Φυγή προς τα μπρος με την έρευνα και την καινοτομία των νέων επιστημόνων

Τα πρόσφατα στατιστικά στοιχεία της Eurostat που έχουν δεί το φώς της δημοσιότητας δείχνουν, ότι η ανεργία κινείται στην Χώρα μας σε ποσοστό 25,8%, όπου το 62,5% είναι άνεργοι ηλικίας (15-24 ετών). Όταν η συνολική αντίστοιχη ανεργία σε επίπεδο Ευρωζώνης κινείται στο 11,2%. Ταυτόχρονα έρευνες έχουν δείξει, ότι ένας στους δύο νέους ηλικίας 18-24 ετών επιθυμεί να μεταναστεύσει προκειμένου να βρεί εργασία, ενώ το 74% των ατόμων ηλικίας (35-44 ετών) φοβάται ότι η εργασία του κινδυνεύει.

Αυτό σημαίνει, ότι η Χώρα μας στερείται πλέον του πιο δυναμικού στελεχιακού της δυναμικού, που με την αποχωρησή του μέσα από μια ακατάσχετη τάση φυγής (brain drain) ανοίγει νέους ορίζοντες σε χώρες της Βόρειας Ευρώπης, της Αυστραλίας, της Αμερικής, του Καναδά.

Το να μένει όμως κανείς μόνον σε θλιβερές ενίοτε επισημάνσεις δεν είναι κάτι το οποίο ωφελεί πολύ δε περισσότερο ίσως βλάπτει μια και το αίσθημα της απαισιοδοξίας συνεχώς εντείνεται.

Και όμως η σημερινή οικονομική κρίση αποτέλεσμα πολυποίκιλων παραμέτρων που δεν είναι ανάγκη να αναλυθούν στο κείμενο αυτό, θα μπορούσε κάτω από συγκεκριμένες προϋποθέσεις να αποτελέσει το εφαλτήριο και η αρχή μιάς νέας πορείας για την Πατρίδα μας, με πρωταγωνιστές ο πιο δημιουργικό κομμάτι της κοινωνίας μας τους νέους ανθρώπους και μάλιστα τους νέους επιστήμονες.

Για να προχωρήσει όμως κάτι τέτοιο προϋπόθεση είναι η βούληση και θέληση της Πολιτείας να προβεί σε συγκεκριμένα μέτρα  μέσα κυρίως από την τριτοβάθμια εκπαίδευση  και τα ερευνητικά μας Ινστιτούτα.

Μόνον με αύξηση των δαπανών του ΑΕΠ για την Παιδεία και την Έρευνα μπορεί να επιτευχθεί η όποια ανασυγκρότηση και απογείωση της πατρίδας μας. Τρανή απόδειξη αυτού αποτελεί το γεγονός, ότι η Χώρες όπως η Γερμανία που αντιμετώπισαν σημαντικά οικονομικά προβλήματα (όπως για παράδειγμα από την εποχή της συνενωσής της με την Ανατολική) όχι μόνον δεν μείωσαν τις δαπάνες για την παιδεία και την έρευνα αλλά μάλιστα τις αύξησαν σημαντικά.

Σήμερα αν πραγματικά ενδιαφερόμαστε να σταματήσουμε και όχι απλά να επιβραδύνουμε την μετανάστευση των επιστημόνων μας και να μην φθάσουμε σε λίγα χρόνια να ομιλούμε για έναν λαό γηρασμένο, παρηκμασμένο (αλλά με εξέχουσα ιστορία και πολιτισμό) θα πρέπει άμεσα να προχωρήσουμε σε:

-Στην διεκδίκηση κονδυλίων έρευνας από την Ε.Ε. (τους Θεσμούς, όπως τους ονομάζουμε σήμερα). Χρηματοδοτήσεις όμως, που θα δοθούν στα μέλη ΔΕΠ και Ερευνητές (με συγκεκριμένα κριτήρια και ενθάρρυνση των νέων)  με αποκλειστικό σκοπό την δημιουργία ερευνητικών ομάδων με άνεργους επιστήμονες και την μέσα σε μια τριετία λογοδοσία των ομάδων σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, την καινοτομία, τις διεθνείς δημοσιεύσεις. Με τον τρόπο αυτό τα Πανεπιστήμια, τα ΤΕΙ, αλλά και τα Ερευνητικά κέντρα θα γίνουν εκ νέου φυτώρια της ανάπτυξης, καινοτομίας και της προώθησης στην συνέχεια των πρακτικών στις βιομηχανίες και επιχειρήσεις της Χώρας μας αλλά και του εξωτερικού.

Το πρόσφατο θετικό παράδειγμα του Οργανισμού ‘Δήμητρα’, όπου ανήκει πλέον το ΕΘΙΑΓΕ, αποτελεί απόδειξη όλων των ανωτέρω που εκτέθηκαν. Συγκεκριμένα μέσα στο 2014 και τις αρχές του 2015 περίπου 150 νέοι διδάκτορες επιλέχθηκαν μετά από κρίση να κάνουν ετήσια έρευνα ο καθένας ύψους περί τα 35 χιλ. ευρώ και κατ’ αυτόν τον τρόπο να εισέλθουν δυναμικά στην ερευνητική παραγωγική διαδικασία.

- Τα ερευνητικά κέντρα ανήκοντα σε Υπουργεία και ΓΓΕΤ θα πρέπει απαραίτητα να συγχρονισθούν  με τα Πανεπιστήμια σε κεντρικό αλά και περιφερειακό επίπεδο. Δεν είναι δυνατόν να χρηματοδοτούμε σήμερα ερευνητικά όργανα μεγάλης αξίας και δυνατοτήτων και να υπάρχει έλλειψη στελέχωσης ερευνητών για να τα χρησιμοποιήσουν αλλά και της αναγκαίας συνεργασίας μεταξύ πανεπιστημίων και ερευνητικών Ιδρυμάτων.

Μπροστά στο νέο επιχειρησιακό πρόγραμμα έρευνας και καινοτομίας 2015-2020 θα πρέπει η νέα Κυβέρνηση να δεί με πνεύμα, ριζοσπαστικό και σε νέα βάση την έρευνα στην Ελλάδα. Είναι καιρός να δοθεί η δυνατότητα σε κάθε νέο ερευνητή στα πλαίσια της ευγενούς άμιλλας με επαρκή αλλά απόλυτα αιτιολογημένη χρηματοδότηση να αναπτύξει πρωτοβουλίες και καινοτομίες.

Τέτοιες δράσεις θα είναι ικανές να σταματήσουν την φυγή των νέων επιστημών μας στο εξωτερικό και γιατί όχι σιγά-σιγά να πετύχουν την επιστροφή τους στην πατρίδα. Όλα τα άλλα η ελληνική κοινωνία τα έχει  δοκιμάσει όπως θαλασσοδάνεια, διακοποδάνεια κ.α. που οδήγησαν στην απαξίωση και την οικονομική αβεβαιότητα και κρίση. Από αυτή την πρωτόγνωρη διαδικασία το σίγουρο είναι ότι κάτι το νέο, το ελπιδοφόρο ,το καινοτόμο θα προκύψει για την Ελλάδα του Αύριο.