Γιατί στα πεζοδρόμια της Πάτρας κυριαρχούν οι ... νεραντζιές;

Η νερατζιά είναι αναπόσπαστο τμήμα της ελληνικής πόλης. Βασικό στοιχείο του ελληνικού... πεζοδρομίου.Όπως συμβαίνει και στην Πάτρα άλλωστε. Σε πολλά πεζοδρόμια  οι  νερατζιές «κυριαρχούν» ενώ στην πλατεία Τριών Ναυάρχων έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο.

Πάτρα: Η συνοικία με το μεθυστικό ανοιξιάτικο άρωμα - Οι ... ιστορικές νερατζιές της Τριών Ναυάρχων

Η επιλογή των δενδροφυτεύσεων ήδη από τα πρώτα χρόνια του 20ού αιώνα και κυρίως στη διάρκεια του Μεσοπολέμου, όταν διαμορφωνόταν τα αστικά τοπία στην Ελλάδα, γινόταν με γνώμονα την αντοχή των δένδρων στις κλιματολογικές συνθήκες και τη χαμηλή ή σχεδόν μηδαμινή ανάγκη τους για νερό.

Η νεραντζιά ενδείκνυται για δεντροστοιχίες πόλης. Ζει περισσότερο από όλα τα εσπεριδοειδή. Το πλούσιο φύλλωμα της απορροφά τις μεγαλύτερες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, συμβάλλοντας στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Είναι το πιο ανθεκτικό σε ασθένειες ανθεκτικό εσπεριδοειδές δέντρο. Αντέχει σε δυσμενείς συνθήκες, στην έλλειψη νερού και δεν χρειάζεται λίπασμα. Έχει μαλακά αγκάθια, ενώ η κόμη της είναι σχετικά μορφοποιημένη και δεν παρουσιάζει την άναρχη ανάπτυξη των άλλων εσπεριδοειδών και ειδικά της λεμονιάς.

Οι νεραντζιές επελέγησαν και με ένα ακόμη κριτήριο. Στις αρχές του αιώναοι δενδροφυτεύσεις γίνονταν κυρίως με δένδρα όπως πορτοκαλιές ή λεμονιές. Σύντομα όμως διαπιστώθηκε ότι οι κάτοικοι διαγούμιζαν τα δένδρα την περίοδο της καρποφορίας. Οπότε οι νεραντζιές ήρθαν να αποτρέψουν, εν τη γενέσει της, τη συνήθεια αυτή.

Βέβαια, όσον αφορά τον αστικό μύθο των συλλεκτών, κυρίως εσπεριδοειδών ή ελιών, μόνο μύθος δεν μοιάζει να είναι ακόμη και στις ημέρες μας. Οι μαρτυρίες για δήθεν αδιάφορους περιπατητές που κρατούν ένα μικρό ραβδάκι και μια πλαστική σακούλα και τινάζουν ελιές ή κόβουν λεμόνια από τα κλαδιά των δένδρων, δεν λείπουν, ειδικά όσο πλησιάζει η περίοδος καρποφορίας. Μόνο που η... δουλειά γίνεται στη ζούλα ή αργά το απόγευμα, με το σούρουπο, ενώ και το γευστικό αποτέλεσμα δεν φαίνεται να είναι ικανοποιητικό.

Σκοπός των αστικών δεντροστοιχιών είναι να βελτιώσουν τις συνθήκες ζωής των κατοίκων, προσφέροντας οξυγόνο, που τόσο έχουμε ανάγκη οι κάτοικοι στις μεγάλες πόλεις.

Κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο εμβολιασμός λεμονιάς πάνω σε νεραντζιά αντενδείκνυται διότι υπάρχει μεγάλο ποσοστό αποτυχίας, με αποτέλεσμα το δέντρο να ξεραίνεται.

Η λεμονιά δεν είναι κατάλληλη για τα πεζοδρόμια της πόλης μας, που συνήθως έχουν περιορισμένο πλάτος. Δεν αντέχει στις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, με αποτέλεσμα σε περίπτωση πάγου, να ξεραίνεται. Έχει σκληρά και επικίνδυνα αγκάθια, γεγονός που την καθιστά επικίνδυνη για τους πεζούς. Απαιτεί συγκεκριμένες λιπάνσεις και αρκετό νερό για να αποδώσει.

Σκέψεις για το μπόλιασμα των δένδρων υπάρχουν πάντως κι εκφράζονται από καιρού εις καιρόν. Πριν λίγα χρόνια για παράδειγμα στην Αττική, ο Δήμος Νέου Ηρακλείου αποφάσισε με δεδομένη την οικονομική κρίση και την επισιτιστική ανασφάλεια μπόλιασε τις νεραντζιές στις γειτονιές του Δήμου για να βγάλει λεμόνια για όσους δεν έχουν να τα πληρώσουν. Να σημειωθεί δε, ότι στην Αμερική, οι αστικοί  οπωρώνες αρχίζουν να γίνονται τάση σε ορισμένες πόλεις.