Έντονες αντιδράσεις από τις διεμφυλικές οργανώσεις
Την έντονη αντίδραση Διεμφυλικών οργανώσεων της χώρας, έχει προκαλέσει η απόφαση του Ιατρικού Συλλόγου της Πάτρας να διοργανώσει, την Κυριακή, εκδήλωση για την ταυτότητα φύλου με βασικούς ομιλητές δύο κληρικούς. Ο Ιατρικός Σύλλογος χαρακτήρισε την εκδήλωση ως επιστημονική «διεπιστημονική», καθώς πέραν των δύο ιερέων υπήρχαν και άλλοι δύο ομιλητές, οι διεμφυλικές οργανώσεις χαρακτηρίζουν την εκδήλωση ως «αντιεπιστημονική εκδήλωση με τρανσφοβικό υπόβαθρο» αφού ακούστηκαν «απαρχαιομένες αντιλήψεις και θέσεις» σχετικά με το θέμα.
Εξάλλου, είναι γνωστές οι θέσεις της Εκκλησίας για το θέμα, οι οποίες βέβαια δεν στηρίζονται σε επιστημονικά δεδομένα, αλλά στο Λόγο του Ευαγγελίου.
Να σημειωθεί ότι οι ανακοινώσεις αυτές, αλλά και οι μεμονωμένες αντιδράσεις ακτιβιστών, έχουν λάβει πανελλήνιο χαρακτήρα και δεν έχουν περιοριστεί στα όρια της πόλης.
"Εκτός σύγχρονης επιστημονικής πραγματικότητας οι θέσεις που παρουσιάστηκαν
Όπως αναφέρει σε ανακοίνωση του το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών παρουσιάστηκαν θέσεις παθολογικοποίησης της ταυτότητας φύλου οι οποίες είναι εκτός σύγχρονης επιστημονικής πραγματικότητας και δηλώνουν προκατάληψη και αντιλήψεις με τρανσφοβικό υπόβαθρο
Πιο συγκεριμένα, το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών (ΣΥΔ), μη κυβερνητική οργάνωση εθελοντικού χαρακτήρα για την προαγωγή των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των τρανς ανθρώπων,ανέφερε σε ανακοίνωση του ότι εκδηλώνει την έντονη ανησυχία του σχετικά με φερόμενη ως «διεπιστημονική» συζήτηση που διοργάνωσε, χτες Κυριακή 21 Οκτωβρίου, ο Ιατρικός Σύλλογος Πάτρας με ομιλητές δύο κληρικούς αλλά και έναν ψυχίατρο που επανειλημμένως έχει εκφράσει θέσεις παθολογικοποίησης των τρανς ταυτοτήτων, οι οποίες δε συνάδουν με τις σύγχρονες θέσεις της επιστημονικής κοινότητας για ζητήματα ταυτότητας φύλου.
Η ανησυχία αυτή γίνεται ακόμη πιο έντονη, καθώς οι τίτλοι ομιλιών συμμετεχόντων αναφέρονται στην ονομαζόμενη «διαταραχή ταυτότητας φύλου», καταχώρηση που πλέον έχει αφαιρεθεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας στον επικαιροποιημένο κατάλογο των διαταραχών ICD-11 .
Συγκεκριμένα με την έκδοση του νέου ταξινομητικού καταλόγου ICD-11 τον Ιούνιο του 2018,αφαιρέθηκε εντελώς η κατηγορία F64 (καθώς και η επόμενη F65 που αναφέρονται σε «διαταραχή ταυτότητας φύλου) και αντί αυτής προστέθηκε κατηγορία 6 («Conditions related to sexual health» – 6A50) ως απλή ιατρική κατάσταση (εκτός του κεφαλαίου των ψυχικών διαταραχών) η έννοια της ασυμφωνίας φύλου (gender incongruence), ώστε οι τρανς άνθρωποι να μη στιγματίζονται και δίχως να θεωρείται η τρανς κατάσταση ως ψυχική διαταραχή.
Περαιτέρω, η απόφαση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, βρίσκεται σε απόλυτη συμφωνία, ακόμη, με όλες τις σχετικές αποφάσεις άλλων υπερεθνικών οργανισμών. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την Απόφαση 2048/2015 της Κοινοβουλευτικής Ολομέλειας του Συμβουλίου της Ευρώπης, τα κράτη μέλη καλούνται:
«6.3.3. Nα τροποποιήσουν τις κατηγοριοποιήσεις νοσημάτων που χρησιμοποιούνται σε εθνικό επίπεδο και να υποστηρίξουν την μεταβολή των διεθνών κατηγοριοποιήσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα διεμφυλικά άτομα, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών, δεν κατηγοριοποιούνται ως διανοητικώς ασθενή, εξασφαλίζοντας και την πρόσβαση στις απαραίτητες ιατρικές θεραπείες χωρίς στιγματισμό».
