Μίνι περιμετρική Πατρών - Σχεδιασμός και υλοποίηση έργου α λα ελληνικά

Πολύ σύντομα, προβλέπεται η μίνι περιμετρική να δοθεί στην κυκλοφορία με χορούς, χαρές και επίσημους λόγους γεμάτους καμάρι για την ολοκλήρωση του πολύπαθου αυτού έργου. Πολλοί δε, θα θέλουν να οικειοποιηθούν την επιτυχή ολοκλήρωση του.

Για τον ιστορικό του μέλλοντος και για «την Ελλάδα ρε γαμώτο» αξίζει η αναφορά σε μερικά σημεία που αποτέλεσαν καμπή για το έργο τόσο με τη μεταφορική έννοια της έκφρασης όσο και κυριολεκτικά αφού άλλαξαν οριστικά την όποια αρχική σχεδίαση.

Αναλυτικότερα:

1)      Ο σχεδιασμός του έργου έγινε δεκαετίες πριν (τουλάχιστον 50 με 60 χρόνια) και μοιραία πλέον δεν εξυπηρετεί τις ανάγκες μιας σύγχρονης πόλης που διαρκώς μεγαλώνει. Επί της ουσίας μεταφέρει τον κύριο όγκο κυκλοφορίας έναν  με δύο  δρόμους πάνω από τη Γούναρη και τη Γερμανού και αυτό όχι με απόλυτη επιτυχία.

2)      Η εικόνα της Άνω Πόλης και συγκεκριμένα η συνοικία των Κρητικών άλλαξε όψη και από τη γραφικότητα της παλιάς ιστορικής γειτονιάς με τις κουτσουπιές και τον πλάτανο κατέληξε σε ένα τοπίο άχρωμο και ψυχρό μιας  Λεωφόρου Ταχείας Κυκλοφορίας χωρίς πράσινο.

Σε αυτό βέβαια βοήθησε και η υπηρεσία πρασίνου της παρούσης Δημοτικής Αρχής που ήταν αντίθετη με την δεντροφύτευση που πρότειναν οι κάτοικοι.

3)      Το πεζοδρόμιο εκατέρωθεν του δρόμου κατά τα πρώτα 200 μέτρα από την πλατεία Ταμπαχάνων, περιορίστηκε σε πλάτος μισού μέτρου και μάλιστα πάνω σε αυτό τοποθετήθηκαν και οι κολόνες φωτισμού.

Πλέον είναι αδύνατο για κάποιον να μην αναγκαστεί να κατέβει στο δρόμο για να περπατήσει,  ειδικά δε αν πρόκειται για μία μάνα με το καρότσι του μωρού της ή για μία νοικοκυρά που πηγαίνει στη  λαϊκή αγορά της Αγίας Παρασκευής.

Επίσης, σε όλο το μήκος αυτής της διαδρομής δεν υπάρχει καμία διάβαση για πεζούς.

Γενικότερα το κομμάτι από την πλατεία μέχρι τα πρώτα τούνελ αποτελεί μια ζωντανή γειτονιά της πόλης και όχι ένα απομακρυσμένο σημείο της περιμετρικής και που δυστυχώς δεν του δόθηκε η σημασία που έπρεπε δυσκολεύοντας τους κατοίκους στην καθημερινότητά τους.

4)      Η ιστορία των τούνελ:

Κατά την αρχική χάραξη του έργου η Μίνι Περιμετρική είχε σχεδιαστεί να περάσει κάτω από τις παρυφές του κάστρου και πάνω από το ύψος των σημερινών τούνελ. Εξού και το μεγάλο πλάτος της οδού στο ύψος των παλαιών στάβλων Σκαμπαρδώνη. Το δημοτικό συμβούλιο επί δημαρχίας Καράβολα, έκρινε όμως με βάση «τις τεχνικές του γνώσεις» και ενδεχομένως τις όποιες πληροφορίες είχε στην διάθεσή του πως «θα υπήρχε δυσκολία στην διάνοιξη του λόφου».

Προσοχή, η αναφορά γίνεται για τον λόφο που βρίσκεται κάτω από το ύψος της κυρίας εισόδου του κάστρου.

Λόφο, στον οποίο έπαιζαν κάποτε τα παιδιά της γειτονιάς σκάβοντας με τα χέρια παγίδες (σύμφωνα πάντα με την παιδική τους φαντασία).

