Συγκίνηση για τον ευγενή ηθοποιό Τρύφωνα Καρατζά - Ο τελευταίος του ρόλος ήταν στο έργο "12 Ένορκοι"

Θλίψη και συγκίνηση προξένησε στο θεατρόφιλο κοινό και στους καλλιτεχνικούς κύκλους η είδηση του θανάτου του αγαπητού ηθοποιού Τρύφωνα Καρατζά στα 83 του χρόνια. Είχε γεννηθεί το 1935 στην Αθήνα και είχε σπουδάσει με υποτροφία στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών με δάσκαλο τον σπουδαίο Δημήτρη Ροντήρη ενώ παράλληλα είχε ολοκληρώσει και τις σπουδές του στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Παιδί της Κατοχής ο Τρύφων Καρατζάς με την ωραία βαθιά φωνή και την αριστοκρατική παρουσία, μικρός έψελνε στον Μητροπολιτικό ιερό ναό Αθηνών. Τον είχε ακούσει ο αρχιψάλτης και τον είχε πάρει κοντά του. «Κάθε Κυριακή κατά τη διάρκεια της Θείας λειτουργίας έψελνα έναν ύμνο», είχε πει σε συνέντευξη του.

Στη διάρκεια της στρατιωτικής του θητείας υπηρέτησε ως εκφωνητής στο Ραδιοφωνικό Σταθμό Ενόπλων Δυνάμεων (1958) ενώ και μετά την απόλυσή του από το Στρατό συνέχισε να εργάζεται ως εκφωνητής για πολλά χρόνια παράλληλα με τη θεατρική του δραστηριότητα.

Σε συνέντευξη του που είδαμε δημοσιευμένη στο espressonews.gr, τον Σεπτέμβριο του 2016, ο Τρύφων Καρατζάς είχε πει πως «ο πατέρας μου με πήγαινε στο θέατρο, παρά τα στενά οικονομικά μας. Μου άρεσε πολύ και ίσως αυτό μέσα μου κάτι μου ξύπνησε. Κάποια στιγμή, επειδή τραγουδούσα, ο περίφημος καθηγητής της φωνητικής Τρανταφύλλου μού είχε πει πως είχα κάτι χορδές που θα μπορούσαν να τραγουδήσουν όπερα, και τενόρου και βαρύτονου. Αυτό ήθελε πολλή σπουδή και χρήματα, οπότε το εγκατέλειψα.

Έδωσα εξετάσεις στη δραματική σχολή του Ωδείου Αθηνών μπροστά σε τρεις πολύ σπουδαίους ανθρώπους του χώρου, τους Δημήτρη Ροντήρη, που ήταν δάσκαλός μου και μου έκανε την τιμή να είμαι από τα ιδρυτικά μέλη του Πειραϊκού Θεάτρου, Γιάννη Σιδέρη, που ήταν ιστορικός θεάτρου, και τον διευθυντή του Ωδείου, τον Σαραντάκο που ήταν εξαίρετος πιανίστας. Και με δέχτηκαν με υποτροφία».

Η πρώτη κινηματογραφική ταινία που συμμετείχε ήταν οι «Ερωτικές ιστορίες» με πρωταγωνίστρια την Αλίκη Βουγιουκλάκη, το 1958 όπου κρατούσε έναν μικρό ρόλο. Σινεμά δεν έκανε πολύ. Τον πρώτο εκείνο ρόλο όπως είχε εκμυστηρευθεί στην εφημερίδα Espresso, τον είχε πάρει κατά τύχη. «Μου είχε πει ο σκηνοθέτης Ανδρέας Ζησιμάτος, όταν παίζαμε με τον Μάνο Κατράκη και τη Μαίρη Αρώνη το έργο “Βασίλισσα Αμαλία”: “αύριο έχω γύρισμα στον Ασπρόπυργο για μια ταινία με την Αλίκη Βουγιουκλάκη και θέλουν νέους και νέες για μια σκηνή που γίνεται ένα πάρτι να χορεύουν. Θα πάρεις και ένα 50άρι. Θες να έρθεις;” Πήγα.

