Ο Πατρινός δικηγόρος Φώτης Λουριδάς πήρε τ’ άρματα και «ζει» την εποχή του ’21

Ένα "χόμπι" διαφορετικό από τα άλλα

Ο Φώτης Λουριδάς είναι Πατρινός δικηγόρος, άνθρωπος πολυπράγμων, με ποικίλες δραστηριότητες, μια εκ των ποιο γνωστών του, η επί σειρά ετών ενασχόλησή του με το Πατρινό Καρναβάλι μέσω του πληρώματος 94. Τα τελευταία δύο χρόνια πρόσθεσε στα ενδιαφέροντά του ένα καινούργιο «χόμπι» το οποίο έχει πλέον απορροφήσει πολύ από τον ελεύθερο χρόνο του καθώς, όπως φαίνεται, τον έχει «κερδίσει» πραγματικά.

Είναι αναβιωτής της ελληνική επανάστασης του 1821 και σχημάτισε μαζί μα άλλους αναβιωτές το «Άγημα Ιστορικής Αναβίωσης – Παναγιώτης Καρατζάς». Η ενασχόλησή του με την αναβίωσης της συγκεκριμένες εποχής είναι εξαιρετικά σοβαρά και σε βάθος. Διαβάζει, μελετά, ερευνά, ανακαλύπτει πληροφορίες και λεπτομέρειες για μια σειρά ζητημάτων όπως είναι ο οπλισμός και η ενδυμασία των επαναστατών του ’21.

Τον συναντήσαμε και μας μίλησε με πάθος για τη νέα του δραστηριότητα.

Όπως μας εξήγησε η ενασχόλησή του ξεκίνησε με αφορμή την συμμετοχή του στις εκδηλώσεις Εξόδου του Μεσολογγίου εκείνη τη χρονιά με τον Σκοπευτικό Σύλλογο Παραδοσιακών Όπλων Πάτρας. Έφτιαξε φορεσιά και άρχισε να συναναστρέφεται με ανθρώπους που τους ενδιέφερε σοβαρά η έρευνα και η γνώση γεγονότων, ενδυμασίας εν γένει και πρακτικών της εποχής εκείνης. Αμέσως μετά ακολούθησε το Βαλτέτσι, το Κούγκι, ο Ντολμάς, η Κλείσοβα και άλλα «μυθικά» μέρη στα αυτιά του, που ποτέ δεν είχε επισκεφθεί, αλλά πρόκειται για σημαντικά πεδία μαχών και ηρωισμού για την κατάκτηση της ανεξαρτησίας μας από τους Οθωμανούς.

Σιγά σιγά, ο χρόνος και η συνεχής έρευνα σε θέματα της εποχής αυτής, έκανε τον Φώτη και κάποια άλλα άτομα με ανάλογο χόμπι, να σχηματίσουν το «Άγημα Ιστορικής Αναβίωσης – Παναγιώτης Καρατζάς», τον Απρίλιο του 2018, με σκοπό την Ιστορική Αναβίωση της εποχής του 1821 και την ανάπτυξή της σε όλα τα μέρη της Ελλάδας, η οποία είναι σε νηπιακό επίπεδο, κυρίως, όπως μας λέει, λόγω επιδερμικής αντιμετώπισης της ιστορίας της περιόδου αυτής σε πρακτικό επίπεδο και επαναπαύσεως της μάζας στο σχολικό στερεότυπο του «τσολιά» από φορείς και ράπτες παραδοσιακών στολών.

Η Αναβίωση, εξηγεί, διαφέρει από την Αναπαράσταση στο σημείο ότι ο αναβιωτής προσεγγίζει με χειρουργική λεπτομέρεια την αυθεντικότητα της εποχής που τον αφορά, υιοθετώντας πρακτικές της εποχής, προσαρμόζοντας τη σκέψη του στα πρότυπα και στις ανάγκες της εποχής, ουσιαστικά «ζώντας» την ιστορία.

