Αμιαντίτ: Το "καρκίνωμα" της Πάτρας, οι καθυστερήσεις στην αποκατάσταση και το μπαλάκι των ευθυνών

Καρκίνωμα για την Πάτρα χαρακτηρίζει την ύπαρξη των προϊόντων αμιάντου εδώ και χρόνια βρίσκονται εγκαταλελειμμένα στις εγκαταστάσεις του πρώην εργοστασίου «Αμιαντίτ», στο Δρέπανο, ο καθηγητής Πυρηνικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Πατρών, Ευάγγελος Μαραζιώτης. Όπως αναφέρει ο καθηγητής οι ποσότητες του αμιάντου είναι για την περιοχή, μια καθημερινή πηγή ρύπανσης με τις επακόλουθες επιπτώσεις τους να είναι απροσδιόριστες.

Μάλιστα ο κ. Μαραζιώτης, με αφορμή την σχετική ημερίδα που διοργάνωσε πρόσφατα στην Πάτρα η ECOCITY, τονίζει με δηλώσεις του ότι το «καρκίνωμα» αυτό θα πρέπει να βγει από το σημείο και ο χώρος να καθαριστεί. «Υπάρχουν τεχνικές διαχείρισης, αλλά είναι λίγο δύσκολες και οικονομικά επιβαρυμένες».

Στο μεταξύ ο Σύνδεσμος Περιβαλλοντικών Οργανώσεων της Ευρύτερης Περιοχής της Πάτρας ζητεί από κάθε αρμόδια αρχή, περιλαμβανομένου του Υπουργείου Περιβάλλοντος, την ΑΜΕΣΗ ανάληψη πρωτοβουλιών και τη δρομολόγηση νόμιμης αλλά και ρεαλιστικά εφαρμόσιμης λύσης του σοβαρού προβλήματος Δημόσιας Υγείας και περιβάλλοντος που συνιστά η εγκαταλελειμμένη πρώην ΑΜΙΑΝΤΙΤ.

Κατά τη διάρκεια της πολύ ενδιαφέρουσας ημερίδας της ECOCITY εκπρόσωποι οικολογικών οργανώσεων τόνισαν την αμέλεια των ιδιοκτητών για την επιφανειακή εκκαθάριση του χώρου της Αμιαντίτ, όπου το εκτιμώμενο κόστος είναι περίπου 2,5 εκ ευρώ.

Ο σύμβουλος του Αν. Υπουργού Περιβάλλοντος, Βασίλης Λιόγκας, ανέφερε τον κανιβαλισμό που γίνεται στο χώρο της Αμιαντιτ και την εναπόθεση οικοδομικών υλικών κάτι που δηλώνει έλλειψη φύλαξης και γνωστοποίησε τις ενέργειες του ΥΠΕΝ εκφράζοντας την ανάγκη πρωτοβουλιών των τοπικών Αρχών (Δήμος, Περιφέρεια, Αποκεντρωμένη) για τη πίεση προς τη λύση.

Σε γραπτό του μήνυμα ο Ιωάννης Περδικάρης, προϊστάμενος της Εθνικής Τράπεζας, ανέφερε ότι η πρόταση της τράπεζας αφορά την ταφή των υλικών αμιάντου στο χώρο του εργοστασίου, η οποία, όπως υποστήριξε, καθυστερεί λόγω αντίρρησης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης για τη συγκεκριμένη λύση.

Η εκδήλωση έκλεισε με την τοποθέτηση του Προέδρου του ECOCITY Θάνου Ζαφειρόπουλος, ο οποίος εξέφρασε την ανησυχία του Εθελοντικού Οργανισμού για την συνεχιζόμενη αδράνεια της Κεντρικής και Τοπικής Διοίκησης να πιέσουν και να αναγκάσουν τους ιδιοκτήτες να αναλάβουν τις ευθύνες τους, κάτι που αγγίζει τα όρια της ηθικής έναντι της κοινωνικής στάσης, ενώ μίλησε για το σοβαρό νομικό ζήτημα περί ατομικής και συλλογικής ευθύνης που θα πρέπει να αναζητηθεί εκ μέρους παντός υπευθύνου για την αδράνεια.