Κάποια στιγμή ο σκηνοθέτης μού έδωσε και μια φράση να πω. Η ταινία λεγόταν “Ερωτικές ιστορίες”. Ταινίες πολλές δεν έχω κάνει. Στον κινηματογράφο δεν ευδοκίμησα, αλλά το θέατρο το αγάπησα πολύ. Είναι άλλη η αίσθηση με τον κόσμο. Η ανάσα του, η παύση, η σιωπή του».

Στο θέατρο, η 1η του παράσταση ήταν «Η δωδέκατη νύχτα» και αξίζει να σημειωθεί πως επί 10 χρόνια συμμετείχε στον διαλεχτό θίασο του Κώστα Μουσούρη με μικρούς και μεγάλους ρόλους. Αυτή του την συνεργασία την θεωρούσε και από τις ξεχωριστές της σχεδόν 60χρονης καλλιτεχνικής του πορείας. «Επί 10 χρόνια ήμουν στον θίασό του Κώστα Μουσούρη. Η ατμόσφαιρα, ο τρόπος συμπεριφοράς, αντιμετώπισης των ανθρώπων, η συνέπεια στην πληρωμή, όλα αυτά με έκαναν να περνάω υπέροχα. Ήταν ένας άνθρωπος με πολύ μεράκι για το θέατρο. Να σκεφτείς ότι πήγαινε το καλοκαίρι στο Λονδίνο για να αγοράσει τις ταπετσαρίες και τα έπιπλα για τον χειμώνα, γιατί το έργο ήταν Εγγλέζικο».

Η τελευταία παράσταση στην οποία συμμετείχε ήταν «Οι 12 ένορκοι» του Reginald Rose στο θέατρο Αλκμήνη, μία παράσταση που αγαπήθηκε πολύ και είχε μεταφερθεί και στη σκηνή του Πάνθεον στην Πάτρα τον Μάιο του 2017, ωστόσο τότε δεν είχε παίξει ο Τρύφων Καρατζάς. Ίσως ο λόγος να ήταν ένα ατύχημα πριν από ενάμιση χρόνο καθώς είχε χρειαστεί να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση και να μείνει ένα διάστημα μακριά από το θέατρο.

Όπως είχε πει, θα ήθελε να είχε παίξει στο θέατρο αλλά δεν του δόθηκε η ευκαιρία, τον ρόλο του γιατρού στον «Γλάρο» του Τσέχοφ.

Στην τηλεόραση τον θυμόμαστε από σειρές όπως το «Love sorry» στο Mega και «Ο θάνατος του Τιμόθεου Κώνστα» στην κρατική τηλεόραση (ήταν διασκευή του ομότιτλου μυθιστορήματος του Γιάννη Μαρή) όπου πρωταγωνιστούσαν η Μιμή Ντενίση και οι Γρηγόρης Βαλτινός, Σταύρος Ξενίδης και Τάκης Χρυσικάκος.

Τέλος ν’ αναφέρουμε πως ο Τρύφων Καρατζάς είχε παίξει και στο Εθνικό Θέατρο σε παραστάσεις όπως ο «Μισάνθρωπος» του Μολιέρου το 1993 σε σκηνοθεσία Γιάννη Ιορδανίδη, στην «Χαρτοπαίκτρα» του Δημήτρη Ψαθά το 1982 σε σκηνοθεσία Κώστα Μπάκα πλάι στην Μαίρη Αρώνη, στον «Οιδίποδα Τύραννο» του Σοφοκλή το 1981 σε σκηνοθεσία Τάκη Μουζενίδη (έκανε τον Γ’ Κορυφαίο) με τον Μάνο Κατράκη – Οιδίποδα. Η παράσταση αυτή είχε χειροκροτηθεί τον Ιούλιο του ’81 στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου.

*Να αναφέρουμε ακόμα πως εξαιρετική ήταν η συνέντευξη που είχε δώσει τον Φεβρουάριο του 2017 στην εκπομπή «Μιλάμε Ελεύθερα» του Χάρη Αρβανιτίδη στην ΕΡΤ3.

Επιμέλεια: Τ. ΜΑΡΤΑΤΟΣ