Αντίθετα ο αναπαραστάτης, η πλειοψηφία δηλαδή όσων ασχολούνται με τις εορτές και τελετές της όποιας εποχής, ντύνονται με στολές που μοιάζουν (από μακριά) με τις αυθεντικές, εξοπλίζονται με προφανώς παράταιρα αντικείμενα, με σκοπό να αναπαραστήσουν, θεατρικά ή με παντομίμα ή με μία παρέλαση ή χορευτικά, ένα γεγονός ιστορικό ή εορταστικό της εποχής.

«Η παρουσία του συνήθως είναι διεκπεραιωτική ιστορικά και παραστατικά, όχι ίσως ψυχικά. Οι θεατές ίσως δεν καταλάβουν την διαφορά, γιατί σκοπός είναι η αναπαράσταση, όταν όμως εμπλακούν οι αναβιωτές, οι διαφορές είναι συντριπτικές. Στις ΗΠΑ κυρίως αλλά και στη Γαλλία και Αγγλία, η αναβίωση είναι κοινή πρακτική, με αναπαραστάσεις με αυθεντικά πυρά μεγάλων μαχών και γεγονότων.

Εννοείται ότι στις κινηματογραφικές παραγωγές, οι αναβιωτές είναι περιζήτητοι γιατί γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν, έχουν λεπτομερή αντίγραφα των ενδυμασιών και του εξοπλισμού και μεταφέρουν οπτικά στην αυθεντική εικόνα της εποχής», σημειώνει.

Η ομάδα στην οποία συμμετέχει ο Πατρινός δικηγόρος έχει συμμετάσχει στην κινηματογραφική ταινία «Πολιορκία» που αισίως θα απολαύσουμε το Νοέμβριο 2018 στους κινηματογράφους, με θέμα την επανάσταση του 1821 στη Μακεδονία, τη σφαγή της Νάουσας, την πολιορκία της Μονής Δοβρά αλλά και το ...Ρούπελ.

Πρόκειται, υπογραμμίζει, για μία φιλόδοξη ταινία, η συνέχεια της ταινίας «Έξοδος 1826» (που αφορούσε τα παιδιά της Σαμαρίνας), ενός εξαίρετου Έλληνα, του σκηνοθέτη Βασίλη Τσικάρα, που χωρίς επιχορηγήσεις φορέων (πλην Δήμου Δελφών) και με την ατομική του οικονομική υστέρηση, προσπαθεί να καταγράψει στο πανί και τη μνήμη μας, την ιστορία του 1821, 40 χρόνια μετά την ταινία «Παπαφλέσσας» που ήταν και η μόνη τελευταία αξιόλογη ταινία για την εποχή αυτή.

«Ευτυχώς βρίσκονται αρκετοί ιδιώτες υποστηρικτές της προσπάθειας, κυρίως στη Μακεδονία μας και ιδιαιτέρως στα Γιαννιτσά, που με μικρές αλλά επίμονες και συνεχείς χορηγίες, κρατάνε την προσπάθεια σε συνεχή ροή», υποστηρίζει. Επίσης η ομάδα συμμετάσχει στο ντοκιμαντέρ «Μηχανή του Χρόνου – Θεόδωρος Κολοκοτρώνης Τα προεπαναστατικά χρόνια».

Κατά τα λοιπά, συμμετέχουν ως τιμητικό άγημα σε εκδηλώσεις που αφορούν το 1821, αυτοτελώς ή και ενισχύοντας άλλα αγήματα, καθώς σκοπός τους είναι η διάδοση και ενίσχυση της αναβίωσης, η ομοσπονδία των αναβιωτικών ομάδων και η εξάλειψη του τοπικισμού.

«Επίσης, στηρίζουμε ή και δημιουργούμε ιστορικές τοπικές εορτές παρουσιάζοντας μία άλλη εκδοχή του 1821 με την εμφάνισή μας, με άκρα επιτυχία καθώς όλοι εντυπωσιάζονται από την αυθεντικότητα και την άμεση επαφή με ενδυμασίες και οπλισμό εποχής που ποτέ δεν έχουν δει από κοντά, και κάνουμε σύντομες παρουσιάσεις στο κοινό σχετικές με τους αγωνιστές του ’21, τον τρόπο πολέμου και των όπλων της εποχής», προσθέτει ο κ. Λουριδάς.