Ακόμη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε Ψήφισμα της 22.11.2012, στο σημείο 94 αναφέρει : «εκφράζει τη λύπη του διότι οι διεμφυλικοί εξακολουθούν να θεωρούνται πνευματικώς ασθενείς σε ορισμένα κράτη μέλη.»
Ασφαλώς εδώ θα πρέπει να προσθέσουμε ότι οι ανωτέρω αποφάσεις οργανισμών όπως του Συμβουλίου της Ευρώπης και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, λαμβάνονται μόνο μετά από ακροάσεις των σχετικών επιστημονικών φορέων και εξέταση επιστημονικών ερευνών επί του πεδίου –άλλωστε αυτές παρατίθενται και στις αιτιολογικές εκθέσεις τεκμηριώνοντας τις συγκεκριμένες αποφάσεις.
Επίσης, με τις ίδιες ακριβώς θέσεις έχει συνταχθεί ο Διαπολιτισμικός Κλάδος της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας, που ανάμεσα στα υπόλοιπα αναφέρει: «Αξιόπιστες μελέτες διεθνώς, καθώς επίσης και οι ψυχολογικές δοκιμασίες, καταδεικνύουν πως η τρανς κατάσταση δεν συνιστά ψυχοπαθολογία, αλλά μια παραλλαγή της φυσιολογικής έκφρασης του φύλου», ενώ συμπληρώνει στην ίδια ανακοίνωση ότι «Ο κλάδος μας διαφωνεί έντονα με την ψυχιατρικοποίηση της διεμφυλική κατάστασης».
Επιπλέον, θα πρέπει να αναφερθούμε στην από 8 Φεβρουαρίου 2018 απάντηση του Υπουργού Υγείας, σε σχετική ερώτηση βουλευτών σε σχέση με έτερη φερόμενη ως «επιστημονική» ημερίδα που είχε γίνει στον Ευαγγελισμό με ομιλήτρια την κυρία Προκοπάκη, που ανάμεσα στα υπόλοιπα ο αρμόδιος Υπουργός Υγείας είχε απαντήσει : «Η θεματική και οπτική της εκδήλωσης-σεμιναρίου της Ένωσης Επιστημονικού Προσωπικού του Νοσοκομείου Ευαγγελισμός δεν απηχούν τις θέσεις της Πολιτικής Ηγεσίας και της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας, όπως αυτές έχουν διατυπωθεί στο πλαίσιο της ψήφισης του Ν. 4491/2017».
Πέραν αυτών θα μπορούσαμε να παραθέσουμε ακόμη θέσεις διεθνών επιστημονικών οργανισμών, όπως της Παγκόσμιας Ένωσης Επαγγελματιών Διεμφυλικής Υγείας (WPATH) [, καθώς και τις κατευθυντήριες γραμμές της Αμερικανικής Ένωσης Ψυχολόγων (APA) που όλες καταδικάζουν την παθολογικοποίηση των τρανς προσώπων.
Όλα τα παραπάνω τεκμηριώνουν επιστημονικά με ανεπιφύλακτο τρόπο ότι οποιεσδήποτε θέσεις παθολογικοποίησης της ταυτότητας φύλου, είναι εκτός σύγχρονης επιστημονικής πραγματικότητας, ενώ δηλώνουν προκατάληψη και αντιλήψεις με τρανσφοβικό υπόβαθρο.
Περαιτέρω, ο τίτλος «διεπιστημονική συζήτηση» χάνει κάθε κύρος, καθώς δεν συνάδει με το εγκόλπιο και το πετραχήλι που εκπροσωπούν ομιλητές της εκδήλωσης, ενώ ενδιαφέρον έχει η κάλυψη από τοπικές ιστοσελίδες όπου αναφέρεται ως «ιατροκοινωνική εκδήλωση που έγινε με αφορμή τον εορτασμό του Προστάτη του Συλλόγου, Ευαγγελιστή Λουκά » .
Το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών, θεωρεί παραπάνω από ανησυχητικό, για την ακρίβεια ντροπιαστικό, ιδιαίτερα το γεγονός ότι μία τέτοια εκδήλωση διοργανώνεται από έναν θεσμικό φορέα όπως ο Ιατρικός Σύλλογος Πάτρας που θα έπρεπε να προάγει τη σύγχρονη επιστημονική γνώση, απαλλαγμένη από προκαταλήψεις και αρνητικά στερεότυπα που στιγματίζουν συνανθρώπους μας.