Με άδεια από την ναοδομία εμφανίστηκε στην συνέχεια και προτού αρχίσουν τα έργα της μίνι περιμετρικής, μια εκκλησία, συνοδευόμενη από καταλύματα για τους προσκυνητές.

Η νέα αυτή εικόνα της περιοχής «οδήγησε» την δημοτική αρχή Φλωράτου στην υπόγεια διέλευση της οδού.

Αξίζει να σημειωθεί πως οι κάτοικοι της περιοχής προκειμένου να διαμαρτυρηθούν και να προσφύγουν στην δικαιοσύνη, συνέστησαν σύλλογο με το συμβολικό όνομα Ιππόδαμος. Ο Ιππόδαμος ο Μιλήσιος ήταν αρχαίος Έλληνας αρχιτέκτονας, πολεοδόμος θεωρούμενος και ως ο «πατέρας της πολεοδομίας».

Μετά την πρώτη εκδίκαση από τα ελληνικά δικαστήρια, η συνέχεια και η πολυπόθητη απόφαση θα ερχόταν από τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά. Η συνέχιση της διεκδίκησης όμως από τους κατοίκους της περιοχής ήταν οικονομικά αδύνατη.

Ως νέος φορέας κατασκευής του έργου στο μεταξύ είχε αναδειχθεί, η Νομαρχία Αχαΐας και εν συνεχεία η Περιφέρεια Δυτ. Ελλάδας.

Η υπόγεια διέλευση της οδού, τα πρώτα τούνελ, από Γερανείων έως Παπαδιαμαντοπούλου, ατύχησαν να υποπέσουν, στην αδιαφορία ελέγχου από τους αρμόδιους μηχανικούς και στην ατασθαλία της κατασκευαστικής εταιρείας, καθώς κατά τον έλεγχο παραλαβής αποδείχθηκε πλήθος αστοχιών, εις βάρος της ασφάλειας του έργου. Η υπόθεση οδηγήθηκε  στον Εισαγγελέα κατά πληροφόρηση της ΠΔΕ, αλλά η εταιρεία είχε ήδη πτωχεύσει!

Η αρχική λοιπόν παράδοση παραλαβή των πρώτων τούνελ ερχόμενοι από την πλατεία Ταμπαχάνων, όπως προαναφέρθηκε, δεν έγινε ποτέ, η κατασκευαστική εταιρεία που τα είχε αναλάβει πληρώθηκε κανονικά, κήρυξε πτώχευση και οι ιδιοκτήτες της βρέθηκαν στο εξωτερικό. Πληροφορίες που ανεγράφησαν στον τοπικό τύπο χωρίς να διαψευστούν, αναφέρουν σκάνδαλο 2 εκατ. ευρώ!

Όταν τα τούνελ χρειάστηκε να δοθούν στην κυκλοφορία κρίθηκε ακατάλληλη η στατικότητά  τους και παρουσιάστηκε η ανάγκη να γκρεμιστούν (νέο που έδωσε ιδιαίτερη χαρά στους παλιατζήδες, αφού τους δόθηκε η δυνατότητα να συλλέξουν και να πουλήσουν τον οπλισμό - μεταλλικό σκελετό τους).

Τα νέα τούνελ που τα αντικατέστησαν αύξησαν εκ νέου το κόστος και την καθυστέρηση του έργου. Κατασκευαστικά, με μήκος περίπου 140 μέτρων παρουσιάζουν ιδιαίτερη δυσκολία στην οδήγηση, με διαδοχικές αλλαγές στην πορεία του οχήματος (τρεις τουλάχιστον εντός του τούνελ). Ας ελπίσουμε πως δεν θα αποβούν μοιραία για τα διερχόμενα Ι.Χ.

5)      Τα πεζοδρόμια της μίνι περιμετρικής δεν έχουν ράμπες για τα ΑΜΕΑ ή το ειδικό πλακάκι για τους τυφλούς παρά το γεγονός πώς «δεν είναι λόγια είναι ΕΣΠΑ» όπως λέει και η σχετική διαφήμιση με την συγχρηματοδότηση και τα πρότυπα κατασκευής της ευρωπαϊκής ένωσης.

6)      Τα συνεργεία που εργάστηκαν (με σημείο συνάντησής τους την γωνία Γούναρη και Αγίου Ανδρέα νωρίς το πρωί) σύμφωνα με δικές τους μαρτυρίες και παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των εργαζομένων, προχωρούσαν «χωρίς σχέδιο επικαιροποιημένο και με τη λογική του προχωράμε και βλέπουμε».