Η αναβίωση δεν διαφέρει από τα άλλα χόμπι, μας εξηγεί. Ως χόμπι απαιτεί πολύ χρόνο σε διάβασμα, ενημέρωση, έρευνα πηγών, συναντήσεις με άλλες ομάδες και ανταλλαγές πληροφοριών και απόψεων, συμμετοχή σε δράσεις και εκδηλώσεις και φυσικά και κάποια χρήματα τα οποία, ανάλογα με την φιλοδοξία του καθενός, κυμαίνονται.

Για παράδειγμα, ένας αναβιωτής θα μπορούσε να ενταχθεί σε έναν σύλλογο και να νοικιάζει στολή (κόστος 15-25 ευρώ) για κάθε εκδήλωση.

«Εμείς πάντα λέμε στα μέλη μας ότι θα πρέπει να φτιάξουν άμεσα μία φουστανέλα κάτω από το γόνατο και ένα πουκάμισο διπλομάνικο για αρχή (κόστος 150-200 ευρώ) καθώς και να φτιάξουν τσαρούχια χωρίς φούντες ή γουρουνοτσάρουχα (κόστος 50 ευρώ περίπου). Από κει και μετά προσπαθούμε να φτιάχνουμε μόνοι μας τα γιλέκα και τα τίρκια μας (γκέτες) στα πρότυπα της εποχής, με δικό μας κορδόνι, λασέ ή σειρήτι. Εκεί το κόστος κυμαίνεται ανάλογα τα υφάσματα και τα μοδιστρικά. Κατά μέσο όρο ένα απλό πολεμικό γιλέκο (όχι οι αστικές φορεσιές με τα πλουμίδια των πινάκων του 1830 και μετά) με τα τίρκια (ή τουζλούκια) μπορεί να ξεκινήσει από 150 ευρώ και να ανέβει ανάλογα με τις απαιτήσεις του καθενός. Ο υπόλοιπος εξοπλισμός της ενδυμασίας πχ ζωνάρια, μαντήλια, σκελέα κλπ μπορεί κάποιος να τα βρει ή να τα έχει», σημειώνει.

Ο οπλισμός τώρα είναι ένα θέμα γιατί τα αντικείμενα της εποχής είναι δυσεύρετα και ιστορικά αλλά μπορεί κάποιος να δοκιμάσει με αξιόλογα αντίγραφα που ξεκινούν από 200 ευρώ η πιστόλα ενώ οι αυθεντικές ξεκινούν από 400-500 ευρώ και ανεβαίνουν σε δυσθεώρητα ύψη. Ένα καλό αντίγραφο γιαταγανιού ξεκινά από 250-300 ευρώ ενώ ένα σπαθί (πάλα) σε αξιοπρεπές αντίγραφο από 400 ευρώ και πάνω. Ειδικά τον εξοπλισμό μπορεί κανείς να τον αποκτήσει σε πλειστηριασμούς (κυρίως του εξωτερικού) αλλά και σε παλαιοπωλεία αλλά και να δανειστεί ή αγοράσει από ιδιωτικές συλλογές.

Όπως μας λέει, παγίδα για έναν που ξεκινά να ασχολείται είναι να βιαστεί να εξοπλιστεί αμέσως σε κάθε τομέα γιατί αυτό μπορεί να τον κάνει όχι μόνο να σπαταλήσει χρήματα αλλά και να αποκτήσει ενδυμασίες και εξοπλισμό που μετά θα μετανοιώσει γιατί θα δει γύρω του κάτι καλύτερο αργότερα (κυρίως στις συνάξεις των ομάδων σε τοπικές εορτές) ή πραγματικά αυθεντικό και θα απογοητευτεί. Έχει τεράστια σημασία για κάποιον να ενταχθεί σε μία ομάδα με έμπειρους αναβιωτές που θα του δώσουν σωστές κατευθύνσεις και οδηγίες, ώστε να κάνει τα λιγότερο δυνατόν λάθη.

«Μπορεί να ακούγεται ίσως απαιτητικό σαν χόμπι όμως το κλίμα της παρέας και η εύθυμη διάθεση είναι πάντα παρούσα. Χαρακτηριστικά είναι τα βιντεάκια που φτιάχνουμε, υπό την επωνυμία ΚΟΓΙΟΤ ΦΙΛΜΣ, με σκοπό το χιούμορ και μόνο.

