Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον του εργοστασίου "Λαδόπουλος" στην Πάτρα

Ημερομηνίες σταθμός για την μεγάλη επιχείρηση.

Η εταιρεία ιδρύεται το 1928 και αρχίζει να λειτουργεί ένα χρόνο μετά (1929).

Το 1929 έρχονται τα πρώτα μηχανήματα από την Γερμάνια ακτοπλοϊκώς, όμως κοντά στο λιμάνι το πλοίο βυθίστηκε. Παρόλα αυτά το εργοστάσιο πήρε μπροστά και τέθηκε τελικά σε πλήρη λειτουργία το 1931, σε έκταση 48 στρεμμάτων.

Σταδιακά στο εργοστάσιο έμπαιναν νέες μηχανές σύγχρονες για λεπτό χαρτί, χαρτί υγείας και τυπογραφικό χαρτί.

Η εταιρεία αρχίζει να ακμάζει, οι θέσεις εργασίας μεγαλώνουν, όπως και οι επενδύσεις.

Το 1931 το εργοστάσιο είναι σε πλήρη λειτουργία.

Οκτώ χρόνια μετά (1939) ιδρύεται ο μεγάλος ανταγωνιστής, η Ελληνική Χαρτοποιία [softex].

Το 1962 οι εγκαταστάσεις παίρνουν με επεκτάσεις την τελική τους μορφή και το 1965 τη διεύθυνση της βιομηχανίας αναλαμβάνει ο Γεώργιος Λαδόπουλος.

Λίγο αργότερα ο ιδρυτής της Ευάγγελος Γ.Λαδόπουλος πεθαίνει σε ηλικία 83 ετών. Ο Ευάγγελος Λαδόπουλος ήρθε στην Πάτρα από τη Σμύρνη σε ηλικία 7 ετών το 1890.  Ήταν παντρεμένος και είχε 4 παιδιά(1 γιο και 3 κόρες).

Η εταιρεία αρχίζει να ακμάζει, οι θέσεις εργασίας μεγαλώνουν, όπως και οι επενδύσεις.

Ήταν η εποχή που κάθε… νύφη στην Πάτρα έψαχνε γαμπρό που να δουλεύει στο Λαδόπουλο γιατί ήξερε πώς οικονομικά θα εξασφάλιζε την οικογένειά της!

Η βιομηχανία του Λαδόπουλου γίνεται η μεγαλύτερη των Βαλκανίων, όμως κάνει την εμφάνισή της η Softex. Ξεκινάει το 1937 στο Βοτανικό η «Αθηναϊκή Χαρτοποιία - Γ. Γιαννουλάτος, Κ. Κεφάλας και Σία Ο.Ε.». Η εταιρεία άρχισε τη λειτουργία της με λίγο προσωπικό και το 1945 έφτασε να αριθμεί 88 εργατοϋπάλλουλους. Η πορεία της θα είναι ανοδική και οι 88 εργατοϋπάλληλοι του 1945, έφτασαν τους 1.030 το 1969. Μέχρι το 1974 η εταιρεία θα έχει 9 μηχανές χαρτιού και θα παράγεται κάθε είδους χαρτί.

Ο ανταγωνισμός των δύο μεγάλων βιομηχανιών, της Αθηναϊκής Χαρτοποιίας και του Ευάγγελου Λαδόπουλου -θα οδηγήσει σε ξέφρενη κούρσα επενδύσεων, πολλά δάνεια, υπερχρέωση και τελικά στην πτώχευση και των δυο.

Οι επενδύσεις από το 64 και μετά είναι πολλές και η ΕΓΛ δημιουργεί νέα χαρτοποιία στη Θεσσαλονίκη την περίοδο 1964-1965, τη Μακεδονική Εταιρεία Λαδόπουλου, ενώ το 1968 εξαγοράζει τη μεγάλη χαρτοποιία Αιγίου. Η Χαρτοποιία Αιγίου δεν ήταν μια τυχαία εταιρεία. Δημιουργήθηκε το 1927 πλησίον του λιμανιού της πόλης του Αιγίου και αποτέλεσε πυρήνα δραστηριότητας και αναπτυξιακό κέντρο για την ευρύτερη περιοχή. Οι κτιριακές εγκαταστάσεις σχεδιάστηκαν από Σουηδούς αρχιτέκτονες, ενώ η τοποθέτηση των μηχανημάτων και του απαραίτητου εξοπλισμού πραγματοποιήθηκε από Νορβηγούς και Σουηδούς.

