Ιούλιος Βέρν: Σαν σήμερα, 24 Μαρτίου, πέθανε

Ο Ιούλιος Βερν γεννήθηκε στη Νάντη στις 8 Φεβρουαρίου 1828 και πέθανε στην Αμιένη στις 24 Μαρτίου 1905. Έχει ήδη συμπληρώσει σχεδόν ενάμιση αιώνα διεθνούς φήμης. Στο διάστημα αυτό ο κόσμος άλλαξε πάρα πολύ. Ωστόσο ο Ιούλιος Βερν δεν έχασε τη θέση του. Η φήμη του είναι σταθερή και η λογοτεχνική του αναγνώριση βρίσκεται σε άνοδο.
Στον καιρό του διαβάστηκε πολύ, αλλά τα βιβλία του θεωρούνταν κατάλληλα κυρίως για εφήβους. Στην εποχή μας, ο Ιούλιος Βερν έχει γίνει μύθος προκαλώντας πολλές και αντιφατικές ερμηνείες. Υπήρξε πρωτοπόρος της μοντέρνας επιστήμης και τεχνολογίας (υποτίθεται ότι οι Αμερικανοί έφτασαν στο φεγγάρι βασιζόμενοι στις ιδέες του) ή μετέφερε απλώς μυθολογικά και θρησκευτικά μηνύματα; Ήταν πιστός της προόδου ή προτιμούσε την παράδοση; Ήταν ρατσιστής και αντισημίτης ή σεβόταν κάθε κουλτούρα; Ήταν αισιόδοξος ή απαισιόδοξος; Αριστερός η δεξιός; Τι σεξουαλικές προτιμήσεις είχε; Ήταν μισογύνης;
Ο Λυσιάν Μποϊά, ιστορικός του φαντασιακού, συνεχίζει με τον Ιούλιο Βερν, τη σειρά ερευνών του στις ιδέες και τις μυθολογίες που σημάδεψαν την ανθρώπινη εξέλιξη. Στο συγκεκριμένο βιβλίο φωτίζει την πνευματική προσωπικότητα του συγγραφέα και τον απολύτως ιδιαίτερο τρόπο που είχε να συνθέτει τα μυθοπλαστικά του έργα. Ο συγγραφέας βασίστηκε στη διασταυρωμένη εξέταση πολλών πηγών, που ανήκουν σε πολλές κατηγορίες: έργα μυθοπλασίας, αλληλογραφία και συνεντεύξεις, κριτική βιβλιογραφία. Αντικείμενά του είναι, ταυτόχρονα, ο άνθρωπος, το έργο και ο μύθος που χτίστηκε γύρω τους, με τις απαραίτητες συνδέσεις, αλλά και τους διαχωρισμούς. Ο αναγνώστης θα εκπλαγεί: ο προφήτης του μέλλοντος εμφανίζεται συντηρητικός, η θεατρική και η ειρωνική πλευρά του έργου του αφήνουν λιγοστό χώρο στην επιστημονική.

ΚΡΙΤΙΚΗ

«Ο μεγάλος καημός της ζωής μου είναι ότι ποτέ δεν με πήραν στα σοβαρά στη γαλλική λογοτεχνία». Αυτό το είπε ο Ιούλιος Βερν το 1893 σε συνέντευξή του στον βρετανό δημοσιογράφο Ρόμπερτ Σέραρντ. Εκατόν δύο χρόνια αργότερα ο βιογράφος του συγγραφέα Λυσιέν Μποϊά το θεωρεί ένα από τα παράδοξα του μύθου που συνοδεύει τον συγγραφέα του Γύρου του κόσμου σε 80 ημέρες. Αυτός που 102 χρόνια μετά τον θάνατό του εξακολουθεί να διαβάζεται με αμείωτο ενδιαφέρον από μικρούς και μεγάλους πέθανε με τον καημό ότι τον θεωρούσαν λογοτέχνη δευτέρας διαλογής και ότι δεν τα κατάφερε να γίνει μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας, που ο κατάλογος των μελών της, ζώντων και τεθνεώτων, είναι γεμάτος από άγνωστες «διασημότητες». Τα τελευταία ωστόσο χρόνια όλο και περισσότερες, καλύτερες και πληρέστερες μεταφράσεις των 54 μυθιστορημάτων του που απαρτίζουν τα λεγόμενα Θαυμαστά ταξίδια εμφανίζονται στην αγγλική γλώσσα. Γι αυτό και πολλοί πιστεύουν ότι το έργο του σύντομα θα αξιωθεί του επαίνου όχι μόνο του δήμου αλλά και των σοφιστών.