Όπως σε κάθε σύλλογο που σέβεται τον εαυτό του, ο δικός μας νταϊφάς (κλέφτικη πολεμική ομάδα κατά την ορολογία του 1821) δεν ασχολείται με τα θρησκευτικά ή τα πολιτικά πιστεύω των μελών του και αυστηρά απεμπολούμε κάθε τυχόν παρέκκλιση που διαπιστώσουμε.

Η ενασχόλησή μας με την ιστορία της εποχής μας έχει διδάξει πολλά και γίνονται αυτόματα οι αναγωγές στο σήμερα αλλά και οι απομυθοποιήσεις στερεοτύπων, το οποίο μας βοηθά να αντιμετωπίζουμε το χόμπι αυτό με την ανάλογη δόση χαλαρότητας και σοβαρότητας. Είμαστε ανοικτοί σε προτάσεις και σε νέα μέλη που μπορούν να ακολουθήσουν τις αρχές της ομάδας και το πάθος της για την αναβίωση», αναφέρει ο κ. Λουριδάς.

Στο ερώτημα γιατί το κάνει αυτό, γιατί είναι αναβιωτής μας απαντάει: «Για πάρα πολλούς λόγους πέραν των προφανών που είναι η ενασχόλησή μου με την ιστορία την οποία πλέον βιώνω αντί μόνο να διαβάζω, αλλά και την προσωπική μου ευχαρίστηση από τη συναναστροφή με ενδιαφέροντες ανθρώπους με κοινά ενδιαφέροντα.

Το κυριότερο όμως είναι η προθυμία των παιδιών και κάποιων εφήβων να μας πλησιάσουν και να μας ρωτήσουν για τους αγωνιστές του ’21 και για τον οπλισμό που φέρουμε. Αυτό μας δίνει κουράγιο ότι υπάρχει συνέχεια και η Ιστορία μας, όσο και αν έχει αποσιωπηθεί ή αλλοιωθεί στα σχολικά εγχειρίδια, έχει ριζώσει σε αρκετά παιδιά που την φέρουν ισόβια στη ψυχή τους και απλά θέλουν μια αφορμή για να την εξωτερικεύσουν και να αποτελέσουν τη συνέχεια.

Ο δεύτερος κυριότερος είναι ο ενθουσιασμός του κόσμου στις παρελάσεις μας, σε γνωστά αλλά και λιγότερο γνωστά μέρη της Ελλάδας, που χαίρεται και ανασαίνει η καρδιά του και αναπτερώνεται όταν του θυμίζουμε εποχές ηρωικές και νίκες , εν μέσω κρίσης, φτώχειας, κατάντιας και αφελληνισμού.

Είναι τα δάκρυα του Μητροπολίτη Ηλείας Γερμανού όταν αυθόρμητα κύλισαν όταν ξαφνικά μας είδε στην επιμνημόσυνη δέηση για τη μάχη στο Πούσι Ηλείας φέτος τον Ιούνιο και του ήρθαν αιφνιδιαστικά στο μυαλό όλοι οι ήρωες που τη μνήμη τους εορτάζαμε εκείνη τη μέρα. Είναι η πόλη της Άμφισσας που σύσσωμη χειροκροτεί ασταμάτητα στην παρέλασή μας για την Άλωση του κάστρου των Σαλώνων τον Απρίλιο.

Αυτά μας δίνουν κουράγιο και επιβεβαίωση ότι αυτό που κάνουμε έχει αποτελέσματα και πιάνει τόπο δημιουργικά στην κοινωνία και δεν είναι ένα ατομικό καπρίτσιο και ιδιορρυθμία ενός «ψαγμένου» συλλέκτη ιστορικών αντικειμένων».

Για περισσότερες πληροφορίες μπορεί κάποιος να βρει στην ομώνυμη σελίδα του αγήματος στο Facebook (Άγημα ιστορικής αναβίωσης Παναγιώτης Καρατζάς). Τα μέλη της ομάδας δεν είναι από την Πάτρα απαραίτητα και υποστηρίζει την δημιουργία αυτόνομων τοπικών ομάδων σε άλλα μέρη.