Πάτρα: Το «χρονικό» μιας αυτοκτονίας – Τα σημάδια και οι τρόποι αντίδρασης στο σημερινό αδιέξοδο

Μια ακόμα αυτοκτονία. Ακόμα και η αρχή αυτού του ρεπορτάζ, αποκαλύπτει, αναγκαστικά, τη συχνότητα που έχουν πάρει τελευταία στην Πάτρα ,την Αχαΐα και σε όλη την επικράτεια, οι αυτοκτονίες. Φαινόμενο  που μοιάζει περισσότερο με επιδημία.  Πολλές  εξ αυτών είχαν αφορμή οικονομικά προβλήματα. Η χθεσινή στην Πάτρα, συγκλόνισε το πανελλήνιο. Ένας νέος άνδρας, άνεργος πατέρας ,πέρασε τη θηλιά στο λαιμό του.

Το φαινόμενο της αυτοκτονίας στην εποχή της οικονομικής κρίσης λαμβάνει διαστάσεις. Κάτι σαν κακό παράδειγμα που υιοθετείται.  Οι ευθύνες σε πολιτικό , οικονομικό επίπεδο δεδομένες και σαφείς. Σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο τι γίνεται; Υπάρχουν τρόποι πρόληψης, αντίδρασης;

Ποιο είναι  το «χρονικό» μιας αυτοκτονίας; Υπάρχουν από πριν σημάδια και ποια είναι αυτά; Και κυρίως το σπουδαιότερο ερώτημα, τι μπορούμε να κάνουμε για να μην φτάσουμε σε αυτή την αυτοκαταστροφική επιλογή;

Η ψυχολόγος Πηνελόπη Ιωακείμ  Ρέζου μιλώντας στο thebest.gr δίνει απαντήσεις στα ερωτήματα.

Πώς οδηγείται κάποιος στην αυτοκτονία; Ποιοι παράγοντες τον κάνουν επιρρεπή

«Αυτός που προβαίνει σε αυτή την κίνηση έχει κλειστές όλες τις επιλογές. Δηλαδή, δεν βλέπει επιλογή, παρά μόνο ένα αδιέξοδο. Οι παράγοντες που τον κάνουν επιρρεπή σε μια τέτοια επιλογή είναι ο χαρακτήρας - η προσωπικότητα, η κρυφή διαταραχή, που δεν έχει διαγνωστεί,  οι  δύσκολες συνθήκες του περιβάλλοντος και τώρα έχει προστεθεί κι ένας επιπλέον παράγοντας, που είναι το κακό παράδειγμα. Δηλαδή , βλέπω εγώ τον άλλον  που δεν άντεξε και όταν πιέζομαι πάρα πολύ, έχω στο μυαλό μου την “εύκολη λύση”, την αποφυγή δηλαδή» εξηγεί η Πηνελόπη Ιωακείμ – Ρέζου.

Ο ρόλος των ΜΜΕ

Ο  τρόπος που τα ΜΜΕ χειρίζονται τέτοιου είδους περιστατικά έχει τη δική του βαρύτητα.  «Με το να συζητάμε πολύ και να δίνουμε έμφαση σε αυτή τη μορφή πράξης, χωρίς να κάνουμε ένα ανάλογο άρθρο που να  λέει πώς βοηθιέται ένας άνθρωπος πώς οδηγείται εκεί, πώς προλαβαίνει το περιβάλλον του,, τι κάνουμε;  Δίνουμε μια διέξοδο σε  έναν άνθρωπο, που δεν μπορεί να βρει μια καλή εικόνα για τον εαυτό του στη ζωή»  λέει η ψυχολόγος  και προσθέτει: «Όλοι θέλουμε να έχουμε μια καλή εικόνα για τον εαυτό, ότι τα καταφέραμε και είμαστε σωστοί στο ρόλο μας, αλλά επειδή δεν μπορούμε να το κάνουμε αυτό με τις παρούσες συνθήκες , βρίσκουμε έναν τρόπο να δικαιωθούμε με αυτόν τον θάνατο. Να μείνουμε στα παιδιά μας  και στην κοινωνία, σαν ο ήρωας που δεν άντεξε.»

Η αρνητική είδηση

«Επίσης χρειάζεται να πω ότι τεράστιο ρόλο παίζει και η αρνητική είδηση. Τα τηλεοπτικά κανάλια που διαρκώς , από το πρωί μέχρι το βράδυ, δεν δίνουν πουθενά ελπίδα.  Είναι και αυτοί ηθικοί αυτουργοί».

Υπάρχουν σημάδια

Όπως αναφέρει η κ. Ιωακείμ – Ρέζου, υπάρχουν σημάδια, «δεν αυτοκτονεί ένας άνθρωπος στα καλά καθούμενα, εκτός αν είναι διαγνωσμένος  με καταθλιπτικό ιδεασμό.

Τα σημάδια είναι ότι πλέον δεν κάνει καμία κίνηση, είναι παραιτημένος, αυτομέμφεται , του αρέσει πάρα πολύ να επιβεβαιώνει ότι υπάρχει αδιέξοδο,  δεν κάνει πράγματα που έκανε πριν, δεν κάνει σεξ , δεν γελάει, αποσύρεται.»

