Πάτρα: Με επιτυχία το 1ο Διεθνές Συμπόσιο για το Νερό- Τα αποτελέσματα

Η International Water Association (IWA) , τo Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο , το Πανεπιστήμιο Πατρών, η Ειδική Γραμματεία Υδάτων, το Υπουργείο Πολιτισμού, Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μουσεία αρχαίας τεχνολογίας, Επιμελητήρια, επιστημονικοί και περιφερειακοί Φορείς σχετικοί με το Νερό, τα απόβλητα και το περιβάλλον διοργάνωσαν το 1^ο Διεθνές  Συμπόσιο με τίτλο : ‘Water, Wastewater and Environment: Traditions and Culture’, που διεξήχθη στο Συνεδριακό του Πανεπιστημίου της  Πάτρας από 22-24 Μαρτίου 2014 (και στα πλαίσια της παγκόσμιας ημέρας για το νερό).

Περισσότερες και αναλυτικές πληροφορίες για την διοργάνωση παρέχονται στη σελίδα http://wwetc2014.env.uwg.gr/wms/

Στις 24 Μαρτίου έγινε ξενάγηση των συμμετεχόντων στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πάτρας και στην Αρχαία Πλευρώνα με την βοήθεια των Εφορειών Αρχαιοτήτων. Στις 25 Μαρτίου οι ξένοι σύνεδροι επισκέφθηκαν τα Σπήλαια Καστριών στα Καλάβρυτα με την βοήθεια του Δήμου Καλαβρύτων.

Στο συνεδριακό του Πανεπιστημίου Πατρών υπήρχαν το διήμερο, εκθέσεις  για το Νερό, τα Απόβλητα και το Περιβάλλον σημαντικών φορέων όπως της ΔΕΗ, Κ.Υ.Υ. του ΥΠΕΚΑ, των Αρχαιολογικών Εφοριών Δυτικής Ελλάδας, Αναπτυξιακών Φορέων, του Μουσείου Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας, της Ελληνικής Φωτογραφικής Εταιρίας, εταιριών κ.α., και τις επισκέφθηκαν  σχολεία, πολίτες.

Με την συμμετοχή επιστημόνων από 35 Χώρες έληξε το τριήμερο Διεθνές Συμπόσιο με τίτλο ‘Νερό, απόβλητα και περιβάλλον παραδόσεις και Πολιτισμός’ που διεξήχθη στην Πάτρα 22-24 Μαρτίου.

Συνολικά παρουσιάσθηκαν 130 επιστημονικές  εργασίες και διεξήχθησαν 3 επιστημονικές συναντήσεις φορέων που έχουν συνάφεια με το αντικείμενο του συμποσίου.

Η αρχή ότι το παρελθόν αποτελεί το κλειδί για το μέλλον έχει ιδιαίτερη σημασία, όταν αναφέρεται σε αντικείμενα υδατικών πόρων. Σε πολλά τέτοια αντικείμενα οι βασικές αρχές σχεδιασμού και κατασκευής τους αναφέρονται πολλοί αρχαίοι πολιτισμοί απο την προϊστορική εποχή, όπως οι Μινωίτες και οι Μυκηναίοι.

Αρχαιολογικές και άλλες μαρτυρίες αποκαλύπτουν ότι κατά τη διάρκεια κυρίως της Μινωικής Εποχής μια πολιτισμική έκρηξη χωρίς προηγούμενο στην ιστορία των αρχαίων πολιτισμών έλαβε χώρα στην Κρήτη, σε νησιά του Αιγαίου και στη πεδιάδα του Ινδού ποταμού . Μια εντυπωσιακή ένδειξη σχετική με αυτό καταδεικνύεται από τις προωθημένες τεχνικές που εφαρμόστηκαν στη διαχείριση του νερού την περίοδο αυτή. Αυτές συμπεριλαμβάνουν διάφορες επιστημονικές περιοχές των υδατικών πόρων, καθώς επίσης της υδρολογίας του υπόγειου νερού, τα δίκτυα νερού, και κυρίως εκείνων της οικιστικής χρήσης, την αξιοποίηση και χρήση επιφανειακών πόρων, την κατασκευή λουτρών και άλλων κατασκευών υγιεινής και κάθαρσης, των συστημάτων αποχέτευσης και διάθεσης υγρών αποβλήτων και των νερών της βροχής, της αποκατάστασης και άρδευσης γεωργικών εδαφών και τέλος, της χρησιμοποίησης νερού για αναψυχή.