Δημιουργήθηκε έτσι πλήθος κακοτεχνιών υποχρεώνοντας πολλές φορές τους κατοίκους της περιοχής να καλύψουν με δικά τους έξοδα ζημιές στα σπίτια τους που είχαν δημιουργηθεί από προχειρότητες και έλλειψη τεχνικής γνώσης.

Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα συνεργείων που ακολούθησαν το κύριο έργο της κατασκευής για την ολοκλήρωση της αποχέτευσης ή την τοποθέτηση καλωδίων ρεύματος και τηλεφώνου καθώς συμβουλεύονταν τους ανθρώπους της γειτονιάς για να τους υποδείξουν τη σωστή τοποθεσία που έπρεπε να σκάψουν για να αποκαλύψουν και να βρουν τα φρεάτια που έψαχναν.

7)      Προχώρησε η χάραξη και στο σημείο συμβολής του δρόμου με την οδό Τισσαμένους, τότε έγινε αντιληπτή από τους μηχανικούς η τεράστια αβλεψία, καθώς δεν είχαν ληφθεί τα απαραίτητα υψομετρικά, όπως γίνεται για κάθε έργο. Έτσι το κόστος της εγκληματικής αβλεψίας το πλήρωσαν οι περίοικοι, που είδαν να λύνεται το πρόβλημα εις βάρος τους, με το… βούλωμα της Τισσαμένους. Κι όταν τους προτάθηκε η υπογειοποίησή της, αυτοί έκαναν πως δεν άκουσαν!

Παρενέργεια αυτής της πρακτικής τους είναι σήμερα η υπερφόρτωση κυκλοφορίας της οδού Γερμανού και των δρόμων γύρω από την πλατεία Ταμπαχάνων.

8)      Οι περιουσίες των κατοίκων επί της μίνι περιμετρικής και μέχρι τα πρώτα τούνελ επλήγησαν, ως προς την οικονομική τους αξία, καθώς από τα νέα κτίσματα υποχρεωτικά παραχωρούνται τέσσερα μέτρα κατά το διάμηκες του οικοπέδου από την πρόσοψη καθώς επίσης και με την μείωση του συντελεστή δόμησης, που σκοπό έχει την ανάδειξη του βυζαντινού Κάστρου, που είναι κτισμένο στο βόρειο άκρο, κατά το μήκος της οδού. Και αυτά, σε αντίθεση με κτίσματα που βρίσκονται  στα είκοσι μέτρα από τον κεντρικό δρόμο για τα οποία δεν ισχύουν τα παραπάνω και των οποίων οι ιδιοκτήτες φρόντισαν εγκαίρως να δώσουν λύσεις και να «παρακάμψουν» πολεοδομικές και αρχαιολογικές δυσκολίες. Ίσως αυτό να ήταν και το προνόμιο που τους έδωσε κατά το παρελθόν η κατοχή δημόσιου θώκου.

9)      Για την δημιουργία ποδηλατοδρόμου … ουδείς λόγος.

Η Μίνι Περιμετρική είναι ένας δρόμος ταχείας κυκλοφορίας όπου επιτρέπεται η διέλευση βαρέων οχημάτων.

Βέβαια για τους φίλους ποδηλάτες θα μείνει ως ανάμνηση η χαρά της συμμετοχής τους στην μεγάλη ποδηλατάδα κατά την ημέρα των εγκαινίων.

Όλα τα ανωτέρω που αναφέρθηκαν δεν αποτελούν δείγμα μικροψυχίας. Η πόλη μας εξελίσσεται και αλλάζει με όποια λάθη ή παραλείψεις και αυτό είναι εν μέρει αποδεκτό. Η μίνι περιμετρική αποτελεί ένα έργο που δυστυχώς  δεν κατάφερε να ξεφύγει από την παθογένεια της ελληνικής πραγματικότητας. Είναι κρίμα για την Πάτρα και για τις συνοικίες της Άνω Πόλης  ένα σύγχρονο έργο να υποβαθμίζει την ιστορική αξία της περιοχής και να χάνεται αυτό που κάθε σύγχρονη πόλη του εξωτερικού αναζητά και προσπαθεί να αναδείξει  ως πολιτισμική συνέχεια και κληρονομιά.

Γεωργόπουλος Αντώνης

Κάτοικος Πατρών