Tι μπορούμε να κάνουμε μπροστά στο αδιέξοδο και ενάντια στην αυτοκαταστροφή; Η τυπική και η «άτυπη» αυτοκτονία

Η Πηνελόπη Ιωακείμ – Ρέζου επισημαίνει τι μπορούμε να κάνουμε μπροστά στο αδιέξοδο και μιλά για τυπική και «άτυπη» αυτοκτονία. « Αυτό που μπορούμε να κάνουμε για έναν  είναι αυτό που πρέπει να κάνουμε όλοι μας, γιατί υπάρχει η τυπική αυτοκτονία, αλλά και  η άτυπη, που είναι η αρρώστια, η παθητικότητα, το βούλιαγμα, η μη συμμετοχή, η καμία αντίδραση. Δηλαδή είναι και η αυτοκτονία που δεν πιστεύει κάποιος ότι ζει και τέτοιους έχουμε πολύ περισσότερους.   Παραδείγματος χάριν άτυπη είναι και η αυτοκτονία όταν κάποιος δουλεύει από το πρωί μέχρι το βράδυ και κοιμάται για να ξαναδουλέψει. Δεν υπάρχει ζωή. Δηλαδή αυτό που κάνει κάποιον να αυτοκτονήσει είναι αυτό που τον κάνει να μην μπορεί να ζήσει, που δεν έχει διαστάσεις σαν άτομο και δεν έχει ένα προσωπικό χρόνο, μέσα στον οποίο να αναπτύξει τα όνειρά του,  να αλληλεπιδράσει τα συναισθήματά του , να αυτοπραγματωθεί και να ολοκληρωθεί».

Tι μπορούμε να κάνουμε μπροστά στο αδιέξοδο και ενάντια στην αυτοκαταστροφή;

«Αυτό που χρειάζεται να κάνουμε είναι να πάψουμε να προσδοκούμε πως θα έχουμε ολοκληρωθεί μέσα από το παλιό κοινωνικό πρόγραμμα, με το οποίο μας μεγάλωσαν..Να πάψουμε να πιστεύουμε ότι αξίζει αυτός που τα έχει καταφέρει οικονομικά, αυτός που οπωσδήποτε έχει δουλειά, αυτό που είναι όμορφος, αδύνατος και νέος. Αντιθέτως χρειάζεται να δούμε ότι αξίζει η ζωή και ο καθένας μας είναι μια αχτίδα ζωής, ότι είναι μοναδικό πλάσμα και αξίζει να ζει και να ολοκληρώνεται σε οποιοσδήποτε συνθήκες».

«Ο καιρός δε φτιάχνει προβλήματα τα αναδεικνύει»

Η Πηνελόπη Ιωακείμ – Ρέζου καθημερινά εισπράττει τους φόβους ,τις αγωνίες και τα αδιέξοδα των ανθρώπων, που ζητούν τη βοήθειά της και αυτό που παρατηρεί ,σε σχέση με την εποχή της οικονομικής ένδειας, που διανύουμε , είναι ότι «ο καιρός δεν φτιάχνει προβλήματα, τα αναδεικνύει. Τα κρυφά βγαίνουν στην επιφάνεια.  Το πρόβλημα υπήρχε από τον προηγούμενο καιρό. Το  αδιέξοδο στις ψυχές των ανθρώπων  δεν έχει δημιουργηθεί από την τωρινή κρίση, αλλά από την προηγούμενη φιλοσοφία ζωής, που έλεγε ότι για να αξίζει η ζωή μας έπρεπε να είχαμε τεράστιο σπίτι, πολλά ταξίδια πολλά ρούχα, μεγάλο αυτοκίνητο, πολλούς εραστές και πολύ χρήση ουσιών για να μπορούμε να αντέξουμε το κενό μέσα μας. Στη δική μου γενιά των σημερινών 50άρηδωνο έγινε ένα πέρασμα. Από εκεί που οι παππούδες είχαν αξίες και επικέντρωση στην οικογένεια , επίκεντρο έγινε το επίτευγμα. Ο άνθρωπος  μέσα στην αγωνία του για το επίτευγμα, έχασε τον εαυτό του και τώρα που το επίτευγμα γίνεται ανύπαρκτο ή δύσκολο, δεν έχει αυτό ως στήριγμα και παράλληλα δεν  έχει και οικογένεια και ομάδα φίλων.

Ο επαναπροσδιορισμός είναι να γυρίσουμε στις αυλές που τώρα είναι μπαλκόνια. Να γυρίσουμε στις γειτονιές, να γυρίσουμε στους ανθρώπους μας, να ξαναφτιάξουμε τις ομάδες δηλαδή.»

Κάποιος κάνοντας τον συνήγορο του διαβόλου θα μπορούσε να πει καλά όλα αυτά, αλλά όταν ο άλλος φτάνει σε σημείο να μην έχει να φάει ο ίδιος ούτε τα παιδιά του, τι γίνεται;

«Εάν έχει έναν κύκλο που ενδιαφέρεται γι’αυτόν θα τον υποστηρίξει. Η πείνα μέσα σε δέκα δεν υπάρχει. Όταν όμως είσαι μόνος σου σε εξολοθρεύει.»