Ένα από τα πιο εξέχοντα χαρακτηριστικά του Μινωικού και Μυκηναϊκού πολιτισμού ήταν η υδραυλική και αρχιτεκτονική κατασκευή και λειτουργία των συστημάτων ύδρευσης και των συστημάτων για την αποχέτευση των αποβλήτων και των νερών της βροχής στα ανάκτορα και στις πόλεις της εποχής εκείνης. Στη δομή των περισσότερων Μινωικών ανακτόρων και πόλεων τίποτε δεν είναι πιο αξιοπρόσεκτο από τα πολύπλοκα και πολύ λειτουργικά συστήματα υδροδότησης και αποχέτευσης. Επιπλέον, ενδείξεις για τη χρήση υγρών αποβλήτων για την άρδευση γεωργικών καλλιεργειών αναφέρονται για πρώτη φορά στην εποχή αυτή (ca. 3200-1100 π.Χ.). Οι υδρολόγοι και μηχανικοί ήταν γνώστες σε κάποιο βαθμό βασικών αρχών των επιστημών υδατικών πόρων και περιβάλλοντος, δηλαδή πολύ πριν από την καθιέρωσή τους στη σύγχρονη εποχή. Αυτή την εποχή παρατηρείται εναλλαγή μακρών σειρών ετών υγρών-ψυχρών και θερμών-ξηρών περιόδων, με την πολιτιστική άνθιση να συντελείται κυρίως κατά τη διάρκεια υγρών και ψυχρών περιόδων.

Οι τεχνολογίες αυτές αναπτύχτηκαν περαιτέρω τόσο όσο αφορά την κλίμα τους όσο και την αρτιότητα τους από τους αρχαίους Έλληνες την Κλασσική και την Ελληνιστική περίοδο (ca. 490-67 π.Χ.).

Την Ρωμαϊκή περίοδο (ca. 67 π.Χ.-330 μ.Χ) η κλίμακα των υδραυλικών έργων μεγεθύνθηκε περαιτέρω, αλλά πολύ μικρή βελτίωση των αρχών της υδραυλικής επετεύχθητε αυτή την περίοδο, όπως τα Ρωμαϊκά υδραγωγεία Brévenne (Lyon)

Cherchell (Αλγερία), Nîmes Γαλλία, Corinth (Stymfalia), Moria (Μυτιλίνη), Aqua Augusta (Serino)

Από αυτήν την πολύ σύντομη περιγραφή  και ανάδειξη τεχνολογιών που σχετίζονται με τους υδατικούς πόρους και τα υγρά απόβλητα σε αρχαίους πολιτισμούς (όπως αυτούς στην αρχαία Ελλάδα, στην πεδιάδα του Ινδού ποταμού και στην Μεσοπόταμία), μπορούν να  αντληθούν σημαντικά μαθήματα και παρακαταθήκες, όπως είναι τα παρακάτω:

α) Δεν υπάρχουν ουσιαστικές θεμελιώδεις διαφορές σχεδιασμού και κατασκευής  υδατικών έργων  από τότε μέχρι σήμερα. Οι βασικές διαφορές αφορούν την κλίμακα των κατασκευαζόμενων έργων, το διαθέσιμο εξοπλισμό και άλλα.

β) Ο άρτιος σχεδιασμός λειτουργίας και η προσαρμοστικότητά τους στο περιβάλλον (διαπιστώνονται βασικές διαφοροποιήσεις ανάλογα με τις τοπικές συνθήκες).

γ) H τεχνολογία υδατοδεξαμενών αποθήκευσης όμβριων νερών σε αστικές περιοχές μπορούν να συμβάλουν στην αντιπλημμυρική προστασία και συγχρόνως στη αύξηση της διαθεσιμότητας υδατικών πόρων

δ) Ο χρόνος λειτουργίας τους, που σε πολλές περιπτώσεις φθάνει μερικές χιλιετίες

ε) Η διαφοροποίηση των εφαρμοζομένων πρακτικών ανάλογα με τις υδρολογικές, υδρογεωλογικές, κλιματικές και άλλες συνθήκες της κάθε περιοχής.

ζ) Η ολοκληρωμένη διαχείριση υδατικών πόρων, η εξισορρόπηση προσφοράς και ζήτησης και η πρόβλεψη για μελλοντικές αυξημένες ανάγκες, και η επαναχρησιμοποίηση αστικών λυμάτων και λάσπης είναι ζητήματα που θα πρέπει να σχεδιασθούν.

η) Τέλος με δεδομένα τα παραπάνω, η έννοια της βιωσιμότητας ως αρχή σχεδιασμού έργων υδατικών πόρων, πιθανόν θα  πρέπει να αναθεωρηθεί.