Για όλους του ανωτέρω λόγους, θεωρούμε απαραίτητο και επιτακτικό, η Ομάδα Εργασίας του Υπουργείου Υγείας που έχει συσταθεί από τον Ιούλιο του 2018 και συνεχίζει τις εργασίες της, ανάμεσα στα υπόλοιπα, να προχωρήσει στις απαραίτητες ρυθμίσεις ώστε η Ελλάδα να εκσυγχρονίσει το σχετικό πλαίσιο ώστε να μη παθολογικοποιούνται οι τρανς και ίντερσεξ ταυτότητες.
Οι Οrlando LGBT+ σε δική τους ανακοίνωση αναφέρουν:
Καθώς η περιγραφή της εκδήλωσης και οι τίτλοι των προσκεκλημένων εισηγητών άφηναν σοβαρές υπόνοιες για την επιστημονικότητα και την επαρκή γνώση των σύγχρονων επιστημονικών δεδομένων εκ μέρους των εισηγητών, μέλη της επιστημονικής ομάδας του Orlando LGBT+ μεταβήκαμε στην Πάτρα για την παρακολούθηση της συζήτησης.
Στόχος μας ήταν να συμβάλλουμε στο να γίνει ένας ουσιαστικός και έγκυρος επιστημονικός διάλογος. Δυστυχώς, οι ανησυχίες μας επιβεβαιώθηκαν: οι απόψεις που εκφράστηκαν εκ μέρους των φερομένων ως ειδικών στα εν λόγω ζητήματα, παραπέμπουν σε προσεγγίσεις παρωχημένες και πλέον αποδεδειγμένα επιστημονικά άκυρες.
Ενδεικτικά αναφέρουμε:
- χρησιμοποιήθηκαν επανειλημμένα προβληματικοί και κακοποιητικοί όροι όπως: τραβεστί, τρανσέξουαλ, “άτομα διεμφυλικής λογικής” κ.α.
- έγινε αναφορά σε κακοποιητικά, τρανσφοβικά στερεότυπα, π.χ ότι τα τρανς άτομα χρησιμοποιούν πλαστά στοιχεία ταυτότητας και “έχουν ξεγελάσει τις νόμιμες αρχές, έχουν διοριστεί χωρίς να το δικαιούνται”,
- έγιναν ξεκάθαρες τοποθετήσεις σε πλήρη αντίθεση με τα επιστημονικά δεδομένα και τις καλές πρακτικές, όπως ότι δεν πρέπει τα έφηβα τρανς άτομα να έχουν πρόσβαση στην ορμονοθεραπεία ή στη νομική αλλαγή των εγγράφων τους,
-αμφισβητήθηκε ακόμα και η απρόσκοπτη πρόσβαση των ενηλίκων ατόμων στην νομική αλλαγή της ταυτότητας φύλου, με σαφή τοποθέτηση ότι πρέπει να εξετάζονται κατά περίπτωση για την ύπαρξη “διαταραχών”, και
- τέθηκε θέμα διαφορικής διάγνωσης με "άλλες διαταραχές" όπως η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή προσωπικότητας ή ο αυτισμός.
Είναι πρόδηλο από τα αναφερθέντα, ένα δείγμα μόνο όσων ειπώθηκαν, ότι οι εν λόγω ομιλίες δε συμβαδίζουν με τα επιστημονικά δεδομένα αλλά και προδίδουν μία σοβαρή προκατάληψη απέναντι στα τρανς άτομα και την ψυχική τους υγεία· η θέση, όμως, της αυθεντίας που οι ομιλητές διεκδικούσαν μετατρέπει τις προκαταλήψεις αυτές σε κακοποιητικές πρακτικές.
Ο λόγος που επιμένουμε στην αναφορά και την καταγγελία των παραπάνω, είναι ότι δυστυχώς οι κακοποιητικές αυτές θέσεις που αναφέρουμε εδώ, δεν αφορούν μόνο μία περίπτωση όπως η χθεσινή που μπορεί να χαρακτηριστεί ίσως ως “ακραίο” παράδειγμα από τους γνώστες των επιστημονικών δεδομένων.
-αναφερθήκαμε σε όλα τα σύγχρονα επιστημονικά δεδομένα και τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και των διεθνών οργανισμών ψυχικής υγείας για τα ζητήματα της ταυτότητας φύλου,
-τονίσαμε την επίδραση των διακρίσεων στην ψυχική υγεία των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων και το γεγονός ότι αυτές αποτελούν τον πραγματικό παράγοντα επικινδυνότητας για την εμφάνιση προκλήσεων ψυχικής υγείας και όχι η ταυτότητα φύλου ή/και ο σεξουαλικός προσανατολισμός κάθε ατόμου,
-εκφράσαμε την έντονη και αδιάλειπτη ανησυχία μας για την αντιεπιστημονική προσέγγιση πολλών ειδικών ψυχικής υγείας στην Ελλάδα όσον αφορά ΛΟΑΤΚΙ+ ζητήματα, και -υπογραμμίσαμε τη δυνάμει καταστροφική συνέπεια των κακών πρακτικών τους κατά την παροχή υπηρεσιών σε τρανς άτομα.