Η Αθηναϊκή Χαρτοποιία απαντά με επέκταση στην Αθήνα και τη δημιουργία δεύτερου εργοστασίου στη Δράμα.

Στα επόμενα χρόνια θα αρχίσει κάμψη της παραγωγής, καθυστερήσεις πληρωμών και το 1974 ξεκινούν οι κινητοποιήσεις με την πρώτη απεργία και κορυφώνονται το 1975 με την απεργία των 100 ημερών.

η απεργία στη «Χαρτοποιία ΕΓΛ» στην Πάτρα άρχισε στις 16 Σεπτέμβρη και κράτησε 93 μέρες. Οι  εργάτες διεκδικούσαν καταβολή δεδουλευμένων ημερομισθίων, ορισμό τακτικών ημερομηνιών, στις 20 και 5 κάθε μήνα για την καταβολή των ημερομισθίων κ.ά.

Η απεργία έληξε στις 18 Δεκέμβρη του 1975 με νίκη των απεργών. Σύμφωνα με συνδικαλιστές ικανοποιήθηκε το 85% των αιτημάτων τους.

Η αντίστροφη μέτρηση για τη βιομηχανία είχε ωστόσο ξεκινήσει.

Το 1977 η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας αγοράζει μετοχές και ακολουθεί η  από την Εθνική μικτή διοίκηση με τον Γ.Ε.Λαδόπουλο.

Το 1982, 450 εργαζόμενοι κάνουν απεργία πείνας για 3 ημέρες και δυο χρόνια μετά, το 1984 έρχεται η πτώχευση, αφού η επιχείρηση κηρύσσεται προβληματική.

Το 1986 γίνεται οικονομική εκκαθάριση και αμέσως μετά αναλαμβάνει ο Οργανισμός Οικονομικής Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων [Ο.Α.Α.Ε.]. Το εργοστάσιο βγαίνει σε πλειστηριασμό και το 1988 αναλαμβάνει νέα διοίκηση. Στη θέση του δημιουργείται η εταιρεία «ΕΓΛ Χαρτοποιίες Δυτικής Ελλάδας» με 391 εργαζόμενους και εκπονείται σχέδιο εκσυγχρονισμού των εργοστασίων Πάτρας και Αιγίου.

Το 1990 αγοράζονται σύγχρονα μηχανήματα από τη Γερμανία.

Οι τίτλοι τέλους θα μπουν ένα χρόνο αργότερα το 1991 με απολύσεις εργαζομένων, αποζημιώσεις και οριστική διακοπή της λειτουργίας.

Το 1998 ο Δήμος Πατρέων αγόρασε το πρώην εργοστάσιο χαρτοποιίας  Λαδόπουλου έναντι 1.620.100.000 δρχ. με δάνειο. Τα κτίρια, βρίσκονται σε οικόπεδο εμβαδού 53,466,85 τμ, και έχουν επιφάνεια 44,751τμ.

Στην πορεία του χρόνου αφαιρέθηκαν από τα σωθικά του ιστορικού εργοστασίου πολύτιμα και ιστορικής αξίας μηχανήματα που πουλήθηκαν σαν παλιοσίδερα, πετάχτηκαν ιστορικής αξίας σχέδια έγγραφα.

Μέχρι τα μέσα του Μαΐου 2018 δεκάδες μετανάστες έμεναν στις εγκαταλειμμένες εγκαταστάσεις τις οποίες χρησιμοποιούσαν ως ορμητήριο για τις εφόδους στο λιμάνι. Τότε μάλιστα ένας 20χρονος Αφγανός έχασε τη ζωή του στην είσοδο των εγκαταστάσεων όπου δολοφονήθηκε από ομοεθνή του.

Πλέον λίγο πριν συμπληρωθούν τρεις δεκαετίες από το κλείσιμο της χαρτοβιομηχανίας και δήμος ενώνουν τις δυνάμεις τους για την αξιοποίηση των εγκαταστάσεων ενός ιστορικού κτιρίου υψηλής αρχιτεκτονικής στάθμης.