Το επόμενο βήμα που προτάθηκε, στο κλείσιμο της ημερίδας, είναι η συσπείρωση των οργανισμών των πολιτών γύρω από έναν σχεδιασμό πίεσης με στρατηγική αναζήτησης ευθυνών και νομικών μέτρων, ώστε να προωθηθεί η λύση στο διαχρονικό πρόβλημα με την ύπαρξη υλικών αμιάντου στην περιοχή.

Η υπόθεση, παρά τις ενδείξεις προσέγγισης λύσης, έχει εγκλωβιστεί στην δυσκολία προσδιορισμού των επόμενων βημάτων, μεταξύ των ιδιοκτητών του εγκαταλειμμένου εργοστασίου και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Δυτικής Ελλάδας Πελοποννήσου και Ιονίου. Έτσι στην ημερίδα, εκτός από την ανησυχία, ήταν διάχυτος ο προβληματισμός για την δεκαετή ανοχή στην παραβατικότητα και κρίθηκε αναγκαία η συσπείρωσης των πολιτών με στοχευμένη τακτική και στρατηγική πίεσης με σκοπό το αποτέλεσμα.

Αντίθετα, η αντίδραση που υπήρξε τον περασμένο Αύγουστο στο λιμάνι, με την πτώση του κτηρίου και την συλλογή και την απομάκρυνση από την περιοχή των αμιαντούχων υλικών, ήταν άμεση με συγκεκριμένοι σχέδιο και ενέργειες από τον ΟΛΠΑ, κάτι που ικανοποίησε τους ειδικούς που συμμετείχαν στην ημερίδα.

Κοινή Ανακοίνωση τριών Περιβαλλοντικών Οργανώσεων

Ο Σύνδεσμος Περιβαλλοντικών Οργανώσεων της Ευρύτερης Περιοχής της Πάτρας ζητεί από κάθε αρμόδια αρχή, περιλαμβανομένου του Υπουργείου Περιβάλλοντος, την ΑΜΕΣΗ ανάληψη πρωτοβουλιών και τη δρομολόγηση νόμιμης αλλά και ρεαλιστικά εφαρμόσιμης λύσης του σοβαρού προβλήματος Δημόσιας Υγείας και περιβάλλοντος που συνιστά η εγκαταλελειμμένη πρώην ΑΜΙΑΝΤΙΤ.

Σε σχετική τους ανακοίνωση αναφέρουν τα εξής: "Η πρόσφατη δημοσίευση της υπ’ αριθμόν 1985/2017 Απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας, που κοινοποιήθηκε στα μέσα Νοέμβρη στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδος, Ιονίων Νήσων, και με την οποία, για τυπικούς λόγους, απορρίπτεται η αίτηση ακύρωσης της πλευράς των ιδιοκτητών (Εθνική Τράπεζα και Κτηματική Α.Κ.Ε.) κατά της απόφασης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του 2011, εισάγει τη διαχείριση του προβλήματος σε νέα φάση.

Όπως προέκυψε και στην πρόσφατη, υψηλού επιπέδου ημερίδα την οποία διοργάνωσε η περιβαλλοντική οργάνωση ECOCITY στην Πάτρα, η πρόσκληση προς την πλευρά των ιδιοκτητών, στην οποία ήδη προέβη η Αποκεντρωμένη Διοίκηση, να εφαρμόσουν την απόφαση του 2011 για μεταφορά του συνόλου των αποβλήτων που βρίσκονται στο χώρο, σε κατάλληλες Μονάδες Διαχείρισης στη Γερμανία είναι ενέργεια νομότυπη μεν, αλλά μετά βεβαιότητος μη επαρκής για να δώσει αποτέλεσμα. Και τούτο διότι η απόφαση αυτή και λόγω του κόστους της τάξης δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ αλλά και των μεγάλων δυσχερειών που συνεπάγεται η μεταφορά δεκάδων χιλιάδων τόνων ρυπασμένων υλικών (χωμάτων κυρίως) στο εξωτερικό, παραμένει πρακτικά μη εφαρμόσιμη τόσο και για τους ίδιους λόγους, όσο ήταν και κατά τα έξη χρόνια αδράνειας τα οποία πέρασαν με το πρόβλημα να έχει παραδοθεί στη διάθεση του ανέμου και της λεηλασίας.

