Το Παρατηρητήριο Πολιτιστικών και Δημιουργικών Πόλεων "βαθμολόγησε" την Πάτρα - Σε ποια θέση την κατέταξε;

Ένα νέο Παρατηρητήριο Πολιτιστικών και Δημιουργικών Πόλεων δημιουργήθηκε από το Κοινό Κέντρο Ερευνών (ΚΚΕρ-JRC), την εσωτερική επιστημονική υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το Παρατηρητήριο, που συγκρίνει τις επιδόσεις των ευρωπαϊκών πόλεων στον πολιτισμό και στη δημιουργικότητα, θα βοηθήσει τους υπευθύνους χάραξης πολιτικής, καθώς και τον πολιτιστικό και τον δημιουργικό τομέα, να εντοπίσουν τα τοπικά πλεονεκτήματα και τους τομείς που επιδέχονται βελτίωση, όπως επίσης και να αντλήσουν διδάγματα.

Το Παρατηρητήριο είναι το αποτέλεσμα ενός ερευνητικού σχεδίου που καλύπτει 168 πόλεις σε 30 ευρωπαϊκές χώρες. Είναι διαθέσιμο ως διαδραστικό διαδικτυακό εργαλείο και παρέχει τη δυνατότητα στους χρήστες να περιηγηθούν στις πόλεις και να έχουν πρόσβαση σε ένα πλούτο πληροφοριών σχετικά με τις επιδόσεις τους.

Στην Ελλάδα μελετήθηκαν τέσσερις πόλεις: η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη, η Πάτρα και η Καλαμάτα.

Η Πάτρα κατατάσσεται 33η στην ομάδα S-M, όσον αφορά τις νέες θέσεις εργασίας στον δημιουργικό τομέα. Τονίζεται ότι η πόλη φιλοξενεί διάφορα μουσεία (όπως το Αρχαιολογικό Μουσείο και το Μουσείο Λαϊκής Τέχνης), ισχυρή ανεξάρτητη (indie) ροκ σκηνή και ένα δραστήριο θέατρο -το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Πάτρας- το οποίο έχει ανεβάσει αναγνωρισμένες από την κριτική παραστάσεις, από αρχαίο δράμα έως διεθνές ρεπερτόριο.

Η Αθήνα έρχεται έβδομη σε «πολιτιστικό παλμό (δυναμισμό)» στην ομάδα XL, όπου κατατάσσονται 34 πόλεις, χάρη κυρίως στις καλές επιδόσεις της σε πολιτιστικούς χώρους και εγκαταστάσεις (πέμπτη). Η ελληνική πρωτεύουσα, όπως επισημαίνεται, διαθέτει πλουσιότατη ιστορική, πολιτιστική και καλλιτεχνική κληρονομιά που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, δύο χώρους παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO (την Ακρόπολη των Αθηνών και τη μεσαιωνική Μονή Δαφνίου), και περίπου 150 θεατρικές σκηνές όπως το αρχαίο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, το οποίο φιλοξενεί το Φεστιβάλ Αθηνών.

Η Θεσσαλονίκη κατατάσσεται 14η σε «πολιτιστικό παλμό» στην ομάδα L των 36 πόλεων και οφείλει τη θέση της αυτή κυρίως στους πολιτιστικούς χώρους και εγκαταστάσεις της (ένατη). Επισημαίνεται ότι ο πολιτιστικός πλούτος της αποδεικνύεται από τα δεκάδες μουσεία, θέατρα, κέντρα καλών τεχνών και υπαίθρια μνημεία και γλυπτά, καθώς και από το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης.

Η Καλαμάτα είναι 15η στον «πολιτιστικό παλμό» στην ομάδα S-M των 64 πόλεων, πράγμα που οφείλεται κυρίως στους πολιτιστικούς χώρους και εγκαταστάσεις της (12η). Τονίζεται ότι η φήμη της ως πολιτιστικού προορισμού παρουσιάζει αύξηση κατά την τελευταία δεκαετία, ότι το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας κατέχει ειδική θέση στον φεστιβαλικό χάρτη της Μεσογείου και ότι ήταν μια από τις επικρατέστερες υποψήφιες πόλεις για Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021.

Γενικότερα, το Παρατηρητήριο διαπιστώνει ότι η «ιδανική» Πολιτιστική και Δημιουργική Πόλη στην Ευρώπη θα ήταν ένα κράμα των πόλεων με τις καλύτερες επιδόσεις για κάθε δείκτη. Η πόλη αυτή θα διέθετε τους πολιτιστικούς χώρους και εγκαταστάσεις του Κορκ (Ιρλανδία), τη συμμετοχή στις πολιτιστικές δραστηριότητες, την ελκυστικότητα και τις θέσεις εργασίας στον δημιουργικό τομέα του Παρισιού (Γαλλία), τη διανοητική ιδιοκτησία και καινοτομία του Αϊντχόβεν (Ολλανδία), τις νέες θέσεις εργασίας στον δημιουργικό τομέα της Ουμέα (Σουηδία), το ανθρώπινο κεφάλαιο και την εκπαίδευση της Λουβέν (Βέλγιο), τον ανοικτό χαρακτήρα, την ανεκτικότητα και την αξιοπιστία της Γλασκόβης (Ηνωμένο Βασίλειο), τις τοπικές και διεθνείς συνδέσεις της Ουτρέχτης (Ολλανδία) και την ποιότητα της διακυβέρνησης της Κοπεγχάγης (Δανία). Από αυτές τις οκτώ πόλεις, οι πέντε έχουν λιγότερους από 500.000 κατοίκους (Κορκ, Αϊντχόβεν, Ουμέα, Λουβέν και Ουτρέχτη).

Άλλα βασικά πορίσματα της έρευνας είναι τα εξής:

- Κορυφαίες πολιτιστικές και δημιουργικές πόλεις: σε σύγκριση με άλλες πόλεις ανάλογου πληθυσμού, το Παρίσι, η Κοπεγχάγη, το Εδιμβούργο και το Αϊντχόβεν παρουσιάζουν καλύτερες επιδόσεις·

- Πολιτισμός, δημιουργικότητα και ευημερία: ο πολιτισμός και η δημιουργικότητα συμβάλλουν στην επίτευξη υψηλότερων ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης και είναι ζωτικής σημασίας για τις πόλεις χαμηλού εισοδήματος·

- Το μέγεθος δεν είναι το παν: το μέγεθος μιας πόλης δεν καθορίζει τις επιδόσεις της στον τομέα του πολιτισμού και της δημιουργικότητας, καθώς κατά μέσο όρο οι μικρές και μεσαίες πόλεις σημειώνουν σχετικά καλές επιδόσεις σε σύγκριση με μεγαλύτερες·

- Οι πρωτεύουσες βρίσκονται ψηλά στην κατάταξη αλλά όχι στην υψηλότερη θέση: ακόμη και εάν οι πρωτεύουσες βρίσκονται συχνά στις πρώτες θέσεις, άλλες πόλεις υπερτερούν έναντί τους στην περίπτωση της Αυστρίας, του Βελγίου, της Γερμανίας, του Ηνωμένου Βασιλείου, της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Ολλανδίας και της Πολωνίας.

Το Παρατηρητήριο αναμένεται να επικαιροποιείται ανά διετία, ώστε να αποτυπώνει πιστά την ανάπτυξη των πόλεων. Μπορεί να το βρεί κανείς στη διεύθυνση:

https://composite-indicators.jrc.ec.europa.eu/cultural-creative-cities-monitor/

ΑΠΕ