Ο χώρος του πρώην εργοστασίου Λαδόπουλος να παραχωρηθεί στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας για 30 (τριάντα) χρόνια για να στεγαστεί το διοικητήριο της.

Η Περιφέρεια εισηγήθηκε στο δημοτικό συμβούλιο από το οποίο πήρε την έγκριση για την αξιοποίηση του χώρου ώστε να γίνει το μουσικό σχολείο, το οποίο σήμερα στεγάζεται σε κοντέινερ, ένα σχολείο που θα αξιοποιεί και το εργοστάσιο τέχνης που σε λίγο χρονικό διάστημα θα λειτουργεί.

Σύμφωνα με την εισήγηση της Περιφέρειας μπορεί επίσης να δημιουργηθεί studio για τη νεολαία,  αίθουσες χορού, χώροι  για τη δημιουργία παραρτήματος του Δημοτικού ωδείου, γραφεία διοίκησης για κάλυψη των αναγκών του δήμου 3,000 τμ, ταυτόχρονα μπορεί να δημιουργηθεί ένας βρεφονηπιακός σταθμός για τις ανάγκες της συνοικίας και των εργαζομένων των υπηρεσιών που θα δημιουργηθούν.

Στον Λαδόπουλο υπάρχει χώρος διατηρητέος με μηχανήματα της χαρτοποιίας. Προτείνουμε σε αυτόν τον χώρο να γίνει ανάδειξη των στοιχείων του πολιτισμού του κόσμου της δουλειάς και δημιουργία μουσείου εργασίας σε συνεργασία με τους μαζικούς φορείς της πόλης. Μπορεί δηλαδή ο χώρος του Λαδόπουλου να γίνει κέντρο Διοίκησης – Πολιτισμού (μουσείο βιομηχανίας – εκθεσιακό κέντρο, χώρος μουσικής παιδείας).

Βασικός στόχος, σύμφωνα με την Περιφέρεια, «η δημιουργία ενός πολυδύναμου πολιτιστικού, κοινωνικού και διοικητικού κέντρου, που θα σηματοδοτήσει μια μεγάλη κοινωνική ανάπλαση για τη νότια πλευρά της πόλης». Το ακίνητο ανήκει στον δήμο, ο οποίος το αγόρασε το 1998 έναντι 1.620.100.000 δισ. δραχμών με δάνειο και αποτελείται από συγκρότημα 13 κτιρίων (συνολικά 44.500 τ.μ.), σε οικόπεδο 58.000 τ.μ.

Οσον αφορά τη χρηματοδότηση, σύμφωνα με την Περιφέρεια, ήδη έχουν ξεκινήσει επαφές για την αναζήτηση χρηματοδοτικών εργαλείων και την επιλογή χρηματοδοτικού μοντέλου, και έχουν γίνει συναντήσεις με τον γενικό γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων ΕΣΠΑ και τον ειδικό γραμματέα ΣΔΙΤ.

Τον περασμένο Φεβρουάριο ο ίδιος ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας μιλώντας στο περιφερειακό συνέδριο της Δυτικής Ελλάδας στην Πάτρα, είχε αναφερει ότι προχωρά η χρηματοδότηση για την ανακαίνιση και επανάχρηση του Λαδόπουλου.

Σε φάση επαναλειτουργίας φαίνεται ότι μπαίνει και το γειτονικό στο Λαδόπουλο, λυόμενο κτίριο, το κλειστό θέατρο «Εργοστάσιο Τέχνης» που δημιουργήθηκε για να καλύψει ανάγκες της «Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2006» και μετά το σεισμό του 2008 εγκαταλείφθηκε.

Από το 2015 έχουν ξεκινήσει οι διαδικασίες για να επαναλειτουργήσει ο χώρος αφού υπάρχουν έτοιμες οι μελέτες ενώ φαίνεται ότι προχωρά η έγκριση χρηματοδότησής τους με 1,3 εκατομμύρια ευρώ.

Εκεί είχε διαμορφωθεί ένας χώρος για εκθέσεις - η αίθουσα Ντα Βίντσι-  η οποία μετά από μικρό χρονικό διάστημα λειτουργίας εγκαταλείφθηκε .