Ανάγκη ν’ αποκτήσουμε εθνική καταναλωτική συνείδηση

Η ελληνική κτηνοτροφία, από τους βασικότερους κλάδους της αγροτικής οικονομίας και ταυτόχρονα καθοριστικός παράγοντας της περιφερειακής ανάπτυξης, σήμερα βρίσκεται σε δυσχερή θέση, κυρίως λόγω άστοχων και προβληματικών χειρισμών, έλλειψη προγραμματισμού αλλά κυρίως φόβου πολιτικού κόστους.

Ιδιαίτερα στον αγροτικό χώρο, ο χρονικός ορίζοντας που πρέπει να συνοδεύει τις καινοτόμες παρεμβάσεις, προκειμένου να γίνει αποδεκτό το αποτέλεσμά του, αποθάρρυνε επί μακρόν τις ηγεσίες από χάραξη εθνικής μακρόπνοης στρατηγικής στον κρίσιμο αυτό τομέα της οικονομίας μας.

Παρά τα Κοινοτικά Προγράμματα και τα μέτρα στήριξης της ελληνικής κτηνοτροφίας, από έρευνες που έχουν διεξαχθεί πρόσφατα, τα μεγέθη της ελληνικής παραγωγής παραμένουν στα ίδια επίπεδα με αυτά της δεκαετίας του 1980. Οι μεγαλύτερες εισαγωγές αφορούν κρέατα και γαλακτοκομικά που αποφέρουν μεγάλα κέρδη στους αγρότες των άλλων χωρών ενώ το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας μας είναι μονίμως αρνητικό.

Επαναπαυθήκαμε και στηριχθήκαμε σχεδόν αποκλειστικά στις επιδοτήσεις, στα δανεικά χρήματα, τα οποία όχι μόνο δεν επενδύθηκαν όπως έπρεπε αλλά ταυτόχρονα υπονόμευσαν την υγιή επιχειρηματικότητα. Δημιουργήθηκε έτσι ένα υπερκαταναλωτικό, κρατικοδίαιτο παραγωγικό μοντέλο, το οποίο «νάρκωσε» και τις παραγωγικές δυνάμεις της χώρας μας.

Από την άλλη πλευρά η παγκοσμιοποίηση, οι κλιματικές αλλαγές, η μετανάστευση, οι διατροφικές κρίσεις, καθώς και η δραματική αύξηση των τιμών των τροφίμων παγκοσμίως (λόγω αύξησης της κατανάλωσης ζωοκομικών προϊόντων των χωρών της ομάδας BRIK, παρατεταμένες ξηρασίες και πλημμύρες, προώθηση βιοκαυσίμων, τρομακτική αύξηση των τιμών των κλασικών καυσίμων) κάνουν επιτακτική την ανάγκη για χάραξη νέων δράσεων για τη γεωργοκτηνοτροφική επάρκεια της χώρας μας.

Είναι σχεδόν βέβαιο ότι η οικονομική κρίση θα στρέψει πολύ κόσμο ξανά στον πρωτογενή αγροτικό τομέα (κτηνοτροφία και αλιεία). Για να μπορέσουμε όμως να κτίσουμε μία βιώσιμη γεωργοκτηνοτροφία, να αυξήσουμε τη διατροφική μας επάρκεια και ταυτόχρονα να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων πρέπει πρώτα απ’ όλα να αποκτήσουμε ΕΘΝΙΚΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ και να αλλάξουμε τις διατροφικές συνήθειες που μας επέβαλε το σύγχρονο life style.

Ταυτόχρονα θα πρέπει να κατευθύνουμε τους αγρότες μας προς την παραγωγή ποιοτικών, ασφαλών και υγιεινών προϊόντων, τα οποία παράγονται με τρόπο φιλικό προς το περιβάλλον (αειφορικό).

Πρέπει να επιβάλλουμε συστήματα ολοκληρωμένης διαχείρισης σε όλα τα εγχώρια παραγόμενα τρόφιμα σύμφωνα με τις δύο βασικές αρχές που διέπουν την υγιεινή και ασφάλεια των τροφίμων στην Ευρωπαϊκή Ένωση: α) υγειονομικό έλεγχο – διαφάνεια – στο επίπεδο του στάβλου-χωραφιού, β) ιχνηλασιμότητα του παραχθέντος προϊόντος μέχρι το πιάτο του καταναλωτή. Όλα τα εγχώρια προϊόντα πρέπει να έχουν τις παραπάνω προδιαγραφές, να υπάρχει απαίτηση για τα αντίστοιχα της εσωτερικής αγοράς της Ε.Ε. και να μην εισάγονται από τρίτες χώρες τρόφιμα χωρίς αυτές τις προδιαγραφές διαφάνειας και ιχνηλασιμότητας.

Το νέο φάσμα ασθενειών, οι διατροφικές κρίσεις (διοξίνες, σπογγώδη εγκεφαλοπάθεια κλπ.) οδήγησαν σε μια ολιστική προσέγγιση της ασφάλειας των τροφίμων και αναδεικνύουν την ανάγκη για τη δημιουργία στη χώρα μας μιας ενιαίας ανεξάρτητης αρχής για τον έλεγχο των τροφίμων με υπευθυνότητα σε όλη τη διατροφική αλυσίδα από το στάβλο στο τραπέζι χωρίς να μας πολυενδιαφέρει σε ποιο Υπουργείο θα ανήκει.

*Η Αθηνά Τραχήλη είναι Πρόεδρος του Πανελληνίου Κτηνιατρικού Συλλόγου