Ενδεικτικά, ο Αμερικάνικος Ψυχολογικός Σύλλογος (μεταξύ άλλων φορέων), στις επίσημες θέσεις του για την παροχή υπηρεσιών ψυχικής υγείας σε τρανς και εν γένει ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, τονίζει ότι οι ψυχολόγοι πρέπει να κατανοούν την ανάγκη να προωθήσουν κοινωνική αλλαγή για τη μείωση του στίγματος.
Ο ρολος μας επομένως δεν περιορίζεται μόνο στην παρατήρηση φαινομένων ή την ατομική υποστήριξη, αλλά είμαστε υπόλογοι για κάθε διάκριση που ανεχόμαστε με πράξεις ή παραλείψεις μας.
Αγγίζουν και επηρεάζουν τη στάση πολλών συναδέλφων μας αλλά και επίσημων φορέων, κάτι που θα συνεχίσει να συμβαίνει όσο τα ζητήματα σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου παραμένουν σε μία “γκρίζα περιοχή” στο δημόσιο και επιστημονικό διάλογο.
Στο τέλος των ως άνω εισηγήσεων, δόθηκε χώρος και στην προγραμματισμένη ομιλία για τη θέση της εκκλησίας. Η συμπερίληψη εκπροσώπων της εκκλησίας σε ημερίδες με καθαρά επιστημονικό αντικείμενο δε μας είναι άγνωστη.
Θεωρούμε όμως πως είναι απαραίτητο να υπάρχει σαφής διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στο πεδίο της πνευματικότητας και της προσωπικής πίστης από τη μία και των επιστημονικών αρχών από την άλλη. Η ιστορία και η επιστημολογία έχουν δείξει ότι κάθε φορά που αυτά συγχέονται, ελλοχεύουν εξαιρετικοί κίνδυνοι σε βάρος της επιστήμης και της κοινωνικής εξέλιξης.
Παρότι το κλίμα και ο συντονισμός της συζήτησης ήταν αφιλόξενα προς άλλες τοποθετήσεις, καταφέραμε, με την ολοκλήρωση των εισηγήσεων, να μας δοθεί ο λόγος. Στην τοποθέτηση μας:
Οι απαντήσεις των εισηγητών (όσων είχαν επιστημονική ιδιότητα) στις παρατηρήσεις μας, κινούνταν σε δυο άξονες: απο τη μια αναφέρονταν στα δεδομένα με τα οποία διαφωνούσαν ως ιδεολογικά και όχι επιστημονικά στοιχεία, ενώ όσα επιστημονικά δεδομένα και οδηγίες δεν μπορούσαν να αρνηθούν, είτε παραδέχτηκαν ότι δεν τα γνωρίζουν είτε τα αμφισβήτησαν ευθέως -αμφισβητώντας ταυτόχρονα τον ίδιο τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, με την αιτιολόγηση ότι “χρειάζεται ως επιστήμονες να έχουμε κριτική στάση”.
Έφτασαν δε και σε σημείο αμφισβήτησης της ίδιας της επιστημονικότητας του κλάδου της ψυχικής υγείας, λέγοντας επί λέξει ότι "δεν είμαστε χειρουργοί να ακολουθούμε τόσο αυστηρά δεδομένα". Ταυτόχρονα υποτίμησαν την ψυχιατρική και ψυχολογική επιστήμη (των οποίων είναι λειτουργοί), κάνοντας ουσιαστικά αυτό που κατέκριναν εξαρχής: στη θέση των επιστημονικών αρχών, τοποθέτησαν προσωπικές απόψεις και φοβικές αντιλήψεις.
Κλείνοντας, αντί άλλου σχολίου, χρειάζεται ίσως να κάνουμε μία ειδική αναφορά σε έναν παραμελημένο αλλά κεντρικό ρόλο των επαγγελματιών ψυχικής υγείας: αυτόν της κοινωνικής συνηγορίας σε θέματα διακρίσεων.
Έτσι, μειώνονται και οι αρνητικές επιδράσεις του στη δημόσια υγεία, την ψυχική υγεία και την ευζωία.
Αυτή τη δεοντολογική αρχή δεσμευόμαστε να ακολουθούμε και ως επιστημονική ομάδα του Orlando LGBT+, θεωρώντας αναπόσπαστο κομμάτι της επιστημονικής και επαγγελματικής μας δραστηριότητας την άρθρωση δημόσιου λόγου ενάντια σε κάθε κακοποιητική θέση και πρακτική, αλλά και κάθε κατάχρηση της ιδιότητας της αυθεντίας.
Ακολουθήστε το thebest.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο thebest.gr