Κλειδί για την άρση του αδιεξόδου είναι η αξιοποίηση της διάκρισης, που και η ίδια η απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του 2011 κάνει, σε κυρίως επικίνδυνα υλικά (σπασμένα φύλλα αμιαντοτσιμέντου, σάκους είτε έχουν ίνες είτε όχι και άλλα ανάλογα) από τη μια και τις μεγάλες ποσότητες των ρυπασμένων ή ενδεχόμενα ρυπασμένων χωμάτων από την άλλη.

Οι αρχές οφείλουν αξιοποιώντας κάθε νόμιμο μέσο να υποχρεώσουν ΑΜΕΣΑ την πλευρά των ιδιοκτητών, αφού περιφράξει και φυλάξει το χώρο, να ξεκινήσει από τα πρώτα, και με το εκτιμώμενο στα λογικά επίπεδα των 2-4 εκατομμυρίων ευρώ κόστος να τα στείλει χωρίς καμιά καθυστέρηση στο εξωτερικό για διαχείριση.

Παράλληλα όμως, οφείλουν να διευκολύνουν ρεαλιστικά την ολοκλήρωση της λύσης, παρέχοντας την άδεια στην πλευρά των ιδιοκτητών να προχωρήσει σε υγειονομική ταφή σε τμήμα του οικοπέδου της -των 135 στρεμμάτων- των μικρής ή απλώς πιθανής επικινδυνότητας ποσοτήτων των ρυπασμένων χωμάτων, με υποχρέωση άμεσης δεντροφύτευσης του χώρου αμέσως με τη λήξη των εργασιών αυτών. Αυτό συνάδει και με τον Εθνικό Σχεδιασμό Διαχείρισης Επικινδύνων Αποβλήτων που προκρίνει την εντός της χώρας διαχείριση. Η πλευρά των ιδιοκτητών, (και ιδίως η Εθνική Τράπεζα) καιρός είναι να αναλάβει πλήρως την κοινωνική της ευθύνη.

Μόνο έτσι θα επιτευχθούν:

-Η ασφαλής απομάκρυνση και διαχείριση των κυρίως επικινδύνων υλικών

-Η ασφαλής επιτόπια διαχείριση των υπολοίπων

-Η οριστική παύση της διασποράς ινών με τον άνεμο

-Η μετατροπή του γηπέδου των 135 στρεμμάτων από πρόβλημα Δημόσιας Υγείας σε αναπτυξιακή ευκαιρία.
Είναι ανάγκη η νομιμότητα να συμβαδίσει με τον πρακτικό ρεαλισμό. Η εμμονή σε νομότυπες αλλά πρακτικά μη εφαρμόσιμες αποφάσεις μας οδήγησε στην απαράδεκτη κατάσταση που συνεχίζουμε να ζούμε για πάνω από 10 χρόνια.

ΩΣ ΕΔΩ!"

Οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές οργανώσεις:
Οικολογική Κίνηση Πάτρας www.oikipa.gr
Σύλλογος Προστασίας Υγείας κ’ Περιβάλλοντος περιοχής Κέντρου Υγείας Χαλανδρίτσας www.sylpyp.gr
Εταιρεία Κοινωνικής Δράσης και Πολιτισμού ΚΟΙΝΟ_ΤΟΠΙΑ www.koinotopia.gr