. Ο συνωστισμός του πλήθους εις την οικίαν της διήρκεσε έως της 10 της νυκτερινής."

Ευχαριστώντας το κοινο η δις Καρατζά απέστειλε εις δημοσίευσιν το κάτωθι ευχαροιστήριον: "Εις άκρον συγκινημένη δια τον αυθόρμητον υποδοχήν των τε εν τω σιδηροδρομικώ σταθμώ και ιδία των εν τω οικία προσελθόντων συμπλιτών μου, όπως με συγχαρώσι, σπεύδω μετ΄ανεκφράστου χαράς να ευχαριστήσω αυτούς υπερήφανος διότι έλαχεν εις εμέ να τιμήσω τη γεννέτειρά μου".

Στον Νεολόγο γίνεται η σύσταση της θριαμβεύτριας των καλλιστείων: " Ποία η Ασπασία Καρατζά; Η Ασπασία Καρατζά είναι θυγάτηρ του αρχαιότερου και εντιμότερου υπαλλήλου της Δημαρχίας Πατρών κ. Παν. Καρατζά. Εγενήθη την 18η ΝοεΜβρίου 1905, ήτοι άγει σήμερον ηλικίας 23 ετών και 3 περίπου μηνών. Εφοίτησεν εις το ενταύθα Αρσάκειον μετά δεν την αποπεράτωσιν των σπουδών της διωρίσθη υπάλληλος εις το ενταύθα υποκατάστημα της Τραπέζης Εθνικής Οικονομίας όπου υπηρέτησε ευσυνειδήτως επί 7 έτη. Εκ της υπηρεσίας παρητήθη οικειοθελώς προ διμήνου".

Η Ασπασία καρατζά ήταν  κόρη του Παναγιώτη και της Κατίνας, εγγονή του αγωνιστή της Επαναστάσεως του 1821 Παναγιώτη Καρατζά και είχε άλλα έξι αδέλφια.

Ήταν αρκετά μορφωμένη για την εποχή της, ενώ μίλαγε αγγλικά και γαλλικά. Πριν το διαγωνισμό είχε παραιτηθεί από τη θέση της στην τράπεζα, για να συμμετάσχει σε αυτόν.

Αρχικά δεν επιθυμούσε να λάβει μέρος στον διαγωνισμό, αλλά το έκανε κατόπιν πιέσεων απ' όλους τους Πατρινούς και τα μέλη της οικογένειας της. Στην πρώτη της συνέντευξη αμέσως μετά τη νίκης της προς την εφημερίδα ΠΡΩΪΑ, η Ασπασία Καρατζά δήλωσε: "Δεν το περίμενα. Έλαβα μέρος εις τον διαγωνισμόν με κουράγιον, με ολίγας ελπίδας και ίσως περισσότερη αμφιβολία".

Γούρι της θεωρούσε τον αδερφό της, με τον οποία άλλωστε χόρεψε μπροστά στην επιτροπή και "εις τον οποίον οφείλεται ο σημερινός θρίαμβος μου", όπως σημείωσε χαρακτηριστικά. Μάλιστα, η Μις Ελλάς 1929 εξέφρασε την επιθυμία να εμφανιζόταν και στον ευρωπαϊκό διαγωνισμό με την ίδια μαύρη τουαλέτα, όμως "δυστυχώς εκουρελιάσθην εις τον χορόν" (εφημερίδα ΠΡΩΪΑ, 21.01.1929).
Η Καρατζά ήταν αρραβωνιασμένη και μάλιστα ο μνηστήρας της, ο "μεγαλοβιομήχανος Αναστασόπουλος" κατά την περιγραφή της εφημερίδας "ΠΡΩΪΑ", είχε παρακολουθήσει από κοντά τη βραδιά του διαγωνισμού. Σε δηλώσεις του προς τους δημοσιογράφους δήλωσε ότι ήταν εξ αρχής σίγουρος για τη νίκη της αρραβωνιαστικιάς του, αποκαλώντας την "το ωραιότερο κορίτσι της Πάτρας", και υπογραμμίζοντας ότι δε φορούσε "κανένα φτιασίδι, ούτε πούντρα".

Σύμφωνα με την περιγραφή του συντάκτη της εφημερίδας ΣΚΡΙΠ, η δεσποινίς Καρατζά ήταν "μελαγχροινή και χαρίεσσα", ενώ η νίκη της θεωρήθηκε δίκαιη. Η εφημερίδα ΕΜΠΡΟΣ την περιέγραφε ως "καλλονή όχι εντυπωσιακή, αλλά πραγματική" με χαρακτηριστικά "γνησίως ελληνικά, σύμφωνα με τους κανόνας της συμμετρίας που δίδουν δια την γυναικείαν καλλονήν τα αριστουργήματα των Ελλήνων γλυπτών της αρχαιότητος". Κατά την εφημερίδα ΕΘΝΟΣ, η Καρατζά είχε μια ομορφιά "που απαντάται πολύ συχνά στα σλαυικά φύλα.... έχει αναμφισβήτητα την βάσιν της "μπελ-φαμ", συγκεντρώνει την πλαστική ωμορφιά και τη σωματικήν αρμονίαν και την ευγένεια της γραμμής και τη λεπτή έκφραση... είναι συνήθης γυναικείος τύπος του τόπου", ενώ υπογραμμιζόταν το γεγονός ότι "όχι μόνο δεν παρουσιάστηκε βαμμένη, αλλ' ούτε με μόριον πούδρας δεν κατεδέχθη να τροποποιήση το έργον του Δημιουργού".